Panagtalinaed a Natibker No Agrebelde ti Maysa nga Anak
MAYSA a Kristiano a babai nga awagantayo iti Joy ti nangikagumaan a mangpadakkel iti anakna a mangayat ken Jehova a Dios. Ngem idi arinunosen ti kinabaritona, nagrebelde ken pimmanaw idiay pagtaenganda. “Daydi pay laeng ti kasaeman a kapadasak,” kuna ni Joy. “Nasnaayan ti pusok, napaayak, ken nariknak a naliputanak. Bin-ig idin a negatibo ti mapanunotko.”
Nalabit nga inkagumaam met a padakkelen ti annakmo nga agayat ken agserbi iti Dios. Ngem idi agangay, timmallikud kenkuana ti maysa wenno ad-adu pay kadagiti annakmo. Kasano a madaeram ti kasta a nasaem a pannakaupay? Ania ti makatulong kenka nga agtalinaed a natibker iti panagserbim ken Jehova?
Idi Nagrebelde ti Annak ni Jehova
Ti umuna nga addang ket ti panangbigbig nga ammo ni Jehova no ania a talaga ti riknam. Kastoy ti mabasatayo iti Isaias 49:15: “Mabalinan aya ti asawa a babai a lipatan ti agsussusona iti kasta saanna a kaasian ti anak ti tianna? Uray dagitoy a babbai makalipatda, ngem siak saankanto a malipatan.” Wen, marikrikna ni Jehova ti gagangay a marikrikna dagiti amma ken inna. Panunotem ngarud ti ragsakna idi a dagiti amin nga annakna nga anghel ket agdaydayaw ken agserserbida kenkuana. Bayat a sungsungbatanna ti patriarka a ni Job “manipud iti allawig,” linagip ni Jehova dagiti naragsak a kanito a kaduana ti nagkaykaysa a pamiliana a buklen dagiti espiritu a parsua. Kinunana: “Sadino ti ayanmo idi imbangonko ti daga? . . . Idi a dagiti bituen ti agsapa sirarag-o a nagikkisda a sangsangkamaysa, ken ti amin nga annak ti Dios nangrugida a nagdir-i buyogen ti panangpadayaw?”—Job 38:1, 4, 7.
Idi agangay, naimatangan ti pudno a Dios ti panagrebelde kenkuana ti maysa a perpekto nga anakna nga anghel ken nagbalin a Satanas, a kayuloganna “Bumusbusor.” Nakita met ni Jehova ti immuna nga anakna a tao a ni Adan ken ti perpekto nga asawana a ni Eva a nakikadua iti dayta a panagrebelde. (Genesis 3:1-6; Apocalipsis 12:9) Kalpasanna, ti dadduma pay nga annakna nga anghel “pinanawanda ti bukodda nga umiso a lugar a pagnaedan” ket nagrebeldeda a maibusor iti Dios.—Judas 6.
Ti Kasuratan dina ibaga kadatayo no kasano ti panagrikna ni Jehova idi nagrebelde ti dadduma kadagiti perpekto nga annakna. Nupay kasta, kastoy ti nabatad a kuna ti Biblia: “Nakita ni Jehova a ti kinadakes ti tao naruay iti daga ken tunggal pagannayasan ti pampanunot ti pusona dakes laeng iti amin a tiempo. Ket nagladladingitan ni Jehova ti panangaramidna kadagiti tattao iti daga, ket nasaktan ti pusona.” (Genesis 6:5, 6) ‘Nasaktan’ ni Jehova idi nagrebelde ti pinilina nga ilina nga isu ti Israel.’—Salmo 78:40, 41.
Awan duadua a makipagrikna ni Jehova kadagiti nagannak a nasaktan ti riknada gapu iti aramid dagiti rebelioso nga annakda. Iti Saona a ti Biblia, nangipaay iti naimbag a balakad ken pammaregta a tumulong kadagiti kasta a nagannak a mangdaer iti kasasaadda. Balbalakadan ida ti Dios nga ipalladawda ti pakaringgoranda kenkuana, agpakumbabada kenkuana, ken agtakderda a sititibker maibusor ken Satanas a Diablo. Kitaentayo no kasano a ti panangsurot iti daytoy a balakad tulongannaka nga agtalinaed a natibker no agrebelde ti anakmo.
Iyallatiwmo ken Jehova ti Pakaringgoram
Ammo ni Jehova a madanagan unay dagiti nagannak no makitada a dagiti annakda ket agpegpeggad gapu iti mismo nga ar-aramidda wenno no dangran ida ti sabsabali. Insuro ni apostol Pedro ti maysa a wagas a nadaeranna daytoy ken ti dadduma pay a pakadukotanna. Kastoy ti insuratna: “Iyallatiwyo [ken ni Jehova] ti isuamin a pakaringgoranyo, agsipud ta isu maseknan kadakayo.” (1 Pedro 5:7) Apay a nakapatpateg daytoy nga awis ken panangipanamnama kadagiti nagannak ti rebelioso nga anak?
Idi ubing pay ti anakmo, nasiputka a mangsalaknib kenkuana kadagiti peggad, ken posible a timmulok iti naayat a panangiwanwanmo. Ngem bayat a dumakdakkel, mabalin a kimmapuyen ti impluensiam kenkuana. Kaskasdi, nagtultuloy a nasged ti tarigagaymo a mangsalaknib kenkuana. Kinapudnona, nalabit ad-adda payen a kayatmo a salaknibam.
Pagbanaganna, no agrebelde ti anakmo ken agsagaba iti naespirituan, emosional, wenno pisikal a pannakadangran, mabalin a pabasolem ti bagim. Kasta ti narikna ni Joy a nadakamat itay. Kunana: “Gapu ta nariknak a napaayak, sangkapanunotko a kanayon no apay a kasta ti napasamak.” Kadagita a tiempo a nangnangruna a kayat ni Jehova nga ‘iyallatiwmo kenkuana ti isuamin a pakaringgoram.” No aramidem dayta, tulongannaka. “Ipalladawmo ti dadagsenmo ken Jehova a mismo,” kinuna ti salmista, “ket isu saranayennakanto. Saannanto a pulos ipalubos nga agdiwengdiweng daydiay nalinteg.” (Salmo 55:22) Nasagrap ni Joy ti kasta a liwliwa. Kinunana: “Sipapasnek nga inkararagko ken Jehova ti amin a mapaspasamak kaniak. Basta inyebkasko ti amin a riknak isu a nabang-aranak unay.”
Kas imperpekto a nagannak, mabalin nga adda dagiti nagkamaliam bayat a padpadakkelem ti anakmo. Ngem apay koma a sangkapanunotmo dagita? Nalawag a saan a kasta ni Jehova, ta kastoy ti naipaltiing nga inkanta ti salmista: “No dagiti biddut koma ti siputam, O Jah, O Jehova, siasino ti makapagtakder?” (Salmo 130:3) Uray no awan pakapilawam kas nagannak, nalabit nga agrebelde latta ti anakmo. Isu nga ikararagmo ken Jehova ti riknam, ket tulongannakanto a mangdaer. Ngem nupay no agtalinaedka a natibker iti panagserbim ken Jehova ken saanka nga agpabiktima ken Satanas, adda pay dagiti nasken nga aramidem.
Agpakumbabaka
“Agpakumbabakayo . . . iti sidong ti mannakabalin nga ima ti Dios,” insurat ni Pedro, “tapno itan-oknakayo iti naikeddeng a tiempo.” (1 Pedro 5:6) Apay a kasapulam ti kinapakumbaba no agrebelde ti anakmo? Malaksid a masair ti riknam ken makonsiensiaka, mabalin a pakaibabainam no agbalin a rebelioso ti anakmo. Mabalin a madanaganka a dagiti inaramid ti anakmo ti mangdadael iti reputasion ti pamiliam, nangruna no isu ket nailaksid iti kongregasion Kristiano. Mabalin a saanmo pay ketdin a kayat ti tumabuno kadagiti Nakristianuan a gimong gapu ta sidsidirem ti bagim ken mabainka.
Tapno madaeram dayta a kasasaad, nasken nga ipakatmo ti praktikal a sirib. Mamakdaar ti Proverbio 18:1: “Ti maysa a mangiputputong iti bagina sapulennanto ti kabukbukodanna nga iniimut a tarigagay; maibusor iti isuamin a praktikal a kinasirib isu umalsanto.” No regular a tumabunoka kadagiti Nakristianuan a gimong nupay agladladingitka, makagun-odka iti napateg a gubuayan ti pammilin ken pammaregta. “Idi damo, awan rupak a sumango iti siasinoman,” aminen ni Joy. “Ngem linagipko ti kinapateg ti naespirituan a rutina. Maysa pay, no addaak laeng idiay balaymi, dagiti problemak ti sangkapanunotko. Dagiti gimong ti nakatulong kaniak a mangipangpangruna kadagiti makapabileg a naespirituan a banag. Agyamanak unay ta diak imputputong ti bagik isu a diak napaidaman iti naayat a panangsaranay dagiti kapammatiak.”—Hebreo 10:24, 25.
Laglagipem met a tunggal maysa iti pamilia, masapul nga “awitennanto ti bukodna nga awit” ti Nakristianuan a responsabilidadna. (Galacia 6:5) Namnamaen ni Jehova a dagiti nagannak ayaten ken disiplinaenda ti annakda. Namnamaenna met a dagiti annak pagtulnogan ken padayawanda dagiti nagannakda. No ikagumaan dagiti nagannak a padakkelen ti annakda “iti disiplina ken panangiturong-panunot ni Jehova,” dagiti nagannak a mismo ket maaddaan iti nasayaat a reputasion iti Dios. (Efeso 6:1-4) No agrebelde ti anak kadagiti naayat a panangdisiplina ti nagannak, ti reputasion ti ubing ti madadael. “Babaen a mismo iti ar-aramidna ipabigbig ti maysa nga ubing ti bagina no ti aramidna nasin-aw ken nalinteg,” kinuna ti Proverbio 20:11. Nupay nagrebelde ni Satanas, saan a nadadael ti reputasion ni Jehova kadagiti makaammo kadagiti agpayso a pasamak.
Agtakderkayo a Bumusor iti Diablo
“Agtalinaedkayo a sipupuot, managbantaykayo koma,” impakdaar ni Pedro. “Ti kabusoryo, ti Diablo, agsursursor a kasla leon a ngumerngernger, nga agsapsapul iti alun-onenna.” (1 Pedro 5:8) Kas iti leon, ti Diablo masansan a puntiriaenna dagiti agtutubo ken awanan kapadasan. Idi un-unana, agdakdakiwas dagiti leon idiay Israel a mamagpeggad kadagiti dinguen. Nalaka a mabiktima ti urbon a karnero no immadayo iti arban. Ti ina a karnero natural laeng a sarakusokenna ti peggad tapno masalaknibanna ti urbonna. Nupay kasta, uray nataenganen ti maysa a karnero, mabalin nga awan gawayna iti maysa a leon. Gapuna, dagiti natured a pastor ket kasapulan tapno masalakniban ti arban.—1 Samuel 17:34, 35.
Tapno masalakniban ti piguratibo a karnero manipud iti “ngumerngernger a leon,” inyurnos ni Jehova a dagiti naespirituan a pastor aywananda ti arban iti sidong “ti kangrunaan a pastor” a ni Jesu-Kristo. (1 Pedro 5:4) Kastoy ti imbalakad ni Pedro kadagita a nadutokan a lallaki: “Ipastoranyo ti arban ti Dios nga adda iti aywanyo, saan a mapilpilit, no di ket situtulok; saan met nga iti panagayat iti nakusit a gunggona, no di ket sigagagar.” (1 Pedro 5:1, 2) Babaen ti pannakitunosyo kas nagannak, ti anakyo ket mabalin a matulongan dagitoy a naespirituan a papastor a mangilinteg ti espiritualidadna.
No nasken a bagbagaan dagiti Kristiano a papastor ti rebelioso nga anakyo, mabalin nga agannayaskayo a manglapped iti pannakadisiplinana. Nupay kasta, nakaro a kamali ti panangaramid iti dayta. Kinuna ni Pedro: “Agtakderkayo a bumusor [iti Diablo]”—saan ket a kadagiti naespirituan a papastor.—1 Pedro 5:9.
No Nadagsen ti Disiplina
No ti anakyo ket di agbabbabawi ken bautisado a Kristiano, mabalin nga awatenna ti kadagsenan a kita ti disiplina—ti pannakailaksidna iti kongregasion. Kalpasan dayta, ti saklawen ti pannakilangenyo kenkuana ket agpannuray iti edadna ken iti dadduma pay a kasasaad.
No menor de edad ti anakyo ken adda pay laeng iti poderyo, natural laeng nga itultuloyyo nga ipaay dagiti pisikal a kasapulanna. Kasapulanna met ti moral a panangisuro ken disiplina, ket dakayo ti makinresponsabilidad a mangipaay kadagitoy. (Proverbio 1:8-18; 6:20-22; 29:17) Mabalin a kayatyo nga iyadalan iti Biblia tapno direkta a makipaset iti dayta. Mabalin nga ipabasayo kenkuana ti nadumaduma a teksto ken publikasion nga ipapaay “ti matalek ken masirib nga adipen.” (Mateo 24:45) Mabalin met nga ikuyogyo kadagiti Nakristianuan a gimong ken makikatugawkayo kenkuana. Mabalin nga aramidenyo amin dagitoy bareng no ipapusona ti Nainkasuratan a pammagbaga.
Naiduma ti kasasaad no saanen a menor de edad ti nailaksid ken awanen iti poder ti dadakkelna. Binagbagaan ni apostol Pablo dagiti Kristiano idiay kadaanan a Corinto: “Isardengyo ti makikadkadua iti asinoman a maaw-awagan kabsat a maysa a mannakiabig wenno naagum a tao wenno managrukbab iti idolo wenno manangrabngis wenno managbarbartek wenno manangkikil, saan uray makipangan iti kasta a tao.” (1 Corinto 5:11) Bayat nga as-asikasuen ti maysa a Kristiano a nagannak dagiti napateg a kasapulan ti pamiliana, mabalin a nasken a makisarita iti maysa a nailaksid ngem ikagumaanna koma a liklikan ti di napateg a pannakilangen.
No ti nagbasol nga anak ket dinisiplinaan dagiti Kristiano a papastor, di nainsiriban a laksiden wenno laglag-anenyo ti desisionda a naibasar iti Biblia. No konsintirenyo ti rebelioso nga anakyo, saan a pulos a masalakniban manipud iti Diablo. Kinapudnona, mabalin a pagpegpeggadenyo ti naespirituan a salun-atyo. Iti sabali a bangir, no suportaranyo ti panagregget dagiti papastor, makapagtalinaedkayo a “natibker iti pammati” ken maipaayyo ti kasayaatan a tulong iti anakyo.—1 Pedro 5:9.
Pabilgennakayo ni Jehova
No agrebelde ti anakyo, laglagipenyo a saan la a dakdakayo ti kasta. Daytat’ napasaran metten ti dadduma a Kristiano a nagannak. Aniaman dagiti agdama a pakasuotantayo, mapabilegnatayo ni Jehova.—Salmo 68:19.
Agpannuraykayo ken Jehova babaen iti kararag. Regular a makitimpuyogkayo iti kongregasion Kristiano. Suportaranyo ti disiplina dagiti nadutokan a papastor. No aramidenyo dayta, makapagtalinaedkayo a nabileg. Ket ti naimbag nga ulidanyo ti mabalin a makatulong iti anakyo tapno ipangagna ti naayat nga awis ni Jehova nga agsubli kenkuana.—Malakias 3:6, 7.
[Dagiti Ladawan iti panid 18]
Gun-odenyo ti bileg babaen ti kararag ken manipud iti kongregasion Kristiano