Dagiti Reperensia iti Workbook iti Gimong a Panagbiag ken Ministerio
HULIO 4-10
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | 2 SAMUEL 18-19
“Barzillai—Ulidan ti Kinaemma”
Ni Barzillai—Lalaki nga Ammona Dagiti Limitasionna
Awan duadua nga inapresiar unay ni David ti tulong ni Barzillai. Agparang a ti pampanunoten ti ari ket saan a tapno laeng makapagsubalit isu a kayatna ti mangipaay kadagiti material a bambanag. Ti nabaknang a ni Barzillai saanna a kasapulan ti kasta a tulong. Nalabit a kayat ni David a makaduana ni Barzillai iti palasio gapu kadagiti nagsayaat a galad dayta a lakay. Ti permanente a panagnaed ni Barzillai iti palasio ket maysa a pakaidayawan, a mangipaay kenkuana iti gundaway a mangtagiragsak kadagiti pribilehio ti pannakigayyem ti ari.
Ni Barzillai—Lalaki nga Ammona Dagiti Limitasionna
Ti maysa a rason no apay a kasta ti pangngeddeng ni Barzillai ket nalabit gapu ta lakay ken nakapuyen. Nalabit a narikna ni Barzillai a saanen nga agpaut pay ti biagna. (Salmo 90:10) Inaramidna ti kabaelanna a tumulong kenni David, ngem ammona met dagiti limitasionna gapu iti kinalakayna. Nupay addaan iti gundaway nga agbalin a natan-ok, realistiko a tiningiting ni Barzillai dagiti abilidadna. Saan a kas iti ambisioso a ni Absalom, sisisirib nga impakita ni Barzillai ti kinaemma.—Proverbio 11:2.
Ni Barzillai—Lalaki nga Ammona Dagiti Limitasionna
Ti salaysay maipapan kenni Barzillai itampokna ti kinapateg ti kinatimbeng. Iti sabali a bangir, saan a rumbeng nga agtukiadtayo iti pribilehio a panagserbi wenno ditay ragpaten dayta gapu ta kayattayo a natalna ti biagtayo wenno gapu ta mariknatayo a ditay kabaelan nga ibaklay ti annongen. Punnuan ti Dios dagiti pagkurangantayo no agpannuraytayo iti ipaayna a bileg ken sirib.—Filipos 4:13; Santiago 4:17; 1 Pedro 4:11.
Iti sabali a bangir, nasken a bigbigentayo dagiti limitasiontayo. Kas pagarigan, nalabit nga okupado unayen ti maysa a Kristiano kadagiti naespirituan nga aktibidadna. Ammona a no awatenna ti kanayonan a pribilehio, mabalin a mabaybay-anna dagiti Nainkasuratan nga annongenna a kas iti panangipaay iti naespirituan ken material a kasapulan ti pamiliana. Iti kasta a kasasaad, saan kadi a maipakitana ti kinaemma ken kinanainkalintegan no pagkedkedanna pay laeng dagiti kanayonan a pribilehio?—Filipos 4:5; 1 Timoteo 5:8.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
“Agtaray Agingga iti Pagpatinggaan ti Lumba”
19 No adda dagiti limitasionmo ken mariknam a saandaka a matartarusan, mabalin a maparegtaka iti ulidan ni Mefiboset. (2 Sam. 4:4) Masapul nga ibturanna ti kinabaldadona. Kasta met, di umiso ti panangtrato ni Ari David kenkuana gapu iti saan a husto a damag. Saan a basol ni Mefiboset dagiti sagsagabaenna. Ngem saan a nagbalin a negatibo; inapresiarna ti positibo a bambanag iti biagna. Agyamyaman iti kinaimbag nga impakita idi kenkuana ni David. (2 Sam. 9:6-10) Isu nga idi nagkamali ti desision ni Ari David, naawatan ni Mefiboset ti agpayso a makagapu. Saanna nga impalubos nga agsakit ti nakemna gapu iti kamali ni David. Ken saanna a pinabasol ni Jehova iti inaramid ni David. Nagpokus ni Mefiboset no ania ti maaramidanna a mangsuporta iti ari a dinutokan ni Jehova. (2 Sam. 16:1-4; 19:24-30) Impaisurat ni Jehova ti nagsayaat nga ulidan ni Mefiboset iti Saona agpaay a pakagunggonaantayo.—Roma 15:4.
HULIO 11-17
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | 2 SAMUEL 20-21
“Ni Jehova ket Dios ti Hustisia”
Gabaon
Kadagiti naglabas a siglo, dagiti orihinal a Gabaonita nagtultuloyda kas maysa nga ili, nupay immaniobran ni Ari Saul nga ikisap ida. Nupay kasta, siaanus a naguray dagiti Gabaonita nga ipalgak ni Jehova dayta a kinaawan hustisia. Inaramidna daytoy babaen iti tallo-tawen a bisin iti panagturay ni David. Idi immuman ni David ken Jehova ken naammuanna nga adda napasamak a panagbasol iti dara, nakisarita kadagiti Gabaonita tapno ammuenna no ania ti rumbeng a maaramid kas pangsubbot iti basol. Mayanatup ti insungbat dagiti Gabaonita a saan a “maipapan dayta iti pirak wenno balitok,” agsipud ta, sigun iti Linteg, saan a mabalin ti umawat iti subbot maipaay iti maysa a mammapatay. (Nu 35:30, 31) Binigbigda met a saanda a mabalin ti pumatay iti maysa a tao nga awan ti legal a pammalubos. Isu nga inurayda nga agsaludsod pay ni David sada kiniddawda a mayawat kadakuada ti pito nga ‘annak’ ni Saul. Gapu ta ni Saul ken ti sangakabbalayanna ket agpapadada a naibilang a nagbasol iti dara, daytoy ti mangipakita a mabalin a direkta wenno saan a direkta a nakipaset ti ‘annak’ ni Saul iti panangpapatay nupay ni Saul ti nangidaulo. (2Sm 21:1-9) Iti dayta a napasamak, saan a pannakapapatay daytoy ti annak gapu kadagiti basol ti ammada (De 24:16) no di ket pannakaipakat daytoy ti supapak a hustisia maitunos iti linteg a “kararua ti agpaayto iti kararua.”—De 19:21.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
Kristiano a Papanglakayen—‘Katrabahuan Maipaay iti Rag-otayo’
14 Iti intero a lubong, itungtungpaltayo kas Saksi ni Jehova ti ministeriotayo uray no ikagkagumaan ni Satanas ken dagiti dadduma a parigatendatayo. Sumagmamano kadatayo ti naipasango kadagiti arig higante a pakarigatan, ngem gapu ta naan-anay a nagtalektayo ken Jehova, nabaelantayo a sinango ken pinarmek dagita. Ngem no dadduma, mabannog wenno maupaytayo gapu kadagiti di agsarday a pakarigatan iti daytoy a lubong. No kasta a nakapuytayo, marigatantayo a mangdaer kadagiti pakarigatan, a nalakatay laeng koma a sanguen no napigsatayo. Kadagita a gundaway, makatulong ti suporta ti maysa a panglakayen tapno mapasubli ti rag-o ken pigsatayo. Kasta ti kapadasan ti adu kadatayo. Maysa a payunir a babai nga agtawen iti nasurok a 60 ti nagkuna: “Adda idi gundaway a maup-upayak, ket makabannog payen kaniak ti panangasaba. Nadlaw ti maysa a panglakayen nga awan gaganaygayak ket kinasaritanak. Napabilegak iti teksto ti Biblia nga imburayna. Inyaplikarko dagiti singasingna, ket nagunggonaanak.” Innayonna: “Anian a pannakaseknan daydiay a panglakayen ta nadlawna a kimmapuyak ket tinulongannak!” Wen, makaparagsak a maammuan a maseknan kadatayo dagiti panglakayen ken kanayon a sidadaanda a ‘tumulong’ kas ken Abisai.
HULIO 18-24
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | 2 SAMUEL 22
“Agpatulongka ken Jehova”
Talaga Kadi a ‘Makaadanika iti Dios’?
11 Napateg a banag a mabasam a ti Dios ket “nakired iti pannakabalin.” (Isaias 40:26) Ngem sabali ti pategna no basaem ti panangilasatna iti Israel idiay Nalabaga a Baybay sa inaywananna ti nasion idiay let-ang iti 40 a tawen. Masirmatam ti pannakabisngay ti nadawel a dandanum. Mailadawanmo ti nasion—nalabit agdagup iti 3,000,000—a magmagna iti namaga a lansad ti baybay, a dagiti nagbalay a danum ket kasla dadakkel a pader iti agsumbangir. (Exodo 14:21; 15:8) Makitam ti pammaneknek iti nadungngo a panangaywan ti Dios idiay let-ang. Pimsuak ti danum manipud iti bato. Timpuar iti daga ti taraon a kasla puraw a bukbukel. (Exodo 16:31; Numeros 20:11) Impalgak ditoy ni Jehova a saan laeng nga adda pannakabalinna no di pay ket usarenna dayta a maigapu iti ilina. Saan aya a makaliwliwa a maammuan a makagteng dagiti kararagtayo iti mannakabalin a Dios a “maysa a kamang ken pigsa maipaay kadatayo, maysa a saranay a sisasagana a masarakan bayat dagiti riribuk”?—Salmo 46:1.
“Agtignaykanto a Sisusungdo”
Usigentayo ti sasao ni David. Ti Hebreo a sao a naipatarus nga ‘agtignay a sisusungdo’ mabalin met nga ipatarus nga “agtignay buyogen ti naayat a kinamanangngaasi.” Ayat ti pundasion ti pudno a kinasungdo. Siaayat a makisinninged ni Jehova kadagidiay nasungdo kenkuana.
Ipasimudaag pay dayta a ti kinasungdo ket saan laeng a basta emosion; nabuyogan dayta iti tignay. Agtigtignay ni Jehova buyogen ti kinasungdo, kas napaneknekan a mismo ni David. Bayat ti karirigatan a tiempo iti biag ni David, nagtignay ni Jehova para kenkuana, a sisusungdo a sinalakniban ken inwanwanna ti matalek nga ari. Agyamyaman ni David ket pinadayawanna ni Jehova gapu iti pannakaispalna iti “dakulap dagiti amin a kabusorna.”—2 Samuel 22:1.
Ania ti masursurotayo kadagiti sasao ni David? Di pulos agbalbaliw ni Jehova. (Santiago 1:17) Kanayon a napudno kadagiti pagalagadanna ken kanayon a matalek iti karina. Iti sabali pay a kanta, insurat ni David: “Ni Jehova . . . saannanto a panawan dagidiay nasungdona.”—Salmo 37:28.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
Ibilangyo ti Bagiyo kas Nanumnumo
7 Dakkel ti epektona ken salmista David ti kinapakumbaba ti Dios. Inkantana ken Jehova: “Itedmonto kaniak ti mangisalakan a kalasagmo, ket ti kinapakumbabam ti mamagbalin kaniak a naindaklan.” (2 Sam. 22:36) Binigbig ni David nga aniaman a naragpatna a kinatan-ok iti Israel ket gapu iti kinapakumbaba ni Jehova, nga arigna nagrukob tapno asikasuen ken tulonganna ni David. (Sal. 113:5-7) Saan kadi a kastatay met koma? Adda kadi aniaman a kualidad, abilidad, ken pribilehiotayo a “di[tay] inawat” ken Jehova? (1 Cor. 4:7) Ti maysa a napakumbaba a tao ket “naindaklan” ta agbalin a napatpateg nga adipen ni Jehova. (Luc. 9:48) Kitaentayo no kasano a pudno dayta.
HULIO 25-31
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | 2 SAMUEL 23-24
“Sakripisio Kadi a Talaga ti It-itedmo?”
it-1 224
Arauna
Agparang nga intukon ni Arauna daytoy a lugar, agraman ti bakbaka ken ramramit a kayo nga agpaay kas sakripisio, nga awan bayadna, ngem impapilit ni David ti agbayad. Ti rekord iti 2 Samuel 24:24 ipakitana a ginatang ni David ti pagirikan ken ti bakbaka iti 50 a siklo a pirak ($110). Nupay kasta, dakamaten ti salaysay iti 1 Cronicas 21:25 a nagbayad ni David iti 600 a siklo a balitok (a. $77,000) maipaay iti dayta a disso. Ti mannurat ti Maikadua a Samuel dakdakamatenna laeng ti napasamak a panaggatang bayat a tuktukoyenna ti nagsaadan ti altar ken dagiti material a maipaay iti panagisakripisio a naaramid kalpasanna, ngarud agparang a ti tinukoyna a gatad a pakailakuan ket agpaay laeng kadagitoy a banag. Iti sabali a bangir, ti mannurat ti Umuna a Cronicas salsalaysayenna ti bambanag a mainaig iti templo a naibangon iti dayta a disso idi agangay, ket ti panaggatang inaigna iti naaramid a panagbangon. (1Cr 22:1-6; 2Cr 3:1) Yantangay nakalawlawa ti intero a disso ti templo, agparang a ti gatad nga 600 a siklo a balitok ramanenna ti pannakagatang daytoy a nalawa a disso imbes nga iti bassit a benneg a kasapulan maipaay iti altar nga immuna nga imbangon ni David.
Ti Masursurotayo iti ‘Balabala ti Kinapudno’
8 Mabalin a boluntario nga agidaton ti maysa nga Israelita kas panagyaman ken Jehova wenno boluntario a mangipaay iti daton a mapuoran tapno magun-od ti anamongna. Kadagita a kasasaad, saan a nadagsen ti riknana a mangidaton ken Jehova iti kasayaatan nga animal. Saantayo a mangipapaay ita kadagiti literal a daton nga impaannurot ti Mosaiko a Linteg ngem adda sabali a daton nga ipapaaytayo. Us-usarentayo ti tiempo, pigsa, ken sanikuatayo nga agserbi ken Jehova. Tinukoy ni apostol Pablo ti “publiko a panangideklara” iti namnamatayo ken ti “panagaramid iti naimbag ken ti panangiranud iti bambanag iti sabsabali” kas daton a makaay-ayo iti Dios. (Heb. 13:15, 16) Ti kababalin, wenno riknatayo, nga agserserbi ipakitana no kasano kadakkel ti panagyamantayo ken Jehova gapu iti amin nga impaayna kadatayo. Isu a kas kadagiti Israelita, masapul a sukimatentayo ti kababalin ken motibotayo nga agserserbi iti Dios.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
Dagiti Tampok iti Libro a Maikadua a Samuel
23:15-17. Kasta unay ti panagraem ni David iti linteg ti Dios maipapan iti biag ken dara isu nga iti dayta nga okasion liniklikanna ti mangaramid iti uray umasping la a panaglabsing iti linteg. Masapul a tuladentayo ti kasta a panangmatmat kadagiti amin a bilin ti Dios.
AGOSTO 1-7
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | 1 AR-ARI 1-2
“Makasursuroka Kadi Kadagiti Kamalim?”
Solomon
Idi mangngegda ti uni ti musika idiay Gihon, iti saan unay nga adayo, ken ti panangidir-i dagiti tattao: “Agbiag koma ni Ari Solomon,” ni Adonias ken dagiti kaduana iti kumplot nagtalawda a sibubuteng ken marirriribukan. Iti panagkitakitna a mangmulit iti isasagpatna iti trono babaen ti panagibales, nangipaay ni Solomon iti pakauna a parangarang ti talna a mangtanda iti panagturayna. No nabaliktad koma ti bambanag, nalablabit a napukaw ni Solomon ti biagna. Nagkamang ni Adonias idiay santuario maipaay iti pannakasalaknib, gapuna nangipatulod sadiay ni Solomon iti bilin ket pinaiyegna iti sanguananna ni Adonias. Kalpasan a napakaammuanna ni Adonias a makapagtultuloy nga agbiag no la ket ta awan ti dakes masarakan kenkuana, pinagawid ni Solomon iti balayna.—1Ar 1:41-53.
it-1 63
Adonias
Nupay kasta, kalpasan ti ipapatay ni David, inasitgan ni Adonias ni Bat-seba ket ginuyugoyna nga agbalin a manangibabaetna iti sanguanan ni Solomon tapno kiddawenna nga agbalin nga asawana ni Abisag, ti agtutubo a manangtaripato ken kadua ni David. Ti sasao ni Adonias a “ti kinaari agbalin koma idi a kukuak, ket ti intero nga Israel inturongda kaniak ti rupada tapno agbalinak nga ari” ipasimudaagna a nariknana nga inikkatda ti kalinteganna, nupay naginkukuna a bigbigenna a ti Dios ti makinggapuanan iti dayta. (1Ar 2:13-21) Nupay mabalin a ti nangibatayanna iti kiddawna ket kayatna laeng a masukatan ti napukawna a pagarian, nabatad nga ipakita daytoy nga agam-ambision pay laeng ni Adonias, yantangay sigun iti pagannurotan iti kadaanan a Daya, ti laeng mangtagikua kadagiti assawa ken kamalala ti maysa nga ari ket ti legal a sunona. (Idiligyo ti 2Sm 3:7; 16:21.) Kasta ti panangmatmat ni Solomon iti daytoy a kiddaw a naidanon babaen iti inana, iti kasta imbilinna ti pannakapapatay ni Adonias, a dagus met a tinungpal ni Benaias.—1Ar 2:22-25.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
Dagiti Tampok iti Libro nga Umuna nga Ar-ari
2:37, 41-46. Anian a nagpeggad a panunoten a maliklikan ti pannusa! Dagidiay sipapakinakem a sumiasi iti ‘nailet a dalan nga agturong iti biag’ sagabaendanto dagiti bunga ti kasta a di nainsiriban a tignay.—Mateo 7:14.
AGOSTO 8-14
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | 1 AR-ARI 3-4
“Ti Kinapateg ti Sirib”
Mapagwadan Wenno Mamakdaar a Pagarigan?
4 Idi rugrugi ti panagturay ni Solomon, nagpakita kenkuana ti Dios babaen ti tagtagainep ken imbagana nga agkiddaw. Gapu ta limitado ti kapadasan ni Solomon, nagkiddaw iti sirib. (Basaen ti 1 Ar-ari 3:5-9.) Naragsakan ti Dios gapu ta sirib ti kiniddaw ti ari imbes a kinabaknang ken dayag isu nga inikkanna iti “puso a masirib ken mannakaawat”—agraman kinabaknang. (1 Ar. 3:10-14) Kas dinakamat ni Jesus, naisangsangayan ti kinasirib ni Solomon ta idi nadamag dayta ti reyna ti Sheba, nagbiahe iti nawatiwat tapno mapaneknekanna a mismo.—1 Ar. 10:1, 4-9.
5 Ditay namnamaen a simimilagro a magun-odantayo ti sirib. Kinuna ni Solomon a ‘mangted ni Jehova iti sirib’ ngem insuratna a nasken nga ikagumaantayo a gun-oden dayta a nadiosan a galad: “Ti sirib ipangagmo babaen ti lapayagmo, iti kasta mapagannayasmo ta pusom iti panangilasin.” Mainaig iti dayta, inusarna dagiti sasao kas iti “agpukkawka maipaay iti,” “itultuloymo a sapulen,” ken “itultuloymo a biroken” ti sirib. (Prov. 2:1-6) Nalawag a mabalintayo a gun-oden ti sirib.
6 Nasayaat nga isaludsodtayo, ‘Ipatpategko kadi ti nadiosan a sirib kas ken Solomon?’ Gapu iti rigat ti panagbiag, adu ti mangipamaysa iti panagsapul iti kuarta ken trabaho. Makaapektar met dayta iti kita ken kapaut ti edukasion a gun-odenda. Komustaka met ken ti pamiliam? Ipakita kadi dagiti ar-aramidem nga ipatpateg ken gunggun-odem ti nadiosan a sirib? Masapul kadi a baliwam ti panangmatmatmo iti kuarta ken edukasion tapno makagun-odka iti ad-adu a kinasirib? Sigurado a magunggonaanka iti agnanayon no gun-odem ti sirib. Insurat ni Solomon: “Iti kasta maawatamto ti kinalinteg ken panangukom ken kinapalungdo, ti intero a turongen ti naimbag.”—Prov. 2: 9.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
Ni Jehova ket Dios Dagiti Tulag
15 Idi naorganisaren dagiti kaputotan ni Abraham kas maysa a nasion nga adda iti babaen ti Linteg, binendisionan ida ni Jehova kas mayannurot iti karina iti patriarka. Idi 1473 K.K.P., ni Josue, a kasuno ni Moises, inturongna ti Israel idiay Canaan. Ti pannakabingbingay ti daga kadagiti tribu ket kaitungpalan ti kari ni Jehova nga itedna ti daga iti bin-i ni Abraham. Idi matalek ti Israel, tinungpal ni Jehova ti karina a maparmekda dagiti kabusorda. Pudno daytoy nangruna idi kabayatan ti panagturay ni Ari David. Idi tiempo ni Solomon nga anak ni David, natungpal ti maikatlo a paset ti Abrahamiko a tulag. “Ti Juda ken ti Israel aduda a kas kadagiti darat nga adda iti igid ti baybay iti kinaruay, a mangmanganda, ken agiinumda ken agragragsakda.”—1 Ar-ari 4:20.
AGOSTO 15-21
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | 1 AR-ARI 5-6
“Nagaget ken Naimpusuan a Nagibangonda”
Ammoyo Kadi?
Dagiti sedro ti Libano ket kangrunaanna a nalatak gapu iti kinalagda, kinapintas, ken kinabanglo ti kayona, malaksid laeng a saan a mabukbok wenno maanay dagita. No kasta, dagiti kasayaatan a materiales ti inusar ni Solomon para iti templo. Iti agdama, babassit ken manmano laengen a kakaykaywan ti nabatbati kadagiti kabambantayan ti Libano a dati a napusek kadagiti kaykayo a sedro.
it-2 1140
Sedro
Ti kasta a kaadu ti naaramat a kayo a sedro ket agkasapulan iti rinibu a trabahador nga agpukan iti kaykayo, sa ipanda dagita idiay Tiro wenno Sidon nga adda iti igid ti baybay ti Mediteraneo, sangalenda kas balsa, ken iyanudna iti igid ti baybay, nalabit agturong idiay Joppe. Kalpasanna, naiguyod dagita iti takdang nga agturong idiay Jerusalem. Naaramid daytoy babaen iti maysa a tulagan iti nagbaetan da Solomon ken Hiram. (1Ar 5:6-18; 2Cr 2:3-10) Sipud idin, nagtultuloyen ti pannakaiyeg ti kayo nga uray la naikuna a pinagbalin ni Solomon ‘ti sedro a kayo a kasla iti kayo a sikomoro gapu iti kaaduda’ bayat ti panagturayna.—1Ar 10:27; idiligyo ti Isa 9:9, 10.
Templo
Iti panangorganisarna iti trabaho, nangipasalista ni Solomon iti 30,000 a lallaki manipud iti Israel, nga imbaonna ida idiay Libano iti panagsisinnublat a sagsasangapulo a ribu iti binulan, nga adda dua a bulan a panagyanda iti pagtaenganda iti nagbabaetan dagiti panagsisinnublat. (1Ar 5:13, 14) Kas agbumbunag iti awit, 70,000 ti impasalistana manipud kadagiti “ganggannaet nga agnanaed” iti daga, ket kas agtagtaga, 80,000. (1Ar 5:15; 9:20, 21; 2Cr 2:2) Nangdutok ni Solomon iti 550 a lallaki kas kapatas a mamangulo iti trabaho ken mabalbalin a 3,300 kas katulongan. (1Ar 5:16; 9:22, 23) Kadagitoy, agparang a 250 ti Israelita ken 3,600 ti “ganggannaet nga agnanaed” iti Israel.—2Cr 2:17, 18.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
g 5/12 17, kahon
Ti Biblia—Libro ti Umiso a Padto, Paset 1
EKSAKTO A PANANGPETSA
Ti 1 Ar-ari 6:1 ti pagarigan iti kinapateg ti eksakto a panangpetsa ti Biblia. Natukoy sadiay ti tiempo nga inrugi ni Ari Solomon a bangonen ti templo idiay Jerusalem. Mabasatayo: “Naaramid iti maikapat a gasut ket walopulo a tawen [479 a kompleto a tawen] kalpasan a rimmuar ti annak ti Israel manipud daga ti Egipto, iti maikapat a tawen [ti panagturay ni Solomon], iti bulan ti Ziv, awan sabali, iti maikadua a bulan, kalpasan a ni Solomon nagbalin nga ari iti Israel, nga imbangonna ti balay a maipaay ken Jehova.”
Sigun iti kronolohia (panagsasaruno ti paspasamak) ti Biblia, idi 1034 B.C.E. ti maikapat a tawen ti panagturay ni Solomon. No agbilangtayo iti 479 a kompleto a tawen a paatras manipud iti dayta a petsa, idi ngarud 1513 B.C.E. a rimmuar ti Israel idiay Egipto.
AGOSTO 22-28
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | 1 AR-ARI 7
“No Ania ti Maadaltayo iti Dua nga Adigi”
‘Manipud iti Bambantay Agminaskanto iti Gambang’
Nagusar ni Ari Solomon iti adu nga alikamen a gambang iti templo idiay Jerusalem. Adu kadagita ket naala ni David nga amana idi pinarmekna ti Siria. (1 Cronicas 18:6-8) Ti gambang a “sinukog a baybay” ti dakkel a palanggana a pagbugguan dagiti papadi ket makalaon iti 17,500 a galon (66,000 L) ken 30 a tonelada ti kadagsenna. (1 Ar-ari 7:23-26, 44-46) Adda met ti dua a dadakkel nga adigi a gambang a naipatakder iti pagserkan ti templo. Dagitoy ket 26 pie (8 m) ti kangatona ken iti rabaw dagiti adigi adda dagiti paratok nga agarup 7.3 pie (2.2 m) ti katayagna. Adda abut iti tengnga dagiti adigi a 3 a pulgada (7.5 cm) ti kapuskolna, 5.6 pie (1.7 m) ti diametrona. (1 Ar-ari 7:15, 16; 2 Cronicas 4:17) Nakaskasdaaw ti kaadu ti nausar a gambang kadagitoy.
it-1 492
Boaz, II
Napanaganan iti Boaz, a mabalin a kaipapananna ti “Buyogen ti Pigsa,” ti makin-amianan kadagiti dua a nakadakdakkel nga adigi a gambang a naipatakder iti sango ti beranda ti nadayag a templo ni Solomon. Naawagan iti Jaquin, a kaipapananna ti “Ipasdek Koma [ni Jehova] a Sititibker” ti makin-abagatan nga adigi. Gapuna, no pagtiponen dagitoy dua ken basaen manipud kannawan nga agpakannigid no ti maysa a tao ket sisasango iti daya, kaipapananna ti ‘Ipasdek koma [ni Jehova] a sititibker [ti templo] buyogen ti pigsa.’—1Ar 7:15-21; kitaenyo ti PARATOK.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
it-2 685
Panagdigus, Panagbuggo
Makalikaguman ti pisikal a kinadalus kadagidiay agdaydayaw ken Jehova buyogen ti kinasanto ken kinasin-aw. Naiparangarang daytoy iti urnos ti tabernakulo ken kasta met iti panagserbi iti templo idi agangay. Idi maisaad ni Aaron kas Nangato a Padi, agraman ti annakna, nagdigusda pay nga umuna sakbay nga insuotda dagiti opisial a kawesda. (Ex 29:4-9; 40:12-15; Le 8:6, 7) No bugguan idi ti papadi ti im-ima ken saksakada, ti danum manipud gambang a palanggana iti paraangan ti tabernakulo ti pagbuggoda ken, idi agangay, ti danum manipud iti dakkel a sinukog a baybay iti templo ni Solomon. (Ex 30:18-21; 40:30-32; 2Cr 4:2-6) Iti Aldaw ti Panangabbong, mamindua nga agdigus ti nangato a padi. (Le 16:4, 23, 24) Dagidiay nangipan iti kalding maipaay ken Azazel ken dagidiay nangipan iti nabatbati a paset dagiti animal a sakripisio, kasta met ti maisakripisio a nalabaga a baka iti ruar ti pakarso ket rumbeng nga agdigusda ken labaanda dagiti kawesda sakbay a sumrekda manen iti pakarso.—Le 16:26-28; Nu 19:2-10.
AGOSTO 29–SEPTIEMBRE 4
GAMENG MANIPUD ITI SAO TI DIOS | 1 AR-ARI 8
“Ti Napakumbaba ken Naimpusuan a Publiko a Kararag ni Solomon”
Pasayaatem ti Kararagmo Babaen ti Panagadal iti Biblia
9 Tapno maipangag ti kararagtayo, masapul a naimpusuan dayta. Kasta ti kararag ni Solomon, a nailanad iti 1 Ar-ari kapitulo 8, idi naguummong dagiti umili idiay Jerusalem bayat ti inagurasion ti templo ni Jehova idi 1026 K.K.P. Kalpasan a naikabil ti lakasa ti tulag iti Kasasantuan ken napunno ti templo iti ulep ni Jehova, isu ket indaydayaw ni Solomon.
10 Usigem ti kararag ni Solomon ken imutektekam dagiti panangdakamatna iti puso. Bigbigen ni Solomon a ni laeng Jehova ti makabasa iti puso ti tao. (1 Ar. 8:38, 39) Dayta met laeng a kararag ipakitana a ti maysa a managbasol nga ‘agsubli iti Dios buyogen ti isuamin a puso’ ket addaan iti namnama. No dagiti kabusor kautibuenda dagiti adipen ti Dios, maipangag ti kararagda no naan-anay ti pusoda ken Jehova. (1 Ar. 8:48, 58, 61) Gapuna, masapul a naimpusuan dagiti kararagmo.
Panangitayag iti Nasungdo nga Im-ima iti Kararag
7 Agmaymaysatayo man nga agkararag wenno iti publiko, ti maysa a napateg a Nainkasuratan a prinsipio a laglagipentayo ket rumbeng nga agkararagtayo a sipapakumbaba. (2 Cronicas 7:13, 14) Imparangarang ni Ari Solomon ti kinapakumbaba iti publiko a kararagna iti pannakaidaton ti templo ni Jehova sadi Jerusalem. Kalkalpas idi ni Solomon ti maysa kadagiti kadadaegan a patakder a nabangon ditoy daga. Ngem sipapakumbaba nga inkararagna: “Agpayso aya a ti Dios agnaedto iti daga? Adtoy, ti langit ken ti langit dagiti langlangit saandaka a malaon; dinto ngarud ad-adda daytoy a balay a pinutarko!”—1 Ar-ari 8:27.
8 Kas ken Solomon, napakumbabatay koma no pagidauluendatayo iti kararag iti publiko. Nupay liklikantayo ti aginsasanto, maipakita ti kinapakumbaba iti tono ti timektayo. Saan a nasabsabongan wenno emosional dagiti napakumbaba a kararag. Saan a ti tao nga agkarkararag ti pakaiturongan ti atension, no di ket Daydiay pagkarkararaganna. (Mateo 6:5) Maipakita met ti kinapakumbaba iti kababagas ti kararagtayo. No agkararagtayo a sipapakumbaba, saantay koma a kasla manmandaran ti Dios nga aramidenna ti kayattayo a mapasamak. Imbes ketdi, umararawtayo ken Jehova nga aramidenna koma ti maitunos iti sagrado a pagayatanna. Impakita ti salmista ti umiso a kababalin idi impakpakaasina: “Mangisalakanka ita, dawatenmi kenka, O Jehova: O Jehova, dawatenmi kenka, ibaonmo ita ti kinanam-ay!”—Salmo 118:25; Lucas 18:9-14.
Panagkali iti Naespirituan a Gameng
Langit
Ni Solomon, ti nangibangon iti templo idiay Jerusalem, kinunana a “ti langlangit, wen, ti langit ti langlangit” saanda a malaon ti Dios. (1Ar 8:27) Kas Namarsua ti langlangit, ti pagsasaadan ni Jehova adayo a nangatngato ngem kadakuada amin, ket “ti naganna laeng ti di magaw-at ti kangatona. Ti dayawna adda iti ngatuen ti daga ken langit.” (Sal 148:13) Silalaka a marukod ni Jehova ti pisikal a langlangit a kas iti panangrukod ti tao iti maysa a banag babaen ti panangyukradna kadagiti ramayna tapno ti banag agsaad iti nagbaetan dagiti murdong ti tangan ken kikit. (Isa 40:12) Ti sasao ni Solomon saanna a kayat a sawen a ti Dios awanan iti espesipiko a lugar a pagtaengan. Saanna met a kayat a sawen nga isu adda iti amin a lugar a ti anagna ket literal nga adda iti sadinoman ken iti amin a banag. Makita daytoy iti kinapudno a ni Solomon nagsao met maipapan ken Jehova kas dumdumngeg “manipud langlangit, ti naipasdek a disso a pagnanaedam,” awan sabali, ti langlangit nga ayan dagiti espiritu.—1Ar 8:30, 39.