Agpayso Kadi ti Impierno? Ania ti Impierno Sigun iti Biblia?

Sungbat ti Biblia

Ti dadduma a daan a patarus ti Biblia iti Ingles, kas iti King James Version, inusarda ti sao nga “impierno” iti dadduma a bersikulo. (Salmo 16:10; Aramid 2:27 a) Kas ipakita ti drowing iti patpatien ti dadduma a relihion iti daytoy nga artikulo, patien ti adu a tattao a ti impierno ket lugar a saan a maid-iddep ti apuyna a sadiay a madusa ti dakes a tattao. Ngem kasta kadi ti isursuro ti Biblia?

Iti daytoy nga artikulo

Ti kadi impierno ket lugar a pakaparparigatan dagiti tattao iti agnanayon?

Saan. Dagiti orihinal a sasao a naipatarus kas “impierno” iti dadduma a daan a patarus ti Biblia (Hebreo, “Sheol”; Griego, “Hades”) ket tumukoy iti “Tanem,” kayatna a sawen, ti gagangay wenno simboliko a pagtungpalan dagiti natay. Ipakita ti Biblia a saanen a sibibiag dagiti tattao nga adda iti “Tanem.”

Awanen ti puot dagiti natay ken saandan a marikna ti ut-ot. “Awanto ti panagtrabaho, awan panunot, awan ammo, awan sirib, iti impierno.” (Eclesiastes 9:10, Douay-Rheims Version) Awan dagiti agpukpukkaw gapu iti ut-ot idiay impierno. Imbes ketdi, kuna ti Biblia: “Agbain koma dagiti managdakdakes, ken agulimekda iti tanem [impierno, Douay-Rheims].”—Salmo 31:17; King James Version (30:18, Douay-Rheims); Salmo 115:17.
Imbaga ti Dios nga ipapatay, saan a ti pannakatutuok iti umap-apuy nga impierno, ti dusa ti basol. Imbaga ti Dios iti umuna a lalaki a ni Adan, a ti dusa iti saan a panagtulnog iti linteg ti Dios ket ipapatay. (Genesis 2:17) Awan ti imbagana maipapan iti pannakatutuok wenno pannakaparparigat iti impierno iti agnanayon. Kalpasan a nagbasol ni Adan, imbaga ti Dios kenkuana a ti dusana ket: “Tapokka ket agsublikanto iti tapok.” (Genesis 3:19) Mapukawton ni Adan. No koma impan ti Dios ni Adan iti umap-apuy nga impierno, imbagana koma dayta. Saan a binalbaliwan ti Dios ti pannusa kadagiti mangsukir iti lintegna. Adu a tawen kalpasan a nagbasol ni Adan, impaisurat ti Dios iti Biblia: “Ti bayad ti basol ket ipapatay.” (Roma 6:23) Saanen a kasapulan ti kanayonan a pannusa, ta “ti natayen a tao ket naabsuelton iti basolna.”—Roma 6:7.
Kagura ti Dios ti ideya nga agnanayon a pannakatutuok. (Jeremias 32:35) Maikontra dayta nga ideya iti isursuro ti Biblia a “ti Dios ket ayat.” (1 Juan 4:8) Kayatna nga agdaydayawtayo kenkuana gapu ta ay-ayatentayo, saan a gapu ta mabutengtayo iti agnanayon a pannakatutuok.—Mateo 22:36-38.
Napan iti impierno dagiti nasingpet a tattao. Dagiti patarus ti Biblia a nangusar iti sao nga “impierno,” ipakitana a dagiti matalek a lallaki, a kas kada Jacob ken Job, ekspektarenda a mapanda iti impierno. (Genesis 37:35; Job 14:13) Uray ni Jesu-Kristo imbagana a napan isuna iti impierno bayat iti ipapatayna ken sakbay ti panagungarna. (Aramid 2:31, 32) Nalawag ngarud a no usaren dagitoy a Biblia ti sao nga “impierno,” tuktukoyenda laeng ti Tanem.b

Ania ti kayat a sawen ti ilustrasion ni Jesus maipapan iti nabaknang a lalaki ken ni Lazaro?

Inusar ni Jesus daytoy nga ilustrasion ken nairekord iti Lucas 16:19-31. Dagiti ilustrasion isuronatayo no ania ti umiso a kababalin ken no ania ti panangkita ti Dios iti bambanag. Ti ilustrasion maipapan iti nabaknang a lalaki ken ni Lazaro ket saan a pudno a pasamak. (Mateo 13:34) Tapno ad-adu pay ti maammuam maipapan iti daytoy nga ilustrasion, kitaem ti artikulo nga “Asino ti Nabaknang a Lalaki ken ni Lazaro?”

Ti kadi impierno irepresentarna ti pannakaisina iti Dios?

Saan. Ti doktrina nga ammo dagiti natay a naisinada iti Dios ket maikontra iti ibagbaga ti Biblia. Nalawag nga isurona nga awanen a pulos ammo dagiti natay.—Salmo 146:3, 4; Eclesiastes 9:5.

Adda kadin naggapu iti impierno?

Wen. Detalyado nga isalaysay ti Biblia ti siam a tattao a napan iti Tanem (naipatarus kas “impierno” iti dadduma a Biblia) ken nagbiagda manen babaen ti panagungar.c No ammoda koma ti mapaspasamak idi addada iti impierno, nayestoriada koma dagiti napadasanda. Makapainteres ta awan uray maysa kadakuada ti nangibaga a natutuokda wenno nakapadasda ti aniaman. Apay? Ta kas nalawag nga isursuro ti Biblia, awanen ti puotda, kas iti maysa a naimas ti ‘turogna.’—Juan 11:11-14; 1 Corinto 15:3-6.

a Saan nga inusar ti kaaduan a moderno nga Ingles a patarus ti sao nga “impierno” iti Aramid 2:27. Imbes ketdi, inusarda ti sasao a kas iti “ti tanem,” (New Century Version); “ti lubong dagiti natay,” (New International Version); “dagiti natay” (The Passion Translation). Dadduma met ti nangusar iti Griego a sao a “Hades.”—Holman Christian Standard Bible, NET Bible, New American Standard Bible, English Standard Version.

b Kitaem ti kahon a “Sasao iti Biblia iti Orihinal a Lengguahe.”

c Kitaem ti 1 Ar-ari 17:17-24; 2 Ar-ari 4:32-37; 13:20, 21; Mateo 28:5, 6; Lucas 7:11-17; 8:40-56; Juan 11:38-44; Aramid 9:36-42; Aramid 20:7-12.

Dagiti bersikulo ti Biblia maipapan iti impierno, wenno Tanem

Job 14:13: “O ilemmengnak koma iti Tanem [“impierno,” Douay-Rheims Version], . . . tapno mangikeddengka iti tiempo para kaniak ket lagipennak!”

Kaipapananna: Ammo ti matalek a lalaki a ni Job a ti impierno (ti Tanem) pagpatinggaenna ti ut-ot a marikriknana ken kabaelan ti Dios nga isubli ti biagna manipud impierno.

Salmo 145:20: “Bambantayan ni Jehova ti amin a mangay-ayat kenkuana, ngem ti amin a managdakdakes ket dadaelenna.”

Kaipapananna: Pukawento ti Dios, wenno permanente a dadaelenna, dagiti dakes a tattao. Saanna nga ipalubos nga agtultuloyda nga agbiag iti impierno tapno matutuokda.

Eclesiastes 9:10: “Awan ti aramid wenno plano wenno pannakaammo wenno sirib iti Tanem [“impierno,” Douay-Rheims Version], a papanam.”

Kaipapananna: Dagiti adda iti Tanem, wenno impierno, ket awan puotda ken saanda nga agrigrigat. Nalawag a karaman dagiti nasingpet a tattao a pangibagbagaan ti mannurat iti Biblia ti makaisuro a sasaona.

Aramid 2:31: “Isu idinto a nakitana a sigud nagsao iti panagungar ni Kristo, a ti kararuana saan a nabati idiay impierno.”—King James Version.

Kaipapananna: Napan ni Jesu-Kristo iti impierno (ti Tanem) idi natay.

Roma 6:23: “Ti bayad ti basol ket ipapatay.”

Kaipapananna: Ipapatay, saan a pannakatutuok iti impierno, ti naan-anay a dusa ti basol.

Apocalipsis 20:13: “Ni patay ken ni impierno inyawatda dagiti natay nga adda idi kadakuada.”—King James Version.

Kaipapananna: Natay dagiti adda iti impierno. Agbiagdanto manen babaen ti panagungar.

Apocalipsis 20:14: “Ni patay ken ni impierno naitapuakda iti dan-aw nga apuy.”—King James Version.

Kaipapananna: Kalpasan a mapagungarto ti amin nga adda iti impierno, (ti Tanem) madadaelto dayta iti agnanayon, a kasla babaen ti apuy. Kalpasan dayta, awanton ti ipapatay gapu iti basol ni Adan.—Roma 5:12.

Sasao iti Biblia iti orihinal a lengguahe

Kas ipakita dagiti bersikulo a nailista iti baba, nangpataud dagiti nagipatarus iti Biblia iti pannakariro gapu ta inusarda ti sao nga “impierno” para iti sasao iti orihinal a lengguahe a sabali ti kaipapananna. Iti dadduma a kaso, agparang a kayatda a suportaran ti kapanunotan a dagiti dakes ket matutuokto iti agnanayon, imbes a madadaelda.

Sheol (Hebreo שְׁאוֹל), Hades (Griego ᾅδης)

Kaipapananna: Gagangay wenno simboliko a pagtungpalan dagiti natay.—Salmo 16:10; Aramid 2:31

Pannakaipatarusna: Tanem, impierno, abut (King James Version); lubong dagiti natay (New International Version)
Gehenna (Griego γέεννα)

Kaipapananna: Agnanayon a pannakadadael.—Mateo 5:30

Pannakaipatarusna: Gehenna; impierno (King James Version, New International Version)
Tartaro (Griego ταρταρόω)

Kaipapananna: Naipababa a kasasaad dagiti demonio, a dakes nga espiritu a parsua.—2 Pedro 2:4

Pannakaipatarusna: Tartaro; impierno (King James Version, New International Version); makimbaba nga impierno (Douay-Rheims Version)
Apoleia (Griego ἀπώλεια)

Kaipapananna: Pannakadadael.—Mateo 7:13

Pannakaipatarusna: Pannakadadael; impierno (Good News Bible)
Pyr (Griego πῦρ)

Kaipapananna: Apuy, literal wenno simboliko.—Lucas 17:29; Judas 23

Pannakaipatarusna: Apuy; apuy iti impierno (God’s Word Translation)

Ti nangrugian ti sursuro nga umap-apuy nga impierno

Nagtaud kadagiti pagano: Mamati dagiti nagkauna nga Egipcio iti umap-apuy nga impierno. Sigun iti Book Ȧm-Ṭuat (Amduat), maysa a libro maipapan kadagiti natay, a sigun kadagiti historian ket naisurat idi maika-16 a siglo B.C.E., iladawanna a dagidiay “naipan iti umap-apuy nga abut; ket . . . saan a makalibas iti apuy.”—The Egyptian Heaven and Hell.

Saan nga insuro dagiti immuna a Kristiano: “Makapainteres nga iti B[aro] a T[ulag] saan a paset iti inkaskasaba dagiti [immuna a Kristiano] ti maipapan iti umap-apuy nga impierno.”—A Dictionary of Christian Theology.

Impluensia ti Griego a pilosopia: “Manipud iti makintengnga a paset ti maikadua a siglo [C.E.], dagiti Kristiano nga addaan pannakasanay iti pilosopia dagiti Griego inlaokda dagiti pilosopia a nasursuroda iti relihionda . . . Ti pilosopia a kayatda ket ti Platonismo [dagiti sursuro ni Plato].” (Encyclopædia Britannica) Karaman iti pilosopiana ti pannakatutuok dagiti natay iti apuy. “Kadagiti amin a nagkauna a Griego a pilosopo, ti kadakkelan ti impluensiana iti panamati iti Impierno ket ni Plato.”—Histoire des enfers (The History of Hell).

Nausar ti umap-apuy nga impierno tapno maipakita nga umiso ti panangparigat: Bayat ti tiempo a maaw-awagan iti Spanish Inquisition, dagidiay nasentensiaan a kumonkontra iti sursuro ti simbaan ket napuoran iti poste ken naibaga a dayta kano ket “pangramanan iti agnanayon a pannakatutuok iti impierno,” iti kasta, agbabawida sakbayda a matay. (The Spanish Inquisition, ni Jean Plaidy) Kasta met laeng ti inaramid ni Queen Mary I iti England. Pinuoranna ti agarup 300 a Protestante iti poste, ta mamati kano a “ti kararua dagitoy a tattao ket matutuokto met laeng iti agnanayon iti impierno isu nga umiso laeng a tuladen ti panangdusa ti Dios babaen ti panangpuor kadakuada ditoy daga.”—Universal History, ni Alexander Tytler.

Panagbalbaliw iti panawentayo: Limmukay ti dadduma a sekta wenno relihion no maipapan iti sursuro nga impierno, agparang a saan a gapu ta patienda a di umiso dayta no di ket kayatda laeng a pagustuan dagiti miembroda. (2 Timoteo 4:3) “Kayat dagiti tattao ti Dios a nasingpet, naalumamay, ken nalaka a maasitgan . . . Saanen a kayat dagiti tattao ita a pagsasaritaan ti maipapan iti basol ken pannakakonsiensia.”—Professor Jackson W. Carroll.