Ti Panangmatmat ti Biblia
Panagpasakup ti Asawa a Babai—Aniat’ Kaipapananna?
KUNA ti Sao ti Dios, ti Biblia, idiay Efeso 5:22: “Dagiti babbai agpasakopda koma kadagiti assawada a kas iti Apo.” Ania ti eksakto a kaipapanan daytoy? Rumbeng kadi nga agpasakup ti asawa a babai iti amin a kayat ni lakayna? Pulos kadi a saan a mabalin a makaikeddeng wenno isupadi ti opinionna iti kapanunotan ni lakayna?
Usigenyo ti salaysay ti Biblia maipapan ken ni Abigail. Nagtignay a nainsiriban ngem maisupadi kadagiti kayat ti nabaknang nga asawana a ni Nabal. Agpapan pay iti kinamanangngaasi ken ni Nabal nga impakita dagiti pasurot ni David, a pinili ti Dios nga agbalin nga ari ti Israel, ni Nabal “linaisna ida.” Nakasagana idin ni David a pumatay gaput’ pungtotna iti kinaawan panagyaman ni Nabal. Naamiris ni Abigail nga agpegpeggad ti intero a sangakabbalayanna. Nagpakpakaasi ken ni David. Kasano?—1 Samuel 25:2-35.
Inamin ni Abigail ken ni David a ‘maag’ ni Nabal ket intedna ken ni David dagiti banag nga inkedked ni Nabal. Kadawyanna, di umiso nga isaosao ti asawa a lalaki wenno babai dagiti biddut ti asawana. Rebelde kadi ni Abigail idi nagsao ken nagtignay iti kastoy a pamay-an? Saan. Inkagumaanna laeng nga ispalen ti biag ni Nabal ken ti sangakabbalayanna. Awan pakakitaan a nakairuamannan ti di agraem wenno ti la kaykayatnan ti masurot. Wenno nangipakita ti narigat nga ay-aywen a ni Nabal iti aniaman a di pannakapnek iti itutulongna a mangaywan iti adu a sanikuana. Ngem iti daytoy peligroso a kasasaad, ti kinasirib ti nangtignay kenkuana a mangsurot iti mismo a pangngeddengna. Kasta met nga anamongan ti Biblia ti inaramid ni Abigail.—1 Samuel 25:3, 25, 32, 33.
Mabayag pay sakbay ti kaaldawan ni Abigail, addada tiempo nga inyebkas ti assawa dagiti patriarka dagiti panirigan ken nagtignayda a maisupadi iti kayat dagiti lallakayda. Kaskasdi a naitan-ok dagitoy a “nasantuan a babbai a nangin-inanama iti Dios” kas ulidan ti kinamanagpasakup ti Kristiano nga asawa a babai. (1 Pedro 3:1-6) Kas pagarigan, idi nadlaw ni Sara a ti anak ni Abraham a ni Ismael nagbalin a pangta iti anakda a ni Isaac, inkeddengna a rumbeng a mapagtalaw ni Ismael. “Namagsennaay unay ken Abraham” daytoy. Ngem kinuna ti Dios ken ni Abraham: ‘Saan a makapasennaay koma kenka maipuon iti ubing . . . ti amin nga ibaga kenka ni Sara . . . Ipangagmo ti timekna.’—Genesis 21:11, 12.
Kasapulan ti Pannakaawat
Saan a nainsiriban ngarud para iti asawa a babai a mapilitan a mangaramid iti ammona a di nainsiriban wenno maikontra iti nadiosan a prinsipio, tapno agpasakup laeng. Wenno mariknana a nakabasol no nangngeddeng iti aniaman a pagimbagan, a kas iti inaramid ni Abigail ken ni Sara.
Ti panagpasakup ti asawa a babai dina kaipapanan a kanayon lattan a tumulok wenno agtungpal iti amin a kayat ni lakayna. Aniat’ nakaidumaanna? No nakapusta dagiti nalinteg a prinsipio, mabalin a di umanamong ken ni lakayna. Nupay kasta, kaskasdi a rumbeng nga ipakitana ti naan-anay a kaipapanan ti nadiosan a panagpasakup.
Siempre, rumbeng a pagannadan ti asawa a babai a dina ipuera dagiti kayat ni lakayna a naknakemna, kas panglais, wenno dadduma a dakes a motibo. Masapul a mannakaawat, “nasaririt unay,” a kas ken ni Abigail.—1 Samuel 25:3.
No Liklikan ti Asawa a Lalaki ti Responsabilidad
Ti kangrunaan a kalat ken kaipapanan ti nadiosan a panagpasakup ti asawa a babai ket panangay-ayo ken ni Jehova babaen ti pannakitunosna ken ni lakayna ken panangsuportana kadagiti pangngeddengna. Nalaka daytoy no nataengan iti naespirituan ti asawa a lalaki. Maysa a karit no saan.
Iti daytoy a kasasaad, kasano a madaeranna? Mabalin nga agpakpakaasi kenkuana wenno mangisingasing kadagiti pangngeddeng a lallalo a pakagunggonaan ti pamilia. No palubosanna ni lakayna a ‘mangiturong iti manibela,’ mabalin nga ad-addanton a nasigo iti dayta. Maikaniwas iti kaipapanan ti umiso a panagpasakup ti naynay a pannakiringgor iti asawa a lalaki. (Proverbio 21:19) Ngem no nalawag nga agpegpeggad ti pagimbagan ti pamilia gapu iti pangngeddeng ti asawa a lalaki, mabalin a pilienna ti mangirekomenda iti umiso a pamay-an, kas inaramid ni Sara.
No di manamati ti asawa a lalaki, dakdakkel pay ti karit para iti asawa a babai. Agpasakup latta la ketdi no saanna a kiddawen a salungasingenna dagiti linteg ti Biblia. No aramidenna dayta, mayasping koma ti reaksion ti Kristiano nga asawa a babai iti reaksion dagiti adalan idi kiddawen ti korte a salungasingenda dagiti pammilin ti Dios: “Masapul nga agtulnogkami iti Dios kas agturay imbes a kadagiti tattao.”—Aramid 5:29.
Gapu iti kurang a kapadasan ken limitado a kinasirib, nupay kasta, mabalin a masalungasing uray dagiti nasayaat ti panggepda nga agassawa dagiti akemda. Mabalin nga awan konsiderasion ti asawa a lalaki; mabalin nga ipapilit ti asawa a babai dagiti kayatna. Aniat’ makatulong? Napateg ti naemma a panangmatmatda iti bagida, tangay “maitibkoltayo amin iti adu a daras.”—Santiago 3:2.
Adu a lallaki ti mangapresiar iti mapagtalkan a panagdesision ti asawa a babai no manakem ti panangusarna iti dayta. Ket maparayray ti kooperasion no agpinnakawan ti agassawa no agbiddutda. Kas iti panangpakawan ni Jehova iti inaldaw a pagkamkamaliantayo, rumbeng met ngarud a pakawanentayo dagiti sabsabali. “No sika, O Jehova, mingmingam koma dagiti kinadangkes, O Apo, siasino koma ti makapagtakder? Ngem adda kenka ti pammakawan.”—Salmo 130:3, 4.
“Agpasakopkayo iti Maysa ken Maysa”
Gapuna a mamalakad ti Kasuratan a pagimbagantayo amin: “Agpasakopkayo iti maysa ken maysa gapu iti buteng ken Kristo.” Ipakita ti naayat a panagraem iti maysa ken maysa; imbes a manglapped wenno makisalisal. Itultuloy a kuna ti teksto: “Dagiti babbai agpasakopda koma kadagiti assawada a kas iti Apo, agsipud ta ti lalaki isu ti ulo ti asawana a kas met ti Kristo isu ti ulo ti kongregasion.”—Efeso 5:21-23.
Ipasimudaag ti Griego a sao nga inusar ni Pablo idiay Efeso 5:21, 22 ti panangipasakup ti maysa, saan a mapilpilit a panagpasakup. Ket maigapu iti Apo ti panagpasakup, saan laeng nga iti panagtinnunos ti agassawa. Situtulok, sirarag-o ti panagpasakup ti mismo a napulotan a kongregasion ni Kristo kenkuana. No kasta met ti aramiden ti asawa a babai ken ni lakayna, sigurado a naragsak ken naballiginto ti panagasawada.
Kunaen pay ti Kasuratan: ‘Tunggal maysa [nga asawa a lalaki] ayatenna koma a kasta ti asawana a babai a kas iti bagina,’ nga awan keddengna. (Efeso 5:33; 1 Pedro 3:7) Rumbeng a laglagipen ti asawa a lalaki nga isut’ agpasakup met iti ulona, ta kunaen ti Biblia: “Ti ulo ti tunggal lalaki isu ni Kristo.” Wen, rumbeng nga agpasakup ti lalaki iti pannursuro ni Kristo. Agpasakup met ni Kristo iti ulona: “Ti ulo ni Kristo isu ti Dios.” Gapuna, amin addaan ulo, malaksid ken ni Jehova. Ket uray isu, pagtulnoganna dagiti mismo a bilinna.—1 Corinto 11:3; Tito 1:2; Hebreo 6:18.
Natimbeng ken makagunggona iti lalaki ken babai ti Nakristianuan a panagpasakup. Daytat’ mangyeg panagkaykaysa ken pannakapnek iti panagasawa a ti laeng naayat a Namarsua kadatayo ti makaipaay.—Filipos 4:7.
[Picture Credit Line iti panid 14]
Leslie’s