Ti Panangmatmat ti Biblia

Kinapakumbaba—Pagkapuyan Wenno Paglaingan?

TI LUBONG masansan nga iladawanna dagiti napasindayag ken dagiti agresibo kas tattao a mapagwadan. Dagiti napakumbaba ken naemma ti kadawyan a maibilang a nakapuy, managbabain, wenno nalaka a maallilaw. Ngem talaga kadi a pagkapuyan ti pudpudno a kinapakumbaba? Ken talaga kadi a paglaingan ti kinapasindayag? Ania ti kuna ti Biblia?

Sigun iti Biblia, adda sumagmamano a kita ti umiso a kinapasindayag. Kas pagarigan, rumbeng nga ipasindayag dagiti Kristiano a ni Jehova ti Diosda ken am-ammona ida. (Salmo 47:4; Jeremias 9:24; 2 Tesalonica 1:3, 4) Dagiti nagannak mabalinda nga ipasindayag wenno ipagpannakkel dagiti annakda no mangipakpakita dagitoy iti nasayaat a Nakristianuan a kababalin ken situtured nga itandudoda ti pudno a panagdayaw. (Proverbio 27:11) Ngem adda met pagdaksan ti kinapasindayag.

Panangsukimat iti Kinapasindayag ken Kinapakumbaba

Maysa kadagiti depinasion ti kinapasindayag ket nalabes a panangidayaw iti bagi. Ipariknana iti maysa nga isu ket nakapatpateg ken nakatantan-ok, nalabit gapu iti kinalibnos, puli, saad, laing, wenno kinabaknangna. (Santiago 4:13-16) Saritaen ti Biblia dagiti tattao a “natangsit gapu iti panagpannakkel.” (1 Timoteo 3:4) Iti sabali a pannao, nangato unay ti panangmatmatda iti bagida idinto ta awan met a talaga ti ipagpannakkelda.

Iti kasumbangirna, ammo dagiti napakumbaba no siasinoda a talaga, a bigbigenda dagiti pagkuranganda ken ti kinanumoda iti imatang ti Dios. (1 Pedro 5:6) Bigbigen ken pakaragsakanda pay ketdi dagiti nasayaat a galad dagiti sabsabali. (Filipos 2:3) Gapuna, saanda nga apalan wenno pagimonan ti ik-ikutan dagiti dadduma. (Galacia 5:26) Nalawag ngarud a ti pudno a kinapakumbaba patanorenna ti nasayaat a relasion dagiti tattao, banag a mangyeg iti natalged a rikna.

Usigenyo ti ulidan ni Jesus. Sakbay nga immay ditoy daga, isu ket maysa a mannakabalin nga espiritu a parsua idiay langit. Idi adda ditoy daga, isu ket maysa a perpekto, awan basolna a tao. (Juan 17:5; 1 Pedro 2:21, 22) Di maartapan ti abilidad, kinalaing, ken pannakaammona. Ngem saan a nagpannakkel no di ket nagtalinaed a napakumbaba. (Filipos 2:6) Binugguanna pay ti saka dagiti apostolna; ken adda pudno a pannakaseknanna kadagiti ubbing. (Lucas 18:15, 16; Juan 13:4, 5) Kinapudnona, idi inayabanna ti maysa nga ubing iti sibayna, kinuna ni Jesus: “Siasinoman a mangipakumbabanto iti bagina a kas itoy nga ubing isu daydiay kadakkelan iti pagarian ti langlangit.” (Mateo 18:2-4) Wen, iti panangmatmat ni Jesus—ken iti panangmatmat ni Amana—ti pudno a kinatan-ok ket bunga ti kinapakumbaba, saan a ti kinapasindayag.—Santiago 4:10

Maysa a Paglaingan ti Kinapakumbaba

Nupay maysa a pagwadan iti kinapakumbaba, saan nga agkapuykapuy ni Jesus. Situtured a sinaona ti kinapudno ken saan a pulos a nagbuteng iti tao. (Mateo 23:1-33; Juan 8:13, 44-47; 19:10, 11) Gapuna, isu ket rinaem ti uray dadduma kadagiti bumusbusor kenkuana. (Marcos 12:13, 17; 15:5) Nupay kasta, saan a pulos a manangdominar ni Jesus. Imbes ketdi, naay-ayo kenkuana dagiti tattao gapu iti kinapakumbaba, kinamanangngaasi, ken ayatna. Iti kasta, naalana ti simpatia dagiti tattao, banag a saan a pulos a maaramidan dagiti napasindayag. (Mateo 11:28-30; Juan 13:1; 2 Corinto 5:14, 15) Uray ita, minilion ti sisusungdo nga agpaspasakup ken ni Kristo gapu iti pudno a panagayat ken nauneg a panagraemda kenkuana.—Apocalipsis 7:9, 10.

Ti Sao ti Dios iparegtana ti kinapakumbaba agsipud ta dagiti napakumbaba sidadaan nga awatenda ti balakad ken makaay-ayo ti panangisuro kadakuada. (Lucas 10:21; Colosas 3:10, 12) Kas ken Apolos, maysa a nalaing a Kristiano a mannursuro idi umuna a siglo, maragsakanda a mangbalbaliw iti panangmatmatda no maidatag kadakuada ti baro nga umiso nga impormasion. (Aramid 18:24-26) Ken saanda a mabuteng nga agsaludsod, ngem dagiti natangsit masansan nga agkedkedda nga agsaludsod, ta saanda a kayat a maibutaktak ti kinaignoranteda.

Usigenyo ti kapadasan ti Etiope nga eunuko idi umuna a siglo, a dina maawatan ti dadduma a sasao iti Kasuratan. “Ammom kadi nga agpayso no ania ti basbasaem?” inyimtuod kenkuana ti Kristiano nga adalan a ni Felipe. Simmungbat ti Etiope: “Pudno unay, kasano koma a maawatak, malaksid no adda mangidalan kaniak?” Anian a kinapakumbaba—nangruna ta ti eunuko mabalin a maysa a natan-ok a tao iti pagilianna! Gapu iti kinapakumbabana, nailawlawag a naimbag kenkuana ti Kasuratan.—Aramid 8:26-38.

Dakkel ti nakaidumaan ti Etiope kadagiti Judio nga eskriba ken Fariseo, a nangibilang iti bagbagida kas natatan-ok a relihioso a tattao idi panawenda. (Mateo 23:5-7) Imbes a sipapakumbaba a dumngegda ken Jesus ken kadagiti pasurotna, linalais ken nangbirokda iti pangpabasolan kadakuada. Nagtalinaedda iti naespirituan a kinasipnget gapu iti kinapasindayagda.—Juan 7:32, 47-49; Aramid 5:29-33.

Kaslakay Kadi iti Nalukneng a Sekka Wenno Natangken a Pila?

Sigun iti Biblia, ni Jehova ket mayarig iti maysa nga agdamdamili ken dagiti tattao mayarigda iti sekka. (Isaias 64:8) No napakumbaba ti maysa a tao, isu ket mayarig iti maysa a nalukneng a sekka a nalaka a damilien ti Dios tapno aramidenna a makaay-ayo a basehas; ngem dagiti natangsit mayarigda iti namaga, natangken a pila a marumek laeng. Ti di nasayaat a pagwadan dagiti napalangguad isu ti natangsit a ni Faraon iti nagkauna nga Egipto. Linaisna ni Jehova ket nagbanag iti ipapatayna. (Exodo 5:2; 9:17; Salmo 136:15) Ti pannakadadael ni Faraon paneknekanna a pudno daytoy a proverbio: “Ti panagpannakkel adda iti sakbay ti pannakarpuog, ken ti natangsit nga espiritu iti sakbay ti pannakaitibkol.”—Proverbio 16:18.

Nupay kasta, dina kayat a sawen nga awan ti pagannayasan dagiti adipen ti Dios nga agpasindayag. Dagiti apostol ni Jesus, kas pagarigan, masansan a pagsusupiatanda no siasino ti katan-okan kadakuada. (Lucas 22:24-27) Nupay kasta, saanda nga impatangken ti kayatda no di ket dimngegda ken ni Jesus ket kamaudiananna binalbaliwanda ti kababalinda.

“Ti bunga ti kinapakumbaba ken ti panagbuteng ken Jehova ket kinabaknang ken dayag ken biag,” insurat ni Solomon. (Proverbio 22:4) Talaga nga adda naimbag a rason nga ikagumaantayo ti agbalin a napakumbaba! Saan laeng a nabileg ken makaay-ayo a kualidad dayta no di ket makatulong met kadatayo a manggun-od iti anamong ti Dios ken ti gunggona a biag nga agnanayon.—2 Samuel 22:28; Santiago 4:10.

NAPANUNOTYO KADI?

◼ Dakes kadi ti amin a kita ti kinapasindayag?—2 Tesalonica 1:3, 4.

◼ Apay a nalaka a makasursuro ti napakumbaba?—Aramid 8:26-38.

◼ Masapul kadi a dagiti adipen ti Dios patanorenda ti kinapakumbaba?—Lucas 22:24-27.

◼ Ania ti masakbayan dagiti napakumbaba?—Proverbio 22:4.

[Ladawan iti panid 20, 212]

Napakumbaba ni Jesus isu a naallukoy kenkuana dagiti ubbing