Dagiti Adalen iti Naipaltiing a Kasuratan ken Pakasaritaanda

Adalen Numero 8​—Dagiti Bentahe ti “New World Translation”

Masalaysay ti moderno a lenguahena, di agbaliwbaliw, naannad a pannakaipaulog dagiti berbo, ken ti nasiglat a panangyebkasna ti naipaltiing a Saot’ Dios.

1. (a) Ania a pagannayasan ti kinorehir ti New World Translation, ken kasano? (b) Iti Ingles, apay a Jehovah ti nausar imbes a Yahweh wenno sabali a porma dayta a nagan?

KADAGITI kallabes a tawen adu a moderno a patarus ti Biblia ti naipablaak a timmulong unay kadagiti agayat iti Saot’ Dios tapno napartakda a matarusan dagiti orihinal a surat. Nupay kasta, adu dagiti patarus a nangiwaksi iti nadibinuan a nagan manipud iti sagrado a rekord. Iti kasumbangirna, ti New World Translation itan-ok ken dayawenna dayta nangayed a nagan ti Kangatuan a Dios babaen ti panangisublina idiay umiso a lugarna. Agparang daytan a nagan iti 6,973 a disso iti seksion ti Hebreo a Kasuratan, agraman 237 a disso iti seksion ti Griego a Kasuratan, ket 7,210 ti dagupna amin. Ti porma a Yahweh isut’ sapasap nga anamongan dagiti Hebreo nga eskolar, ngem saan nga ammo itan ti sierto a pannakabalikasna. Gapuna, ti Latin a porma a Jehovah ti agtultuloy a maaramat gapu ta adun a siglo a maus-usar ket isut’ kaaduan a maakseptar nga Ingles a pannakaipaulog ti Tetragrammaton, wenno uppat a letra a Hebreo a nagan a יהוה. Napaliiw ni R. H. Pfeiffer a Hebreo nga eskolar: “Uray pay kunada a pagduaduaan ti punganayna, ‘Jehovah’ koma ti mausar ken agtalinaed a maikanatad nga Ingles a patarus ti Yahweh.”a

2. (a) Addada kadi immun-unan a nangusar iti nadibinuan a nagan iti Nakristianuan a Griego a Kasuratan? (b) Ania ngarud a panagduadua ti naiwaksi?

² Ti New World Translation saan nga isut’ damo a bersion a nangisublit’ nadibinuan a nagan iti Nakristianuan a Griego a Kasuratan. Nanipud pay idi maika-14 a siglo, adu a managipatarus ti napilitan a nangisubli iti nagan ti Dios kadagiti patarusda, nangruna no ti Nakristianuan a Griego a Kasuratan ket agadaw kadagiti tekstot’ Hebreo a Kasuratan a naglaon iti nadibinuan a nagan. Adu a moderno a lenguahe a bersion dagiti misionero, agraman Africano, Asiano, Americano, ken islat’ Pacifico a bersion ti Griego a Kasuratan, inusarda a sibubuslon ti nagan a Jehova, a kas met ti dadduma nga Europeano a bersion. Sadinoman a pagparangan ti nadibinuan a nagan, awanen ti panagduadua no asino nga “apo” ti natukoy. Nagan ti Apo ti langit ken daga, a Jehova, ti masantipikar gapu ta nagpaiduma ken naisalsaluminat’ pannakaisaadna iti New World Translation of the Holy Scriptures.b

3. Iti ania a pamuspusan a ti New World Translation tumulong a mangyebkas ti puersa, imnas, ken kayulogan dagiti orihinal a surat?

³ Nayonan pay ti New World Translation ti pannakasantipikar ti nagan ni Jehova gapu ta idatagna ti naipaltiing a Kasuratan iti nalawag, nalaka a tarusan a lenguahe nga ibatadna iti isip ti agbasa daydiay nairanta a kaipapananna. Simple, moderno a lenguahe ti inusarna, ket no mabalin saan nga agbaliwbaliw ti panagipaulogna, yallatiwna a siuumiso ti aksion wenno estado nga inyebkas dagiti Hebreo ken Griego a berbo, ket paggiddiatenna ti plural ken singular nga usar ti pronombre a “you (dakayo)” agraman ti imperative form ti berbo no di nabatad dayta sigun iti konteksto. Gapu kadagitoy ken dadduma pay, pagminaren ti New World Translation ti puersa, ti imnas, ken kayulogan dagiti orihinal a surat, no la ket mabalin, iti moderno a panagsao.

NAIPAULOG ITI MODERNO A LENGUAHE

4. (a) Ania a natan-ok a panggep ti inyebkas ti maysa a nagkauna a managipatarus iti Biblia? (b) Aniat’ nagbalin a nesesita bayat iti panaglabas ti tiempo?

⁴ Dagiti kadaanan a patarus iti Biblia naglaonda kadagiti nagpason a sao a maawatan idi maika-16 ken -17 a siglo. Nupay di matarusan itan, nalakada la a maawatan idi. Kas ehemplo, ni William Tyndale a nakatulong unay iti Biblia nga Ingles, naipadamag a kinunana iti maysa a relihiuso a kalabanna: ‘No yatiddog ti Dios ti biagko, kalpasan ti sumagmamano a tawen posiblento a ti ubing nga agarado ad-aduntot’ ammona iti Kasuratan ngem sika.’ Ti Griego a Kasuratan nga impatarus ni Tyndale nalaka la a tarusan ti ubing nga agarado idi tiempona. Nupay kasta, adu kadagiti inusarna a sao nagbalindan nga antigo, ket ti ‘ubing nga agarado’ dinan matarusan ti kayulogan dagiti adu a sao ti King James ken dagiti kadaanan a bersion ti Biblia. Gapuna, nesesita nga ikkaten ti misterio ti antigo a lenguahe ket maisubli ti Biblia iti ordinario a lenguahe ti komon a tao.

5. Agparang koma ti Biblia sigun iti ania a lenguahe, ken apay?

⁵ Lenguahe ti komon a tao ti nausar idi naisurat ti naipaltiing a Kasuratan. Dagidi apostol ken dadduma a nagkauna a Kristiano saanda nga inusar ti klasikal a Griego dagidi pilosopo kas ken Plato. Inusarda ti gagangay a Griego, nga isu ti Koine, wenno komon a Griego. Gapuna, ti Griego a Kasuratan, a kas met iti immun-una a Hebreo a Kasuratan, naisuratda sigun iti lenguahe dagiti umili. Nesesita unay, ngarud, a dagiti patarus ti orihinal a Kasuratan maaramidda met iti lenguahe dagiti umili, tapno nalakada la a tarusan. Daytoy ti gapu nga inusar ti New World Translation, saan a ti antigo a lenguahe nga inusarda tallo wenno uppat a siglon ti napalabas, no di ket ti nalawag, nasayaat pannakayebkasna a moderno a pagsasao tapno nalaka a maawatan dagiti agbasa ti linaon ti Biblia.

6. Iladawanyo ti pagimbagan ti panangusar kadagiti agdama nga ebkas imbes a dagiti sao nga antigon.

⁶ Tapno maawatanyo ti nagbalbaliwan ti Ingles a lenguahe nanipud maika-17 a siglo inggat’ maika-20, amirisenyo ti sumaganad a panagdinnilig ti King James Version ken ti New World Translation. Ti “suffered (sinagaba)” iti King James Version nagbalin nga “allowed (impalubos)” iti New World Translation (Gen. 31:7), “was bolled (nagbukel)” nagbalin a “had flower buds (nagbusel)” (Ex. 9:31), “spoilers (nangperdi)” nagbalin a “pillagers (nangsamsam)” (Oc. 2:14), “ear his ground” nagbalin a “do his plowing (agarado)” (1 Sam. 8:12), “When thou prayest” nagbalin a “when you pray (no agkararagkayo)” (Mat. 6:6), “sick of the palsy (nagsakit iti palsy)” nagbalin a “paralytic (paralitiko)” (Mar. 2:3), “quickeneth (papartaken)” nagbalin a “makes . . . alive (nagbiag)” (Roma 4:17), “shambles” nagbalin a “meat market (paguragaan)” (1 Cor. 10:25), “letteth (palubosan)” nagbalin nga “acting as a restraint (mangigawid)” (2 Tes. 2:7), ken dadduma pay. Gapu itoy maapresiartayo ti pateg ti New World Translation ta inusarna dagiti agdinama a sao imbes a dagidi antigo.

DI AGBALIWBALIW A PANANGIPAULOG

7. Kasano a ti New World Translation dina baliwbaliwan ti patarusna?

⁷ Inkagumaan ti New World Translation a di agbaliwbaliw (consistent) iti panangipaulogna. Kada Hebreo wenno Griego a sao, adda maysa nga Ingles a sao a naituding, ket unipormado a nausar dayta basta ipalubos la ket ti ebkas (idiom) wenno konteksto nga ited ti naan-anay a kayuloganna iti Ingles. Kas ehemplo, ti Hebreo a sao a neʹphesh di nagbalbaliw a “soul (kararua)” ti patarusna. Ti katupagna a Griego a sao, a psy·kheʹ, naipatarus a “kararua” iti amin a nagparanganna.

8. (a) Mangtedkay ti ehemplo dagiti homograph. (b) Kasano a nataming daytoy a parikut?

⁸ No dadduma rumsua ti problema a panangipatarus kadagiti homograph. Sasao dagitoy iti orihinal a lenguahe a parehot’ deletiarda ngem nagduma ti kayuloganda. Gapuna, adda rigatna a partuaten ti sao nga umisot’ kaipapananna no agipatarus. Iti Iloko adda agpareho a sao kas iti “pinulotan” (nga ari) ken “pinulotan” (a kilawen) ken ti “badang” (tulong) ken “badang” (buneng), nga agpadat’ deletiarda ngem nagdumat’ kaipapananda. Maysa nga ehemplo iti Biblia isu ti Hebreo a rav, nga irepresentana ti naggigiddiat a ramut ti sao, ket iti kasta naggigiddiat met ti pannakaipatarusda iti New World Translation. Ti kadawyan a kaipapanan ti rav isut’ “adu,” kas idiay Exodo 5:5. Ngem, ti sao a rav a mausar kadagiti titulo, kas iti “Rabsaces” (Heb., Rav-sha·qehʹ) iti 2 Ar-ari 18:17, kaipapananna “hepe,” kas ti naipaulog a “hepe nga opisial ti palasio” iti Daniel 1:3. (Kitaenyo pay ti Jeremias 39:3, footnote.) Ti sao a rav, nga umarngit’ pormana, kaipapananna “pumapana,” nga isut’ gapu a naipatarus a kasta iti Jeremias 50:29. Dagiti ekspertot’ sao, kas kada L. Koehler ken W. Baumgartner, akseptadoda kadagiti managipatarus kas autoridad a namaglalasin kadagiti sao a parehot’ deletiarda.

9. Kasano a ti New World Translation tiningiting ti maysa a Hebreo ken Griego a komentarista?

⁹ No maipapan iti di panagbaliwbaliw, anagenyo ti nasao ni Alexander Thomson, a komentarista iti Hebreo ken Griego, idi rinepasona ti New World Translation of the Christian Greek Scriptures: “Ti patarus masinunuo a gapuanan dagiti nasigo ken batido nga eskolar, nga inkagumaanda a paruaren iti Ingles a lenguahe ti pudpudno a kayulogan ti Griego a teksto a kabaelanna nga iyebkas. Ti bersion adda maysa nga Ingles a saona para iti kada prinsipal a Griego a sao, ket aramidenna a literal no la ket mabalin. . . . Ti sao a masansan a maipaulog a ‘justify (hustipikar)’ ket siuumiso unay a naipatarus a ‘declare righteous (naibilang a nalinteg).’ . . . Ti sao a Krus naipaulog a ‘torture stake (pagtutuokan a kayo)’ a daytat’ sabali pay a nagrang-ayan. . . . Nagsayaat ti pannakaipaulog ti Lucas 23:43, ‘Pudno kunak kenka itatta, Makipaggiankanto kaniak idiay Paraiso.’ Dakkel a rimmang-ayan daytoy iti patarus dagiti adu a bersion.” Iti patarus ti Hebreo a Kasuratan, kastoy met ti inkomentona: “Ti New World Version nagsayaat a basaen. Nabiag ken nasiglat, ket pagpanunotenna ken pagadalenna dayta agbasa. Saan a gapuanan dagiti Masirib a Mammabalaw, no di ket dagiti eskolar a dayawenda ti Dios ken ti Saona.”​—The Differentiator, Abril 1952, pinanid 52-7, ken Hunio 1954, panid 136.

10. Iladawanyo no kasano a ti di panagbaliwbaliw ti New World Translation intandudona ti kinapudnot’ Biblia.

¹⁰ Ti di panagbaliwbaliw ti New World Translation isut’ nangabakanna kadagiti teknikal a diskusion iti Biblia. Kas ehemplo, sumagmamano a tawenen ti napalabas, ti sosiedad dagiti freethinker sadi Nueva York kiniddawda ti Watch Tower Society a mangibaon ti dua a bumibitla tapno diskursuanda ti grupoda maipapan iti Biblia, ket napatgan dayta. Dagitoy de-adal a tattao patienda ti Latin a replan a, falsum in uno falsum in toto, kayatna a sawen a ti argumento a napaneknekan a palso ti maysa a puntona ket palson nga interamente. Bayat ti panagsasaritada, adda nangkarit kadagiti Saksi ni Jehova maipapan iti kinamatalek ti Biblia. Dinawatna a ti Genesis 1:3 ket maibasa kadakuada, ket naaramid dayta, a nausar ti New World Translation: “Ket ti Dios inna kinuna: ‘Maadda koma ti lawag.’ Idin naadda ti lawag.” Sitatalek, impabasana manen ti Genesis 1:14, isu a naibasa manen daytoy manipud New World Translation: “Ket ti Dios intuloyna a kinuna: ‘Maadda koma dagiti silaw iti tangatang dagiti langit.’” “Aguray,” kunana, “aniat’ basbasaem? Ti Bibliak kunana a ti Dios inaramidna ti lawag iti umuna nga aldaw, sa kasta manen iti maikapat nga aldaw, ket agsisimparat dayta.” Nupay kunana nga ammona ti Hebreo, nailawlawag kenkuana a ti Hebreo a naipatarus a “lawag” iti Ge 1 bersikulo 3 isut’ ʼohr, ngem sabali ti adda iti Ge 1 bersikulo 14, ta ma·ʼohrʹ, a ti tukoyenna ket silaw, wenno gubuayan ti lawag. Nagtugaw ti de-adal a tao a naabak.c Ti natunos a di panagbaliwbaliw ti New World Translation nagballigi, nga intandudona a ti Biblia ket mapagtalkan ken makagunggona.

NAANNAD A PANANGIPAULOG KADAGITI BERBO

11. Ania a nasiglat a parte ti orihinal a Kasuratan ti tinaginayon ti New World Translation? Kasano?

¹¹ Ti New World Translation naisangayan ti panangasikasona a mangipaawat iti kayulogan ti aksion dagiti Griego ken Hebreo a berbo. Gapu ta kasta, inkagumaan ti New World Translation a taginayonen ti espesial a kinalibnos, kinasimple, kinabileg, ken wagas a panagyebkas dagidi orihinal a lenguahe a kasuratan. Isu a nesesita a nausar iti Ingles dagiti katulongan a berbo tapno siaannad a maipaulog ti aktual nga estado dagiti aksion. Gaput’ puersa dagiti berboda, dagiti orihinal a Kasuratan nabileg ken nasiglat ti aksionda.

12. (a) Aniat’ maysa a nakaidumaan ti Hebreo kadagiti lenguahet’ Lumaud? (b) Ilawlawagyo ti dua a kasasaad ti Hebreo a berbo.

¹² Ti Hebreo a berbo awanan kadagiti “tiempo” (tenses) a kas pannakayaplikar ti termino a “tiempo” kadagiti kaaduan a lenguahe ti Lumaud. Iti Ingles, mamatmatan a nangnangruna dagiti berbo sigun iti tiempoda: naglabas, agdama, ken masanguanan. Iti kasumbangirna, ti Hebreo a berbo ad-adda nga iyebkasna ti kasasaad ti aksion, kayatna a sawen, a mabalin a ti aksion ket nakompleton (ti perpekto a kasasaad) wenno di pay nakompleto (ti imperpekto a kasasaad). Dagitoy a kasasaad ti Hebreo a berbo mabalin nga usaren a mangipasimudaag iti aksion a napalabas wenno masanguanan, a kontekstona ti mangikeddeng iti tiempo. Kas ehemplo, ti perpekto, wenno nakompleton, a kasasaad ti berbo natural nga irepresentana dagiti aksion a napalabasen, ngem mausar met a mangtukoy iti masanguanan a pasamak a kunam la no naangayen ket napalabasen, nga ipakitana a sierto a mapasamak iti masanguanan wenno kapilitanto a mapasamak.

13. Apay a ti tumutop a panangbigbig iti Hebreo a berbo importante tapno umisot’ pannakatarus ti Genesis 2:2, 3?

¹³ Ti umiso a panangipaulog iti Ingles ti kasasaad ti Hebreo a berbo importante unay; ta no saan, madadael ti kaipapananna ket naiduma unay a kapanunotan ti mayebkas. Kas ehemplo, amirisenyo ti berbo a nayebkas iti Genesis 2:2, 3. Sigun kadagiti adu a patarus, nausar dagiti ebkas a “naginana,” “simmardeng,” “simmardengen,” “idin naginana,” “ti Dios naginana,” ken “isu naginanan” no maipapan iti panaginana ti Dios iti maikapito nga aldaw. No kastoy ti patarusda ipapantayo a ti panaginana ti Dios iti maikapito nga aldaw ket nakompleton iti tiempo a napalabas. Ngem kitaenyo no kasano a pinagminar ti New World Translation ti sentido dagiti berbo a nausar iti Genesis 2:2, 3: “Ket idi maikapito nga aldaw ti Dios dimteng iti pannakalpas ti gapuanan nga inaramidna, ket inrugina ti naginana iti maikapito nga aldaw kadagiti isuamin a gapuananna nga inaramidna. Ket ti Dios inrugina a binendisionan ti maikapito nga aldaw ket sinantipikarna, agsipud ta iti dayta isu agin-inana kadagiti isuamin a gapuananna a pinarsua ti Dios iti panggep a panangaramidna.” Ti ebkas iti Ge 2 bersikulo 2 nga “inrugina ti naginana” ket berbo nga imperpekto ti kasasaadna iti Hebreo ket ngarud dipay kompleto ti aksion wenno agtultuloy pay. Ti patarus nga “inrugina ti naginana” maitunos iti nasao iti Hebreo 4:4-7. Iti kasumbangirna, ti berbo iti Genesis 2:3 isut’ perpekto a kasasaad, ngem tapno maitunos iti Ge 2 bersikulo 2 ken iti Hebreo 4:4-7, naipatarus nga “isu agin-inana.”

14. Gapu ta inlaksidna ti errado a panangmatmatda iti waw consecutive, aniat’ inkagumaan ti New World Translation no kadagiti Hebreo a berbo?

¹⁴ Maysa a makagapu kadagiti erradot’ panangipatarus iti Hebreo a berbo isut’ teoria ti gramatika a naawagan itan a “waw consecutive (kasaruno).” Ti waw (ו) Hebreo a mamagsilpo a “ket” ti kaipapananna. Dina mabalin ti agbukbukod no di ket kanayon a naisilpo iti sabali a sao, a kadarato iti Hebreo a berbo, tapno buklenna ti maysa a sao. Kunada idi, ken ita a daytoy a panagsilpo kabaelanna a baliwan ti kasasaad ti berbo, a kas koma, manipud imperpekto sa agbalin a perpekto (kas inaramid dagiti adu a patarus, agraman dagiti moderno, iti Genesis 2:2, 3) wenno perpekto sa agbalin nga imperpekto. Nadeskribir pay daytoy babaen iti termino a “waw conversive (kasungani).” Daytoy kamali a panangipakat iti berbo nagbanag iti riribuk ken errado a pannakapaipatarus ti Hebreo a teksto. Ti New World Translation dina bigbigen a ti letra waw kabaelanna a baliwan ti kasasaad ti berbo. Imbes ketdi, mailatak koma ti umno ken naisalumina a puersa ti Hebreo a berbo, tapno mataginayon a siuumiso ti kayulogan ti orihinal.d

15. (a) Kasanot’ annad ti pannakaipatarus dagiti Griego a berbo? (b) Iladawanyo ti pagimbaganna no umisot’ pannakaidatag ti agpatpatuloy nga ideya.

¹⁵ Kasta met lat’ annad iti pannakaipatarus dagiti Griego a berbo. Sigun iti Griego saan la a panawen ti aksion wenno kasasaad a yebkas dagiti tiempo (tense) ti berbo, no di ket ti kita pay ti aksion, no dayta ket apagapaman, mangrugrugi, agpatpatuloy, maulit, wenno nakompleto. No maasikaso dagita a sentido ti Griego a berbo agbanag iti apaghusto a patarus buyogen ti intero a puersa ti aksion a nadeskribir. Kas ehemplo, no ipaulog ti agpatpatuloy nga ideya daytoy sigun iti Griego a berbo, saanna laeng a paruaren ti pudno a kolor ti situasion no di ket aramidenna a nabilbileg ti patigmaan ken balakad. Kas pangarigan, ti agpatpatuloy a di panamati dagiti Fariseo ken Saduceo nagminar kadagiti sao ni Jesus: “Ti nadangkes ken mannakikamalala a kaputotan itultuloyna ti agbiruk iti pagilasinan.” Ti kinapateg ti agtultuloy a panagtignay kadagiti umiso a banag inyebkas unay dagiti saon Jesus: “Itultuloyyo nga ayaten dagiti kabusoryo.” “Itultuloyyo, ngarud, a biruken nga umuna ti pagarian.” “Itultuloyyo ti agdawat, ket maitedto kadakayo; itultuloyyo ti agbiruk, ket masarakanyonto; itultuloyyo ti agtuktok, ket maluktanto kadakayo.”​—Mat. 16:4; 5:44; 6:33; 7:7.

16. No pagminaren ti Griego nga aorist a tiempo, kasano a siuumiso a mayebkas ti komento ni Juan iti “basol” sigun iti 1 Juan 2:1?

¹⁶ Ti Griego adda karkarna a tiempona a naawagan aorist, a tukoyenna ti aksion a giddato, wenno apagapaman. Dagiti berbo nga aorist nadumadumat’ pannakaipaulogda, sigun iti kontekstoda. Ti maysa isut’ panangipasimudaagna ti maysa nga aksion ti naisangayan a kita, nupay di nainaig iti aniaman a partikular a tiempo. Adda ehemplo iti 1 Juan 2:1, a dagiti adu a bersion ipaulogda ti berbo para iti “basol” a kasla agtultuloy a panagbasbasol, idinto ta ti New World Translation ipaulogna a, “makaaramid ti basol,” kayatna a sawen namimpinsan a panagbasol. Ipaawatna daytoy ti umno a kaipapanan a no ti Kristiano ket makaaramid ti basol, adda ni Jesu-Kristo, nga agtignay kas mangibabaet, wenno tumulong, iti saklang ti nailangitan nga Ama. Gapuna, ti 1 Juan 2:1 dina kontraen no di ket pagdiligenna daydiay pannakakondenar ti ‘panagtultuloy nga agbasol’ sigun iti 1 Juan 3:6-8 ken 1Ju 5:18.e

17. Malaksid iti panangipakitana ti agpatpatuloy nga aksion, ania pay ti yebkas ti imperpekto a tiempo ti Griego? Iladawanyo.

¹⁷ Ti imperpekto a tiempo ti Griego yebkasna saan la a ti aksion nga agpatpatuloy no di ket aksion pay nga impadas ngem di naturpos. Kitaenyo ti panangipaulog ti King James Version iti Hebreo 11:17: “Babaen ti pammati, ni Abraham idi nasuot, indatonna ni Isaac: ket daydi immawat kadagiti kari indatonna ti bugbugtong nga anakna.” Ti berbo nga “indatonna” agduma ti porma kadagitoy dua a kaso sigun iti Griego. Ti umuna isut’ perpekto (nakompleto) a tiempo, ngem ti maikadua imperpekto (napalabas nga agtultuloy) a porma. Ti New World Translation, gapu ta naggiddiat ti tiempoda, kastoy ti patarusna: “Ni Abraham, idi nasubok, bale indatonna ni Isaac, ket daydi tao . . . inyusuatna nga idaton ti bugbugtong nga anakna.” Nagtalinaed ngarud ti kompleto a kayulogan ti umuna a berbo, ngem ti imperpekto a tiempo ti maikadua a berbo ipasimudaagna a ti aksion ket nairanta wenno nayusuaten ngem saan a naturpos.​—Gen. 22:9-14.

18. Aniat’ resulta ti naannad a panangasikaso iti gramatika? Mangtedkay iti ehemplo.

¹⁸ Ti naannad a panangusig iti gramatika, a kas kadagiti kaso ti nombre, linawaganna dagiti agparang a kontradiksion. Kas ehemplo, iti Aramid 9:7, maipapan iti karkarna a kapadasan ni Saulo idiay dalan nga agpa-Damasco, adu a patarus ti agkuna a dagidi kaduana ‘nangngegda ti timek’ ngem awan tao a nakitada. Ngem, iti Aramid 22:9, idi sinaritan Pablo daytoy, dagita met la a patarus kunada a nupay nakitada ti lawag, ‘dida nangngeg ti timek.’ Nupay kasta, iti damo a sitas, ti Griego a sao para iti “timek” adda iti genitive case, ngem iti maikadua, adda iti accusative case, a kas met la iti Aramid 9:4. Apay nga adda nagdumaanda? Saan a nagparang a kasta kadagiti nadakamat a patarus iti Ingles, ngem iti Griego, gapu ta nagbaliw ti kaso, ipasimudaagna ti naggiddiatan. Literal a nangngeg dagidi lallaki “iti timek” ngem dida nangngeg kas iti wagas a pannakangngeg ni Pablo, kayatna a sawen, nangngegdat’ sao ngem dida naawatan. Gapuna, ti New World Translation, gapu ta nausignat’ genitive idiay Aramid 8:7, impaulogna a dagidi kakuyogna “nangngegda, a talaga, ti aweng ti timek, ngem awan tao a nakitada.”

AGMINAR TI PLURAL A “YOU”

19, 20. (a) Aniat’ inaramid ti New World Translation kadagiti nakasansanto a porma ti panangawag, ken apay? (b) Iladawanyo no kasano a mapaggiddiat ti singular a “you” ken iti plural.

¹⁹ Dagiti kadaanan nga Ingles a porma ti “dakayo” a, “thee,” “thou,” ken “thy,” nagtalinaed kadagiti dadduma a moderno a patarus no Dios ti pagpaayanna. Ngem, kadagiti lenguahe a nakaisuratan idi ti Biblia, awan espesial a porma ti personal a pronombre no Dios ti pakausaranna, no di ket pumada iti porma a mausar iti pada a tao. Isu nga inwaksin ti New World Translation dagitoy nakasansanto nga ebkas ket inusarnat’ normal a pannakausar ti “you (dakayo)” no panagsasarita. Tapno agminar ti plural (adu) a “you” ken dagiti berbo a di masierto ti kaadut’ tuktukoyenda no iti Ingles, agparang a babassit a kapital a letra dagita a sao. Masansan a makatulong iti agbasa no maammuanna a ti Kasuratan ket “you (sika)” nga indibidual ti tukoyenna, wenno “YOU (dakayo)” a grupo dagiti tao, wenno kongregasion.

²⁰ Kas ehemplo, iti Roma 11:13 agsasao ni Pablo kadagiti adu: “Ita kasaokayo [YOU] nga umili kadagiti nasion.” Ngem iti Ro 11 bersikulo 17 agbalin nga indibidual a “sika (you)” ti Griego, ket agturong a diretsa ti aplikasionna iti indibidual: “Ngem, no dadduma a sanga nasip-akda ngem sika [you] . . . naisulbongka . . . ”

TI NEW WORLD TRANSLATION KADAGITI SABALI A LENGUAHE

21. (a) Kasano nga ad-adda a sinagrap dagiti umili ditoy daga dagiti pagimbagan ti New World Translation? (b) Manot’ dagup ti kopia ti New World Translation nga immaldit ti Watch Tower Society agingga idi 1989?

²¹ Idi 1961 nayanunsio a ti Watch Tower Society ipatarusna ti New World Translation kadagiti innem a popular a lenguahe, nga, Aleman, Español, Frances, Italiano, Olandes, ken Portuges. Daytoy trabaho a panagipatarus naitalek kadagiti batido ken dedikado a managipatarus, nga agbibinnadangda idiay hedkuarter ti Watch Tower Society sadi Brooklyn, Nueva York. Nagserbida kas dakkel nga internasional a komite iti sidong ti nasigo a pannakaiturong. Idi Julio 1963, idi naangay ti “Agnanayon a Naimbag a Damag” nga Asamblea dagiti Saksi ni Jehova idiay Milwaukee, Wisconsin, E.U.A., a nasagrap dagiti umuna a bunga daytoy a panagipatarus idi nairuar ti New World Translation of the Christian Greek Scriptures a naggigiddan kadagiti nadakamat nga innem a lenguahe. Itan dagiti umili ditoy daga a saan nga Ingles ti pagsasaoda masagrapdan dagiti bentahe daytoy moderno a patarus. Nanipud idin, nagtultuloy ti trabaho a panagipatarus, ket idi 1989 ti New World Translation of the Holy Scriptures nagparang iti 11 a lenguahe, ket nasurok 56,000,000 a kopia ti naimalditen.f

PANAGYAMAN GAPUT’ NABILEG NGA INSTRUMENTO

22, 23. Kadagiti ania a karkarna a wagas a magunggonaan ti Kristiano itoy a patarus ti naipaltiing a Kasuratan?

²² Ti New World Translation talaga a nabileg nga instrumento a mangipakita nga “amin a Kasuratan impaltiing ti Dios ket naimbag.” Sigun kadagiti nasalaysayen itoy nga adalen, mabigbigtay nga umiso ken mapagtalkan ket pudpudno a ragsak ti maitedna kadagiti agtarigagay a dumngeg iti pannakisao ti Dios iti tao a sirarayray iti moderno, nabiag a lenguahe. Ti lenguahe ti New World Translation mangriing iti naespirituan, ket dagdagus a yatadayna dayta agbasa kadagidiay nasiglat nga ebkas ti orihinal a naipaltiing a Kasuratan. Saan a masapul nga ulit-ulitentay a basaen dagiti bersikulo tapno matarusan dagiti narikut a balikas. Agsao a sipupuersa ken sibabatad uray damoyo a basaen.

²³ Ti New World Translation of the Holy Scriptures matalek a patarus ti Saot’ Dios, “ti kampilan ti espiritu.” Gapuna, talaga nga epektibo nga igam iti naespirituan a pannakidangadang ti Kristiano, katulongan a ‘mangrebbek kadagiti sarikedked ti palso a sursuro ken panagrasrason a maibusor iti pannakaammo ti Dios.’ Anian nga ad-addanatay a badangan a mangirakurak buyogen ti nalawlawag a pannakatarus kadagiti banag a makapalaing ken makapabileg, dagiti nadayag a banag a nainaig iti nalinteg a Pagarian ti Dios​—wen, “dagiti nadayag a banag ti Dios”!​—Efe. 6:17; 2 Cor. 10:4, 5; Ara. 2:11.

[Footnotes]