Mabiiten—Lubong nga Awanen Ut-ot!
LUBONG nga awanen ut-ot asidegen? Anian a maabrasa a damag dayta kadagidiay nakarot’ panagsagabada—dayta man ket pisikal, mental, wenno emosional nga ut-ot! Kas pangarigan, minilion ti maragsakanto unay no maikkat iti nakaro a pisikal nga ut-ot a pinataud ti sumagmamano a klase ti kanser, ti sakit a tic douloureux, ken ti angina pectoris a sakit ti puso. Dagidiay agsagsagaba iti nakaro a problema iti isip abrasaenda ti pannakabang-ar manipud kadagiti masansan a di mailadawan a panagrigrigatda. Ket minilion pay ti maragsakan no la koma dagiti emosional nga ut-ot nga imbunga ti rikrikna a kas iti panagbuteng, panagleddaang, pannakabasol, panagaburido, ken pannakapaay ket agngudon. Ngem talaga kadi a kayattayo a makita ti panagngudo ti amin nga ut-ot?
“Ti kinaawan pulos ut-ot ket maysa a didigra,” kuna ti anatomiko a ni Allan Basbaum iti University of California idiay San Francisco. Inyebkasna daytoy buyogen iti naimbag a rason. Kas banag a mangted alarma, ti pisikal nga ut-ot pakaammuannatayo nga adda makadangran a banag a mapaspasamak.
Ti saan a pannakarikna iti pisikal nga ut-ot ket talaga a makadidigra. Daytoy ket naiyilustrar iti daytoy a report ti magasin a Time: “Ti nasam-it nga isem ti sangapulo ket dua ti tawenna nga ubing maigiddiat unay iti nakakaasi a langana. Natiltil ken killo dagiti ima ken sakana, a kasla nagsagaba manipud iti rickets. Pukol ti dadduma a ramayna. Dakkel ti nakanganga a sugat iti maysa a tumengna, ken matuktuklap dagiti umis-isem a bibigna gaput’ pannakakagatda. Isut’ aglanglanga iti intero a lubong a kas nabugbog nga anak . . . Isut’ naiyanak nga addaan iti naidumduma unay a depekto ti genes a mamagbalin kenkuana a di makarikna iti ut-ot. Dagiti ramayna ket naipitda wenno nasinitda ta saanna a naiyadayo dagiti imana manipud kadagiti banag a napudot wenno napeggad. Nadisporma dgiti tulang ken nagsusuopanna ta napigsa unay ti panagbaddekna no isut’ magna wenno tumaray. Agnannana dagiti sugat ti tumengna gaput panagkarayamna kadagiti natirad a banag a saanna a marikna. No matukkol ti tulangna wenno madisporma ti pading-padingna, awan mariknana tapno dumawat koma iti tulong.”
Sumagmamano a tattao dagus a pabasolenda ti Dios kadagita a panagsagsagaba ken maigapu iti kinaay-ay a mapaspasaran dagiti minilion. Nupay kasta, mapabasoltay kadi a siuumiso ti Dios kadagiti naut-ot a panagsagsagaba ti sangatauan?
Mapabasol Kadi ti Dios?
Iti agarup 6,000 a tawen itan, ti sangatauan adda iti pannakaadipen ti pisikal, mental, ken emosional nga ut-ot. Kinapudnona, agarup 19 a siglo ti napalabas, ni apostol Pablo siuumiso a napaliiwna: “Ti sangaparsuaan agsasaibbek ken agrigrigatda agingga ita.” (Roma 8:22) Agpapanpay kadagiti adu a pangparmek iti ut-ot a magun-odan kadagiti botika ken dagiti panagregget dagiti doktor ken sikiatrista, agtultuloy ti nasaknap a pannakaadipen iti amin a kita ti ut-ot. Ay ket, dadduma inlunodda ti Dios gapu iti panagrigrigatda, a kas ti panangguyugoy ti asawa ni Job kenkuana adu a siglon ti napalabas! Nupay kasta, kas iti nabigbigna a mismo, dayta nga espiritu ket minamaag ken di umiso.—Job 2:9, 10.
Ti agdama a pannakaadipen ti tao iti ut-ot saan a siuumiso a maipabasol iti Dios. Imbes ketdi, ti pammabasol adda iti maysa a di makita a managulbod ken iti umuna a nagannak kadatayo. Kasano a kasta?
Ipakita ti Kasuratan a nupay nalinteg idi damo, ti maysa nga espiritu a parsua inagumanna ti pannakabalin ken kinaprominente. Idi rugrugi ti biag ti tao ditoy daga, nasirmatana ti maysa a rasa ti sangatauan iti paraiso a daga, a mangipapaayda amin iti naan-anay a debosion iti Mannakabalin-amin a Dios, a ni Jehova. Natignay babaen ti dimmakes a puso, nagrebelde daytoy nga espiritu a parsua maibusor iti Namarsua, a tarigagayanna ti panangdayaw ken debosion ti tao kenkuana. Dagiti dakes a panagemna naiparangarangda idi isut’ sisisikap a nagulbod. Daytoy, kas epektona, inyegnat’ basol iti lubong.
Ni Jehova a Dios imbagana iti umuna a tao, a ni Adan, a ti pannangan iti bunga manipud iti kayo ti pannakaammo iti naimbag ken dakes ket agresulta iti ipapatay. (Genesis 2:15-17) Ngem ti asawa ni Adan, a ni Eba, nasugsugan a sumukir. Babaen iti panangusarna iti uleg a pannakangiwatna, ti espiritu a Manangallilaw kinunana kenkuana: “Saan a pudno a mataykanto. Ta ti Dios ammona nga iti aldaw a pannanganyo iti dayta, dagiti matayo [ni Eba ken ti asawana] maluktandanto, ket [dakayo a dua] kaslakayton iti Dios a makaammo iti naimbag ken dakes. (Genesis 3:1-5) Daytat’ kaunaan a panagulbod, ket pinanagananna daytoy dakes a naespirituan a parsua kas ‘ama ti kinaulbod.’ (Juan 8:44) Ti panangusarna iti uleg iti dayta nga okasion idiay hardin ti Eden maitutop iti pannakailadawanna iti Kasuratan kas “ti uleg a kadaanan, nga isu ti managan Diablo ken Satanas.”—Apocalipsis 12:9.
Ti basol inyegna ti panagsasainnek ken pannakaadipen ti sangatauan iti ut-ot. Maitunos iti sao ti Dios, iti mismo nga aldaw a panagbasol ni Adan, inyebkas ni Jehova ti dusa nga ipapatay kadagiti nagbasol. No maipapan iti pannakaukom, iti imatang ni Jehova, natay da Adan ken Eba iti dayta nga aldaw. (Idiligyo ti Lucas 20:37, 38.) Idiay Eden, ni Jehova kinunana iti managbasol nga immuna a babae: “Paaduekto unay dagiti ut-otmo ken ti panagsikogmo; iti adu a rigat ipasngaymonto dagiti annakmo.” (Genesis 3:16) Ni Adan masapul nga agbannog a nalaing iti natuok a panagbiag idiay ruar ti hardin ti Eden iti daga nga adayo a paraiso ti kasasaadna. Ni Jehova kunana: “Babaen iti ling-et ta rupam mangankanto iti taraon aginggat’ dika agsubli iti daga, isu a nakabuklam. Ta tapukka ket iti tapuk agsublikanto.” (Genesis 3:17-19) Gapuna ti pannakaadipen iti ut-ot nangrugi iti sangatauan.
Iti kasta, ngarud, ti pannakaadipen iti ut-ot nainaig iti kinaimperpekto, basol, ken ipapatay a natawid ken Adan. Kas panangilawlawag ni apostol Pablo: “No kasano ti iseserrek ti basol ditoy lubong gapu iti maymaysa a tao ken ti ipapatay gapu iti basol, ket iti kasta ti ipapatay immay kadagiti isuamin a tattao agsipud ta isuda nagbasolda amin.” (Roma 5:12) Ngem ti sao ti Dios tulongannatayo a mangibtur iti ut-ot, ta ibagana kadatayo no apay a pinalubosan dayta ni Jehova ken ipasiguradona nga asidegen ti panagpatinggana. Ti Dios pinalubosanna ti kasla uleg nga ‘ama ti kinaulbod,’ a ni Satanas a Diablo, tapno saplitenna ni nalinteg a Job ket iti kasta subokenna ti kinatarnawna. Impapilit ti Diablo a ni Job agserserbi iti Dios gaput’ kinaagum, saan a gaput’ ayatna. (Job 1:8-12) Ngem ni Job nagtalinaed a natarnaw iti Dios, a pinaneknekanna a ti imperpekto a tattao mabalinda ti agserbi Kenkuana gaput’ ayatda ket sisusungdo a maitandudoda ti kinasoberanona agpapanpay ti nakaro a suot ti pammatida. Ti panagibtur ni Job kas maysa a manangsalimetmet iti kinatarnawna nangiyeg iti pannakaalangon iti nagan ni Jehova, a pinaneknekanna nga ulbod ni Satanas, ken nangiyeg iti nabaknang a bendision iti ulidan a patriarka. (Job 42:12-17; Santiago 5:11) Manipud iti kapadasan ni Job, maikunatayo a no naibanagen ti panggep ti Dios, agngudonton ti pannakaadipen ti sangatauan iti ut-ot. Ngem kasanotay a masigurado dayta?
No Kasanonto nga Agpatingga ti Ut-ot
Kinapudnona, ni Jehova impaayna ti naan-anay ken epektibo a pamay-an tapno pagpatinggaen ti pannakaadipen ti tao iti ut-ot. Inaramidna daytoy babaen iti subbot a daton ti Anakna, a ni Jesu-Kristo. Ni Jesus isut’ “Kordero ti Dios a mangikkat ti basol iti lubong.” (Juan 1:29) Immay ditoy daga, “saan a tapno pagserbian, no di ket tapno agserbi ken itedna ti biagna [ti perpekto a natauan a biagna] a maysa a subbot kadagiti adu.” (Mateo 20:28) Gapu iti isusukir, napukaw ni Adan ti perpekto a natauan a biag, agraman iti amin a kalintegan ken inanamana. Ket daytat’ eksakto a nasubbot babaen iti daton a subbot ni Jesus. (1 Timoteo 2:5, 6; Hebreo 7:26) Pudno unay, “kasta la unay ti panagayat ti Dios iti lubong [ti sangatauan] nga intedna ti Anakna a bugbugtong, tapno amin a mangalagad ti pammati kenkuana saan a mapukaw no di ket adda biagna nga agnanayon.”—Juan 3:16.
Ti Dios espesipiko met nga inkarina a ti pannakaadipen iti ut-ot ket agpatingganton. Iti panangipadtona iti tiempo nga awanen ti ut-ot a nainaig iti basol, napaltiingan ni Kristiano nga apostol Pablo a mangisurat:
“Ket nakitak ti maysa a langit a baro ken maysa a daga a baro; ta daydi immuna a langit ken daydi immuna a daga napalabasdan, ket ti baybay awanen. . . . Ket nangngegko ti maysa a timek a naggapu iti trono nga agkunkuna: ‘Adtoy! Ti tabernakulo ti Dios adda kadagiti tao, ket isu makipagnaedto kadakuada, ket isudanto dagiti taona. Ket ti Dios met laeng addanto kadakuada. Ket punasennanto ti amin a lulua kadagiti matada, ket awanton ni patay, ket awanto metten ti sasaibbek, wenno sangsangit wenno rigrigat. Ta dagiti immuna a bambanag napalabasdan.’ Ket daydi situtugaw idi trono [ni Jehova a Dios] kinunana: ‘Adtoy! Pagbalinek a baro dagiti isuamin a bambanag.’ Ket kinunana: ‘Isuratmo, ta dagitoy a sasao papatien ken napudnoda.’”—Apocalipsis 21:1-5.
Dagiti natulnog a tattao awatendanton iti mabiit ti naan-anay a gunggona ti subbot a daton ni Jesus. Mapasamakto daytoy iti sidong ti panagturay ti Pagarian a nabayagen nga ikarkararag dagiti nalinteg, a kunkunada: “Amami nga addaka sadi langit, madaydayaw koma ti naganmo. Umay koma ti pagariam. Maaramid koma ti pagayatam, kas sadi langit, kasta met ditoy daga.” (Mateo 6:9,10) Iti nailangitan a Pagarian, agturayto ni Jesu-Kristo agingga a maiyegna amin a kabusorna iti babaen dagiti sakana, agraman ti pannakaadipen iti ut-ot ken ti maudi a kabusor, ni patay.—1 Corinto 15:25, 26.
Wen, no maipapan kadagiti natulnog a tattao, iti mabiiten ti Dios ‘punasennanto ti amin a lulua, awanton ni patay, sasaibbek, sangsangit wenno rigrigat.’ (Apocalipsis 21:4) Kalpasanna dagiti sumaganad a propetiko a sasao nga addaan itattan iti naespirituan a pannakaiyaplikar ket maaddaanto metten ti literal a kaitungpalan: “Bendituem ni Jehova, O kararuak, . . . isu a mamakawan kadagiti amin a kinadangkesmo, isu a mamapia kadagiti amin a nasaksakitmo.” “Ket ti agtaeng dinanton kunaen: ‘Masakitak.’”—Salmo 103:1-3; Isaias 33:24.
Kaanot’ Panagngudo ti Ut-ot?
Asidegen ti panagpatingga ti pannakaadipen iti ut-ot. Wen, mapasamakto dayta iti kaaldawantayo, ket makitanto a mismo dayta daytoy a kaputotan. Ti pannakatungpal dagiti padto ti Biblia ipakitana nga agbibiagtayon iti panungpalan daytoy a sistema dagiti banag. Dagiti di maartapan a gubat, bisin, ken ginggined, agraman ti pannakaikaskasaba ti naimbag a damag ti Pagarian iti intero a daga babaen kadagiti Saksi ni Jehova, ket pasetda ti sangsangkamaysa a “pagilasinan” ti di makita a “kaadda” ni Jesus iti nailangitan a dayag ti Pagarian.—Mateo 24:3-14, 21, 34.
Din agbayag, “ti immuna a langit ken ti immuna a daga,” ti organisado a sistema dagiti banag ni Satanas a Diablo agraman ti sangal ti gobiernona, lumabaston. Ti nadaleg a “baybay” ti dakes a sangatauan mapukawton. Agtaktakdertay ngaruden iti mismo a ruangan ti binendisionan ti Dios a “baro a langit” a gobierno a mangituray iti “baro a daga,” maysa a nalinteg a sosiedad. Dagitoy “isudat’ pagtaengan dagiti nalinteg.”—Apocalipsis 21:1; 2 Pedro 3:13.
Maigapu kadagita a bendision iti sidong ti baro a gobierno—ti Pagarian ti Dios—a nakaas-asidegen, bumilegkayo. Birukenyo ti ad-adu a pannakaammo maipapan iti baro a lubong nga awanan ti ut-ot ken ipapatay. Wen, inanamaenyo ti naragsak nga aldaw a nakaas-asidegen inton amin nga agayat ken agtulnog ken Jehova agbiagdanton iti lubong nga awanen ut-ot!