Dagiti Saludsod Manipud Kadagiti Managbasa
Apay a pinaruar ni Noe manipud iti daong ti maysa a wak ken kalpasanna maysa a kalapati?
Ti Biblia saan a mangted iti detaliado a panangilawlawag. Nupay kasta, kasla adda lohika iti kurso ni Noe.
Iti 40 nga aldaw ken 40 a rabii, napasaran ti daga ti manglapunos a tudo, a namataud iti layus a nangtinep uray kadagiti tuktok dagiti bantay iti lima a bulan. Kalpasanna “ti daong naisadsad kadagiti bantay ti Ararat.” (Genesis 7:6–8:4) Bulbulan kalpasanna, kalpasan “panagparang dagiti tuktok dagiti bantay,” ni Noe “nangibaon iti maysa a wak, ket nagtayab a rimmuar, napan ken nagsubli-subli.”—Genesis 8:5, 7.
Apay a maysa a wak? Daytoy a billit ket napigsa a tumayab, ken agbiag daytoy babaen kadagiti nagduduma a makan, agraman ti natay a lasag. Mabalin nga imbaon ni Noe ti maysa a wak tapno kitaenna no agsubli dayta wenno agtalawen manipud iti daong, nalabit mangan kadagiti tidda a natay a lasag bayat a limned dagiti danum ken nagparang ti daga. Nupay kasta, saan nga immadayo ti wak. Kunaen ti Biblia a nagsubli dayta, ngem dina kunaen a nagsubli dayta ken Noe. Nalabit nagsubli tapno agbatay iti daong iti panagsubli-sublina tapno agsapul kadagiti taraon a tumpaw kadagiti natda pay a dandanum.
Kalpasanna, inkeddeng ni Noe a mangibaon iti maysa a kalapati. Mabasatayo: “Ti kalapati saan a nakasarak iti pangibatayanna iti sakana, ket nagsubli kenkuana iti daong.” (Genesis 8:9) Isingasing daytoy nga iti bukodna a pamay-an, mabalin a mausar ti kalapati iti panangilasin no limneden dagiti danum ti layus. Dagiti kalapati iparangarangda ti nawadwad a panagtalek dagiti tattao. Manamnama ni Noe nga agsubli ti kalapati, saan laeng a basta agbatay iti daong, no di ket ken Noe a mismo.
Maikunkuna a dagiti kalapati agbatayda laeng iti namaga a daga, pagaammo ida nga agtayab iti nababa kadagiti ginget, ken manganda kadagiti mulmula. (Ezequiel 7:16) Ipakita ti Grzimek’s Animal Life Encyclopedia: “Kas agpayso kadagiti amin a pagaw ken kalapati a mangmangan kadagiti bukel ken daludal, adda rigrigatna ti pannanganda no ti niebe [wenno danum] ket mangabbungot iti nasursurok ngem maysa nga aldaw, kaaduan kadagiti mainanama a makanda ket adda gamin iti rabaw ti daga.” Gapuna a ti kalapati mabalin a mangisubli ken Noe kadagiti pammaneknek a daytat’ nakasaraken iti namagan a daga wenno agtartarubo a mulmula. Idi damo nga imbaon dayta ni Noe, basta nagsubli laeng ti kalapati kenkuana idiay daong. Idi maikadua, nagsubli ti kalapati nga adda awitna a bulong ti olibo. Iti maikatlo a gundaway, saanen a nagsubli, a nangipaay pammaneknek a mabalinen ken natalgeden para ken Noe a dumsaag iti daong.—Genesis 8:8-12.
Nupay dadduma ti mabalin a mangibilang kadagitoy kas naiparparna a detalye, ti kinapudno a ti salaysay ket espesipiko unay, nga awan aniaman pannakapilit iti panangtedna kadagiti kumpleto a panangilawlawag, isilnagna ti kinamapapati ti Biblia. Mangted dayta kadatayo iti kanayonan a rason nga awaten ti salaysay a kas, saan a pinarparbo wenno pinatpataud laeng, no di ket sipupudno nga umiso. Ti kinakurang dagiti mairuar a detalye ken panangilawlawag isingasingna met no ania dagiti makapainteres a banag nga inanamaen dagiti matalek a Kristiano a damagento ken Noe inton isut’ mapagungar ken mailawlawagnanto a mismo dagiti gapu ken nagbanagan dagiti tignayna.—Hebreo 11:7, 39.