Tuladenyo ti Kinaanus ni Jehova

“Saan a nabannayat ni Jehova maipapan iti karina, . . . no di ket an-anusannakayo.”​—2 PEDRO 3:9.

1. Ania a sagut nga awan kaaspingna ti ituktukon ni Jehova kadagiti tattao?

ADDA ituktukon kadatayo ni Jehova a di maitukon ti asinoman. Maysa dayta a makaay-ayo ken nakapatpateg unay a banag, ngem saan a mabalin a gatangen wenno mateggedan. Ti ituktukonna isu ti sagut a biag nga agnanayon―para iti kaaduan kadatayo, biag nga agnanayon iti paraiso a daga. (Juan 3:16) Anian a nakaragragsakto dayta! Awanton dagiti pakaigapuan ti napalalo a leddaang―panagriringgor, kinaranggas, kinapanglaw, krimen, sakit, ken uray ipapatay. Agbiagto dagiti tattao iti perpekto a kinatalna ken panagkaykaysa iti sidong ti naayat a panangituray ti Pagarian ti Dios. Anian nga il-iliwentayo dayta a Paraiso!​—Isaias 9:6, 7; Apocalipsis 21:4, 5.

2. Apay a saan pay a dinadael ni Jehova ti sistema ti bambanag ni Satanas?

² Uray ni Jehova ur-urayenna met ti tiempo inton ipasdekna ti Paraiso ditoy daga. Saan a nakaskasdaaw dayta yantangay ay-ayatenna ti kinalinteg ken kinahustisia. (Salmo 33:5) Saanna a pakaragsakan ti makitkitana a lubong a di mangikankano wenno di mangipatpateg kadagiti nalinteg a prinsipiona, maysa a lubong a mangum-umsi iti autoridadna ken mangab-abuso kadagiti adipenna. Kaskasdi, adda dagiti naimbag a rason no apay a dina pay dinadael ti dakes a sistema ti bambanag ni Satanas. Dagita a rason ket mainaig kadagiti moral nga isyu iti kinasoberanona. Tapno marisut dagita nga isyu, iparparangarang ni Jehova ti maysa a makaay-ayo a galad, maysa a galad nga awan kadagiti adu a tattao―kinaanus.

3. (a) Ania ti kaipapanan ti Griego ken Hebreo a sasao a naipatarus iti Biblia kas “kinaanus”? (b) Ania a salsaludsod ti usigentayo ita?

³ Iti Baro a Lubong a Patarus, adda maysa a Griego a sao a tallo a daras a naipatarus kas “kinaanus.” Literal a kaipapananna “kinaandur ti espiritu” isu a masansan a naipatarus dayta kas “mabayag a panagitured” ken naminsan kas “panangwatwat iti kinaanus.” Ti Griego ken Hebreo a sasao para iti “kinaanus” ket agpadpada nga addaan iti anag a mannakaawat ken saan a nalaka nga agpungtot. Kasano a makagunggona kadatayo ti kinaanus ni Jehova? Ania dagiti maadaltayo manipud iti kinaanus ken mannakaawat a kababalin ni Jehova ken dagiti matalek nga adipenna? Kasanotay nga ammo nga adda limitasion ti panaganus ni Jehova? Dagitoy ti usigentayo.

Usigenyo ti Kinaanus ni Jehova

4. No maipapan iti kinaanus ni Jehova, ania ti insurat ni apostol Pedro?

⁴ No maipapan iti kinaanus ni Jehova, insurat ni apostol Pedro: “Dikay ipalubos a malibasannakayo daytoy maysa a kinapudno, dungdungnguen, a ti maysa nga aldaw ken Jehova kasla sangaribu a tawen ket ti sangaribu a tawen kasla maysa nga aldaw. Saan a nabannayat ni Jehova maipapan iti karina, kas ti panangibilang ti dadduma a tattao a kinabannayat, no di ket an-anusannakayo agsipud ta saanna a tarigagayan a madadael ti asinoman no di ket tarigagayanna a makagteng ti isuamin iti panagbabawi.” (2 Pedro 3:8, 9) Imutektekanyo ti dua a punto a nayebkas ditoy a makatulong kadatayo a mangtarus iti kinaanus ni Jehova.

5. Kasano a ti panangmatmat ni Jehova iti tiempo apektaranna ti panagtignayna?

⁵ Umuna, ti panangmatmat ni Jehova iti tiempo ket saan a kas iti panangmatmattayo iti dayta. Gapu ta isu Daydiay sibibiag iti agnanayon, ti sangaribu a tawen ket maysa laeng nga aldaw iti panangmatmatna. Kanayon a nawaya ti tiempona, kaskasdi a saan a nabannayat nga agtignay. Gapu ta di matukod ti siribna, ammo ni Jehova no kaano ti eksakto a kasayaatan a tiempo ti panagtignayna a pakagunggonaan ti amin a maseknan, ket siaanus nga urayenna dayta a tiempo. Nupay kasta, ditay koma panunoten a saan a maseknan ni Jehova kadagiti agdama a sagsagabaen dagiti adipenna. Isu ket Dios ti “nadungngo a panangngaasi,” ti personipikasion ti ayat. (Lucas 1:78; 1 Juan 4:8) Kabaelanna nga ikkaten a naan-anay ken permanente ti aniaman a pannakadangran a resulta ti panangipalubosna iti panagsagaba.​—Salmo 37:10.

6. Ania ti ditay koma pampanunoten maipapan iti Dios, ken apay?

⁶ Siempre, saan a nalaka ti aguray iti maysa a banag nga il-iliwen. (Proverbio 13:12) No saan a dagus a tungpalen dagiti tattao dagiti karida, mabalin a panunoten ti dadduma nga awan ti panggepda a mangtungpal iti dayta. Anian a kinamaag a panunoten a kasta ti Dios! No sibibiddut a panunotentayo a nabannayat ti Dios gapu iti kinaanusna, ti panaglabas ti tiempo ti nalaka laeng a mangituggod kadatayo nga agduadua ken maupay, ket agpegpeggadtayo nga agsaguyepyep iti naespirituan. Nadakdakes pay, mabalin a maallilawdatayo dagidiay immun-unan a nangballaagan kadatayo ni Pedro―dagidiay manangumsi, isuda nga awanan iti pammati. Ibaga dagita a tattao buyogen ti panangumsi: “Sadino ti ayan daytoy naikari a kaaddana? Ay ket, nanipud iti aldaw a naturog ken patay dagidi ammami, amin a bambanag nagtultuloy nga isu latta nanipud idi panangrugi ti sangaparsuaan.”​—2 Pedro 3:4.

7. Kasano a nainaig ti kinaanus ni Jehova iti tarigagayna a makapagbabawi dagiti tattao?

⁷ Ti maikadua a punto a maadaltayo manipud iti sasao ni Pedro isu daytoy: Agan-anus ni Jehova gapu ta kayatna a makapagbabawi ti isuamin. Dagidiay sisusubeg a mangitultuloy kadagiti dakes nga aramidda dida malibasan ti panangdadael ni Jehova. Nupay kasta, saan a pakaragsakan ti Dios ti ipapatay ti nadangkes. Imbes ketdi, pakaragsakanna a makita nga agbabawi dagiti tattao, tallikudanda dagiti dakes nga aramidda, ket agtultuloyda nga agbiag. (Ezequiel 33:11) Gapuna, an-anusanna ida ken ibaonna dagiti adipenna a mangiwaragawag iti naimbag a damag iti intero a daga tapno maaddaan dagiti tattao iti gundaway nga agbiag.

8. Kasano a makitatayo ti kinaanus ti Dios no iti pannakilangenna iti nasion ti Israel?

⁸ Makitatayo met ti kinaanus ti Dios no iti pannakilangenna iti nagkauna a nasion ti Israel. Iti sinigsiglo, inan-anusanna ti kinasukirda. Babaen kadagiti propetana, kanayon nga indagadagna kadakuada: “Agbaw-ingkayo manipud dakes a daldalanyo ket salimetmetanyo dagiti bilinko, dagiti paglintegak, maitunos iti isuamin a linteg nga imbilinko kadagidi ammayo ken impatulodko kadakayo babaen kadagiti adipenko a mammadto.” Ania ti resultana? Nakalkaldaang ta dagiti tattao “saanda a nagimdeng.”​—2 Ar-ari 17:13, 14.

9. Kasano a ti kinaanus ni Jesus inyanninawna ti kinaanus ni Amana?

⁹ Kamaudiananna, imbaon ni Jehova ti Anakna, a nagtultuloy a nangkombinsir kadagiti Judio a makikappiada iti Dios. Ti kinaanus ni Jesus naan-anay nga inyanninawna ti kinaanus ni Amana. Gapu ta pagaammona nga isu ket mapapatay, inyasug ni Jesus: “Jerusalem, Jerusalem, ti mammapatay kadagiti mammadto ken manangubor kadagidiay naibaon kenkuana,​—anian a namin-adu a kinayatko nga urnongen a sangsangkamaysa ti annakmo, iti wagas a ti upa urnongenna a sangsangkamaysa dagiti piekna iti sirok dagiti payakna! Ngem saanyo a kinayat dayta.” (Mateo 23:37) Dagita a makatukay a sasao ket saan a nagtaud kadagiti awanan asi nga uk-ukom a sidadaan a mangdusa iti asinoman no di ket insawang dayta ti maysa a naayat a gayyem a naanus kadagiti tattao. Kas iti nailangitan nga Amana, kayat ni Jesus nga agbabawi dagiti tattao tapno maliklikanda ti pannakadadael. Adda dagidiay nangipangag kadagiti pakdaar ni Jesus ket nalasatanda ti nakaro a pannakadadael a dimteng iti Jerusalem idi 70 K.P.―Lucas 21:20-22.

10. Iti ania a wagas a nakagunggona kadatayo ti kinaanus ti Dios?

¹⁰ Saan kadi a nakaskasdaaw ti kinaanus ti Dios? Iti laksid ti nakaro a kinasukir ti tao, tunggal maysa kadatayo ti inikkan ni Jehova iti gundaway, agraman ti minilion a dadduma pay a tattao, tapno isu ket maam-ammotayo ken maaddaantayo iti namnama a maisalakan. “Ibilangyo ti kinaanus ni Apotayo kas pannakaisalakan,” insurat ni Pedro kadagiti pada a Kristiano. (2 Pedro 3:15) Saantayo kadi nga agyaman a naaddaantayo iti gundaway a maisalakan gapu iti kinaanus ni Jehova? Saantay kadi nga ikararag a sapay koma ta itultuloynatayo nga an-anusan ni Jehova bayat nga agserbitayo kenkuana iti inaldaw?―Mateo 6:12.

11. No maawatantayo ti kinaanus ni Jehova, matignaytayo a mangaramid iti ania?

¹¹ No matarusantayo no apay a naanus ni Jehova, masursurotayo nga urayen ti panangisalakanna, a ditay pulos panunoten nga isu ket nabannayat a mangtungpal kadagiti karina. (Un-unnoy 3:26) Bayat nga itultuloytayo nga ikararag a dumteng koman ti Pagarian ti Dios, agtalektayo nga ammona no kaano ti kasayaatan a tiempo a panangsungbatna iti dayta a kararag. Maysa pay, kayattayo nga iyanninaw ti kinaanus ni Jehova no makilangentayo kadagiti kakabsat ken kadagidiay kaskasabaantayo. Ditay met kayat nga adda asinoman a madadael no di ket kayattayo a makita ida nga agbabawi ken mangabrasa iti ik-ikutantayo a namnama a biag nga agnanayon.―1 Timoteo 2:3, 4.

Usigenyo ti Kinaanus Dagiti Propeta

12, 13. Maitunos iti Santiago 5:10, kasano a sibaballigi a nakapaganus ni propeta Isaias?

¹² Babaen ti panangusigtayo iti kinaanus ni Jehova, masursurotayo nga apresiaren ken patanoren dayta a galad. Saan a nalaka a patanoren dagiti imperpekto a tattao ti kinaanus, ngem kabaelanda dayta. Adda maadaltayo kadagiti nagkauna nga adipen ti Dios. Insurat ni adalan a Santiago: “Kakabsat, alaenyo kas pagtuladan iti panagsagaba iti dakes ken iti panangwatwat iti kinaanus dagiti mammadto, a nagsao iti nagan ni Jehova.” (Santiago 5:10) Makaliwliwa ken makapabileg a maammuan nga adda dagidiay sibaballigi a nangtaming kadagiti parikut a pakaipaspasanguantayo ita.

¹³ Kas pagarigan, masapul idi nga aganus ni propeta Isaias mainaig iti nakaibaonanna. Imparipirip dayta ni Jehova idi kinunana kenkuana: “Inka, ket masapul a kunaem iti daytoy nga ili, ‘Dumngegkayo a maulit-ulit, O tattao, ngem saanyo a matarusan; ket kumitakayo a maulit-ulit, ngem dikay makagun-od iti aniaman a pannakaammo.’ Pagbalinem a di makaawat ti puso daytoy nga ili, ket pagbalinem nga awanan panagtignay dagiti mismo a lapayagda, ket pagdekketem dagiti mismo a matada, tapno saanda a makakita kadagiti matada ket babaen kadagiti lapayagda saanda a makangngeg, ken tapno ti bukodda a puso saan a makatarus ken tapno saanda koma nga agsubli ket makagun-odda iti pannakapaimbag maipaay iti bagbagida.” (Isaias 6:9, 10) Iti laksid ti panangyaleng-aleng dagiti tattao, siaanus nga impakaammo ni Isaias ti mangballaag a mensahe ni Jehova iti uneg ti di kumurang nga 46 a tawen! Umasping iti dayta, maitultuloytayo a maikasaba ti naimbag a damag uray pay no adu ti di mangipangag no la ket ta agan-anustayo.

14, 15. Ania ti timmulong ken ni Jeremias a mangsaranget kadagiti pakarigatan ken pannakaupay?

¹⁴ Siempre, bayat nga intungpal dagiti propeta ti ministerioda, saanda laeng nga inan-anusan ti panangyaleng-aleng dagiti tattao; naglak-amda pay iti pannakaidadanes. Naitul-ong ni Jeremias, naibalud “iti balay dagiti grilios,” ken naipisok iti pagurnongan ti danum. (Jeremias 20:2; 37:15; 38:6) Linak-amna daytoy a panangabuso iti mismo nga ima dagiti tattao a kayatna a tulongan. Ngem saan a nagimula ni Jeremias iti sakit ti nakem, ken saan met a nagibales. Nagan-anus ketdi iti mano a dekada.

¹⁵ Kas ken Jeremias, saantay a sumuko gapu laeng iti pannakaidadanes ken pannakaumsi. Wen, mabalin a makariknatayo iti pannakaupay no dadduma. Nakarikna met iti kasta ni Jeremias. “Ti sao ni Jehova nagbalin kaniak a pakaigapuan ti pannakaumsi ken pananglais iti intero nga agmalem,” insuratna. “Ket kinunak: ‘Isu saanko a dakamaten, ket saanakton nga agsao iti naganna.’” Ania ti napasamak? Nagsardeng kadi ni Jeremias a nangasaba? “Iti pusok nagbalin [ti sao ti Dios] a kas sumsumged nga apuy a napupok kadagiti tulangko; ket nabannogak a nangmedmed, ket saanko a nabaelan nga ibturan.” (Jeremias 20:8, 9) Imutektekanyo ta idi pinampanunotna ti panangumsi dagiti tattao, napukawna ti rag-ona. Ngem idi impamaysana ti atensionna iti kinaimnas ken kinapateg ti mensahena, nagsubli ti rag-ona. Malaksid iti dayta, ni Jehova sinaranayna ni Jeremias “kas maysa a nakaam-ames a mannakabalin,” a pinabilegna tapno sireregta ken situtured a maiwaragawag ti propeta ti sao ti Dios.―Jeremias 20:11.

16. Kasano a mataginayontayo ti rag-otayo bayat nga ikaskasabatayo ti naimbag a damag?

¹⁶ Naragsak ngata ni propeta Jeremias iti trabahona? Sigurado! Kinunana ken ni Jehova: “Ti sasaom nasarakan, ket kinnanko ida; ket ti saom agbalin kaniak a panagragsak ken panagrag-o ti pusok; ta ti naganmo naipanagan kaniak, O Jehova.” (Jeremias 15:16) Pagrag-oan ni Jeremias ti pribilehiona a mangibagi iti pudno a Dios ken mangikasaba iti saona. Mabalintay met ti agrag-o. Malaksid iti dayta, kas kadagiti anghel idiay langit, agragrag-otayo gapu ta nagadu ti mangipampangag iti mensahe ti Pagarian iti sangalubongan, agbabbabawida, ken magmagnadan iti dalan agturong iti biag nga agnanayon.―Lucas 15:10.

“Ti Panagibtur ni Job”

17, 18. Iti ania a pamay-an a nagibtur ni Job, ken ania ti resultana?

¹⁷ Kalpasan ti komentona maipapan kadagiti propeta idi ugma, insurat ni adalan a Santiago: “Nangngegyo ti panagibtur ni Job ket nakitayo ti nagbanagan nga impaay ni Jehova, a ni Jehova nadungngo unay iti panagayat ken naasi.” (Santiago 5:11) No maipapan iti Griego a sao a naipatarus ditoy kas “panagibtur,” umasping ti kaipapananna iti kaipapanan ti Griego a sao nga inusar ni Santiago iti immun-una a bersikulo para iti “kinaanus.” Dayta a dua a sao ket pinagduma ti maysa nga iskolar idi insuratna: “Ti immun-una a [Griego a] sao tuktukoyenna ti panaganustayo no adda mangabuso kadatayo, ti maikadua a [Griego a] sao tuktukoyenna ti simamaingel a panagandurtayo no adda dagiti pakadukotantayo.”

¹⁸ Nagpasar ni Job iti nakaro a panagdukot. Napukawna ti kinabaknangna ken dagiti annakna, ken nagsagaba iti naut-ot a sakit. Sinangona met dagiti ulbod a pammabasol nga isu ket dusdusaen ni Jehova. Saan a siuulimek a nagsagaba ni Job; inyasugna ti kasasaadna ken imparipiripna pay nga isu ket nalinlinteg ngem iti Dios. (Job 35:2) Kaskasdi, saan a pulos a bimmaaw ti pammatina, ken saan met a nadadael ti kinatarnawna. Saanna nga inlunod ti Dios kas impagarup ni Satanas nga aramidenna. (Job 1:11, 21) Ania ti resultana? Ni Jehova “binendisionanna ti naud-udi a tungpal ni Job nga ad-adda ngem iti punganayna.” (Job 42:12) Ni Jehova pinaimbagna ni Job, dinoblena ti kinabaknangna, ken ginunggonaanna iti naan-anay a naragsak a biag iti denna dagiti ay-ayatenna. Ad-adda met a naam-ammona ni Jehova gapu iti matalek a panagibturna.

19. Ania ti maadaltayo manipud iti naanus a panagibtur ni Job?

¹⁹ Ania ti maadaltayo iti naanus a panagibtur ni Job? Kas ken Job, mabalin nga agsagabatayo iti sakit wenno dadduma a pakarigatan. Nalabit a ditay naan-anay a maawatan no apay nga ipalpalubos ni Jehova a mapasarantayo ti maysa a pakasuotan. Nupay kasta, daytoy ti masiguradotayo: Masagraptayo ti bendision no agtalinaedtayo a matalek. Di bumurong a gunggonaan ni Jehova dagidiay sipapasnek a mangsapsapul kenkuana. (Hebreo 11:6) Kinuna ni Jesus: “Ti nakapagibtur agingga iti panungpalan isunto ti maisalakan.”​—Mateo 10:22; 24:13.

“Ti Aldaw ni Jehova Umayto”

20. Apay a masiguradotayo nga umayto ti aldaw ni Jehova?

²⁰ Nupay naanus ni Jehova, saan nga agnanayon nga ipalubosna ti kinadakes yantangay isu ket Dios ti kinahustisia. Adda limitasion ti panaganusna. Insurat ni Pedro: “[Ti Dios] saan a nagteppel a mangdusa iti kadaanan a lubong.” Nupay naitalimeng da Noe ken ti pamiliana, nalayus daydi a nadangkes a lubong. Dinadael pay ni Jehova ti Sodoma ken Gomorra, a pinagdapona ida no ar-arigen. Agserbi dagita a panangukom kas “pagtuladan maipaay kadagiti di nadiosan a tattao maipapan iti bambanag nga umay.” Gapuna, masiguradotayo: “Ti aldaw ni Jehova umayto.”​—2 Pedro 2:5, 6; 3:10.

21. Kasanotay a maipakita ti kinaanus ken panagibturtayo, ken ania a suheto ti usigentayo iti sumaganad nga artikulo?

²¹ Tuladentayo ngarud ti kinaanus ni Jehova babaen ti panangtulongtayo kadagiti sabsabali nga agbabawi tapno magun-odda met koma ti pannakaisalakan. Tuladentayo met dagiti propeta babaen ti siaanus a panangiwaragawagtayo iti naimbag a damag iti laksid ti panangyaleng-aleng dagiti kaskasabaantayo. Kanayonanna, masiguradotayo a sibabaknang a bendisionannatayo ni Jehova no, kas iti inaramid ni Job, andurantayo dagiti pakasuotan ken taginayonentayo ti kinatarnawtayo. Adu dagiti rason nga agrag-otayo iti ministeriotayo no imutektekantayo ti nabaknang a panangbendision ni Jehova kadagiti panagregget dagiti adipenna a mangikaskasaba iti naimbag a damag iti intero a daga. Dayta ti usigentayo iti sumaganad nga artikulo.

Malagipyo Kadi?

• Apay nga agan-anus ni Jehova?

• Ania ti maadaltayo iti kinaanus dagiti propeta?

• Kasano nga impakita ni Job ti panagibtur, ket ania ti resultana?

• Kasanotay nga ammo nga adda limitasion ti panaganus ni Jehova?

[Ladawan iti panid 18]

Ti kinaanus ni Jesus naan-anay nga inyanninawna ti kinaanus ni Amana

[Dagiti Ladawan iti panid 20]

Kasano a ginunggonaan ni Jehova ti kinaanus ni Jeremias?

[Dagiti Ladawan iti panid 21]

Kasano a ginunggonaan ni Jehova ti panagibtur ni Job?