Ni Jehova—Ti Dios a Maikari nga Am-ammuen
MABALIN ngata a maikapkapiskayo iti maysa a banag a napateg iti biag? Sigurado a kasta no bassit ti pannakaammoyo maipapan iti Dios. Apay? Gapu ta, kas naammuan ti minilion a tao, mangyeg kadagiti dakkel a gunggona ti panangam-ammo iti Dios ti Biblia. Dagus a matagiragsak dagitoy a gunggona ken agpaut agingga iti masanguanan.
Ni Jehova a Dios, ti Autor ti Biblia, tarigagayanna ti panangam-ammotayo kenkuana. Insurat ti salmista: “Tapno maammuan koma dagiti tattao a sika, nga agnagan Jehova, sika laeng ti Kangatuan iti intero a daga.” Ammona nga agpaay iti mismo a pagimbagantayo ti panangam-ammotayo kenkuana. “Siak, ni Jehova, ti Diosmo, Daydiay mangisursuro kenka tapno magunggonaam ti bagim.” Kasano a magunggonaantayo iti panangam-ammo ken ni Jehova a Dios, ti Kangatuan?—Salmo 83:18; Isaias 48:17.
Ti maysa a talaga a magunggona isu ti pannakaiwanwantayo a mangsango kadagiti inaldaw a parikut, maaddaantayo iti natalged a namnama iti masanguanan, ken matagiragsaktayo ti natalna a panunot. Kanayonanna, ti panangam-ammotayo a naimbag ken ni Jehova tignayennatayo a mangpatanor iti naiduma a panangmatmat kadagiti kapatgan a saludsod a sangsanguen ita dagiti tattao iti sangalubongan. Ania dagita a salsaludsod?
Adda Kadi Panggep ti Biagyo?
Iti laksid ti dakkel a panagrang-ay ti sangatauan iti teknolohia, damdamagen pay la ita dagiti tattao dagiti isu met laeng a napateg a saludsod: ‘Apay nga addaak ditoy? Ania ti pagtungpalak? Ania ti panggep ti biag?’ No ti maysa a tao ket saan a makasarak kadagiti makapnek a sungbat, awan ti pudno a kaipapanan ti biagna. Marikna kadi ti adu a tao daytoy a kinakawaw? Ti maysa a surbey idiay Alemania idi arinunos ti dekada 1990 ipakitana a kagudua kadagiti napagsaludsodan ti masansan wenno pasaray mariknada nga awan panggep ti biag. Nalabit a kasta met ti marikna dagiti tattao iti lugaryo.
No awan panggep ti biag, bassit ti panggapuan ti maysa a tao a mangiporsegi kadagiti personal a kalat. Adu dagiti mangipamuspusan a mangpunno iti daytoy a pagkurangan babaen ti panangigaedda iti naballigi a kurso wenno panagpabaknang. Kaskasdi, mabalin a makaburibor ti kinakawaw. Gapu ta awan panggep ti biagda, adda dagiti naupay ket dida pay ketdin kayat ti agbiag. Kasta ti kapadasan ti maysa a napintas a balasang a, sigun iti International Herald Tribune, napadakkel a “nakabakbaknang ken addaan iti adu unay a pribilehio.” Nupay nasaliwanwan ti biagna, naliday ken mariknana nga awan panggep ti biagna. Nagtomar iti pangpaturog ket nasarakan a natay. Nalabit addada met am-ammoyo a naliday a tattao a nakalkaldaang ti ipapatayda.
Ngem adda kadi nangngegyo a tao a nagkuna a mabalin nga ilawlawag ti siensia ti kaipapanan ti biag? Impaganetget ti Die Woche, maysa a linawas a periodiko idiay Alemania: “Nupay mabalin a pudno ti siensia, nakapuy ti narelihiosuan nga aspetona. Agparang a saan a nalawag ti teoria ti ebolusion, ken saan a makaiyeg iti aniaman a liwliwa ken kinatalged uray ti quantum physics ta adu ti masapul a mailawlawag a panagbaliwbaliw.” Adu ti nagapuanan ti sientipiko a panagsirarak tapno mailadawan ti biag iti nagduduma a pormana ken mangilawlawag kadagiti natural a siklo ken proseso a mangtaginayon iti biag. Ngem saan a maibaga ti siensia kadatayo no apay nga addatayo ditoy ken no sadino ti pagtungpalantayo. No agpannuraytayo laeng iti siensia, saan a masungbatan dagiti saludsodtayo maipapan iti panggep ti biag. Kas resultana, “adda nasaknap a panagkasapulan iti panangiwanwan,” sigun iti impadamag ti pagiwarnak a Süddeutsche Zeitung.
Asino koma ti makaipaay iti kasta a panangiwanwan no saan a ti Namarsua? Agsipud ta isu ti nangikabil kadagiti tattao ditoy daga, sigurado nga ammona no apay nga addada ditoy. Ilawlawag ti Biblia a pinarsua ni Jehova dagiti tattao tapno punnuenda ti daga ken taripatuenda dayta, kas agay-aywan. Iti amin nga aramidenda, nasken nga iyanninaw dagiti tattao dagiti galad ti Dios, kas iti kinahustisia, kinasirib, ken ayat. Apaman a maawatantayo ti rason no apay a pinarsuanatayo ni Jehova, maammuantayo no apay nga addatayo ditoy.—Genesis 1:26-28.
Ania ti Maaramidyo?
Kasanon no saankayo pay a nakasarak iti makapnek a sungbat kadagiti saludsod nga: ‘Apay nga addaak ditoy? Ania ti pagtungpalak? Ania ti panggep ti biag?’ Irekomenda ti Biblia nga ammuenyo a sisisinged ni Jehova. Kinapudnona, kinuna ni Jesus: “Daytoy kaipapananna ti agnanayon a biag, ti pananggun-odda iti pannakaammo maipapan kenka, ti maymaysa a pudno a Dios, ken iti daydiay imbaonmo, ni Jesu-Kristo.” Maparegtakayo met a mangpatanor kadagiti nadiosan a galad, nangnangruna ti ayat, ken aramidenyo a personal a kalat ti agbiag iti sidong ti um-umayen a Mesianiko a Pagarian ti Dios. Iti kasta, maaddaan iti panggep ti biagyo ken nagsayaat, natalged a namnama iti masanguanan. Masungbatan la ketdi dagiti napateg a saludsod a nabayagen a mangburburibor kadakayo.—Juan 17:3; Eclesiastes 12:13.
Kasanonakayo nga apektaran dayta? Palubosantayo a ni Hans ti sumungbat.a Tawtawen sakbayna, adda pammati ni Hans iti Dios, ngem saan a nalawag ken awan impluensiana iti biagna. Pagay-ayat ni Hans ti droga, imoral a babbai, agaramid iti krimen, ken agmotorsiklo. “Ngem ubbaw ti biag, saan a talaga a makapnek,” inlawlawagna. Idi agtawen iti agarup 25, inkeddeng ni Hans a personal nga ammuenna ti Dios babaen ti panagbasana a naimbag iti Biblia. Apaman a naam-ammona ni Jehova ken naawatanna ti kaipapanan ti biag, binaliwan ni Hans ti panagbiagna ket nagpabautisar kas maysa a Saksi ni Jehova. Sangapulo a tawennan nga agserserbi kas amin-tiempo a ministro. Prangka nga imbagana: “Ti panagserbi ken Jehova isu ti kasayaatan a wagas ti panagbiag. Awanen ti sabali. Naaddaan panggep ti biagko gapu iti panangam-ammok ken ni Jehova.”
Siempre, saan laeng a ti panggep ti biag ti pakaseknan ti adu. Bayat nga agrakaya ti kasasaad iti lubong, umadu nga umadu dagiti tattao a mariribukan gapu iti sabali pay a napateg a saludsod.
Apay a Napasamak?
No adda pakarigatan, masansan a panunoten ti biktima: Apay a napasamak dayta? Ti abilidad a mangdaer iti saem ket agpannuray unay iti pananggun-od iti umiso a sungbat iti dayta a saludsod. No awan ti makapnek a sungbat, agtultuloy ti panagsagaba ken mabalin a maupay ti biktima. Utobenyo, kas pagarigan, ti kapadasan ni Bruni.
“Pimmusay ti maladagak a babai sumagmamano a tawen ti napalabas,” inlawlawag ni Bruni, a medio nataengan itan nga ina. “Mamatiak iti Dios, isu a nagpabalakadak iti padimi tapno maliwliwaak. Kinunana a ni Susanne ket innala ti Dios idiay langit, a sadiay maysa itan nga anghel. Saan laeng a kasla nagtupak ti lubong kaniak gapu iti ipapatayna no di ket kinagurak ti Dios gapu iti panangalana iti anakko.” Nagtultuloy ti saem ken panagsagaba ni Bruni iti sumagmamano a tawen. “Kalpasanna, babaen ti Biblia, impakita kaniak ti maysa kadagiti Saksi ni Jehova nga awan rason a guraek ti Dios. Ni Susanne ket saan nga innala ni Jehova idiay langit, ken saan a nagbalin nga anghel. Ti sakitna ket resulta ti kinaimperpekto ti tao. Matmaturog ni Susanne ken patay, nga agur-uray a pagungaren ni Jehova. Naammuak met a pinarsuana ti tao tapno agbiag nga agnanayon iti paraiso a daga, ket asidegen a matungpal dayta. Apaman a natarusak no ania a kita a persona ni Jehova, ad-adda a simmingedak kenkuana ket nangrugi a bimmaaw ti nariknak a saem.”—Salmo 37:29; Aramid 24:15; Roma 5:12.
Minilion a tao ti maap-apektaran iti nagduduma a pakarigatan: personal a panagsagaba, gubat, bisin, wenno natural a didigra. Nabang-aran ni Bruni apaman a nabasana iti Biblia a saan a ni Jehova ti mapabasol iti pakarigatan, a dina pulos pinanggep nga agsagaba ti tao, ken asidegen a pagpatinggaenna ti kinadakes. Ti mismo a kinapudno a lumanlanlan ti kinadakes ket maysa a pagilasinan nga agbibiagtayo ita “kadagiti maudi nga aldaw” daytoy a sistema ti bambanag. Asidegen ti naimbag a dakkel a panagbalbaliw nga il-iliwentayo amin.—2 Timoteo 3:1-5; Mateo 24:7, 8.
Panangam-ammo iti Dios
Narabaw idi ti pannakaammo da Hans ken Bruni maipapan iti Dios. Mamatida kenkuana ngem bassit ti ammoda maipapan kenkuana. Nagunggonaanda idi inkagumaanda ti gumun-od iti umiso a pannakaammo maipapan ken ni Jehova. Nakagun-odda kadagiti umiso a sungbat kadagiti kapatgan a saludsod iti kaaldawantayo. Daytoy ti nangted kadakuada iti talna ti panunot ken natalged a namnama iti masanguanan. Kasta ti kapadasan ti minilion nga adipen ni Jehova.
Ti panangam-ammo ken ni Jehova ket mangrugi babaen ti panangbasa a naimbag iti Biblia, a mangipakaammo ti maipapan kenkuana ken dagiti kalikagumanna kadatayo. Kasta ti inaramid ti dadduma idi umuna a siglo. Ti historiador ken doktor a ni Lucas impadamagna a dagiti kameng ti kongregasion dagiti Judio idiay Berea, Grecia, “inawatda ti sao [manipud ken ni Pablo ken Silas] buyogen ti napalalo unay a kinagagar ti panunot, a siaannad a suksukimatenda ti Kasuratan iti inaldaw no agpayso dagitoy a banag.”—Aramid 17:10, 11.
Dagiti Kristiano idi umuna a siglo nagtataripnongda met kadagiti kongregasion. (Aramid 2:41, 42, 46; 1 Corinto 1:1, 2; Galacia 1:1, 2; 2 Tesalonica 1:1) Kasta met ita. Dagiti kongregasion dagiti Saksi ni Jehova agtataripnongda kadagiti gimong a kangrunaanna a nairanta tapno tulongan dagiti indibidual nga umadani ken ni Jehova ken maaddaan iti rag-o iti panagserbi kenkuana. Adda kanayonan a gunggona ti pannakitimpuyog kadagiti Saksi. Yantangay in-inut a matulad dagiti tattao ti Dios a daydayawenda, iparparangarang dagiti Saksi ni Jehova dagiti galad nga iparparangarang a mismo ni Jehova, nupay iti limitado a pamay-an. Gapuna, ad-adda a maam-ammotayo ni Jehova no makitimpuyogtayo kadagiti Saksi.—Hebreo 10:24, 25.
Saan kadi a kasla nalabes dayta a panagregget tapno laeng maam-ammo ti maysa a Persona? Sigurado a kasapulan dagiti panagregget. Ngem saan kadi a pudno dayta iti adu a banag iti biag a tarigagayanyo a ragpaten? Panunotenyo ti panagregget ti agsansanay a nalaing nga atleta. Kas pagarigan, idi nagun-od ni Jean-Claude Killy a taga Francia, ti balitok a medalia iti Olympic skiing, kastoy ti imbagana no ania dagiti kasapulan tapno agbalin a naballigi a mannakisalisal iti internasional nga ay-ayam: “Masapul nga agsaganaka 10 a tawen sakbay ti pasalip ken iplanom dayta iti adu a tawen ken panunotem dayta iti inaldaw . . . Aramidem dayta iti 365 nga aldaw iti kada tawen, nga usarem ti panunot ken pigsam.” Makalikaguman ti kasta a tiempo ken panagregget tapno makompletom ti lumba a nalabit agpaut laeng iti sangapulo a minuto! Anian a dakdakkel nga amang—ken napapaut—ti kalikaguman ti panangam-ammo ken ni Jehova.
Relasion a Sumingsinged
Siasino ti mayat a maikapis iti banag a napateg iti biag? Awan. Gapuna, no madlawyo nga awan ti pudno a panggep ti biagyo wenno no tarigagayanyo ti malawlawagan no apay a mapasamak ti panagrigat, determinadokayo ngarud koma a mangammo ken ni Jehova, ti Dios ti Biblia. Ti panangam-ammo kenkuana mabalbaliwanna ti biagyo tapno agbalin a nasaysayaat, iti agnanayon.
Agsardengtayonto kadi a gumun-od iti pannakaammo maipapan ken ni Jehova? Kadagiti agserserbi kenkuana iti adun a tawen, masmasdaawda pay laeng kadagiti naadalda maipapan ken Jehova ken kadagiti baro a banag nga agtultuloy a maad-adalda maipapan kenkuana. Ti panangadal kadagita a banag pagbalinennatayo a naragsak ken iyadaninatayo nga ad-adda kenkuana. Umanamongtayo koma iti kapanunotan ni apostol Pablo, a nangisurat: “O nagunegen ti kinabaknang ken sirib ken pannakaammo ti Dios! Anian a di pannakasukimat kadagiti panangukomna ken di pannakatalunton kadagiti dalanna! Ta ‘siasino ti nakaammo iti panunot ni Jehova, wenno siasino ti nagbalin a manangbalakadna?’”—Roma 11:33, 34.
[Footnote]
a Nabaliwan dagiti nagan.
[Blurb iti panid 5]
Damdamagen pay latta dagiti tattao dagiti isu met laeng a napateg a saludsod: ‘Apay nga addaak ditoy? Ania ti pagtungpalak? Ania ti panggep ti biag?’
[Blurb iti panid 6]
“Apaman a natarusak no ania a kita a persona ni Jehova, ad-adda a simmingedak kenkuana”
[Blurb iti panid 7]
“Ti panagserbi ken Jehova isu ti kasayaatan a wagas ti panagbiag. Awanen ti sabali. Naaddaan panggep ti biagko gapu iti panangam-ammok ken ni Jehova”