Mapmapnekkayo Kadi kadagiti Naespirituan a Probision ni Jehova?
“‘Padasendak ita iti daytoy,’ kuna ni Jehova dagiti buybuyot, ‘no siak diakto luktan kadakayo dagiti tawtawa ti langit ket ibuyatkonto kadakayo ti bendision nga awanto ti lugar a makalaon nga umawat.’”—MALAKIAS 3:10.
1. Kadagiti ania a probision ti pakakapkapnekan dagiti kaaduan a parparsua a sibibiag?
NO ISARDENGYO ti umanges, mataykayto iti uneg ti sumagmamano a minuto. No isardengyo ti uminum ti danum, mataykayto iti uneg ti sumagmamano nga aldaw. No isardengyo ti mangan, mataykayto iti uneg ti sumagmamano a lawas. No isardengyo ti mangan kadagiti naespirituan a probision ni Jehova, iti kasta inton mataykayo mataykayton iti agnanayon. Ipaay ni Jehova ti angin, danum, ken taraon a kasapulan dagiti amin a sibibiag a parsua. Gapuna, maipaay ken Jehova ti Salmista kunana: “Ukradem ta imam ket pennekem ti tarigagay ti isuamin a nabiag.” (Salmo 145:16) Ti tarigagay ti kaaduan a sibibiag a bambanag ti mapennek babaen kadagiti namaterialan a probision. Ngem saan a pudno daytoy kadagiti natauan a parsua.
2. Aniat’ tarigagay ti puso ti tao, ket ania a probision ti nesesita para iti pannakatungpalna?
2 Impakita daytoy ni Jesus idi a kinunana: “Saan laeng a ti tinapay ti pagbiagto ti tao, no di ket ti isuamin a sao a rummuar iti ngiwat ni Jehova.” (Mateo 4:4) Dagiti nababbaba a parsua ket dida pampanunoten ti kinaagnanayon, ngem ti tao panunotenna, kas kunaen ti Eclesiastes 3:11: “Kasta met nga insaadna ti kinaagnanayon idiay pusoda.” Wenno kas ti panangipatarus ti Revised Standard Version iti dayta: “Inkabilna ti kinaagnanayon iti isip ti tao.” Gapuna, ti naimpusuan a tarigagay ti tao isut’ panagbiag iti awan inggana, iti agnanayon. Ti angin, danum, ken tinapay ket saanda a maipaay dayta a bukbukod. Ti panagbiag iti agnanayon sapulenna dagiti naespirituan a probision a naibasar iti “amin a sao a rummuar iti ngiwat ni Jehova.” Itatta, masarakanda iti maysa a libro, ti Biblia, ket ti abasto saan a maibus—amin dagiti kasapulanyo, nga ad-adu pay ngem ti kabaelanyo a salimetmetan. Daytoy a paggapuan iti taraon ti di pulos maibusan.
3. Ania ti insalsalumina ni Jesus a kapapategan unay, ket ania a palimed ti naadal ni Pablo?
3 Insuronatayo ni Jesus nga agkararag para iti kasapulan a namaterialan a taraon: “Itedmo kadakam ita ti taraonmi iti inaldaw.” Ngem idin kalpasanna inkabilna dagiti naespirituan a bambanag iti umuna a lugar idi kinunana: “Itultuloyyo, ngarud, a biruken nga umuna ti pagarian ti Dios ken ti kinalintegna.” (Mateo 6:11, 33) Ti namaterialan a taraon pagtalinaedennatay a sibibiag iti tunggal aldaw; ti agtultuloy a pannangan iti naespirituan maaramidna daytoy iti intero a panagbiag, uray pay iti agnanayon. Ngarud, dikay koma agagawa maipapan kadagiti namaterialan a bambanag. Kasta ni Pablo. Nagsarita maipapan kadagiti naespirituan a kinabaknang a nangpennek kenkuana agpapan pay kadagiti namaterialan a kasasaadna, kunana: “Naadalko ti palimed ti pannakapnek kan panagsagaba iti bisin, kasta met ti panaglaplapusanan ken ti kinakirang. Mabalinak dagiti amin a bambanag gapu iti daydiay mamapigsa kaniak.”—Filipos 4:12, 13.
Ti Didigra Umapay kadagiti Di Mapmapnek
4. Ania a probision ti saan nga immanay para kadagiti immuna a natauan a pareha, ket ania pay ti tinarigagayanda?
4 Nupay kasta, adu dagiti di mapmapnek kadagiti probision ni Jehova. Kasta dagiti immuna a nagannak kadatayo. Nagtaengda iti maysa hardin a paraiso—ti napintas a buya ti nangparagsak iti matmatada, dagiti nasayamusom a sabsabong ti nangpabanglo ti angin nga ang-angsenda, dagiti naimas a taraon ti nangriing kadagiti panagramanda, dagiti kanta dagiti tumatayab ti nangtapat kadagiti lapayagda. Kasta met, addaanda ti makaay-ayo a trabaho a panangaywan iti daytoy a hardin, agraman ti bendision a panangpunno ti daga kadagiti perpekto nga annak. Ngem managimbubukodanda. Ti impaay ti Dios ket di immanay. Tarigagayanda ti ad-adu pay. Kayatda ti mangngeddeng para iti bagbagida no ania ti naimbag ken no ania ti dakes. Ngarud inaramidda, ket ti damo a pangngeddengda makadidigra, a nagresulta iti pannakapukaw ti isuamin, para iti bagbagida ken kadagiti annakda.—Genesis 3:1-7, 16-19.
5. Binendisionan ni Jehova dagiti Israelitas kadagiti ania, ket aniat’ tignayda?
5 Dagiti Israelitas tinuladda ti dakes nga ulidanda. Inlasat ida ni Jehova manipud iti pannakaadipen idiay Egipto, pinagbalinna ida a maysa a nasion, impaayanna ida iti perpekto a Linteg, tinarabayna ida iti panagdaldaliasatda iti let-ang, impaayanna ida kadagiti pagan-anay a di pulos narunot, ken simimilagro nga inabastuanna ida iti mana a nagtinnag manipud langit ken ti danum a pimsuak manipud iti bato. Ngem saanda a napnek kadagiti probision ni Jehova. (1 Corinto 10:1-5) Bayat a nagdaliasatda iti let-ang, paulit-ulit a nagrekreklamoda.—Exodo 13:21, 22; Numeros 11:1-6; Deuteronomio 29:5.
6. Ania a kurso ti nangiyeg iti pannakadadael kadagiti Israelitas kas maysa a nasion?
6 Kaskasdi a nagtantanabutobda kalpasan a nakagtengda iti Naikari a Daga—maysa a nataba, nadameg a daga a “pagay-ayusan ti gatas ken diro.” Kaskasdi nga awanan panagyaman, a di mapmapnek kadagiti probision ni Jehova, pinanawanda ti panagdayaw kenkuana, bimmaw-ingda iti idolatroso a panagdaydayaw iti sekso, nga indatonda ti annakda ken Moloch, ket inyegda ti pannakadadael iti bagbagida kas maysa a nasion. Idi naisublida manipud pannakakayaw idiay Babilonia, sinurotda dagiti tradision a nangilaksid iti Sao ti Dios. Nagtungpalda iti panangpapatay iti naikari a Mesias, ni Jesu-Kristo.—Deuteronomio 6:3; 8:7-9; Oc-ocom 10:6; 1 Ar-ari 14:22-24; 2 Ar-ari 21:1-16; Isaias 24:1-6; Mateo 15:3-9; 27:17-26.
7. Kasano a ti Kakristianuan ita nagtultuloy iti isu met laeng a kurso kas kadagiti di matalek a seserdote idi panawen ni Malakias?
7 Agingga iti daytoy nga aldaw ti sangatauan iti kaaduanna ti nagtultuloy a nangpili kadagiti ulbod a narelihiusuan a pammati. Ti klero lalaisenna ti nagan ni Jehova, a dina pay us-usaren dayta. Isut’ ab-abienda kadagiti di nainkasuratan a sursuro kas iti Trinidad, ti kinaawan ipapatay ti kararua, ken agnanayon a pannakatutuok iti impierno nga apuy. Dagiti doktrinada ket saan laeng a narugitan iti kinaulbod a naala manipud daan a Babilonia ken Egipto ngem kasta met, iti kaaduan a kaso, nasabidongan babaen ti panangilibak iti subbot ni Kristo ken iti panangakseptar iti ebolusion. Paidamanda ni Jehova iti maikari a pannakadayawna, kas iti inaramid dagiti seserdote idi kaaldawan ni Malakias.—Malakias 1:6-8; 3:7-9.
8. (a) Ania nga awis ti linaksid dagiti seserdote idi kaaldawan ni Malakias ken dagiti narelihiusuan a papangulo itatta? (b) Asino ti immawat iti awis, ket ania ti resultana?
8 Dagiti Israelitas idi ti naparegta a mangdalus iti bagbagida ket sumublida ken Jehova. “Sumublikayo kaniak, ket siak sumubliakto kadakayo,” kinuna ni Jehova. Inawisna pay ida: “‘Padasendak ita iti daytoy,’ kuna ni Jehova dagiti buybuyot, ‘no siak diakto luktan kadakayo dagiti tawtawa ti langit ket ibuyatkonto kadakayo ti bendision nga awanto ti lugar a makalaon nga umawat.’” (Malakias 3:7, 10) Adda laeng natda kadagiti Judio a nasion a nagsubli; itatta, ti matalek a natda ti naespirituan nga Israel rimmuarda manipud kadagiti ulbod a relihion iti daytoy a lubong. Isuda, a kadua ti umad-adu a dakkel a bunggoy dagiti dadduma a marakarnero a managdaydayaw, idaydayawda ni Jehova kas dagiti Saksina. (Juan 10:16) Kadakuada, sinalimetmetan ni Jehova dagiti karina ken ‘linuktanna kadakuada dagiti tawtawa ti langit ken imbuyatna kadakuada ti bendision nga awanto ti lugar a makalaon nga umawat’—maysa a rambak dagiti nalukmeg a banag!—Isaias 25:6.
Ti Naespirituan a Taraon Nawadwad
9. Ania dagiti naespirituan a probision a magun-odan itatta, babaen kadagiti ania a pamay-an, ken iti ania a resulta?
9 “Ti matalek ken naannad nga adipen” nga impadto ni Jesus iti kaaldawantayo ket siaanep a mangipapaay kadagiti nawadwad a naespirituan a taraon. (Mateo 24:45) Idi laeng napan a tawen, iti 208 a dagdaga ken purpuro iti baybay, ken iti agarup 200 a pagsasao, dagiti nasurok a tallo a milion a Saksi ni Jehova ti nangipaay kadagitoy naespirituan a probision babaen kadagiti binalaybalay a panagsarungkar ken iti panagiwaras kadagiti ginasgasut a milion a libro, magasin, ken Biblia. Adu dagiti nakiraman iti daytoy naespirituan a taraon ket napnekda: Nasurok a 225,000 a kabbaro ti nabautisaran iti maysa a tawen!
10. Ania dagiti probision a magun-odan iti panangipangag iti pakdaar ni Pablo nga aggigimongtayo?
10 Dagiti naespirituan a probision ni Jehova ti naipaay met babaen kadagiti kumbension distrito, asamblea sirkito, ken ti lima a regular a linawas a gimong a naangay iti agarup 52,000 a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova—iti panagtulnogda iti balakad ni apostol Pablo idiay Hebreo 10:25 ‘a ditay baybay-an dagiti panaggigimongtayo.’
11. Aniat’ mangiyilustrar ti makaay-ayo a wagas ti pannakaisagana ti naespirituan a taraon?
11 No nagawis ti maysa a babai iti maysa a pannangan, saan laeng a mangpaburek iti sangaiwa a karne sana itupak dayta iti plato. Isut’ mangaramat kadagiti rekado ken sarsa tapno manayonan kadagiti naimas a raman ken mangipaay iti sumagmamano a panangarkos tapno makaawis iti mata. Uray laeng ti langana ken ti sayamusomna ket umanayen a mangpatubbog ti ngiwat ken mangpaayos kadagiti panunaw nga asido iti bituka. Kasta ti wagas a panangisagana ni Jehova kadagiti naespirituan a probision—saan nga iti awan regtana, estilo ti encyclopedia, no di ket iti naraman a pamay-an a mangparagsak iti panunot ken mangtignay iti puso. Tunggal indibidual a Kristiano masapul a tuladenna dayta nga ulidan. “Saan aya a padasen ti lapayag dagiti sasao kas met laeng ti panangnanam ti ngadas iti taraon?”—Job 12:11.
12. Aniat’ adda kadatayo a pangarigan iti naimas a pannakaisagana dagiti naespirituan a taraon?
12 Ti umuna a leksion iti Giya ti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro ipaganetgetna ti panangusar kadagiti makaay-ayo a sasao. Saan laeng nga inusar ni Salomon dagiti umiso a sasao ngem kasta met kadagiti maawat a bambanag. (Eclesiastes 12:10) Ti Salmo 45:2 impadtona maipapan iti Mesias, ni Jesu-Kristo: “Ti grasia naibuyat kadagiti bibigmo.” Napaneknekan a kasta. Dagiti dumdumngeg kenkuana nasdaawda “kadagiti sasao a natalunggadingan a nagtaud iti ngiwatna.” Nagtultuloy a kimmuyogda tapno dumngeg kenkuana, dimtengda a nasapa iti templo tapno dumngeg kenkuana, siaayatda a dimngeg kenkuana, nagsiddaawda iti wagas ti panangisurona. Dagiti opisial a naibaon a mangtiliw kenkuana impakaammoda: “Uray kaano awan ti tao a nagsao iti kastoy.” (Lucas 4:22; 19:48; 21:38; Marcos 12:37; Mateo 7:28; Juan 7:46) Naipaay ti Giya tapno tumulong kadatayo nga agsao kadagiti makaay-ayo a sasao ti kinapudno. Naan-anay kadi ti panangusaryo iti dayta?
13. Kasano ti kinaganetget ti Efeso 5:15-17 maipapan iti ‘pananggundaway iti panawen,’ ket apay a naigunamgunam daytoy?
13 Ti Efeso 5:15-17 pakdaarannatayo: “Kitaenyo ngarud a siaannad no kasano ti pannagnayo saan a kasla nakuneng no di ket kasla masirib, a gundawayanyo ti maikanatad a panawen nga agaramid iti naimbag ta dagiti al-aldaw dakesda. Gapuna dikay agnengnengneng no di ket ammuenyo no ania ti pagayatan ni Jehova.” Ti Griego a sao a naipatarus ditoy a “panawen” saanna a kayat a sawen ti panawen iti pangkaaduan a pannakaawat no di ket kaipapananna ti naikeddeng a panawen, naintiempuan a panawen iti maysa nga espesipiko a panggep. Ti Griego a sao a naipatarus a “gundawayanyo” ket adda iti naan-anay a langana, ket “iti daytoy a konteksto nalabit kayatna a sawen ti ‘pananggundaway a naan-anay’; nga isu daytat’, panangagaw iti tunggal gundaway a dumteng.”a Umag-agawkayo aya ti panawen manipud iti eskediulyo tapno pasiriben ti bagbagiyo babaen iti pannakiraman kadagiti naespirituan a probision ni Jehova? Kastakayo koma. Kastatayo koma amin. Apay? “Agsipud ta dagiti aldaw dakesda.”
Manipud Naespirituan a Disierto Agturong iti Naespirituan a Paraiso
14. Ania a bersikulo ti Biblia ti agserbi a kas pangarigan iti ania a paset ti Ingles ti pagsasaona a New World Translation Reference Bible?
14 Maysa a naisangsangayan a naespirituan a probision kadatayo ket isu ti New World Translation of the Holy Scriptures—With References, a nairuar idi 1984. Aduan daytoy kadagiti paset a mamagbalin a posible iti panangusar iti ‘nagundawayan a panawen’ tapno manayonan ti pannakaammotayo.b Maysa a pangarigan ket isu ti cross-references. Alaentay ti Salmo 1:3, a mangtuktukoy iti kasasaad ti tao a mangmennamenna iti linteg ti Dios iti aldaw ken rabii. Dayta a bersikulo mabasatayo: “Ket isu kaslanto iti maysa a kayo a naimula iti sibay dagiti ay-ayus ti danum, nga ipaltuadna ti bungana iti karbenganna a ti bulongna ket saan a malaylay, ket isuamin nga aramidna rummang-ayto.” Adda ad-adu pay, nakaad-adu pay, iti daytoy a bersikulo ngem iti masagap ti mata ti managbasa a basta sidadaras a mangbasa ket mapanen iti sabali.
15. Ania a salsaludsod ti naibangon maipapan iti kayo iti Salmo 1:3, ket ania a pannakailawlawag ti ipaay ti Isaias 44:4?
15 Pangngaasiyo ta imutektekanyo: Ti kayo ket naimula. Asino ti nangimula? Dayta ket iti sibay dagiti ay-ayus, iti pangkaaduan. Agtubo kadi ti maysa a kayo iti igid ti nadumaduma nga ay-ayus? Saan. Gapuna agbalin a nausisa. Aniat’ kaipapanan daytoy a kayo? Ti cross-references luktanna dagiti mata ti isiptayo. Isuda ti Isaias 44:4, 61:3, ken Jeremias 17:8. Ti Isaias 44:4 kunaenna a dagiti tattao kasla da kayo “iti sibay ti kanal ti danum.” Adu a kankanal ti danum? Wen, agpayso! Dagiti ay-ayus ket rigasion a mangsibog iti kaykayo ken ti pagubasan!
16. Ania pay ti kanayonan a panangilawlawag ti naited babaen iti Isaias 61:3 ken Jeremias 17:8?
16 Ti Isaias 61:3 awaganna ti sumagmamano kadagitoy a kaykayo a “kaykayo ti kinalinteg, ti panagmula ni Jehova, tapno madaydayaw koma.” Ni Jehova isut’ mangimula ken mangsibog kadagitoy, ket isut’ maidaydayaw babaen kadagiti prutas nga ibunga dagiti kaykayo! Ti Jeremias 17:8 iyarigna ti tao a mangmennamenna iti linteg ni Jehova iti aldaw ken rabii iti “maysa a kayo a naimula iti arpad dagiti danum, nga isaknapna dagiti ramutna iti arpad ti karayan; ket saan nga agbuteng no umay ti pudot, no di ket ti bulongna nalangtonto. Ket saanto a madanagan iti tawen ti tikag, ket dinto met sumardeng iti panagbungana.” Ti bulongna saan a malaylay; amin a banag nga aramidenna agballigi!
17. Ania a ladawan ti agparang maipapan iti Salmo 1:3, ket ania ti akemtayo iti dayta?
17 Ita addaantayon iti pamalatpatan! Ti Salmo 1:3 ti mangipimpinta iti napintas a ladawan. Dagidiay mangmennamenna iti linteg ni Jehova iti aldaw ken rabii ket kasla da kaykayo a naimula iti igid ti di maibus a gubuayan ti danum. Saandan a paset ti natikag iti naespirituan a nainlubongan nga organisasion no di ket naikamengda itan iti organisasion ti Dios a nabuslon ti pannakaabastona iti makapabang-ar a dandanum ti kinapudno. Pudno unay, addada iti naespirituan a paraiso, ket agbungbungada iti naespirituan a bunga para iti pakaidayawan ni Jehova. Ken panunotenyo man! Us-usaren ti Dios dagiti Saksina tapno iyadayuna dagiti tattao manipud natikag, namaga, a nainlubongan nga organisasion agturong iti daytoy makapabang-ar, nasayaat ti pannakasibogna a naespirituan a paraiso.
18. Kasano ti panagtignay ti sumagmamano no makitada dagiti dadduma a nalaing iti panangasaba, ken apay nalabit a saaanda a maragpat dayta?
18 Tapno epektibo a maitungpal daytoy a trabaho, masapul a disiplinaen ti is-isip ken puspusotayo tapno mausartayo amin dagiti naespirituan a probision ni Jehova. Sumagmamano ti makangngeg kadagiti dadduma a mangilawlawag iti Biblia ket kalpasanna kunada: “Kayatko koma a maamuan ti Biblia kas iti pannakaammona!” Ngem no dagita a tattao disiplinaenda ti bagbagida a mangadal ti Biblia, rumang-aydanto met iti pannakaammo iti Biblia. Sumagmamano ti makangngeg iti panangasaba dagiti dadduma kadagiti ruruangan ket kalpasanna kunada: “Kayatko koma ti mangasaba kadagiti ruruangan kas iti panangaramidna!” Ngem no disiplinaenda ti bagbagida a masansan a makiraman iti panagserbi iti tay-ak, a mangus-usar iti libro a Panakirinnason Manipud kadagiti Kasuratan, mabalinandanto met ti agbalin a nalaing a Sasaksi. Sumagmamano ti makangngeg kadagiti dadduma nga agpalawag ti Biblia ket kalpasanna kunada: “Kayatko koma ti mangited ti palawag kas iti wagas nga inaramidna.” Ngem, manen, no dagitoy ti mangdisiplina ti bagbagida tapno isaganada a nalaing dagiti naituding a palawagda, nga ipasagepsep dagiti leksion iti Giya ti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro, rumang-aydanto met iti abilidadda nga agpalawag.
19. Ania ti tulbek iti panangpatanor kadagiti potensial para iti panangasaba?
19 Itatta, nasayaat ti agtarigagay, ngem ti agtarigagay a di met agtrabaho saanna a maibanag ti trabaho. Ti trabaho isut’ mangitungpal iti tarigagay. Disiplinaen ti bagiyo a manggundaway iti panawen, ket aramidenyo ti trabaho a mangitungpal iti tarigagay. No dikay mangusar iti piskel, masayangto dayta. No dikay agusar iti laing, agkupasdanto. No dikay usaren ti panunotyo, ti abilidadyo nga agpanunot ti malaylayto. No dikay agusar iti pannakaammo, mapukawyonto ti adda kadakayo. Iti tunggal kaso, ti pagannurotan ket, “Aramatem dayta wenno mapukawmo dayta.” Isut’ ‘babaen iti pannakausarda a dagiti pannakabalin ti panagrikna masanayda.’ Kalpasanna “ti kinaannad salluadannakanto, ti pannakaawat igaganakanto.”—Hebreo 5:14; Proverbio 2:11.
20. Babaen iti pananggundaway kadagiti naespirituan a probision ni Jehova, anianto ti maliklikantayo, ket anianto ti magun-odantayo?
20 Gapuna usaren dagiti naespirituan a probision ni Jehova. Makipagragsakkayo kadagidiay mapmapnek kenkuana. Lisianyo ti panagbisin nga impadto ni Amos: “‘Adtoy! Umay dagiti al-aldaw,’ kuna ni Apo a Jehova, ‘nga ipaw-itkonto ti bisin ditoy daga, saan a bisin iti tinapay, wenno waw iti danum, no saan ket a panagdengngeg kadagiti sao ni Jehova.’” (Amos 8:11) Makiramankayo kadagidiay mangan ken agragsak, saan a kadagidiay mangilaksid iti taraon ket agsagaba iti pannakaibabain: “Gapuna a kastoy ti kuna ni Apo Jehova: ‘Adtoy! Dagiti adipenko mangandanto, ngem dakayo mabisinankayto. Adtoy! Dagiti adipenko uminumdanto, ngem dakayo mawawankayto. Adtoy! Dagiti adipenko agrag-odanto, ngem dakayo mabainankayto.’”—Isaias 65:13.
[Dagiti Footnote]
a Kitaenyo ti The New International Dictionary of the New Testament Theology, Tomo 1, panid 268, ni Colin Brown.
b Nalabit awanankayo pay iti dayta iti bukodyo a pagsasao ngem awan duadua a makapainteres kadakayo ti pannakausar ti pangarigan iti ngato.
Malagipyo Aya?
◻ Kasanot’ panangipakita ti nasion ti Israel ti saanda a pannakapnek kadagiti probision ni Jehova?
◻ Kasanot’ pannakatungpal ti Malakias 3:10 kadagiti Saksi ni Jehova?
◻ Ania ti nauneg a kababagas ti Salmo 1:3?
◻ Apay a nasken ti panangaramat kadagiti bambanag a naadaltayo manipud kadagiti naespirituan a probision ni Jehova?
[Ladawan iti panid 15]
Dagidiay mangmennamenna iti linteg ni Jehova kasla da kaykayo iti sibay ti di maibusan a gubuayan ti danum