Agtutubo, Lagipenyo Itan ti Naindaklan a Namarsua Kadakayo

“Lagipem, itan, ti Naindaklan a Namarsuam kadagiti aldaw ti kinaagtutubom.”​—ECL. 12:1.

1. Kasano nga inyebkas ni Jehova ti panagtalekna kadagiti agtutubo nga agdaydayaw kenkuana?

MATMATAN ni Jehova dagiti Kristiano nga agtutubo a kas napateg ken makabang-ar nga ámor. Kinapudnona, impadtona nga iti aldaw ti ‘puersa militar’ ti Anakna, dagiti agtutubo a lallaki ken babbai ‘situtulok nga idatonda ti bagbagida’ nga agserbi ken Kristo. (Sal. 110:3) Matungpal dayta a padto iti tiempo a ti kaaduan a tattao ket nasukir ken ad-adda a maseknan iti bagida ken iti kuarta imbes nga iti Dios. Ammo ni Jehova a naiduma dagiti agtutubo nga agdaydayaw kenkuana. Anian a panagtalekna kadakayo a kakabsatmi nga agtutubo!

2. Ania ti ramanen ti pananglaglagip ken Jehova?

² Maragsakan la ketdi ti Dios no makitana dagiti agtutubo a silalagip iti Naindaklan a Namarsua kadakuada. (Ecl. 12:1) Ti pananglaglagip ken Jehova ket saan laeng a basta panangpanunot kenkuana. Ramanenna ti panangaramidtayo iti pagayatanna ken panagpaiwanwantayo kadagiti linteg ken prinsipiona iti inaldaw. Kaipapananna met nga agtalektayo ken Jehova gapu ta ammotayo a ti pagimbagantayo ti pakaseknanna. (Sal. 37:3; Isa. 48:17, 18) Kasta kadi ti panagriknam iti Naindaklan a Namarsua kenka?

‘Agtalekka ken Jehova iti Isuamin a Pusom’

3, 4. Kasano nga impakita ni Jesus ti panagtalekna ken Jehova, ken apay a nasken nga agtalektayo ita ken Jehova?

³ Ni Jesu-Kristo ti kasayaatan nga ulidan ti panagtalek iti Dios. Nagbiag a maitunos iti Proverbio 3:5, 6: “Agtalekka ken Jehova buyogen ti isuamin a pusom ket dika agkammatalek iti bukodmo a pannakaawat. Isu imutektekam iti amin a daldalanmo, ket isu palintegennanto dagiti danam.” Kalpasan unay ti panagpabautisar ni Jesus, pinadas nga intukon kenkuana ni Satanas ti nailubongan a pannakabalin ken dayag. (Luc. 4:3-13) Ngem saan a nagpaallilaw ni Jesus. Ammona a ti pudno a “kinabaknang ken dayag ken biag” ket “bunga ti kinapakumbaba ken ti panagbuteng ken Jehova.”​—Prov. 22:4.

⁴ Nasaknap ita ditoy lubong ti kinaagum ken panagimbubukodan. Iti sidong ti kasta a kasasaad, nainsiriban a tuladentayo ni Jesus. Laglagipentayo met nga ar-aramiden ni Satanas ti amin a kabaelanna a mangyadayo kadagiti adipen ni Jehova manipud iti nailet a dalan ti biag. Kayatna a magnada amin iti nalawa a dalan nga agturong iti pannakadadael. Dika paallilaw kenkuana! Laglagipem ketdi ti Naindaklan a Namarsua kenka. Naan-anay nga agtalekka kenkuana, ken salimetmetam ti asidegen ken sigurado a “pudpudno a biag.”​—1 Tim. 6:19.

Agtutubo, Agmasiribkayo!

5. Ania ti makunayo maipapan iti masakbayan ti lubong?

⁵ No idilig kadagiti kapatadanda, natataengan ti panagpampanunot dagiti agtutubo a silalagip iti Naindaklan a Namarsua kadakuada. (Basaenyo ti Salmo 119:99, 100.) Gapu ta matmatanda ti bambanag sigun iti panangmatmat ti Dios, ammoda a nalidem ti masakbayan daytoy a lubong. Uray bassit pay laeng ti kapadasanyo, sigurado a dakayo nga agtutubo makitkitayo ti ilalanlan ti panagbuteng ken panagdanag dagiti tattao. No ages-eskuelakayo pay, nalabit ammoyo ti maipapan iti polusion, panagbara ti globo, panangkalbo iti kabakiran, ken dadduma pay a parikut. Maseknan dagiti tattao kadagitoy, ngem dagiti laeng Saksi ni Jehova ti naan-anay a makaawat a dagitoy ket paset ti pagilasinan nga asidegen a madadael ti lubong ni Satanas.​—Apoc. 11:18.

6. Kasano a naallilaw ti dadduma nga agtutubo?

⁶ Nakalkaldaang ta saan a nagtalinaed a sisasalukag ti dadduma nga agtutubo nga adipen Dios ket nalipatanda nga ababan ti tiempo daytoy a lubong. (2 Ped. 3:3, 4) Dadduma ti naallukoy nga agaramid iti nadagsen a basol gapu iti dakes a kakadua ken pornograpia. (Prov. 13:20) Nakalkaldaang no mapukawtayo ti anamong ti Dios ita ta asidegtayon iti panungpalan! Makasursurotayo koma iti napasamak kadagiti Israelita idi 1473 K.K.P. idi nagkampoda iti Kapatagan ti Moab, idi dandanidan sumrek iti Naikari a Daga. Ania ti napasamak?

Nasulisogda Idi Dandanidan Sumrek

7, 8. (a) Ania a sulisog ti inusar ni Satanas iti Kapatagan ti Moab? (b) Ania ti us-usaren ita ni Satanas?

⁷ Nalawag a saan a kayat ni Satanas a magun-odan dagiti Israelita ti naikari a tawidda. Gapu ta saan a nagballigi ni Balaam a nangilunod kadakuada, inusar ni Satanas ti nasiksikap a pamay-an tapno mapukawda ti anamong ni Jehova. Ginargari ida dagiti Moabita, ket nagballigi ti Diablo. Dagiti umili nakikamalalada kadagiti annak a babbai ti Moab ken nagruknoyda ken Baal iti Peor! Nupay dandanidan maragpat ti nagpateg a tawidda, ti Naikari a Daga, natay ti agarup 24,000 nga Israelita. Anian a nakalkaldaang dayta!​—Num. 25:1-3, 9.

⁸ Ita, dandanitayon sumrek iti nasaysayaat a naikari a daga​—ti baro a sistema dagiti bambanag. Us-usaren manen ni Satanas ti seksual nga imoralidad a mangdadael iti ili ti Dios. Nakababbaba ti moral a pagalagadan ti lubong ta gagangayen ti pannakiabig ken maibilang a karbengan ti maysa no ikeddengna ti agbalin a homoseksual. Kinuna ti maysa a Kristiano a babai, “Iti laeng pagtaenganmi ken idiay Kingdom Hall a naammuan dagiti annakko a karimon ti Dios ti homoseksualidad ken ti pannakidenna iti dimo asawa.”

9. Ania ti mabalin a mapasamak bayat “ti kinalasbang ti kinaagtutubo,” ken kasano a sarangten dayta dagiti agtutubo?

⁹ Dagiti agtutubo a silalagip iti Naindaklan a Namarsua ammoda a ti panagdenna ket sagrado a sagut mainaig iti panagpaadu ken biag. Gapuna, bigbigenda a maaramid laeng dayta sigun iti imbilin ti Dios​—iti uneg ti panagasawa. (Heb. 13:4) Nupay kasta, bayat “ti kinalasbang ti kinaagtutubo,” ti tiempo a narugso ti seksual a rikna ken di nasimbeng ti pangngeddeng, talaga a narigat ti agtalinaed a nadalus. (1 Cor. 7:36) Ania ti aramidem no sumnek kenka dagiti makagargari a tarigagay? Sipapasnek nga ikararagmo a tulongannaka ni Jehova a mangipamaysa iti isipmo kadagiti nasin-aw a banag. Kanayon nga umimdeng ni Jehova kadagiti sipapasnek nga umararaw kenkuana. (Basaenyo ti Lucas 11:9-13.) Makatulong met dagiti makapabileg a panagsasarita tapno maipamaysa ti isip iti nadalus a banag.

Nainsiriban a Piliem Dagiti Kalatmo!

10. Ania a negatibo a kababalin ti liklikantayo, ken ania dagiti nasayaat nga iyimtuodtayo iti bagitayo?

¹⁰ Adu nga agtutubo iti lubong ti delingkuente ken aglablabes iti ragragsak gapu ta dida agpapaiwanwan iti Dios wenno dida patien nga adda nasaysayaat a masakbayan para kadakuada. Mayaspingda kadagiti Israelita a saan a nagpaiwanwan iti Dios idi kaaldawan ni Isaias ken nagbiagda iti “panagragsak ken panagrag-o, . . . ti pannangan iti lasag ken ti panaginum iti arak.” (Isa. 22:13) Imbes nga apalanyo ida, utobenyo ketdi ti nagpateg a namnama nga impasigurado ni Jehova kadagiti nasungdo kenkuana. No maysaka nga agtutubo nga adipen ti Dios, segseggaam kadi ti baro a lubong? Ikagkagumaam kadi ti ‘agbiag buyogen ti nasimbeng a panunot bayat nga ur-urayem ti naragsak a namnama’ nga ipaay ni Jehova kenka? (Tito 2:12, 13) Ti sungbatmo apektaranna dagiti kalat ken prioridadmo.

11. Apay a rumbeng nga igaed dagiti agtutubo a Kristiano ti panageskuelada?

¹¹ Kayat ti lubong nga ipamaysa dagiti agtutubo ti pigsada kadagiti sekular a kalat. Siempre, rumbeng laeng nga igaedyo ti ageskuela dakayo nga agtutubo tapno makagun-odkayo iti kalkalainganna nga edukasion. Ngem laglagipenyo a ti panggepyo ket saan laeng a tapno maaddaankay iti nasayaat a panggedan no di ket tapno makatulongkayo iti kongregasion ken agbalinkayo a nabunga a manangiwaragawag iti Pagarian. Maaramidyo dayta no nalawag ti wagas ti pannakisaritayo, lohikal ti panagpampanunotyo, ken ammoyo ti makirinnason iti natanang ken nadayaw a pamay-an. Kaskasdi, ti kasayaatan nga edukasion ket magun-odan dagiti agtutubo nga agad-adal iti Biblia ken mangikagkagumaan a mangyaplikar kadagiti prinsipiona. Iti kasta, makaipasdekda iti nasayaat a pamuon ti naballigi ken agnanayon a masakbayan.​—Basaenyo ti Salmo 1:1-3.a

12. Ania nga ulidan ti rumbeng a tuladen dagiti Kristiano a pamilia?

¹² Para kadagiti Israelita, nakapatpateg ti panangisuro dagiti nagannak kadagiti annakda. Ramanenna ti panangisuro kadagiti amin nga aspeto ti panagbiag, nangnangruna dagiti naespirituan a bambanag. (Deut. 6:6, 7) Kas resultana, dagiti agtutubo nga Israelita a nagimdeng kadagiti nagannakda ken dagiti natataengan a managbuteng iti Dios saanda laeng a naaddaan iti pannakaammo no di ket naaddaanda pay iti sirib, pannakatarus, pannakaawat, ken abilidad nga agpanunot, galgalad a patanoren ti edukasion a nagtaud iti Dios. (Prov. 1:2-4; 2:1-5, 11-15) Gapuna, dagiti Kristiano a pamilia ita ipategda met koma ti edukasion.

Ipangagyo Dagiti Mangay-ayat Kadakayo

13. Ania ti ibalakad ti dadduma a tattao kadagiti agtutubo, ken apay a rumbeng nga agannadda?

¹³ Makaawat dagiti agtutubo iti balakad manipud iti amin a kita ti tattao, agraman dagiti mamalbalakad iti eskuelaan, a masansan a mangiparegta kadagiti estudiante a gun-odenda ti sekular a balligi iti daytoy a lubong. Buyogen ti kararag, tingitingenyo koma a naimbag dagita a balakad no maitunosda met laeng iti Sao ti Dios ken iti naespirituan a taraon nga ipapaay ti matalek ken masirib nga adipen. Iti panagadalyo iti Biblia, naammuanyo a puntiria ni Satanas dagiti agtutubo ken awanan iti kapadasan. Kas pagarigan, iti minuyongan ti Eden, ti awanan kapadasan a ni Eva impangagna ni Satanas, maysa nga estranghero nga awanan iti uray bassit a pannakaseknan kenkuana. Naiduma koma ti resultana no ni Eva ket nagimdeng ken Jehova, daydiay nangipakita iti panagayat kenkuana iti adu a pamay-an!​—Gen. 3:1-6.

14. Apay a rumbeng nga ipangagtayo ni Jehova ken dagiti manamati a nagannaktayo?

¹⁴ Napudno ti panagayat kenka ti Naindaklan a Namarsua. Kayatna a naragsakka saan laeng nga ita no di ket iti agnanayon! Gapuna, kas iti nadungngo ken manangisakit a nagannak, ibagana kenka ken iti amin nga agdaydayaw kenkuana: “Daytoy ti dalan. Magnakayo iti dayta.” (Isa. 30:21) Maysa met a bendision no dagiti nagannakmo ket manamati ken pudno nga ay-ayatenda ni Jehova. Siraraem nga ipangagmo dagiti balakadda no ikeddengmo dagiti prioridad ken kalatmo. (Prov. 1:8, 9) Kayatda ngamin a magun-odam ti biag, banag a napatpateg ngem iti kinabaknang wenno dayaw iti daytoy a lubong.​—Mat. 16:26.

15, 16. (a) Iti ania a makapagtalektayo ken Jehova? (b) Ania ti napateg a maadaltayo iti kapadasan ni Baruc?

¹⁵ Dagidiay silalagip iti Naindaklan a Namarsua taginayonenda a simple ti panagbiagda, nga agtalekda a ni Jehova ‘saanna a pulos’ a panawan wenno baybay-an ida. (Basaenyo ti Hebreo 13:5.) Gapu ta ti kasta a positibo a panangmatmat ket naiduma unay iti panagpampanunot daytoy a lubong, masapul a ditay agpaimpluensia iti espirituna. (Efe. 2:2) Gapuna, usigenyo ti ulidan ti sekretario ni Jeremias a ni Baruc, a nagbiag iti narigat a tiempo idi dandanin madadael ti Jerusalem idi 607 K.K.P.

¹⁶ Mabalin a tinarigagayan ni Baruc ti nasaysayaat a panagbiag. Nakita dayta ni Jehova isu a siaasi a pinakdaaranna ni Baruc a dina sapulen dagiti “naindaklan a bambanag” agpaay iti bagina. Napakumbaba ken masirib ni Baruc ta impangagna ni Jehova ket nakalasat idi nadadael ti Jerusalem. (Jer. 45:2-5) Iti kasumbangirna, sinamsam dagiti Caldeo (taga-Babilonia) ti amin a material a sanikua dagiti kapatadan ni Baruc a nagurnong kadagiti “naindaklan a bambanag,” a di nangipangpangruna iti panagdayawda ken Jehova. Adu pay kadakuada ti natay. (2 Cron. 36:15-18) Ipakita ti kapadasan ni Baruc a napatpateg nga amang ti nasayaat a relasion iti Dios ngem iti panagbalin a nabaknang ken nalatak iti daytoy a lubong.

Tuladenyo Dagiti Kasayaatan nga Ulidan

17. Apay a nagsayaat nga ulidan da Jesus, Pablo, ken Timoteo kadagiti adipen ni Jehova ita?

¹⁷ Naglaon ti Sao ti Dios iti adu a nagsasayaat a pagwadan a makatulong kadatayo a magna iti dalan ti biag. Alaentayo a pagarigan ni Jesus. Isu ti katan-okan a tao a nagbiag ngem kaskasdi nga inusarna ti biagna iti trabaho a mangyeg iti agnanayon a pagimbagan dagiti tattao​—ti panangiwaragawag iti “naimbag a damag ti pagarian.” (Luc. 4:43) Tapno maited ni Pablo ti kasayaatan a panagserbina ken Jehova, tinallikudanna ti nagsayaat a propesionna ket binusbosna ti tiempo ken pigsana a nangikasaba iti naimbag a damag. Ni Timoteo a “maysa a pudpudno nga anak iti pammati,” tinuladna ti nagsayaat nga ulidan ni Pablo. (1 Tim. 1:2) Nagbabawyan kadi da Jesus, Pablo, ken Timoteo ti pinilida a biag? Pulos a saan! Kinapudnona, ni Pablo imbilangna dagiti tukon ti lubong kas “adu a basura” no idilig iti pribilehiona a makapagserbi iti Dios.​—Fil. 3:8-11.

18. Ania a dakkel a panagbalbaliw ti inaramid ti maysa nga agtutubo a kabsat, ken apay a dina nagbabawyan dayta?

¹⁸ Adu nga agtutubo ita ti mangtultulad iti pammati da Jesus, Pablo, ken Timoteo. Kas pagarigan, insurat ti agtutubo a lalaki a nagsayaat idi ti panggedanna: “Nagbiit a naipangato ti saadko gapu ta an-annurotek dagiti prinsipio ti Biblia. Ngem nupay nagsayaat ti pagsapulak, mariknak a kasla agkamkamatak iti angin. Idi nakisaritaak kadagiti mangimatmaton iti kompania ket imbagak a kayatko ti agserbi iti amin-tiempo a ministerio, dagus nga intukonda ti dakdakkel a sueldo tapno diak umikkat. Ngem desididoak. Di maawatan ti adu no apay a nagikkatak tapno agpayunir. Imbagak a kayatko a tungpalen ti dedikasionko iti Dios. Gapu ta naipamaysa itan ti biagko kadagiti naespirituan a bambanag, naragragsakak ken mariknak ti pannakapnek a di maipaay ti kuarta ken dayaw.”

19. Ania a nainsiriban a pangngeddeng ti maiparparegta kadagiti agtutubo?

¹⁹ Iti intero a lubong, rinibu nga agtutubo ti nangaramid iti kasta a pangngeddeng. Isu a no pampanunotenyo ti masakbayanyo dakayo nga agtutubo, laglagipenyo nga asidegen ti aldaw ni Jehova. (2 Ped. 3:11, 12) Dikay apalan dagidiay rumangrang-ay iti daytoy a lubong. Ipangagyo ketdi dagidiay pudno a mangay-ayat kadakayo. Ti panagurnong “kadagiti gameng idiay langit” ti katalgedan a gameng a magun-odanyo ken kakaisuna a mangyeg iti agnanayon a gunggona. (Mat. 6:19, 20; basaenyo ti 1 Juan 2:15-17.) Wen, laglagipenyo ti Naindaklan a Namarsua kadakayo. No aramidenyo dayta, bendisionannakayto ni Jehova.

[Footnote]

Malagipyo Kadi?

• Kasano a maipakitatayo nga agtalektayo iti Dios?

• Ania ti kasasayaatan nga edukasion?

• Ania dagiti maadaltayo iti kapadasan ni Baruc?

• Siasino dagiti nagsayaat a pagwadantayo, ken apay?

[Dagiti Ladawan iti panid 13]

Ipapaay ni Jehova ti kasayaatan nga edukasion

[Ladawan iti panid 15]

Ni Baruc impangagna ni Jehova isu a nalasatanna ti pannakadadael ti Jerusalem. Ania ti maadalyo iti dayta?