PERLAS
Napalanas, panangkenen, nagbukel, ken kaaduanna a puraw a saniata nga addaan nalanay a bimmullalayaw a rimat, a nanipud pay kadagidi kadaanan a tiempo maar-aramaten a pagarkos. (1Ti 2:9; Apo 17:4; 18:11, 12, 15, 16; 21:2, 21) Dayta ket timmangken a tukel ti calcium carbonate a mabukel iti uneg dagiti tirem ken ti sumagmamano a sabsabali pay a kita ti kappo. No adda ganggannaet a bassit a banag (kas iti binukel ti darat wenno bassit a parasito) a sumrek iti nagbaetan ti bagi ken ti balay ti maysa a mollusk, gutugotenna ti panagparuar ti parsua iti banag a calcium carbonate a maawagan nakar, a tumangken nga agbalin a palunapin a perlas a mangbalkut iti makapasimron a nakastrek a material. Dagiti agraratip a palunapin daytoy a kasla kulintipay a banag maurnong iti likmut ti ganggannaet a bassit a banag nga agpaay kas pannakasentro. No ti pannakasentro agtultuloy a nawaya iti balay ti tirem gapu kadagiti panagkebkeb ti kulapot a nangtapar iti uneg ti balay ti tirem, mabukel ti maysa a napintas a perlas iti panaglabas ti sumagmamano a tawen.
Dagiti perlas a saniata ti kalidadda ket maala iti tirem ti baybay nga agpataud iti perlas, agnanaed iti adu a nabara a dandanum ti tropiko, ken nangnangruna dagidiay adda iti kaparanget ti Bahrain iti Gulpo ti Persia, ken iti Nalabaga a Baybay.
Mangiladawan nga Usar. No dadduma iparipirip ti Biblia ti kinapateg dagiti perlas iti mangiladawan a pamay-an. Mainaig iti mangringbaw a pateg ti pudno a sirib, kinuna ni Job: “Ti sangasupot a sirib nagatgatad ngem ti maysa a napno kadagiti perlas.” (Job 28:18) Iti Sermon iti Bantay, imbalakad ni Jesu-Kristo: “Dikay ited kadagiti aso no ania ti nasantuan, dikay met ipuruak dagiti perlasyo iti sanguanan dagiti baboy, tapno saanda a pulos payatpayaten ida iti baba dagiti sakada ket agbueltada ken pisangpisangendakayo.” (Mt 7:6) Nabatad a kayat a sawen ni Jesus a, no ti maysa a tao ipakitana nga isu kasla aso wenno baboy, nga awan panangipategna iti naespirituan a bambanag, saan a rebbeng nga ikagumaan ti maysa nga iranud kenkuana dagiti naespirituan a kapanunotan ken sursuro. Ti kasta a rinuker a tattao ipayatpayatda laeng ti napateg a naespirituan a bambanag ken ikuspilda wenno dangranda ti asinoman a mangikagumaan a mangiranud kadakuada kadagitoy. Inladawan met ni Jesus ti kinapateg ti Pagarian ti langlangit babaen ti panagsaona maipapan iti “maysa a perlas” a nangato ti pategna a ti maysa nga agdaldaliasat a komersiante nga agsapsapul kadagiti nasayaat a perlas “dagus nga inlakona amin a bambanag nga adda kenkuana ket ginatangna dayta.” (Mt 13:45, 46) Iti kasta impakita ni Jesus a ti maysa a tao a mangipatpateg iti pudno a pateg ti pananggun-od iti Pagarian ti langlangit situtulok a mangilako iti isuamin a banag tapno magun-odna dayta.—Idiligyo ti Mt 11:12; Lu 13:23-25; Fil 3:8-11.