KINARAGSAK
Ti kinaragsak ket maysa a naimbag a kasasaad nga addaan relatibo a kinapermanente. Kasta met, saklawenna ti rikna a pannakapnek laeng agingga iti nauneg ken napalaus a rag-o iti panagbiag, ken ti nainkasigudan a tarigagay nga agtultuloy dayta a kasasaad. Naiduma ngarud dayta iti pannakaay-ayo laeng, a mabalin mapasaran laeng babaen ti kellaat a pannakaabbukay ken pannakagutugot ti rikna.
Ti Hebreo a sao a maipaay iti “naragsak” ket ʼeʹsher (Sal 40:4), idinto ta ti nainaig a berbo nga ʼa·sharʹ kaipapananna ti “kunaen [wenno, ipakaammo] a naragsak.” (Ge 30:13) Dagitoy a Hebreo a termino naaramatda mainaig iti tattao. Masansan a tumukoyda iti pagbanagan ti positibo a tignay, kas pagarigan, ti panagtignay buyogen ti konsiderasion iti daydiay nanumo wenno ti panagbuteng ken Jehova. (Sal 41:1; 112:1) Ti Griego a sao a naipatarus a “naragsak” ket ma·kaʹri·os.
Masansan a “nagasat” wenno “kinainggasatan” ti naar-aramat a sao maipaay kadagiti “kinaragsak” a tuktukoyen ti Salmo ken Proverbio, ken nangnangruna kadagidiay dinakamat ni Jesu-Kristo iti Sermonna iti Bantay. Ngem ti “kinaragsak” ket ad-adda nga eksakto a patarus maipaay kadagiti termino nga inaramat ti Biblia, ta ti “nainggasatan” kaipapananna ti naiparparna a kaadda ti nasayaat a kalak-aman, idinto ta ti “naragsak” ipasimudaagna ti kasasaad nga itden ti pamendision ti Dios. Ti adu nga agdama-aldaw a bersion ipatarusda ti ʼa·sharʹ ken ma·kaʹri·os kas “naragsak,” “kinaragsak.” (CK, JB, Ph, Ro, TEV, Yg, NW, ken dadduma pay a bersion) Ti ma·kaʹri·os naipatarus a “naragsak” iti KJ iti Aramid 26:2 ken Roma 14:22.
Ni Jehova ken ni Jesu-Kristo. Ni Jehova ti “naragsak a Dios” ket ti Anakna a ni Jesu-Kristo naawagan “naragsak ken maymaysa a Mannakabalin nga Agturay.” (1Ti 1:11; 6:15) Nupay nakuestionaran ti kinasoberano ni Jehova babaen iti pannakairugi ti kinadangkes idiay langit ken ditoy daga (kitaenyo ti JEHOVA), masiguradona a matungpal ti pangpanggepna; awan aniaman a maaramid no saan nga ipalubos ti pagayatanna. (Isa 46:10, 11; 55:10, 11) Adda espesipiko a panggep ti mabayag a panagituredna mainaig iti panangipalubosna kadagiti kasasaad a kabaelanna a baliwan; gapuna isu naragsak. Insurat ni apostol Pablo: “Ti Dios, nupay pagayatanna nga iparangarang ti pungtotna ken ipakaammo ti pannakabalinna, buyogen iti kasta unay a mabayag a panagitured nangpanuynoy kadagiti basehas ti pungtot a naaramid a maikari iti pannakadadael, tapno maipakaammona ti kinabaknang ti dayagna kadagiti basehas ti asi, nga insaganana a nasaksakbay maipaay iti kinadayag.”—Ro 9:22-24.
Gapuna, inyebkas ti salmista: “Ti dayag ni Jehova agingganto iti tiempo a di nakedngan. Ni Jehova agrag-onto iti ar-aramidna.” (Sal 104:31) Isu ti katan-okan ken kangrunaan a Manangted, a saanna a pulos palubosan a napait ti ibunga ti kinaparaburna, kinaasina ken kinamanagayatna, gapu laeng iti kaawan ti panagyaman dagiti parsuana. “Tunggal naimbag a sagut ken tunggal naan-anay a rangkap aggapu iti ngato, ta bumaba dayta manipud iti Ama dagiti nailangitan a lawag, ket kenkuana awan ti panagbaliw ti pagturongan ti anniniwan.” (San 1:17) Naragsak ni Jesu-Kristo nga Anakna, a naan-anay ti panagtalekna iti Amana ken kanayon a mangar-aramid iti bambanag a makaay-ayo Kenkuana. (Jn 8:29) Uray idi masusuot ken agsagsagaba ni Jesus, addaan latta iti kinarag-o.—Heb 12:2; idiligyo ti Mt 5:10-12.
Ania ti pakaibatayan ti pudpudno a kinaragsak?
Amin dagiti kinaragsak a naikari iti Biblia ket agpannuray iti umiso a relasion iti Dios; matungpal amin dagita maibatay iti ayat iti Dios ken iti matalek a panagserbi kenkuana. Saan a magun-od ti pudno a kinaragsak no awan panagtulnog ken Jehova. Ti pamendisionna napateg maipaay iti kinaragsak, kas maysa kadagiti ‘naimbag a sagutna’ ken ‘naan-anay a rangkapna.’
Ti kinaragsak saan nga aggubuay iti panagurnong iti namaterialan a kinabaknang wenno pannakabalin. Kinuna ni Jesus: “Ad-adu ti kinaragsak iti panangted ngem iti panangawat.” (Ara 20:35) Daydiay mangipapaay iti konsiderasion iti nanumo tagtagiragsakenna ngarud ti kinaragsak ti panangted. Naikari maipapan kenkuana: “Isu saluadanto ni Jehova a mismo ket taginayonennanto a sibibiag. Isu maikunanto a naragsak iti daga.” (Sal 41:1, 2) Ti bambanag a pakaigapuan ti pudno a kinaragsak ket: ti pannakaammo ken Jehova, ti sirib manipud kenkuana, ken uray pay ti panangilinteg ken panangdisiplinana. (Pr 2:6; 3:13, 18; Sal 94:12) Ti pudpudno a naragsak a tao agtalek ken Jehova (Pr 16:20), maragsakan ken magna iti lintegna (Sal 1:1, 2; 112:1), salimetmetanna ti kinahustisia (Sal 106:3), ken agbuteng iti Dios (Sal 128:1).
Naragsak a Nasion. Ti maysa a sibubukel a nasion wenno ili mabalin a sagrapenna ti kinaragsak no pudno a tungtungpalenna ni Jehova kas Diosna ken agtultulnog iti linlintegna. (Sal 33:12; 144:15) Kalpasan ti nalinteg nga administrasion ni David ken bayat a tungtungpalen idi ni Ari Solomon ti linteg ni Jehova, ti nasion ti Israel ket natalged ken naragsak, “kas kadagiti binukel ti darat nga adda iti igid ti baybay ti kinaaduda, a mangmangan ken umin-inum ken agragrag-oda.” (1Ar 4:20, 25; 10:8; 2Cr 9:7) Daytoy ipakitana ti impluensia ti nalinteg a turay iti maysa a nasion. (Idiligyo ti Pr 29:2, 18.) Imbatad ni Jesus ti makalikaguman tapno agbalin a naragsak ti maysa a nasion, nga insawangda dayta kadagiti nasionalistiko a Judio a nangipagarup a gapu ta kapkaputotan ida da Abraham ken Jacob isuda ti “naragsak a nasion a ti Dios[da] isu ni Jehova.” (Sal 33:12) Sibabatad nga imbagana a maikkatto kadakuada ti Pagarian ti Dios ket “maited iti nasion a mangpatpataud kadagiti bungana.” (Mt 21:43) Idi agangay inyaplikar ni apostol Pedro ti termino a “nasion” kadagidiay naespirituan nga indibidual a makikaykaysa ken Kristo, a kunkunana: “Dakayo ket ‘maysa a napili a puli, maysa a naarian a kinapadi, maysa a nasantuan a nasion, maysa nga ili nga agpaay a naisangsangayan a sanikua, tapno ideklarayo a sisasaknap dagiti kinatan-ok’ daydiay nangayab kadakayo manipud iti kinasipnget nga agturong iti nakaskasdaaw a lawagna.”—1Pe 2:9.
Balakad ni Kristo Maipapan iti Kinaragsak. Makitatayo a rinugian ni Jesus ti Sermonna iti Bantay babaen ti panangibinsabinsana kadagiti siam a kinaragsak, nga innagananna dagiti kualidad nga iparangarang ti maysa a tao tapno anamongan ti Dios, buyogen ti namnama a panangtawid iti Pagarian ti langlangit. (Mt 5:1-12) Kadagitoy a kinaragsak, mapaliiw a ti kasasaad ti maysa a tao kas resulta ti tiempo ken di mapakpakadaan a pasamak wenno uray dagiti bin-ig a panangsaranay a mabalin nga aramidenna ket saan nga isu ti mangyeg iti bendision a kinaragsak. Ti pudno a kinaragsak aggubuay kadagidiay bambanag a nainaig iti naespirituan, iti panagdaydayaw iti Dios, ken iti kaitungpalan ti karkari ti Dios. Kas pagarigan, kinuna ni Jesus: “Nagasat dagiti mangbigbig a napanglawda kadagiti naespirituan a banag . . . ” (NDB), wenno, iti ad-adda a maawatan a pannakaipatarusna: “Naragsak dagidiay sipapanunot iti naespirituan a kasapulanda, yantangay kukuada ti pagarian ti langlangit.” (Mt 5:3) Intultuloyna a kunaen: “Naragsak dagidiay agleddaang, yantangay maliwliwadanto.” (Mt 5:4) Nabatad a saanna a tuktukoyen ti isuamin a tattao nga agledleddaang gapu iti aniaman a rason. Dayta a panagleddaang ket mabalin a maigapu iti napanglaw a naespirituan a kasasaadda, iti kinamanagbasolda, ken kadagiti makatuok a kasasaad nga imbunga ti kinamanagbasol ti tao, kasta met iti pannakariknada iti bisin ken waw iti kinalinteg. Ti Dios makitana ti kakasta nga agledleddaang ket paraburanna ida babaen ti pamendisionna a naespirituan a pannakapnek, kas iti inkari ni Jesus: “Mapennekdanto.”—Idiligyo ti 2Co 7:10; Isa 61:1-3; Eze 9:4.
Iti libro ti Apocalipsis, ni Jesu-Kristo, babaen iti angheliko a mensahero, inwaragawagna ti pito a kinaragsak. (Apo 1:3; 14:13; 16:15; 19:9; 20:6; 22:7; 22:14) Indeklara ti introduksion daytoy a libro: “Naragsak daydiay mangbasa a sipipigsa ken dagidiay dumngeg iti sasao daytoy a padto, ken mangtungpal iti bambanag a naisurat iti dayta” (Apo 1:3), ket iti konklusionna kunaenna: “Naragsak dagidiay manglaba kadagiti pagan-anayda, tapno ti autoridad a mapan kadagiti kayo ti biag kukuada koma ken tapno makastrekda iti siudad [Baro a Jerusalem] babaen kadagiti ruanganna.”—Apo 22:14.
Maragsakan ken Jehova. Kas sumario, nalawag a dagidiay nakagun-od iti pudpudno a kinaragsak isuda ti “nasantuan a nasion” ti Dios (1Pe 2:9), pakairamanan ti amin a dadduma pay a naikameng iti dayta a nasion a naimpusuan nga agserserbi ken agtultulnog ken Jehova. Kinuna ti salmista: “Agrag-okayo ken Jehova, O dakayo a nalinteg, ket agyamankayo iti nasantuan a pakalaglagipanna.” (Sal 97:12) Uliten ni apostol Pablo daytoy a pammagbaga idi insuratna iti kongregasion Kristiano: “Kankanayon nga agrag-okayo iti Apo. Maminsan pay a kunaek, Agrag-okayo!” (Fil 4:4) No kasta, ti maysa a tao masarakanna ti kinaragsak saan a gapu iti kinabaknang wenno siribna, saan met a gapu iti nagapuananna wenno bilegna. Gapu dayta iti pannakaammo ken Jehova, a nangibalakad: “Ti masirib a tao saan koma nga agpangas maipapan iti bagina gapu iti siribna, ket ti nabileg a lalaki saan koma nga agpangas maipapan iti bagina gapu iti kinabilegna. Ti nabaknang a tao saan koma nga agpangas maipapan iti bagina gapu iti kinabaknangna. No di ket daydiay agpangpangas maipapan iti bagina agpangas koma maipapan iti bagina gapu itoy mismo a banag, ti kaadda ti pannakatarus ken ti kaadda ti pannakaammo kaniak, a siak ni Jehova, Daydiay mangwatwatwat iti naayat a kinamanangngaasi, kinahustisia ken kinalinteg iti daga; ta kadagitoy a banag maragsakanak.”—Jer 9:23, 24.