Ti Panangmatmat ti Biblia

Dakes Aya ti Agpannakkel?

ADDA tradisional a pagsasao a ti panagpannakkel isut’ umuna kadagiti pito a makapapatay a basol. Ngem adu kadagitoy nga aldaw ti mamati a lausen ti kasta a kapanunotan. Iti itatapog ti maika-21 a siglo, ti panagpannakkel ket maibilang a pagimbagan, saan a basol.

Ngem no saritaen ti Biblia ti panagpannakkel, masansan a negatibo ti kaipapananna. Iti laengen libro ti Biblia a Proverbio, adda sumagmamano a sasao a mangkonkondenar iti panagpannakkel. Kas pagarigan, kuna ti Proverbio 8:13: “Tangsit, kuspag, ken ti dakes a dalan, ken ti naulpit a ngiwat, guraek.” Ti Proverbio 16:5 kunana met: “Isuamin a natangsit ti pusona makarimon ken ni Jehova.” Ket mamakdaar ti Pr 16 bersikulo 18: “Ti kinatangsit umun-una ngem ti pannakadadael, ket ti napalangguad nga espiritu kasakbayan ti pannakatnag.”

Ti Makadangran a Panagpannakkel

Mabalin a madepinar ti panagpannakkel a kondenaren ti Biblia kas ti aglablabes a panangipateg iti bagi, di nainkalintegan a pannakarikna iti kinatan-ok gapu kadagiti saguday, kinapintas, kinabaknang, adal, ranggo, ken dadduma pay. Mabalin a maiparangarang dayta babaen ti makapalais a kababalin, kinatangsit, kinapangas, wenno kinaarogante. Ti nangato a panangmatmat iti bagi ti mabalin a mangiturong iti di panangakseptar iti kasapulan a pannakakorehir; di panangbigbig kadagiti kamali ken di panagpadispensar, di panangilusulos iti saad, ken panagkitakit a mapabainan; wenno ti di nainkalintegan a pannakasair iti inaramid wenno imbaga ti maysa a tao.

Mabalin nga ipapilit ti napannakkel a tao a kanayon a maaramid wenno saan a pulos a maaramid dagiti banag sigun iti kayatna. Isu a masansan a mangibunga ti kasta a kababalin iti nadumaduma a personal a panagririri. Ti panangipannakkel iti puli wenno nasionalidad ti nangiturong iti adu a gubat ken panangibukbok iti dara. Sigun iti Biblia, ti panagpannakkel ti gapu a nagrebelde ti maysa nga espiritu nga anak ti Dios, isu a pinagbalinna ti bagina a Satanas a Diablo. No maipapan kadagiti kualipikasion dagiti Kristiano a panglakayen, kastoy ti imbalakad ni Pablo: “Saan a maysa a kabbaro a nakomberte a tao, gapu iti panagamak a di la ket ta agtangsit buyogen ti panagpannakkel ket matnag iti pannakaukom a naipatay iti Diablo.” (1 Timoteo 3:6; idiligyo ti Ezequiel 28:13-17.) No dagitoy ti bunga ti panagpannakkel, isu met la gayam a kondenaren ti Dios dayta. Ngem mayimtuodyo: ‘Awan kadi dagiti kasasaad a nalabit a nainkalintegan ti agpannakkel?’

Adda Kadi Nainkalintegan a Panagpannakkel?

Iti Kristiano a Griego a Kasuratan, agpadpada a negatibo ken positibo ti nakausaran ti verbo a kau·khaʹo·mai a naipatarus nga “agtangsit, agrag-o unay, agpasindayag.” Kas pagarigan, kinuna ni Pablo a mabalintayo ti ‘agrag-o, maibatay iti namnama iti dayag ti Dios.’ Insingasingna pay: “Ti agpasindayag, agpasindayag koma ken Jehova.” (Roma 5:2; 2 Corinto 10:17) Kaipapanan daytoy ti panangipannakkel ken Jehova kas Diostayo. Dayta ket maysa a rikna a mabalin a manggutugot kadatayo nga agrag-o gapu iti naimbag a nagan ken reputasionna.

Tapno iyilustrar: Dakes kadi nga alangonen ti naimbag a nagan no mapadpadakes dayta? Siempre saan. No padpadaksen ti tattao dagiti miembro ti pamiliayo wenno ti dadduma pay nga ay-ayaten ken pagraraemanyo, dikay aya makapungtot ken magutugot a mangalangon kadakuada? “Ti naimbag a pakasasaoan ad-adda a pilien ngem iti dakkel a kinabaknang,” kuna ti Biblia. (Proverbio 22:1) Naminsan, kinuna ti Mannakabalin Amin a Dios iti natangsit a Faraon ti Egipto: “Daytoy ti nangpabilgak kenka, tapno ipakitak kenka ti pannakabalinko, ken tapno ti naganko maibunannag iti amin a lubong.” (Exodo 9:16) Isu a pagragsakan ti Dios ti mismo a naimbag a nagan ken reputasionna ken naregget para iti dayta. Mabalin nga interesadotayo met a mangalangon iti naimbag a nagan ken reputasiontayo ngem ditay aramiden dayta gapu iti kinapasindayag ken naagum a panagpannakkel.​—Proverbio 16:18.

Napateg ti panagraem iti aniaman a nasayaat a relasion. Agsagaba ti pannakilangen ken panagnegosiotayo no mapukaw ti talektayo kadagiti kakaduatayo. Umasping iti dayta, madadael ti agkaykaysa nga aktibidad wenno panagkakadua no adda aramiden ti maysa kadagiti miembrona a mangibabain kenkuana wenno kadagiti kakaduana iti publiko. Tapno maragpat dagiti aniaman a kalat, masapul a mataginayon ti nasayaat a reputasion. Daytoy ti gapu a masapul nga “addaan iti nasayaat a pammaneknek” dagiti manangaywan iti kongregasion Kristiano manipud kadagiti tattao iti ruar. (1 Timoteo 3:7) Saan a ti naparammag a panagpasindayaw ti pakagutugotanda a maaddaan iti nasayaat a nagan, no di ket masapul ngamin a mairepresentar ti Dios iti nadayaw ken natakneng a wagas. Total, kasano a mapagtalkan ti maysa a ministro no dakes ti pakasarsaritaanna kadagiti taga ruar?

Ti ngay panangipannakkel kadagiti personal a gapuanan? Kas pagarigan, ti ragsak dagiti nagannak no nalaing ti anakda idiay eskuelaan. Gubuayan iti umiso a pannakapnek ti kasta a gapuanan. Idi nagsurat ni Pablo kadagiti padana a Kristiano idiay Tesalonica, imbagana nga isu ket makipagrag-o met kadagiti gapuanan: “Pagrebbenganmi ti agyaman a kankanayon iti Dios maipaay kadakayo, kakabsat, kas maiyanatup, agsipud ta ti pammatiyo dumakdakkel iti kasta unay ket ti ayat ti tunggal maysa ken dakayo amin rumangrang-ay iti maysa ken maysa. Kas nagbanaganna dakami a mismo ipagpannakkeldakayo iti nagtetengngaan dagiti kongregasion ti Dios gapu iti panagibtur ken pammatiyo kadagiti amin a pannakaidadanesyo ken kadagiti rigat a sagsagabaenyo.” (2 Tesalonica 1:3, 4) Wen, natural a pagannayasan ti makipagragsak kadagiti gapuanan dagiti ing-ingungoten iti biag. No kasta, ania ti nakaidumaan ti dakes a panagpannakkel iti umiso a panagpannakkel?

Saan a dakes ti panangtaginayon iti personal a pakasarsaritaantayo, ti agballigi, ken agbalin a naragsak gapu kadagita a balligi. Ngem ti kondenaren ti Dios isut’ panangitan-ok iti bagi, kinatangsit, ken panangipasindayag iti bagi wenno kadagiti sabsabali. Talaga a nakalkaldaang no adda “agtangsit” buyogen ti panangipannakkel wenno ‘panunotenna nga ad-adda ti bagina ngem iti rebbengna la a panunoten.’ Saan a mayataday kadagiti Kristiano ti panangipannakkel wenno panangipasindayag iti asinoman wenno aniaman malaksid iti panangipannakkel ken panangipasindayag ken Jehova a Dios gapu kadagiti naaramidannan para kadakuada. (1 Corinto 4:6, 7; Roma 12:3) Ikkannatayo ni mammadto Jeremias iti nagsayaat a prinsipio a surotentayo: “Ti agpasindayag agpasindayag koma iti daytoy, nga isu adda pannakaawatna ken ammonak, a siak ni Jehova nga agaramid iti kinamanangngaasi, kinahustisia, ken kinalinteg ditoy daga.”​—Jeremias 9:24.

[Ladawan iti panid 20]

“Pope Innocent X,” ni Don Diego Rodríguez de Silva Velázquez

[Credit Line]

Scala/Art Resource, NY