Watchtower ONLINE A LIBRARIA
Watchtower
ONLINE A LIBRARIA
Iloko
  • BIBLIA
  • PUBLIKASION
  • GIMONG
  • w89 6/1 pp. 15-20
  • Agdalus iti Isip ken Bagi

Awan video-na ti napilim.

Pasensiakan, adda problema iti pannakai-load ti video.

  • Agdalus iti Isip ken Bagi
  • Ti Pagwanawanan Mangibumbunannag iti Pagarian ni Jehova—1989
  • Subtitulo
  • Umasping a Material
  • Kinadalus ti Isip
  • Personal a Kinadalus
  • Dagiti Nadalus a Pagtaengan ken Kotse
  • Kinadalus no Mangidiaya kadagiti Naespirituan a Datdaton
  • Nadalus ken Nadalimanek a Maipaay iti Tay-ak ti Serbisio ken Gimgimong
  • Ay-ayaten ti Dios Dagiti Nadalus a Tattao
    Agtalinaedka iti Ayat ti Dios
  • Nadalusan nga Ili Agpaay iti Nasayaat nga Ar-aramid
    Ti Pagwanawanan Mangibumbunannag iti Pagarian ni Jehova—2002
  • Kayat ni Jehova a Nadalus ti Ilina
    No Kasano ti Agtalinaed iti Ayat ti Dios
  • Masapul a Nadalus Dagiti Adipen ti Dios
    Ania ti Kalikaguman ti Dios Kadatayo?
Kitaen ti Ad-adu Pay
Ti Pagwanawanan Mangibumbunannag iti Pagarian ni Jehova—1989
w89 6/1 pp. 15-20

Agdalus iti Isip ken Bagi

“Ipaayyo dagiti bagbagiyo kas daton a sibibiag, nasantuan, makaay-ayo iti Dios.”​—ROMA 12:1.

1. Sigun ken apostol Pablo, apay a nasken ti kinadalus iti isip ken iti bagi?

TI MAYSA a tao nga agtarigagay nga agserbi iti nasantuan a Dios a ni Jehova masapul a nadalus iti naespirituan ken iti moral. Nainkalintegan ngarud, daytoy agaplikar met ti panagbalin a nadalus iti isip ken bagi. Gaput’ kasasaad ti agdama a sistema dagiti bambanag, dagiti tattao a rummuar iti dayta tapno agserbida ken Jehova masapul a mangaramidda iti panagbalbaliw saan laeng nga iti panagpampanunotda no di ket masansan kadagiti met personal nga ug-ugalida. Nagsurat ni apostol Pablo kadagiti Kristiano idiay Roma: “Dawatek ngarud kadakayo, kakabsat, gapu kadagiti kaasi ti Dios nga ipaayyo dagiti bagbagiyo kas daton a sibibiag, nasantuan ken makaay-ayo iti Dios, a maysa a sagrado a panagserbi a buyogen iti pannakabalin nga agrason. Ket dikay umabuloy itoy lubong no di ket agbalbaliwkayo gapu iti pannakapabaro ti isipyo, tapno mapaneknekanyo no ania ti nasayaat ken makaay-ayo ken naan-anay a pagayatan ti Dios.” (Roma 12:1, 2) Ania ti ramanen ti panagdalus iti isip ken iti bagi?

Kinadalus ti Isip

2. Kasano a ti mata ken pusotayo tignayennatayo nga agaramid iti kinalulok, ken ania ti nasken tapno maliklikan daytoy?

2 Uray pay sakbay a naited ti Linteg, impakitan ni matalek a Job a dagiti mata ken pusotayo mabalin a tignayennatayo nga agaramid iti kinalulok no ditay medmedan ida. Kinunana: “Nakitulagak kadagiti matak. Kasano ngarud ti panangkitak koma iti maysa a birhen? No ti pusok nangituggod iti babai, . . . isu ti maysa a kinadangkes a madusaan babaen kadagiti uk-ukom.” (Job 31:1, 9-11) No agalla-alla dagiti matayo ken palikerotayo, masapul a madisiplina ti isiptayo, ‘ti disiplina a mangipaay iti pannakaawat.’​—Proverbio 1:3.

3, 4. (a) Ania ti ipakita ti ulidan ni David ken ni Batseba, ket ania ti nasken tapno mabalbaliwan ti dakes a panagpampanunot? (b) Apay a masapul a nangnangruna a naannad dagiti panglakayen?

3 Dagiti mata ni Ari David ti nangiturong kenkuana nga agaramid iti pannakikamalala ken Batseba. (2 Samuel 11:2, 4) Daytoy a pangarigan ti mangipakita nga uray dagiti lallaki a prominente nga us-usaren ni Jehova mabalin a matnagda iti panagbasol no dida disiplinaen ti isipda. Mabalin a masapul ti kasta unay a panangikagumaan a mangbalbaliw iti panagpampanunottayo. Ti kasta a panangikagumaan masapul a mapakuyogan iti napasnek a panagkararag a maipaay iti tulong ni Jehova. Kalpasan ti panagbabawina iti basolna ken Batseba, nagkararag ni David: “Parsuaem kaniak ti nadalus a puso, O Dios, ket pabaruem ti maysa a nalinteg nga espiritu itoy unegko.”​—Salmo 51:10.

4 Dagiti Kristiano a papanglakayen ti nangnangruna nga agannad a dida agtarigagay iti dakes a tarigagay a mangiturong kadakuada iti nakaro a basol. (Santiago 1:14, 15) Iti Kristiano a panglakayen a ni Timoteo, nagsurat ni Pablo: “Ngem ti pakaipaayan ti bilin isu ti ayat nga agtaud iti maysa a puso a nadalus ken iti maysa a naimbag a nakem ken ti pammati nga awan panaginsisingpetna.” (1 Timoteo 1:5) Pudno a kinamanaginsisingpet para iti maysa a panglakayen a mangibanag kadagiti naespirituan a rebbengenna bayat ti panangipalubosna kadagiti matana nga agalla-alla a manggargari iti panunotna nga agaramid iti kinarugit.

5. Ania ti masapul a liklikan tapno masalimetmetan ti kinadalus iti isip?

5 Datay amin a Kristiano masapul nga ikagumaantayo ti agbalin a nadalus iti isip. Daytoy kaipapananna ti panangliklik iti aniaman a sine, programa iti TV, wenno babasaen a mabalin a mangmulit iti isiptayo. Ti kinadalus iti isip ramanenna ti panangpampanunot kadagiti bambanag a “napudno, . . . nalinteg, . . . nadalus.” Innayon pay ni apostol Pablo: “No adda aniaman a kinasingpet ken no adda aniaman a kinadayaw, panunotenyo dagitoy a bambanag.”​—Filipos 4:8.

Personal a Kinadalus

6. (a) Mangted kadagiti pangarigan manipud iti libro ti Levitico a mangipakita a ti personal agraman ti pangkaaduan a kinadalus ket kasapulan idiay Israel. (b) Ania ti panggep dagita a linlinteg?

6 Masansan a maikuna a ti “kinadalus sumaganad iti kinanadiosan.” Pudno, ti maysa a tao a nadalus iti moral ken iti pisikal mabalin a saan a nadiosan. Ngem ti nadiosan a tao masapul, ken nasken, a nadalus iti moral ken iti pisikal. Ti Linteg ni Moises nangited kadagiti direkta a bilin iti panangdalus kadagiti namulitan a balbalay ken ti personal a panagdigos kadagiti nadumaduma a kaso iti kinarugit. (Kitaenyo ti Levitico, kapitulo 14 ken 15.) Dagiti amin nga Israelitas kasapulan nga agsantoda. (Levitico 19:2) Ti publikasion nga Insight on the Scriptures kunaenna: “Ti taraon, kinadalus, ken dagiti moral a linlinteg nga inted ti Dios [kadagiti Israelitas] ti kankanayon a mangipalagip kadakuada iti pannakaisinada ken ti kinasantoda iti Dios.”​—Tomo 1, panid 1128.

7. Ania ti pudno kadagiti Saksi ni Jehova kas maysa nga ili, ngem ania ti inreport dagiti dadduma nga agdaldaliasat a manangaywan?

7 Nupay no dagiti Saksi ni Jehova kas maysa nga ili ket nadalusda iti aniaman a pannakamulit kadagiti ulbod a relihion iti Babilonia ket dida palugodan ti moral a kinarugit iti tengngada, ipamatmat dagiti report manipud kadagiti agdaldaliasat a manangaywan a dadduma nga indibidual ti mangbaybay-a iti personal a kinadalus ken kinalinis. Kasano a masiguradotayo a nadalustayo met iti daytoy a pamay-an? Ti nasayaat nga ulidan dagiti amin a Kristiano a pagtaengan isu ti Bethel, a kaipapananna “Balay iti Dios.”

8, 9. (a) Ania a balakad ti naited kadagiti amin a baro a miembro iti pamilia ti Bethel? (b) Ania dagiti prinsipio a masursurot kadagiti Pagtaengan a Bethel a masapul a mangituray koma iti tunggal Kristiano a sangakabbalayan?

8 No ti maysa a tao agbalin a miembro iti pamilia ti Bethel idiay hedkuarter ti Watch Tower Society wenno iti aniaman kadagiti sangsangana iti intero a lubong, isut’ maikkan iti maysa a broshur nga insagana ti Manarawidwid a Bagi. Daytoy a publikasion ti mangilawlawag iti mainanama kenkuana iti pamay-an ti panagtrabahona ken dagiti personal nga ug-ugalina. Iti sidong ti paulo a “Panangaywan iti Kuarto ken Kinadalus,” kunaenna: “Ti panagbiag iti Bethel sapulenna iti panangtaginayon iti nangato a pagalagadan iti pisikal, moral ken naespirituan. Tunggal maysa idiay Bethel masapul a maseknan iti panangtaginayon a nadalus iti bagina ken iti kuartona. Daytoy makapasayaat iti salun-at. Awan ti rason ti panagbalin ti maysa a narugit. Nasayaat nga ugali ti agdigos nga inaldaw. . . . Ti panagugas sakbay ti pannangan ket nasken ket mainanama kadagiti amin. Maipaay a konsiderasion iti kakuartoyo ken iti housekeeper, ti lababo wenno baniera ket masapul a maugasan kalpasan ti panangusar.”

9 Kadagiti Pagtaengan a Bethel, dagiti kasilyas ket masalimetmetanda a nakadaldalus, ket adda probision a naipaay tapno dagidiay a mangusar kadakuada maugasanda a dagdagus dagiti im-imada. Dagiti miembro ti pamilia mainanama a panawanda a nadalus ti kasilyas kalpasan ti panangusar, a kaipapananna ti panangkita a ti kasilyas ket umiso ti pannakadalusna. Daytoy ket panangipakita iti konsiderasion iti sumaganad a mangusar wenno iti housekeeper. Saan kadi a dagita a nagsayaatan, naayat a prinsipio ti mangituray koma iti tunggal Nakristianuan a sangakabbalayan?

10. (a) Apay a saan a nasken ti nakapimpintas a banio tapno masalimetmetan a nadalus ti bagitayo ken kasta met dagiti annaktayo? (b) Ania a linlinteg idiay Israel ti makapasalun-at, ket ania a leksion ti maadal ti ili ni Jehova itatta manipud itoy?

10 Gagangay, nagduduma dagiti kasasaad iti tunggal pagilian. Kadagiti dadduma a luglugar, dagiti pagtaengan awan ti banierada wenno ti shower. Kaaduanna, nupay kasta, dagiti Kristiano a lallaki ken babbai addaanda iti umdas a sabon ken danum a mangsalimetmet a nadalus iti bagbagida ken kitaenda a nadalus dagiti annakda.a Adu a pagtaengan iti intero a lubong ti awanan kasilyas nga inudoro. Ngem ti ibleng nasayaat no maikali, kas ti kasapulan kadagiti Israelitas uray kadagiti kampo militar. (Deuteronomio 23:12, 13) Malaksid iti daytoy, dagiti linlinteg ni Jehova a mangsaklaw iti panagbiag iti kampo sapulenna ti kanayon a pananglaba ti pagan-anay ken panagdigos, ti napartak a panangresita ken panangagas iti sakit, ti umiso a panangtaming kadagiti bangkay, ken ti panangsalimetmet a nadalus ti danum ken ti taraon. Amin dagitoy a linlinteg makapasalun-atda iti nasion. Saan kadi a kasta met koma ti kinadalus ti ili ni Jehova itatta kadagiti personal nga ug-ugalida?​—Roma 15:4.

Dagiti Nadalus a Pagtaengan ken Kotse

11. (a) Ania komat’ pudno a kasasaad uray dagiti kanunumuan a Kristiano a pagtaengan? (b) Ania a kooperasion ti kasapulan kadagiti amin a miembro iti pamilia ti Bethel?

11 Dagiti pagtaengantayo, kasano man ti kinanumoda, mabalin a naurnos ken nadalus, ngem daytoy kasapulanna ti nasayaat nga organisasion iti pamilia. Ti Kristiano nga ina tarigagayannanto ti mangbusbos iti ad-adu a tiempo no mabalin kadagiti naespirituan a bambanag, agraman ti panangasaba, gapuna saan koma a kasapulan a busbosenna nga inaldaw ti tiempona iti panagdalus kalpasan ti panangibati dagiti miembro ti pamilia kadagiti kawes, liblibro, papel, magasin, ken dadduma pay, a nakawara. Idiay Bethel, nupay no adda dagiti housekeepers nga agdalus, tunggal miembro ti pamilia ti mainanama a mangurnos iti kamana ken panawanna a nadalus ti kuartona iti agsapa. Datay amin apresiarentayo ti nadalimanek ken nadalus a Kingdom Halls ken Assembly Halls. Sapay koma ta dagiti pagtaengantayo paneknekanda met a pasetnatayo ti nadalus ken nasantuan nga ili ni Jehova!

12, 13. (a) Ania a balakad ti naited maipapan kadagiti kotse a mausar iti panagserbi ken ni Jehova, ken apay a saan a kasapulan a mangbusbos daytoy iti adu a tiempo? (b) Ania ti naespirituan a rason iti panangsalimetmettayo iti pisikal a kinadalus ken iti panangdalus kadagiti pagtaengan ken kotse?

12 Adu kadagiti ad-adipen ni Jehova itatta ti mangusar kadagiti kotse a pagluganan a mapan kadagiti gimgimong ken iti tay-ak ti serbisio. Kadagiti dadduma a pagilian kasapulan unay ti kotse kas instrumento iti panagserbi ken ni Jehova. Iti kasta, masapul a masalimetmetan a nadalimanek ken nadalus, a kas met iti pagtaengantayo. Pudno unay, saan a kabaelan dagiti Kristiano ti mangbusbos iti adu unay a tiempo a mangdaldalus kadagiti kotseda a kas ti ar-aramiden dagiti nailubongan a tattao. Ngem uray saan nga adu ti tiempoda, dagiti adipen ni Jehova ikagumaanda a salimetmetan a nadalus ken naurnos dagiti kotseda. Kadagiti dadduma a pagilian ti panangpaugas iti kotse iti maysa a gasolinaan ket saan met a nangina ken makabusbos iti adu a tiempo. No maipapan iti uneg ti kotse, ti sangapulo minuto a panangdalus ken panangurnos nagsayaatan ti pagbanaganna. Dagiti panglakayen ken ministerial nga ad-adipen, nangnangruna, masapul nga ikagumaanda ti agbalin nga ulidan iti daytoy a banag, yantangay masansan nga usarenda dagiti kotseda a mangilugan kadagiti agibumbunannag iti tay-ak ti serbisio. No ti maysa nga agibumbunannag dagasenna ti maysa nga interesado a tao tapno ikuyogna iti gimong, pudno a saan a nasayaat a pammaneknek no ti kotse ket narugit ken di naurnos.

13 Gapuna, babaen iti panangikagumaan a nadalus iti pisikal ken maaddaan kadagiti nadalus ken naurnos a pagtaengan ken kotse, idayawtayo ni Jehova kas dagiti miembro iti nadalus nga organisasionna.

Kinadalus no Mangidiaya kadagiti Naespirituan a Datdaton

14. Ania dagiti linlinteg a mangsaklaw iti seremonial a kinadalus iti Israel, ket ania ti ipamatmat dagitoy a linlinteg?

14 Kasapulan idiay Israel ti seremonial a kinadalus a mainaig iti panagdayaw, a ti dusana ket ipapatay. Imbaga ni Jehova ken ni Moises ken Aaron: “Kasta ti panangilasinyonto kadagiti annak ti Israel iti kinarugitda tapno dida matay iti kinarugitda no mulitanda ti tabernakulok, nga adda iti tengngada.” (Levitico 15:31) Iti Aldaw ti Panangabbong, ti nangato a padi digosennanto ti bagina iti danum iti mamindua a daras. (Levitico 16:4, 23, 24) Ti palanggana a suer idiay tabernakulo, ken kalpasanna ti dakkel a suer a nasukog a baybay idiay templo, ti nangipaay iti danum a pagbuggoan dagiti papadi sakbay ti panagidatonda kadagiti datdaton ken ni Jehova. (Exodo 30:17-21; 2 Cronicas 4:6) Dagiti ngay kaaduan kadagiti Israelitas? No saanda a nadalus iti aniaman a rason, malapdanda a makipaset iti panagdayaw agingga a matungpalda dagiti kasapulan a maipaay iti panagdalus. (Numeros 19:11-22) Amin daytoy ipaganetgetna a ti pisikal a kinadalus ket kasapulan kadagidiay agdaydayaw iti nasantuan a Dios a ni Jehova.

15. Apay a saanen a kasapulan dagiti daton nga animal, ngem aniada dagiti bumangon a salsaludsod?

15 Pudno, ti ili ni Jehova itatta saan a kasapulan ti panangidatonda kadagiti animal a datdaton iti naindagaan a templo. Dagiti datdaton iti sidong ti Linteg ket sinukatanen “ti panangidaton ni Jesu-Kristo iti bagina iti namimpinsan a maipaay iti agnanayonen.” (Hebreo 10:8-10) “Daydayawentayo ti Ama iti espiritu ken kinapudno.” (Juan 4:23 24) Ngem kayat kadi a sawen daytoy nga awanen ti idatontayo a datdaton iti nasantuan a Diostayo a ni Jehova? Ket ti kadi kinadalus saanen a kasapulan kadatayo a kas idi kadagiti Israelitas?

16. Kasano a natungpal ti padto iti Malakias 3:3, 4 kadagiti napulotan a Kristiano nanipud 1918, ket ania a makaay-ayo a daton ti maidatonda ken ni Jehova?

16 Ti padto ni Malakias ipakitana a dagiti napulotan a Kristiano ditoy daga iti tiempo ti panungpalan magugorandanto, madalusan, a maipaay iti panagserbi iti templo. Ipakita ti historia a daytoy a pannakagugor ket nangrugi idi 1918. Nanipud idi 1919 ti napulotan a natda “pudno a nagbalinda nga ili a mangipaay kadagiti datdaton iti kinalinteg,” ket dagiti datdatonda “makaay-ayo ken ni Jehova.” (Malakias 3:3, 4) Gapuna, “nakaidatonda kadagiti makaay-ayo a naespirituan a datdaton iti Dios babaen ken Jesu-Kristo.” (1 Pedro 2:5) Nagsurat ni apostol Pablo: “Gapu kenkuana idatontayo a kankanayon iti Dios ti daton ti panagdaydayaw, kayatna a sawen, ti agaon kadagiti bibbibig a mangipaduyakyak iti naganna.”​—Hebreo 13:15.

17. Nupay no ti “dakkel a bunggoy” saan a paset iti naarian a kinapadi, apay a masapul a nadalusda iti pisikal, mental, moral ken espiritual?

17 Nupay no ti “dakkel a bunggoy” saanda a maawagan a maipaay iti kinapadi iti templo kas kadagiti napulotan a natda, “mangipapaayda [ken Jehova] ti sagrado a panagserbi iti aldaw ken rabii” iti naindagaan a paraangan iti naespirituan a templona. (Apocalipsis 7:9, 10, 15) Laglagipentayo a dagiti saan a papadi nga Israelitas masapul a nadalusda tapno makapasetda iti panagdayaw iti tabernakulo wenno, kamaudiananna, idiay templo. Kasta met, ti dakkel a bunggoy dagiti sabsabali a karnero masapul a nadalusda iti pisikal, mental, moral, ken iti naespirituan no kayatda ti agserbi idiay templo ken makiramanda kadagiti natda iti ‘panangidaton iti panagdayaw iti Dios’ babaen ti “panangipaduyakyak iti naganna.”

Nadalus ken Nadalimanek a Maipaay iti Tay-ak ti Serbisio ken Gimgimong

18. Bayat ti panangasaba iti publiko ken itatabuno kadagiti gimong, ania koma ti pakaseknantayo maipapan iti personal a kinadalus, panagkawkawes, ken ti sapatostayo?

18 Ania ti kaipapanan daytoy kadagiti praktikal a termino? Dayta kaipapananna a saan a maitutop ken saan a panagraem ken Jehova ti mangirepresentar kenkuana iti ministerio a panagbalaybalay, kadagiti kalkalsada, wenno iti pagtaengan ti maysa a tao no saantay a nadalus iti pisikal ken di umiso ti panagkawkawestayo. Gapuna, nasayaat koma ti langatayo kadagita a bambanag. Masapul nga aywanantay a naimbag ida, tapno agtignaytayo iti pamay-an a maitutop kadagiti ministros nga agaw-awit iti nagan ni Jehova. Ti kawestayo saan a masapul a nangina, ngem masapul a nadalus, nasayaat ti langana, ken naemma. Ti sapatostayo masapul met a nasayaat ti itsurana ken langana. Kasta met, kadagiti amin a gimgimong, agraman ti Panagadal ti Libro iti Kongregasion, masapul met a nadalus ti bagitayo, ket masapul a nadalus ken maitutop ti kawestayo.

19. Ania dagiti naespirituan a gunggona manipud iti nadalus ken nadalimanek a langatayo kas Kristiano a ministros?

19 Ti nadalus ken nadalimanek a langatayo no mangaskasabatayo ken no addatay kadagiti gimgimong ket maysa a pamay-an iti “panangarkostayo iti sursuro ti Manangisalakantayo, ti Dios.” (Tito 2:10) Daytat’ pammaneknek a mismo. Adu a tattao ti maawis iti kinadalustayo ken kinaurnostayo, ket daytoy ti nangtignay kadakuada a dumngeg iti mensahetayo maipapan iti nakaskasdaaw a pangpanggep ni Jehova a maipaay iti nalinteg a baro a langlangit ken ti maysa a nadalusan a baro a daga.​—2 Pedro 3:13.

20. Ania pay a nasayaat a bungbunga ti patauden ti panagdalustayo iti isip ken bagi?

20 Bayat ti iyaadani ti nadalus a baro a sistema ni Jehova, datay amin masapul nga usigentay ti bagbagitayo tapno kitaen no kasapulan ti panangbalbaliwtayo iti pampanunottayo wenno iti personal nga ug-ugalitayo. Nagsurat ni Pablo: “Agsaoak kas ugali dagiti tattao maipuon iti kinakapuy ti lasagyo: ta kas iti panangidatonyo kadagiti kamkamengyo a paadipen iti kinarugit ken kinadakes a maipaay iti basol, kasta met ita idatonyo dagiti kamkamengyo a paadipen iti kinalinteg a maipaay iti kinasanto.” (Roma 6:19) Ti naespirituan a kinadalus ken pisikal a kinadalus mangibunga iti naimbag uray pay itan, “bunga a kinasanto, ken iti kamaudiananna [isunto] ti biag nga agnanayon.” (Roma 6:22) Ngarud, agdalustayo iti isip ken bagi bayat nga ‘ipaaytayo ti bagitayo kas daton a sibibiag, nasantuan, makaay-ayo iti Dios.’​—Roma 12:1.

[Dagiti Footnote]

a Maipaay iti praktikal a singasing maipapan iti kinadalus iti sidong dagiti narigat a kasasaad, kitaenyo ti artikulo a “Panangsabet ti Karit iti Kinadalus,” a naipablaak iti Agriingkayo! a Setiembre 22, 1988, panid 8-11.

Dagiti Laglagipen

◻ Kasano a tignayennatayo ti mata ken pusotayo iti kinalulok?

◻ Ania dagiti gunggona nga inawat dagiti Israelitas idi tinungpalda dagiti linlinteg ni Jehova maipapan iti kaaduan ken indibidual a kinadalus?

◻ Ania dagiti prinsipio a masursurot iti Pagtaengan a Bethel ti maannurot koma iti Nakristianuan a pagtaengan?

◻ Kaano, nangnangruna, a masapul a naannadtayo koma maipapan iti langatayo?

◻ Ania dagiti naespirituan a rason ti panangsalimetmet dagiti ad-adipen ni Jehova a nadalus kadagiti pagtaenganda ken kotseda?

[Ladawan iti panid 17]

“Ti panagbiag idiay Bethel sapulenna ti panangsalimetmet iti nangato a pisikal, moral ken espiritual a pagalagadan”

[Ladawan iti panid 18]

Masapul aya a mangbusbos ti ina ti kanayonan a tiempo iti inaldaw nga agdalus kalpasan ti ipapanaw dagiti awan konsiderasionna a miembro ti pamilia?

[Ladawan iti panid 19]

Iti uneg ti sangapulo a minutos, nakaskasdaaw ti maaramidan a panagdalus iti uneg ti kotse

    Dagiti Publikasion iti Iloko (1984-2025)
    Ag-log out
    Ag-log in
    • Iloko
    • I-share
    • Ti Kayatmo a Setting
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pagannurotan iti Panagusar
    • Pagannurotan iti Kinapribado
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ag-log in
    I-share