“Ti Sao ti Dios Nabiag ken Adda Puersana”
1, 2. (a) Aniat’ mamagbalbaliw iti kabibiag dagidiay agbalin a Kristiano? (b) Kasanot’ kabileg ti impluensia ti Biblia iti maysa a tao?
IDI ngalay ti immuna a siglo K.P., nagsurat ni apostol Pablo iti Nakristianuan a kongregasion sadi Roma. Intampokna iti dayta ti nakalikaguman a panagbalbaliw kadagiti pudno a Kristiano. Kunana: “Dikay umabuloy itoy a sistema dagiti banag, no di ket agbalbaliwkayo gapu iti pannakapabaro ti isipyo, tapno mapaneknekanyo no ania ti nasayaat ken makaay-ayo ken naan-anay a pagayatan ti Dios.” (Roma 12:2) Aniat’ mamagbalbaliw kadagiti pasurot ni Jesus, a mangsukat iti mismo a panagpampanunotda? Kangrunaanna, isu ti puersa ti Saot’ Dios, ti Biblia.
2 Impakita ni Pablo no kasanot’ kabileg ti impluensia ti Biblia idi nga insuratna: “Ti sao ti Dios nabiag ken adda puersana ket natadtadem ngem ti kampilan a dua ti tademna ket sukisokenna uray ingga iti paglasinan ti kararua ken ti espiritu, ken dagiti nagsusuopan ken patada, ket kabaelanna nga ilasin dagiti panunot ken panagem ti puso.” (Hebreo 4:12) Talaga, ti ekstraordinario a puersa ti Biblia a mangbalbaliw kadagiti tao isut’ mangallukoy a pammaneknek a dayta ket saan a basta sao laeng ti tao.
3, 4. Kasanot’ kawadwad ti pagbalbaliwan ti personalidad dagiti Kristiano?
3 Ti Griego a sao a naipatarus nga “agbalbaliwkayo” idiay Roma 12:2 nagtaud iti me·ta·mor·phoʹo. Ipasimudaagna ti naan-anay a panagbalbaliw, kas iti panaglupos ti igges sa agbalin a kulibangbang. Naan-anay unay daytoy gapuna a dinakamat ti Biblia dayta a kas panagbalbaliw ti personalidad. Iti sabali a bersikulo ti Biblia, mabasatayo: “Uksobenyo ti daan a personalidad agraman dagiti aramidna, ket agkaweskayo ti baro a personalidad, a baeten ti umiso a pannakaammo mapabpabaro mayalubog iti ladawan Daydiay namarsua iti dayta.”—Colosas 3:9, 10.
4 Idi sinuratan ni Pablo ti kongregasion sadi Corinto, impakitana ti dakkel a nagbalbaliwan ti personalidadda idi immuna a siglo. Kinunana: “Uray mannakiabig, wenno managrukbab kadagiti ladawan, wenno mannakikamalala, wenno lallaki a nairanta kadagiti di nakaisigudan a panggep, wenno lallaki a makidenna kadagiti lallaki, wenno mannanakaw, wenno tattao a naagum, wenno mammartek, wenno managtabbaaw, wenno estapador didanto tawiden ti pagarian ti Dios. Ket kastada idi dagiti dadduma kadakayo. Ngem nadalusankayo.” (1 Corinto 6:9-11) Wen, dagidiay imoral ken mannakiapa, dagiti mannanakaw ken mammartek, nagbalinda aminen a pagulidanan a Kristiano.
Nagbalbaliw a Personalidad Itatta
5, 6. Kasano a ti personalidad ti maysa a baro nagbalbaliw nga interamente gaput’ puersa ti Biblia?
5 Makita met itatta dagiti umarngi a panagbalbaliw ti personalidad. Kas ehemplo, adda barito idiay Sud America a naulila idi agtawen ti siam. Bimmaro nga awan giya kenkuana dagiti dadakkelna ket timmanor kenkuana dagiti grabe a diperensia ti personalidad. Insalaysayna: “Idi 18 ti edadkon, naan-anayakon a naigamer iti droga ket naibaludakon gaput’ panagtakaw tapno makapagdrogaak.” Ngem, ti panginaenna a maysa a Saksi ni Jehova, idi agangay isut’ nakatulong kenkuana.
6 Inlawlawag ti baro: “Inyadalannak ti Biblia ti panginaek, ket kalpasan ti pito a bulan nabalinakon nga inidian ti panagdrogak.” Pinanawanna metten dagidi dati a barkadana ket Saksi ni Jehova itan dagiti kabbaro a gagayyemna. Intuloyna: “Dagitoy kabbaro a kakaduak, agraman panagadalkot’ Biblia, timmulongda kaniak nga agprogreso agingga nga indedikarkon ti biagko nga agserbi iti Dios.” Wen, daytoy dati a naigamer iti droga ken mannanakaw nagbalinen nga aktibo, nadalus-kabibiagna a Kristiano. Kasano a naaramid ti kasta a dakkel a panagbalbaliw ti personalidad? Gaput’ puersa ti Biblia.
7, 8. Deskribirenyo no kasano a narisut ti problema ti narikut a personalidad babaen iti tulong ti Biblia?
7 Sabali pay nga ehemplo ti naggaput’ umabagatan nga Europa. Sadiay, timmanor ti maysa a baro nga addaan narikut a diperensia ti personalidad: napudot ti panagul-ulona. Kanayon a makidinnanog. Naminsan a nagririri ti pamiliada, dinanogna ti mismo a tatangna, nga uray la a naipadata idiay daga! Idi agangay, nupay kasta, inadalnat’ Biblia a kaduana dagiti Saksi ni Jehova ket nadlawna ti bilin ti Dios a nailanad iti libro ti Roma: “Saanyo nga ibales iti uray siasino ti dakes iti dakes. . . . No mabalin, ken kas iti kabaelanyo, agbiagkayo a makikappia kadagiti amin a tao. Saankayo a bumalbales, ay-ayatek, no di ket bay-anyo laeng ti pungtot.”—Roma 12:17-19.
8 Dagita a sao ti nakabigbiganna a nakaro unay ti pagkapuyanna. Ti rimmang-ay a pannakaammona iti Biblia isut’ nangdalus iti konsiensiana, nga isu met ti nangparukma iti napudot a panagul-ulona. Naminsan, idi nga adun ti naadalna, adda estranghero a nakapungtot ken nanginsulto kenkuana. Narikna ti baro ti irarasok ti dati a kinauyongna. Ngem, adda met sabali a puersa a nariknana: panagbain; ket daytoy ti nangtiped iti panagungetna. Pinatanorna ti panagteppel, a maysa a nasken a bunga ti espiritu. (Galacia 5:22, 23) Naiduma itan ti personalidadna, pagyamanan iti puersa ti Saot’ Dios.
9. Sigun ken Pablo, iti ania a pamuspusan nga agbalbaliw ti personalidadtayo?
9 Ngem, kasano a patanoren ti Biblia dagiti kasta a nabileg nga epekto? Ni Pablo, sigun iti Colosas 3:10, kunana a dagiti personalidadtayo nabalbaliwanda baeten ti umiso a pannakaammo, a dayta a pannakaammo magun-odan idiay Biblia. Ngem kasano a ti pannakaammo ket balbaliwanna dagiti tao?
Ti Paset ti Umiso a Pannakaammo
10, 11. (a) No adalentay ti Biblia, aniat’ maammuantayo maipapan kadagiti matarigagayan ken naalas a kababalin ti personalidad? (b) Ania pay ti kasapulan malaksid iti pannakaammo tapno agbalbaliw ti personalidad?
10 Umuna, ti Biblia itudona dagiti naalas a kababalin ti personalidad a masapul nga uksoben. Ramanenna daytoy dagiti banag a kas kadagiti “natangsit a mata, naulbod a dila, dagiti ima a mangibuyat iti dara nga awan basolna, puso nga agpakpakinakem kadagiti nadangkes a panggepen, dagiti saka a nakarting a tumaray iti panangranggas, natiri a saksi nga agbalikas iti ulbod, ken ti agmula ti riri kadagiti agkakabsat.” (Proverbio 6:16-19) Maikadua, deskribiren ti Biblia dagiti nakaay-ayat nga ugali a masapul koma a parang-ayentayo, agraman “ayat, rag-o, talna, mabayag a panagitured, kinamanangaasi, kinaimbag, pammati, kinaemma, panagteppel.”—Galacia 5:22, 23.
11 Ti kasta nga umiso a pannakaammo tulonganna ti napasnek a tao a mangusig iti bagina ket kitaenna no ania a kababalin ti masapul a parang-ayenna ken ania met dagidiay ikagumaanna nga ikkaten. (Santiago 1:25) Ngem, pangrugian laeng dayta. Malaksid pay iti pannakaammo, masapul met ti manggutugot, daytay mangtignay kenkuana tapno kayatna ti agbalbaliw. Ditoy met laeng, masapulna ti umiso a pannakaammo manipud Biblia.
Magutugot nga Agsayaat
12. Kasano a ti pannakaammotayo iti personalidad ti Dios tulongannatay nga agbalbaliw?
12 Kinunan Pablo a ti nakaay-ayat a baro a personalidad masukog “mayalubog iti ladawan Daydiay a namarsua iti dayta.” (Colosas 3:10) No kasta ti Nakristianuan a personalidad masapul a maipada iti mismo a personalidad ti Dios. (Efeso 5:1) Baeten ti Biblia, naipalgak kadatayo ti personalidad ti Dios. Nakitatayo ti pannakilangenna iti sangatauan ket napaliiwtayo dagiti nagsayaat a kualidadna, a kas iti ayat, kinamanangaasi, kinaimbag, asi, ken kinalinteg. Ti kasta a pannakaammo isut’ mangtignay iti nasingpet a tao a mangayat iti Dios ken tarigagayanna ti agbalin a daytay tao nga anamongan ti Dios. (Mateo 22:37) Kas naayat nga annak, kayattayo nga ay-ayuen ti nailangitan nga Amatayo, gapuna ikagumaantayo a tuladen ti personalidadna iti inggat’ kabaelantayo nupay nakapuy ken imperpektotayo.—Efeso 5:1.
13. Ania a pannakaammo ti mangisuro kadatayo a ‘mangayat iti kinalinteg ken manggura iti kinakillo’?
13 Ti pannakagutugottayo mapabileg gaput’ pannakaammotayo ti kunaen ti Biblia a pagtungpalan ti naimbag a personalidad ken dagidiay dakes. (Salmo 14:1-5; 15:1-5; 18:20, 24) Maadaltayo a ni David nabendisionan gaput’ nadiosan a debosion ken panagayatnat’ kinalinteg ngem nagsagaba met idi a di nakateppel. Makitatayo dagiti dakes a pagbanagan idi a dagiti nagsayaat a kualidad ni Salomon ket nadadael idi limmakayen. Dagiti bendision a nagresulta manipud iti kinalinteg da Josias ken ni Ezekias naidiligda kadagiti makadidigra nga epekto ti kinadakes ni Acab ken ti nasubeg a panagapostasia ni Manases. (Galacia 6:7) Iti kasta masursurotayo nga ‘ayaten ti kinalinteg ken guraen ti kinakillo.’—Hebreo 1:9; Salmo 45:7; 97:10.
14. Aniadat’ panggep ni Jehova para iti lubong ken kadagiti indibidual nga agnanaed ditoy?
14 Daytoy a pannakagutugot ad-adda pay a kumired gaput’ umiso a pannakaammotay kadagiti panggep ti Dios. Ti kasta a pannakaammo tumulong a mangbalbaliw iti mismo a ‘puersa a mangtigtignay kadagiti isiptayo,’ ti espiritu a manggutugot kadagiti panunot ken aksiontayo. (Efeso 4:23, 24) No adalentayo ti Biblia, maammuantayo a ni Jehova dinanto agnanayon a panuynoyan ti kinadakes. Din agbayag, dadaelennan daytoy nakillo a lubong ket yegna ‘dagiti baro a langit ken ti baro a daga a pagnaedanto ti kinalinteg.’ (2 Pedro 3:8-10, 13) Asinodanto ti agbiag iti daytoy a baro a lubong? “Dagiti nalinteg agtalinaeddanto ditoy daga, ket dagiti awan tulawna isudanto ti agbati iti dayta. No maipapan kadagiti nadangkes, magudasdanto a mismo ditoy daga; ket dagiti nagulib, maparutdanto kenkuana.”—Proverbio 2:21, 22.
15. No talaga a patientayo ti sawen ti Biblia maipapan kadagiti panggep ni Jehova, kasanonatayto nga apektaran daytoy kas tattao?
15 No pudno a mamatitay itoy a kari, maapektaranto ti intero a wagas ti panagpampanunottayo. Kinuna ni apostol Pedro, kalpasan ti panangipadtona iti pannakadadael dagiti nadangkes: “Yantangay amin dagitoy a banag kastanto ti pannakarunawda, ania a kita dagiti tao ti pagbalinantayo koma iti amin a nasantuan nga aramid ti kondukta ken dagiti aramid ti nadiosan a debosion, nga ur-urayentayo ket pampanunotentayo ti kaadda ti aldaw ni Jehova.” (2 Pedro 3:11, 12) Dagiti personalidadtayo masukogda koma babaen iti napigsa a tarigagaytayo a maibilangto kadagidiay nalinteg a mabatinto inton madadael dagiti nadangkes.
16. Aniada a kitat’ personalidad ti dinto masarakan idiay baro a lubong, ket kasanonatay koma nga apektaran daytoy a pannakaammo?
16 Ti libro ti Apocalipsis ikarina kadagidiay nalinteg a, kalpasan ti panungpalan toy lubong, “[ti Dios] punasennanto amin a lua kadagiti matada, ket awanton ni patay, uray ti sasaibbek wenno sangsangit wenno rigat awanton. Dagiti immuna a banag limmabasdan.” Ngem ipakdaarna met a “dagiti takrut ken dagidiay awanan pammati ken dagidiay makapasubkar ti rugitda ken mammapatay ken mannakiabig ken dagidiay mangal-alagad iti espiritismo ken managrukbab kadagiti ladawan ken amin dagiti naulbod” mailaksiddanto. (Apocalipsis 21:4, 8) Anian a kinasirib ti intay panangliklik kadagiti naalas a kualidad a dinto pastreken ti Dios idiay baro a lubong!
Tulong Manipud Sabali
17. Ania a kitat’ tulong ti ibalakad ti Biblia a birukentayo?
17 Kaskasdi, nakapuy dagiti tao, ket masansan nga adda pay masapulda malaksid iti impormasion ken pannakagutugot tapno makapagbalbaliwda. Masapuldat’ personal a tulong, ket ipakita ti Biblia kadatayo no adinot’ pangalaan itoy a tulong. Kas pangarigan, kunana: “Ti makipagna kadagiti tao a masirib agbalinto a masirib, ngem ti makilanglangen kadagidiay maag dakesto ti maganabna.” (Proverbio 13:20) Umarngi met, no makitimpuyogtayo kadagidiay mangiparparangarang kadagiti kualidad a kayattayo a parang-ayen, ad-addatayto a matulongan a pumada kadakuada.—Genesis 6:9; Proverbio 2:20; 1 Corinto 15:33.
18, 19. Aniat’ masapul nga aramidentayo tapno silulukat ti isip ken pusotayo iti espiritu ti Dios?
18 Sa, adda tulong nga ipaay ni Jehova babaen iti nasantuan nga espiritu—isu met la nga espiritu nga inusarna a nagmilagro idi immuna a tiempo. Wen, dagiti matarigagayan unay a kualidad ti “ayat, rag-o, talna, mabayag a panagitured, kinamanangaasi, kinaimbag, pammati, kinaemma, panagteppel” naawaganda a “bungbunga ti espiritu.” (Galacia 5:22, 23) Kasanotay a maragpat ti tulong ti nasantuan nga espiritu? Idinto ta ti Biblia ket impaltiing ti nasantuan nga espiritu, no basaentayo dayta wenno saritaentay dayta kadagiti sabali, lukluktantay ti isip ken pusotayo iti dayta mangallukoy a puersa ti espiritu. (2 Timoteo 3:16) Wen, inkari ni Jesus a no saritaentay ti namnamatayo kadagiti sabali, mapasarantayo ti direktamente nga aksion dayta nga espiritu.—Mateo 10:18-20.
19 Sa, ibilin ti Biblia: “Agtalinaed iti panagkararag.” (Roma 12:12) No agkararagtayo kasaritatay ni Jehova, agdayawtay kenkuana, agyamantayo kenkuana, ket dumawattay ti tulongna. No dumawattay ti tulong tapno maparmektayo dagiti naalas a kababalin, kas iti napudot a panagul-ulo, kinasubeg, di panagan-anus, wenno kinatangsit, ti espiritu ti Dios saranayennanto dagiti panagreggettayo a maitunos iti dayta a kararag.—Juan 14:13, 14; Santiago 1:5; 1 Juan 5:14.
20. Apay nga ikagumaan dagiti Kristiano nga ikawes ti baro a personalidad?
20 Idi insurat ni Pablo: “Agbalbaliwkayo gapu iti pannakapabaro ti isipyo,” kongregasion dagiti bautisado, napulotan a Kristiano ti sinuratanna. (Roma 1:7; 12:2) Ket iti orihinal a Griego, adda porma ti berbo nga inusarna a mangipasimudaag ti agtultuloy nga aksion. Isingasing daytoy a ti panagbalbaliw a pinagkurri ti umiso a pannakaammo kadatayo manipud Biblia ket progresibo. Datayo itatta—kas kadagiti Kristiano idi aldaw ni Pablo—nalikmuttay iti lubong a napno kadagiti rinuker nga impluensia. Ket datayo—kas met kadakuada—imperpektotayo, ket kamali ti pagannayasantayo. (Genesis 8:21) No kasta, ikagumaantayo a parmeken ti daan, agimbubukodan a personalidad ket agreggettayo a mangikawes iti baro, a kas iti inaramidda idi. Dagidi immuna a Kristiano nagballigida agingga a naglinasinda a kas nagpaiduma iti lubong a nanglikmut kadakuada. Kasta met la ti aramiden dagiti Kristiano itatta.
Ili nga “Insuro ni Jehova”
21. Aniat’ sumagmamano kadagiti padto a matungtungpal iti ili ti Dios kadagitoy maudi nga aldaw?
21 Wen, ti espiritu ti Dios itatta agan-andar saan laeng a kadagiti indibidual no di ket iti intero nga organisasion dagiti Kristiano, a minilion ti dagupda. Iti daytoy nga organisasion matungpal dagiti propetiko a saon Isaias: “Ket adu dagiti inilin-ili a sigurado a mapanto ken agkuna: ‘Umaykayo, dakayo nga umili, ket sumang-attayo iti bantay ni Jehova, iti balay ti Dios ni Jacob; ket isuronatayonto kadagiti dalanna, ket magnatayonto kadagiti danana.’” (Isaias 2:3) Ti kanayonan pay a padton Isaias natungpal metten kadakuada: “Amin dagiti annakmo tattaodanto nga insuro ni Jehova, ket dakkelto ti talna dagiti annakmo.” (Isaias 54:13) Asinoda dagitoy a mangtagiragsak iti talna gapu ta insuro ni Jehova ida?
22. (a) Asinoda itatta ti isursuro ni Jehova? (b) Mangtedkay ti ehemplo a mangipakita a dagiti taga ruar bigbigenda a naiduma dagiti Saksi ni Jehova.
22 Bueno, paliiwenyo ti paset daytoy surat nga impablaak ti New Haven Register, a diario ti Norte America: “Uray no inisturbodakayo wenno pinarasukdakayo [pinapungtotdakayo], a kas kaniak, gaput’ panangaskasabada, mapilitan a dayawenyo ti kinasaetda, ti kinasingpetda, ti karkarna nga ehemplo ti natauan nga ugalida ken ti makapasalun-at a kabibiagda.” Asinoda ti ibagbaga dayta a mannurat? Dayta met la grupo a sinalaysay ti Herald ti Buenos Aires, Argentina, idi a kinunana: “Pinaneknekan dagiti Saksi ni Jehova iti unos ti adu a tawen a nagagetda, natalnada, saanda a gastador ken managbutengdat’ Dios nga umili.” Ti Italiano a diario a La Stampa nadakamatna met dagiti Saksi ni Jehova idi kinunana: “Dida liklikan dagiti buis wenno tagibassiten dagiti linteg a makapadagsen idinto ta makaganansiada koma. Dagiti moral a linteg ti ayat para iti kaaruba, panagkitakitda nga agturay, awan panagririnnanggas ken personal a kinamapagpiaran . . . isut’ ‘inaldaw’ a kabibiagda.”
23. Apay a dagiti Saksi ni Jehova kas maysa nga organisasion naisaluminada?
23 Apay a dagiti Saksi ni Jehova kas maysa a grupo—a kas met kadagidi immuna a Kristiano—naisalsaluminada? No kadagiti adu a wagas, parehoda kadagiti sabali a tattao. Addaanda met laeng iti kasta a nainlasagan a pagkapuyan, pareho met laeng a problema ti panagbiag, ken dagiti kadawyan a kasapulan. Nupay kasta, bilang sangalubongan a kongregasion, palugodanda ti Saot’ Dios a maaddaan puersa iti kabibiagda. Ti imbanagna nga internasional a panagkakabsat dagiti napudno a Kristiano isut’ nabileg nga ebidensia a ti Biblia isut’ naipaltiing a Saot’ Dios.—Salmo 133:1.
Ti Biblia Napaltiingan!
24. Aniat’ ikarkararagtayo para kadagiti adu pay a tattao?
24 Kadagitoy dua nga artikulo, nagsasaritaantayo ti dua laeng a benneg dagiti ebidensia a mangipakita a ti Biblia ket Saot’ Dios, saan ket nga iti tao. No amirisenda ti di maartapan a kinasirib ti Biblia wenno ti puersana a mangbalbaliw kadagiti tao—wenno dagiti dadduma pay a banag a mangisalumina iti dayta—dagiti tao a napasnek siguradonto a bigbigenda a dayta ket impaltiing ti Dios. Kas Kristiano, ikararagtayo nga adunto pay koma dagiti makabigbig itoy a kinapudno. Iti kasta ikallangogandanto met dagiti naragsak a sao ti salmista: “O kitaem no kasano ti panagayatko kadagiti bilinmo. O Jehova, kas mayalubog iti naayat a kinamanangaasim italimengnak a sibibiag. Ti pakadagupan ti saom isu ti kinapudno, ket tunggal maysa kadagiti nalinteg a pangngeddengmo agpaut iti panawen a di nakedngan.”—Salmo 119:159, 160.
Malagipyo Kadi?
◻ Aniat’ epekto ti Biblia kadagiti pudno a Kristiano?
◻ Kasano a ti umiso a pannakaammo tumulong a mangbalbaliw kadatayo?
◻ Kasano a tumulong ti Biblia a manggutugot kadatayo a mangparang-ay kadagiti naimbag a kualidad ken mangparmek kadagiti dakes?
◻ Aniat’ magun-odtay a tulong tapno mapatanor dagiti nadiosan a kualidad?
◻ Aniat’ makita iti ili ni Jehova nga ebidensia a ti Biblia ket naipaltiing?
[Ladawan iti panid 18]
Ti nakalkaldaang a resultat’ kinasukir ni Salomon idi lakayen gutugotennatay koma a mangayat iti kinalinteg ken manggurat’ kinakillo
[Ladawan iti panid 20]
No dumawattay ti tulong ken Jehova, ti espirituna pakirdennanto ti aniaman a reggettayo a mangparmek kadagiti dakes nga ugalitayo