Sursurotenyo Kadi ti Ayat kas “Dalan a Naringringbaw”?

“TI Dios ket ayat.” Dagita a sasao ni apostol Juan ipakaammoda ti kangrunaan a galad ti Dios. (1 Juan 4:8) Gapu iti ayat ti Dios iti sangatauan, mabalintay ti umadani ken maaddaan iti nasinged a relasion kenkuana. Ania pay ti maaramidan ti ayat ti Dios kadatayo? Adda pagsasao a: “Ti pagaayattayo tubayen ken sukogenna ti kinataotayo.” Pudno dayta. Nupay kasta, pudno met a matubay ken masukogdatayo dagidiay ay-ayaten ken agay-ayat kadatayo. Gapu ta naparsuatayo iti ladawan ti Dios, ti ayatna ket kabaelantayo nga iparangarang iti biagtayo. (Gen. 1:27) Isu nga insurat ni apostol Juan nga ay-ayatentayo ti Dios “agsipud ta isu ti immuna a nagayat kadatayo.”​—1 Juan 4:19.

Uppat a Sao a Mangdeskribir iti Ayat

Kinuna ni apostol Pablo a ti ayat ket “dalan a naringringbaw.” (1 Cor. 12:31) Apay a kasta ti panangdeskribirna? Ania a kita ti ayat ti tuktukoyenna? Tapno maammuantayo, usigentayo a naimbag ti kaipapanan ti sao nga “ayat.”

Kadagiti nagkauna a Griego, adda uppat a sao a maus-usar iti nadumaduma a wagas a pangdeskribir iti ayat: stor·geʹ, eʹros, phi·liʹa, ken a·gaʹpe. Kadagitoy, a·gaʹpe ti nausar a termino a mangdeskribir iti Dios kas “ayat.”a No maipapan iti daytoy nga ayat, kuna ni Propesor William Barclay iti libro a New Testament Words: “Ti agapē ket nainaig iti panunot: saan laeng a maysa a rikna nga agtaud a di mapakpakadaan iti pusotayo; maysa dayta a prinsipio a sipapakinakem a sursurotentayo. Nainaig unay ti agapē iti nakem.” Iti daytoy a konteksto, ti a·gaʹpe ket ayat a naibatay, wenno idaldalan, ti prinsipio, ngem masansan a nabuyogan iti nasged a rikna. Gapu ta adda naimbag ken dakes a prinsipio, nalawag a dagiti Kristiano ket rumbeng nga agpaiwanwan kadagiti naimbag a prinsipio a masarakan iti Biblia nga inted a mismo ni Jehova a Dios. No dagiti panangdeskribir ti Biblia iti a·gaʹpe ket idiligtayo kadagiti dadduma a termino a nausar iti Biblia a mangdeskribir iti ayat, ad-adda a maawatantayo ti ayat a rumbeng nga ipakitatayo.

Ayat Dagiti Agkakapamilia

Nagragsak ketdin ti agbalin a paset ti nadungngo ken nasinged a pamilia! Stor·geʹ ti Griego a sao a masansan a nausar a mangtukoy iti nainkasigudan a panagiinnayat dagiti agkakapamilia. Ikagkagumaan dagiti Kristiano nga ipakita ti ayat kadagiti kapamiliada. Impadto ni Pablo a kadagiti maudi nga aldaw, kaaduan ket “awanan nainkasigudan a panagayat.”b​—2 Tim. 3:1, 3.

Nakalkaldaang ta mapukpukawen ti nainkasigudan nga ayat a rumbeng koma a makita kadagiti agkakapamilia. Apay a nagadu a masikog ti agparparegreg? Apay a nagadu a pamilia ti saanen a maseknan kadagiti nataenganen a nagannakda? Apay a nagadu ti agdibdiborsio? Ti talaga a makagapu ket, Awanandan iti nainkasigudan a panagayat.

Kanayonanna, kuna ti Biblia a “ti puso nagulgulib ngem iti aniaman a banag.” (Jer. 17:9) Nairaman ti puso ken rikriknatayo iti panagayattayo kadagiti kapamiliatayo. Ngem makapainteres ta inusar ni Pablo ti a·gaʹpe a mangdeskribir iti ayat a rumbeng nga ipakita ti lalaki iti asawana. Dayta nga ayat ket inyasping ni Pablo iti ayat nga ipakpakita ni Kristo iti kongregasion. (Efe. 5:28, 29) Dayta nga ayat ket naibasar kadagiti prinsipio nga inted ni Jehova, ti Namunganay iti urnos ti pamilia.

Ti napudno a panagayattayo iti kapamiliatayo ti mangtignay kadatayo a mangipakita iti pannakaseknan kadagiti nataenganen a nagannaktayo wenno mangibaklay iti responsabilidadtayo kadagiti annaktayo. Dayta met ti manggutugot kadagiti nagannak tapno sidudungngo a disiplinaenda dagiti annakda no kasapulan. Malapdan met dagiti nagannak nga agbalin a napanuynoy kadagiti annakda nga agresulta iti sobra a panangkonsintirda kadakuada.​—Efe. 6:1-4.

Romantiko nga Ayat ken Dagiti Prinsipio ti Biblia

Pudno a sagut ti Dios ti ayat a marikna ti agassawa iti maysa ken maysa. (Prov. 5:15-17) Nupay kasta, dagiti napaltiingan a nangisurat iti Biblia dida inusar ti sao nga eʹros a tumukoy iti romantiko nga ayat. Apay? Kastoy ti dinakamat Ti Pagwanawanan sumagmamano a tawenen ti napalabas: “Ita, ti intero a lubong kasla ul-ulitenda ti biddut dagiti nagkauna a Griego. Dinaydayawda ni Eros kas didiosen, nagruknoyda iti altarna ken nagdatdatonda kenkuana. . . . Ngem ipakita ti historia a ti kasta a panagdayaw iti ayat a nainaig iti sekso ket nagresulta iti kinalulok, kinagaramugam ken panagsisina. Nalabit dayta ti rason a ti sao nga eʹros ket saan a dinakamat dagiti nangisurat iti Biblia.” Tapno maliklikantayo dagiti pannakirelasion a naibasar laeng iti pisikal a pannakaatrakar, dagiti romantiko a rikna ket nasken a balansien, wenno kontrolen dagiti prinsipio ti Biblia. Isu nga iyimtuodmo iti bagim, ‘Dagiti kadi romantiko a riknak ket balbalansien ti napudno a panagayatko iti asawak wenno iti daydiay pagduyosan ti riknak?’

Kabayatan “ti kinalasbang ti kinaagtutubo” a masansan a narugso dagiti seksual a tarigagay, agtultuloy latta a nadalus iti moral dagiti agtutubo no annurotenda dagiti prinsipio ti Biblia. (1 Cor. 7:36; Col. 3:5) Matmatantayo ti panagasawa a sagrado a sagut ni Jehova. Kinuna ni Jesus maipapan kadagiti agassawa: “Ti pinagsinnangol ti Dios saan koma a pagsinaen ti tao.” (Mat. 19:6) Imbes nga agtipon laeng gapu ta adda marikna nga atraksion, matmatantayo ti panagasawa kas serioso a pannakaikumit. No rumsua dagiti parikut iti panagasawa, ditay risuten dayta babaen ti panagsina no di ket ikagumaantayo nga iparangarang dagiti nadiosan a galad tapno agbalin a naragsak ti pamiliatayo. Ti kasta a panagregget ket mangyeg iti manayon a kinaragsak.​—Efe. 5:33; Heb. 13:4.

Ayat Dagiti Aggagayyem

Makapauma ti biag no awanantayo iti gagayyem! Kuna ti maysa a proverbio ti Biblia: “Adda gayyem a dumekket a nasingsinged ngem iti maysa a kabsat.” (Prov. 18:24) Kayat ni Jehova a maaddaantayo iti pudno a gagayyem. Pagaammotayo ti nasinged a panaggayyem da David ken Jonatan. (1 Sam. 18:1) Dinakamat met ti Biblia a ni apostol Juan ket “dinungdungngo” ni Jesus. (Juan 20:2) Ti Griego a sao para iti “dungngo” wenno “panaggayyem” ket phi·liʹa. Awan pagdaksanna no adda nadekket a gayyemmo iti kongregasion. Nupay kasta, paregtaennatayo ti 2 Pedro 1:7 nga inayontayo ti ayat (a·gaʹpe) iti “nainkabsatan a panagayat” (phi·la·del·phiʹa, nagtipon a phiʹlos, ti Griego a sao para iti “gayyem,” ken a·del·phosʹ, ti Griego a sao para iti “kabsat”). Dayta a balakad ket nasken a surotentayo tapno maaddaantayo iti manayon a gagayyem. Nasayaat nga iyimtuodtayo iti bagitayo, ‘Ti kadi panagayatko kadagiti gagayyem ket balbalansien dagiti prinsipio ti Biblia?’

Ti Sao ti Dios tulongannatayo tapno maliklikantayo ti mangidumduma kadagiti gagayyemtayo. Ditay agbalin a medio napanuynoy kadagiti gagayyemtayo ngem naes-estrikto kadagiti saantay a gagayyem. Ditay met mangpasablog wenno mangpatiray-ok tapno maaddaan kadagiti gagayyem. Kangrunaanna, ti panangyaplikar kadagiti prinsipio ti Biblia ikkannatayo iti sirib nga agpili kadagiti gagayyem ken mangliklik kadagiti ‘dakes a katimpuyog a mangdadael kadagiti makagunggona nga ugali.’​—1 Cor. 15:33.

Ti Naisangsangayan a Singgalut ti Ayat!

Pudno a naisangsangayan ti singgalut a mamagkaykaysa kadagiti Kristiano! Insurat ni apostol Pablo: “Ti ayatyo awan koma ti panaginsisingpetna. . . . Iti nainkabsatan nga ayat maaddaankayo iti kinalailo iti maysa ken maysa.” (Roma 12:9, 10) Wen, addaan dagiti Kristiano iti ‘ayat (a·gaʹpe) nga awan panaginsisingpetna.’ Daytoy nga ayat ket saan la nga emosion a kellaat a mariknatayo. Imbes ketdi, nairamut daytoy kadagiti prinsipio ti Biblia. Nupay kasta, dinakamat met ni Pablo ti “nainkabsatan nga ayat” (phi·la·del·phiʹa) ken “kinalailo” (phi·loʹstor·gos, nagtipon a phiʹlos ken stor·geʹ). Sigun iti maysa nga eskolar, ti “nainkabsatan nga ayat” ket “nadungngo nga ayat, panangipakita iti kinaimbag, pannakipagrikna, panangtulong.” No mainayon ti a·gaʹpe, pasingedenna ti panagkakadua dagiti agdaydayaw ken Jehova. (1 Tes. 4:9, 10) Ti sabali pay a termino a naipatarus kas “kinalailo,” ket naminsan la a nadakamat iti Biblia ken tumukoy iti kinasinged dagiti agkakapamilia.c

Ti singgalut a mamagkaykaysa kadagiti pudno a Kristiano ket ti kombinasion ti panagayat kadagiti kapamilia ken panagayat iti pudno a gagayyem, nga amin dagita a relasion ket iwanwan ti ayat a naibasar kadagiti prinsipio ti Biblia. Ti kongregasion Kristiano ket saan a sosial a timpuyog wenno sekular nga organisasion. Imbes ketdi, maysa dayta a nadekket a pamilia nga agkaykaysa iti panagdayaw ken Jehova a Dios. Kakabsat ti awagtayo kadagiti kapammatiantayo, ta ibilangtayo ida a kapamiliatayo. Pasetda ti naespirituan a pamiliatayo, ay-ayatentayo ida kas gagayyem, ken kanayon a tratuentayo ida maitunos kadagiti prinsipio ti Biblia. Sapay koma ta itultuloytayo a palagdaen ti singgalut ti ayat a mamagkaykaysa ken mangipabigbig iti pudno a kongregasion Kristiano.​—Juan 13:35.

[Footnotes]

[Blurb iti panid 12]

Kasanoka a makatulong iti pannakapalagda ti singgalut ti ayat a mamagkaykaysa kadatayo?