Aniat’ Kaipapanan ti Panagayat iti Dios?

AGARUP innem a ribu a tawenen ti napalabas, naipasngay ti immuna a maladaga. Kalpasan ti pannakaipasngayna, kinuna ti inana, ni Eva: “Nagun-odko ti maysa a lalaki gapu ken Jehova.” (Genesis 4:1) Ipalgak ti sasaona a, nupay nakondenaren iti ipapatay gapu iti iyaalsada, sipapanunot pay laeng ni Eva ken ti lakayna, ni Adan, iti kina-Dios ni Jehova. Kalpasanna pinataudda ti maikadua nga anak a lalaki. Napanaganan dagiti lallaki iti Cain ken Abel.

Bayat a dimmakkel dagiti ubbing, di pagduaduaan nga adu ti naadalda maipapan iti ayat ni Jehova babaen laeng ti panangsukimat kadagiti parsuana. Tinagiragsakda dagiti napintas a maris ti nakaparsuaan ken ti kinanadumaduma dagiti animal ken mula. Saan laeng a biag ti inted ti Dios kadakuada no di ket inikkanna pay ida iti abilidad a mangtagiragsak iti biag.

Naammuanda a naparsua a perpekto dagiti nagannak kadakuada ken ti orihinal a panggep ni Jehova isut’ panagbiag nga agnanayon ti tao. Nalabit nga inladawan kadakuada da Adan ken Eva ti nagpintas a hardin ti Eden, ken uray kaskasano inlawlawagda la ketdi no apay a napagtalawda manipud iti kasta a naparaisuan a taeng. Mabalin nga ammo met da Cain ken Abel ti nadibinuan a padto a nailanad iti Genesis 3:15. Iti dayta a padto inyebkas ni Jehova ti panggepna a mangilinteg kadagiti bambanag iti maitutop a tiempo a pakagunggonaan dagidiay agayat kenkuana ken mapaneknekan a nasungdo kenkuana.

Ti panangammo ken Jehova ken kadagiti galadna isu la ketdi ti nangtignay kada Cain ken Abel nga agtarigagay iti anamong ti Dios. Gapuna immadanida ken Jehova babaen ti panagdatonda kenkuana. Kuna ti salaysay ti Biblia: “Naaramid iti panaglasat dagiti panawen a ni Cain nangala iti bunga ti daga nga indatonna ken Jehova. Ket ni Abel, nangala met kadagiti inauna nga anak kadagiti pangenna ken kadagiti nalukmeg.”​—Genesis 4:3, 4.

Ti panagtarigagayda iti anamong ti Dios isut’ nangipasdek iti pakaibatayan ti pannakirelasion kenkuana. Nagrebelde ni Cain iti Dios, idinto ta ni Abel nagtultuloy a tinignay ti napudno a panagayat iti Dios. Pulos a di koma napatanor ni Abel ti kasta a relasion iti Dios no saan nga immuna a nakagun-od iti pannakaammo maipapan iti personalidad ken pangpanggep ni Jehova.

Mabalinyo met a maam-ammo ni Jehova. Kas pagarigan, iti Biblia maadalyo a pudpudno a persona ti Dios, saan a basta awan biagna a puersa a naiparparna laeng a namarsua kadagiti bambanag. (Idiligyo ti Juan 7:28; Hebreo 9:24; Apocalipsis 4:11.) Isursuro met ti Biblia a ni Jehova ket “Dios a manangngaasi ken managparabur, nainayad nga agpungtot, ken aglaplapusanan iti kinaimbag a siaayat ken kinapudno.”​—Exodo 34:6.

“Ti Panagtulnog Naim-imbag Ngem iti Sakripisio”

Kas naipakita iti salaysay maipapan kada Cain ken Abel, saan nga umdas ti kaadda ti pannakaammo iti Dios ken ti panagtarigagay iti nasinged a relasion kenkuana. Pudno, immadani iti Dios dagiti dua nga agkabsat buyogen kadagiti daton. Ngem, “ni Jehova pinatpategna ni Abel ken ti datonna, ngem ni Cain ken ti datonna dina inkankano. Ket nagpungtot unay ni Cain, ket nagliday ti rupana.”​—Genesis 4:3-5.

Apay a linaksid ni Jehova ti daton ni Cain? Adda kadi aniaman a pakapilawan ti kalidad ti datonna? Nakarurod kadi ni Jehova gapu ta nagidaton ni Cain kadagiti “bunga ti daga” imbes a daton nga animal? Saan a kasta. Idi agangay, siraragsak nga inawat ti Dios dagiti daton a bukbukel ken dadduma pay a bungbunga ti daga manipud iti adu kadagiti agdaydayaw kenkuana. (Levitico 2:1-16) No kasta, nabatad nga adda pakapilawan iti puso ni Cain. Mabasa ni Jehova ti puso ni Cain ket binallaaganna: “Apay-apay nga agpungpungtotka ken apay-apay a narupanget ta rupam? No naimbag ti aramidem, apay a dinto makaparagsak? Ngem no dika agaramid iti naimbag, ti basol kumleb iti ruangan, ket ti kalikagumanna sika.”​—Genesis 4:6, 7.

Ti napudno a panagayat iti Dios kaipapananna ti ad-adda pay ngem ti basta panagdaton. Daytat’ makagapu no apay a pinaregta ni Jehova ni Cain nga “agaramid iti naimbag.” Tarigagayan ti Dios ti panagtulnog. Ti kasta a panagtulnog iti Dios isut’ timmulong koma ken Cain a mangpataud iti nasayaat a pundasion agpaay iti naayat a relasion iti Namarsua. Ipagpaganetget ti Biblia ti kinapateg ti panagtulnog babaen kadagitoy a sasao: “Addaan aya ni Jehova iti dakdakkel a ragsak kadagiti daton a mapuoran ken sakripisio, ngem iti panagtulnog iti timek ni Jehova? Adtoy! Ti panagtulnog naim-imbag ngem iti sakripisio, ken ti panangipangag ngem iti kinalukmeg dagiti karkarnero a lallaki.”​—1 Samuel 15:22.

Idi agangay napasingkedan unay daytoy a kapanunotan kadagiti sasao ti 1 Juan 5:3: “Daytoy ti kaipapanan ti ayat iti Dios, a tungpalentayo dagiti bilinna; ket kaskasdi a dagiti bilinna saanda a makapadagsen.” Awanen ti nasaysayaat pay a wagas a panangipakita iti ayattayo ken Jehova no di ti panagpasakuptayo iti autoridadna. Kaipapanan daytoy ti panagtulnog kadagiti moral a pagalagadan ti Biblia. (1 Corinto 6:9, 10) Kaipapananna ti panagayat iti naimbag ken pananggura iti dakes.​—Salmo 97:10; 101:3; Proverbio 8:13.

Ti maysa a napateg a pakaiparangarangan ti ayattayo iti Dios isut’ panagayattayo kadagiti pada a tattao. Kuna kadatayo ti Biblia: “No ti asinoman kunaenna: ‘Ay-ayatek ti Dios,’ ket kaskasdi a gurguraenna ni kabsatna, isu ket naulbod. Ta ti di agayat iti kabsatna, a nakitana, dina mabalin nga ayaten ti Dios, a dina nakita.”​—1 Juan 4:20.

Posible ti Kinasinged iti Dios

Mabalin a kuna ti dadduma, ‘Agdaydayawak ken Jehova. Agtultulnogak kadagiti lintegna. Nasayaat ti panangtratok kadagiti padak a tao. Ar-aramidek amin dayta. Nupay kasta, talaga a diak marikna ti kinasinged iti Dios. Diak marikna ti nabileg a panagayat kenkuana, ket gapu iti dayta makariknaak iti basol.’ Mabalin a panunoten ti dadduma a saanda a maikari a manggun-od iti kasta a nasinged a relasion ken Jehova.

Kalpasan ti agarup 37 a tawen a dedikado a panagserbi ken Jehova, insurat ti maysa a Kristiano: “Namin-adu a nariknak iti biagko a kasla para-tungpal bilin ti panagserbik ken Jehova, a nalabit saan a naimpusuan dayta. Ngem ammok nga umiso ti agserbi ken Jehova, ket diak kayat ti sumardeng. Nupay kasta, tunggal makabasaak iti maysa a tao a mangibagbaga a ‘ti pusona aglaplapusanan iti panagayat ken Jehova,’ mapampanunotko, ‘Aniat’ di umiso kaniak, tangay pulos a diak narikna ti kasta?’” Kasanotay a suminged iti Dios?

No pudpudno nga ay-ayatenyo ti maysa a tao, masansan a pampanunotenyo dayta a tao. Tarigagayanyo unay ti agbalin a nasinged kenkuana gapu ta maseknankayo kenkuana. Bayat a masansan a makita, makasarita, ken mapampanunotyo isuna, ad-adda a dumakkel ti panagayatyo kenkuana. Agaplikar met daytoy a prinsipio iti panangsukayyo iti panagayat iti Dios.

Iti Salmo 77:12, kuna ti napaltiingan a mannurat: “Pampanunotekto met amin nga aramidmo, ket ut-utobekto dagiti gapuanam.” Napateg ti panagmennamenna iti panangsukay ti panagayat iti Dios. Nangnangruna a pudno daytoy gapu iti banag nga isut’ di makita. Ngem bayat a masansan a mapampanunotyo isuna, ad-adda met a pudpudno isuna kadakayo. Babaen laeng iti dayta a mapatanoryo ti naimpusuan ken nadungngo a relasion kenkuana​—gapu ta pudpudno isuna kadakayo.

Ti pagannayasanyo a naynay a mangmennamenna kadagiti dana ken pannakilangen ni Jehova agpannuray iti no kasanot’ kasansan ti panagimdengyo kenkuana. Agimdengkayo babaen ti regular a panagbasa ken panagadal iti Saona, ti Biblia. Dakdakamaten ti salmista ti maipapan iti naragsak a tao kas daydiay ti “pagragsakanna adda iti linteg ni Jehova, ket iti lintegna imutektekanna iti aldaw ken rabii.”​—Salmo 1:1, 2.

Ti kararag isut’ sabali pay a napateg nga elemento. Daytat’ makagapu no apay a maulit-ulit a balakadannatay ti Biblia nga agkararag​—“iti isuamin a gundaway,” ‘mangipaay iti tiempo iti panagkararag,’ ‘reggetan ti agkararag,’ ken ‘agkararag a di agressat.’ (Efeso 6:18; 1 Corinto 7:5; Roma 12:12; 1 Tesalonica 5:17) Ti di agressat a panagkararagtayo ken Jehova pagbalinennatayo a napateg kenkuana, ket ti pammatalged a dengdenggennatayo iyadaninatayo kenkuana. Pinasingkedan daytoy ti salmista, idi kinunana: “Ayatek ni Jehova, agsipud ta denggenna ti timekko ken dawdawatko. Gapu ta inyallingagna ti lapayagna kaniak, gapuna umawagakto kenkuana bayat ti panagbiagko.”​—Salmo 116:1, 2.

Panangtulad iti Dios ti Ayat

Naimbag ni Jehova kadatayo. Kas Namarsua iti uniberso, sigurado nga adu ti banag nga usigen ken asikasuenna. Ngem kuna kadatayo ti Biblia a nupay kasta ti kinatan-okna, maseknan pay laeng kadagiti natauan a parsuana. Ay-ayatennatayo. (1 Pedro 5:6, 7) Pasingkedan daytoy ti salmista iti sasaona: “O Jehova, Apomi, amangan a nagtan-ok ta naganmo iti amin a daga, a nangisaad iti dayagmo iti rabaw dagiti langlangit! No imutektekak dagiti langlangitmo, ti aramid dagita ramaymo, ti bulan ken dagiti bitbituen, isuda nga insaadmo, ania ti tao tapno sipapanunotka kenkuana, ken ti anak ti tao tapno sipapanunotka kenkuana?”​—Salmo 8:1, 3, 4.

Kasano a sipapanunot ni Jehova iti mortal a tao? Sumungbat ti Biblia: “Babaen itoy ti ayat ti Dios naiparangarang iti kasasaadtayo, agsipud ta ti Dios imbaonna ti bugbugtong nga Anakna ditoy lubong tapno magun-odantayo ti biag babaen kenkuana. Ti ayat adda itoy a banag, saan a gapu ta inayattayo ti Dios, no di ket gapu ta isu inayatnatayo ket imbaonna ti Anakna a kas pangikappia a sakripisio maipaay kadagiti basoltayo.”​—1 Juan 4:9, 10.

Kasano a daytoy a pangikappia a sakripisio ti kadaklan a pammaneknek iti ayat ti Dios? Usigentayo ti napasamak iti hardin ti Eden. Naipasango da Adan ken Eva iti pangngeddeng no agpasakupda iti linteg ni Jehova buyogen ti namnama iti perpekto a biag nga agnanayon wenno agrebeldeda ken Jehova nga agbanag iti ipapatay. Kinaykayatda ti agrebelde. (Genesis 3:1-6) Gapu iti kasta nga inaramidda kinondenarda met ti intero a sangatauan iti ipapatay. (Roma 5:12) Sikukuspag nga inagawda kadatayo ti gundaway a mangeddeng agpaay iti bagitayo. Awan asinoman kadatayo ti nakaaramid iti bukodtay a pangngeddeng iti daytoy a banag.

Nupay kasta, siaayat a pinampanunot ni Jehova ti mortal a tao, a binigbigna ti kasasaadna. Babaen ti sakripisio nga ipapatay ti Anakna, ni Jesu-Kristo, nangipaay ni Jehova iti legal a pakaibatayan iti tunggal maysa kadatayo a mangpili a mismo iti biag wenno ipapatay, panagtulnog wenno panagrebelde. (Juan 3:16) Kayariganna inikkannatayo ni Jehova iti bukodtayo nga aldaw iti pangukoman​—ti gundaway a panagsubli idiay Eden, no ar-arigen, ket datayo a mismo ti mangngeddeng. Daytoy pay laeng ti kadaklan a pannakaiparangarang ti ayat.

Panunotenyo ti saem nga inibturan ni Jehova bayat a nakitana ti pannakainsulto, pannakaparigat, ken pannakailansa ti inauna nga anakna a kasla maysa a kriminal. Ket inibturan ti Dios dayta para kadatayo. Ti pannakaammotayo a ni Jehova ti immuna a nangipakita iti ayat kadatayo isu koma ti mangtignay kadatayo a mangayat kenkuana ken manggutugot kadatayo a mangbirok kenkuana. (Santiago 1:17; 1 Juan 4:19) Awisennatayo ti Biblia a ‘birokentayo ni Jehova ken ti pigsana. Sapulentayo koma laeng ti rupana. Lagipentayo dagiti nakaskasdaaw nga ar-aramid nga inaramidna, dagiti datdatlagna, ken dagiti panangikeddeng ti ngiwatna.’​—Salmo 105:4, 5.

Talaga a mabalin ti maaddaan iti personal a kinasinged ken naayat a pannakirelasion iti Dios, nga agbalin a gayyemna. Posible dayta. Pudno, ditay maipada a naan-anay ti ayattayo iti Dios iti natauan a relasion. Ti ayat a mariknatayo iti asawa, nagannak, kakabsat, annak, wenno gagayyemtayo ket naiduma iti ayattayo iti Dios. (Mateo 10:37; 19:29) Ti panagayat ken Jehova ramanenna ti debosion, panagdayaw, ken awan kondisionna a dedikasiontayo kenkuana. (Deuteronomio 4:24) Awanen ti relasion a kastat’ saklawenna. Kaskasdi, mabalintayo a patanoren ti nabileg ken nauneg nga emosion agpaay iti Dios iti nadayaw a wagas, buyogen ti panagamak.​—Salmo 89:7.

Nupay imperpekto, kas kada Cain ken Abel addaankayo iti potensial a mangayat iti Namarsua kadakayo. Pinili ni Cain ti kimmappon ken ni Satanas, ket nagbalin a kaunaan a mammapatay iti tao. (1 Juan 3:12) Iti kasumbabangirna, lagipento ni Jehova ni Abel kas maysa a tao a matalek ken nalinteg ket magunggonaanto iti biag iti masanguanan a Paraiso.​—Hebreo 11:4.

Adda met pagpilianyo. Babaen ti tulong ti espiritu ti Dios ken ti Saona, mabalinyo nga ayaten ti Dios ‘iti isuamin a pusoyo ken iti isuamin a kararuayo ken iti isuamin a kabaelanyo.’ (Deuteronomio 6:5) Kas supapakna, itultuloynakayto nga ayaten ni Jehova, ta isu ti “mananggunggona kadagidiay sipapasnek a mangsapsapul kenkuana.”​—Hebreo 11:6.

[Ladawan iti panid 7]

Naay-ayo ti Dios iti daton ni Abel