რატომ დაერქვა პასიფლორას (ვნების ყვავილს) ეს სახელი?
რომელ ვნებას ვგულისხმობთ? რა თქმა უნდა, არა რომანტიკულ გატაცებას. როგორც ამბობენ, XVI საუკუნეში რომის კათოლიკე მღვდლებს დაურქმევიათ ამ მცენარისთვის ეს სახელი. თურმე, ამ ყვავილის ზოგიერთი ნაწილი მათ იესო ქრისტეს ვნებას ანუ ტანჯვასა და სიკვდილს აგონებდათ. ყურადღებით დააკვირდით სურათს და არ გაგიჭირდებათ მათი თვალსაზრისის გაგება. ისინი ამბობდნენ, რომ ყვავილის გვირგვინის ხუთი ფურცელი და ფურცლის მსგავსი ჯამის ხუთი ფოთოლი გამოხატავდა ათ ერთგულ მოციქულს, რომლებიც ტანჯვისას არ მოშორებიან იესოს (მათ მოხერხებულად გამორიცხეს გამცემი იუდა და პეტრე, რომელმაც სამჯერ უარყო ქრისტე). ისინი ქრისტეს ეკლის გვირგვინსაც კი ხედავდნენ გვირგვინის ფურცლების ზემოთ თმასავით წვრილ სხივებში. ხუთი მტვრიანა (მამრობითი გამეტები) წარმოედგინათ ქრისტეს, სავარაუდო, ხუთ ჭრილობად. ბუტკო მთავრდება ღილის მსგავს დინგებად დაგვირგვინებულ სამ სვეტად, რომლებსაც დიდთავიან ლურსმნებს ამსგავსებდნენ. ამ სვეტებში ხედავდნენ ლურსმნებს, რომლებითაც იესო ძელზე გააკრეს. უდავოა, ამ მღვდლებს ფანტაზია არ აკლდათ.
როდესაც მათ ეს მშვენიერი ყვავილი აღმოაჩინეს, ის დღევანდელი ლათინური ამერიკის ტერიტორიაზე იზრდებოდა. დღეს კი მსოფლიოში ბევრგან გვხვდება, მათ შორის უამრავ ბოტანიკურ ბაღში. მისი დიამეტრი 13—150 მილიმეტრია. აგრეთვე განსაკუთრებული მრავალფეროვნებით გამოირჩევა.
ვნების ყვავილის დაახლოებით 400 სახეობა არსებობს, რომლებიც ჩვეულებრივ თბილ მხარეებში იზრდება. ზოგი საჭმელად ვარგის, ოდნავ მომჟავო ან ძალიან ტკბილ, ნაყოფს იძლევა. ამ ნაყოფისგან წვენს, ხილფაფას და ნაყინსაც კი ამზადებენ. ყველაზე დიდი ვნების ყვავილი აყიროს ჰგავს და სამ-ნახევარ კილოგრამს იწონის.
როგორც ხედავთ, ამ ყვავილზე უფრო მეტის თქმა შეიძლება, ვიდრე ეს ერთი შეხედვით ჩანს. საერთოდ კი 250 000-ზე მეტი სახეობის ფარულთესლოვანი და ყვავილოვანი მცენარე არსებობს! ასე რომ, მათ, ვისაც მეყვავილეობა იტაცებს, უხვი ინფორმაციის მიღება შეუძლიათ.
[სურათი 15 გვერდზე]
(სრული ტექსტი იხილეთ პუბლიკაციაში)
ჯამის ფოთლები
სხივები
გვირგვინის ფურცლები
სვეტები
მტვრიანები