თქვენ გაქვთ არჩევანის გაკეთების უფლება

ახალი სამედიცინო მიდგომა (დადებითი და უარყოფითი მხარეების აწონ-დაწონა) ექიმებსა და პაციენტებს უსისხლო მკურნალობის საკითხში თანამშრომლობას უადვილებს. ექიმები მსჯელობენ, როგორ იმოქმედებს გარკვეული წამალი ან ოპერაცია პაციენტზე. მსჯელობაში პაციენტებიც მონაწილეობენ.

მოდი ვნახოთ, რა შეიძლება გაკეთდეს ისეთი დაავადების შემთხვევაში, როგორიცაა, მაგალითად, ქრონიკული ტონზილიტი (გლანდების ანთება). ეს დაავადება რომ გქონოდათ, ალბათ ექიმს მიმართავდით. შეიძლება ორ ექიმთანაც კი მისულიყავით, რადგან ხშირად სპეციალისტები გვირჩევენ, სხვისი აზრიც მოვისმინოთ. ერთმა ექიმმა შეიძლება ქირურგიული ჩარევა გირჩიოთ და აგიხსნათ, რომ მოგიწევთ საავადმყოფოში გარკვეული ხნით დარჩენა, ტკივილის ატანა და დადგენილი საფასურის გადახდა. ის იმასაც გეტყვით, რომ ამ ოპერაციის დროს თითქმის არ იკარგება სისხლი და თითქმის არასდროს კვდება პაციენტი. მაგრამ მეორე ექიმმა შესაძლოა ანტიბიოტიკებით მკურნალობა გირჩიოთ. დაგინიშნავთ წამალს, გეტყვით, რა შედეგს მოგიტანთ და რა ეღირება. ექიმი იმასაც გეტყვით, რომ ძალიან ცოტა პაციენტის ორგანიზმი თუ რეაგირებს უარყოფითად ამ წამალზე.

გამოცდილი ექიმი ალბათ აწონ-დაწონის მკურნალობის დადებით და უარყოფით მხარეებს, მაგრამ ეს და სხვა ფაქტორები თქვენც უნდა გაითვალისწინოთ (მაგალითად, თქვენ უკეთესად იცით თქვენი ემოციური, სულიერი თუ ფინანსური მდგომარეობა, რა გავლენას მოახდენს თქვენი გადაწყვეტილება ოჯახის წევრებზე და ეწინააღმდეგება თუ არა ის თქვენს ეთიკურ პრინციპებს). ყოველივე ამის შემდეგ გააკეთებთ არჩევანს, მკურნალობის ერთ მეთოდზე დათანხმდებით და მეორეზე უარს იტყვით.

იმავეს თქმა შეიძლება იმ შემთხვევაშიც, თქვენს შვილს რომ ჰქონოდა ქრონიკული ტონზილიტი. მკურნალობის დადებითსა და უარყოფით მხარეებზე ექიმები თქვენ, როგორც მოსიყვარულე მშობლებს, ჩაგაყენებენ საქმის კურსში, რადგან უშუალოდ თქვენ ზრუნავთ თქვენს შვილებზე. ყოველივეს აწონ-დაწონის შემდეგ მიიღებდით გააზრებულ გადაწყვეტილებას, რაც თქვენი შვილის ჯანმრთელობასა და, შესაძლოა, სიკვდილ-სიცოცხლესაც კი შეხებოდა. შესაძლოა გარკვეული რისკის მიუხედავად თანხმობა გეთქვათ ოპერაციაზე. სხვა მშობელმა შეიძლება გართულებების მიუხედავად ანტიბიოტიკებით მკურნალობა არჩიოს. როგორც ექიმების რჩევები, ისე პაციენტებისა თუ მშობლების შეხედულებები განსხვავდება ერთმანეთისგან, თუმცა ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ისინი გააზრებულ გადაწყვეტილებებს არ იღებენ.

რა შეიძლება ითქვას სისხლის გამოყენებაზე? ვინც ობიექტურად იკვლევს ფაქტებს, ვერ უარყოფს, რომ სისხლის გადასხმას დიდი რისკი ახლავს თან. მასაჩუსეტსის ერთ-ერთი საავადმყოფოს სისხლის გადასხმის განყოფილების გამგემ, დ-რ ჩარლზ ჰაგინზმა თქვა: „სისხლი არასოდეს ყოფილა ისე უსაფრთხო, როგორც დღეს, თუმცა მას სრულიად უსაფრთხოდ მაინც ვერ მივიჩნევთ. იმ ნივთიერებათა შორის, რომლებიც მედიცინაში გამოიყენება, სისხლი ყველაზე საშიშია“ („The Boston Globe Magazine“, 4 თებერვალი, 1990 წ.).

სამედიცინო პერსონალს დროული რჩევა მიეცა: „აუცილებელია, ხელახლა გადახედოთ სისხლის გადასხმასთან დაკავშირებულ რისკ-ფაქტორებს და ეძებოთ ალტერნატიული მეთოდები“ (კურსივი ჩვენია. „Perioperative Red Cell Transfusion“, National Institutes of Health conference, 27—29 ივნისი, 1988 წ.).

ექიმების თვალსაზრისი სისხლის გამოყენების დადებით და უარყოფით მხარეებზე შეიძლება განსხვავდებოდეს. ერთმა ექიმმა შეიძლება მრავალჯერ გადაუსხას სისხლი პაციენტებს და დარწმუნებულიც იყოს, რომ ღირს რისკზე წასვლა; მეორე კი შეიძლება გაუმართლებლად მიიჩნევდეს რისკზე წასვლას, რადგან უსისხლო მკურნალობითაც აღწევს წარმატებას, თუმცა საბოლოო გადაწყვეტილება მაინც პაციენტმა ან მშობელმა უნდა მიიღოს. რატომ? იმიტომ რომ ეს თქვენს, როგორც პაციენტის (ან თქვენი შვილის) სხეულს, სიცოცხლეს, ეთიკურ პრინციპებსა და ღმერთთან ძვირფას ურთიერთობას ეხება.

თქვენს უფლებებს აღიარებენ

დღეს ბევრ ქვეყანაში პაციენტებს სრული უფლება აქვთ, თავად აირჩიონ მკურნალობის მეთოდი. „კანონი გააზრებული თანხმობის შესახებ დაფუძნებულია ორ პირობაზე: 1) პაციენტს უფლება აქვს, მიიღოს დამაკმაყოფილებელი ინფორმაცია, რათა გადაწყვიტოს, დათანხმდება თუ არა შემოთავაზებულ მკურნალობას; 2) პაციენტს უფლება აქვს, დათანხმდეს ან უარი თქვას ექიმის მიერ შემოთავაზებულ მკურნალობაზე. . . თუ ანგარიში არ გაეწევა პაციენტის უფლებას, აირჩიოს მკურნალობის მეთოდი და მოითხოვოს გარკვეული პირობები, კანონი გააზრებული თანხმობის შესახებ ყოველგვარ აზრს კარგავს“ („Informed Consent—Legal Theory and Clinical Practice“, 1987 წ.)a.

ზოგ პაციენტს არ აძლევენ თავისი უფლებების დაცვის საშუალებას. შეიძლება ახლობელი დაჟინებით გარწმუნებდეთ ტონზილექტომიისა (გლანდების ოპერაცია) ან ანტიბიოტიკებით მკურნალობის უპირატესობაში, შეიძლება ექიმი დარწმუნებული იყოს თავისი რჩევის უტყუარობაში, ან იურიდიული თუ ფინანსური ინტერესებიდან გამომდინარე საავადმყოფოს ნებისმიერი თანამშრომელი შემოგედავოთ თქვენი არჩევანის გამო.

„ბევრი ორთოპედი უარს აცხადებს იეჰოვას მოწმე პაციენტებისთვის ოპერაციის გაკეთებაზე, — ამბობს დ-რ კარლ ლ. ნელსონი. — ჩვენ ვცნობთ პაციენტის უფლებას, უარი თქვას მკურნალობის ამა თუ იმ მეთოდზე. თუკი შესაძლებელია ოპერაციის უსაფრთხოდ წარმართვა, მაგალითად, სისხლის გადასხმის გარეშე, მაშინ უსისხლო მკურნალობაც უნდა გვქონდეს ალტერნატივად“ („The Journal of Bone and Joint Surgery“, 1986 წ.).

შეგნებული პაციენტი ექიმს არ მოსთხოვს იმ მეთოდით მკურნალობას, რომელშიც ექიმს გამოცდილება არა აქვს. როგორც დ-რმა ნელსონმა აღნიშნა, მრავალ კვალიფიცირებულ ექიმს შეუძლია პაციენტის შეხედულებების გათვალისწინება. გერმანიაში ერთმა თანამდებობის პირმა განაცხადა: „ექიმს არა აქვს უფლება, უარი თქვას იეჰოვას მოწმეებისთვის დახმარების გაწევაზე. . . მხოლოდ იმ მიზეზით, რომ მათ სამკურნალოდ ნებისმიერ სამედიცინო საშუალებას ვერ მიმართავს. ის ვალდებულია, დაეხმაროს პაციენტებს მაშინაც კი, როცა მათ დასახმარებლად ამა თუ იმ მეთოდს ვერ გამოიყენებს“ („Der Frauenarzt“, მაისი/ივნისი, 1983 წ.). საავადმყოფოებს მხოლოდ ფინანსური მიზნები არ უნდა ამოძრავებდეს. მათ ყოველგვარი დისკრიმინაციის გარეშე უნდა აღმოუჩინონ პაციენტებს დახმარება. კათოლიკე თეოლოგი რიჩარდ ჯ. დევაინი აღნიშნავს: „მართალია, საავადმყოფოს პერსონალმა ყველაფერი უნდა გააკეთოს პაციენტის სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად, მაგრამ პაციენტის სინდისსაც უნდა გაუწიოს ანგარიში. უნდა მოერიდონ იძულების ნებისმიერ ფორმას, იქნება ეს სისხლის გადასხმაზე პაციენტის დაყოლიება სიტყვიერად თუ სასამართლოს გადაწყვეტილების ძალით“ („Health Progress“, ივნისი, 1989 წ.).

სასამართლოს გარეშე

მრავალი ადამიანი იმ აზრისაა, რომ სასამართლო არ უნდა წყვეტდეს პირადად გადასაწყვეტ სამედიცინო საკითხებს. რას გააკეთებდით, თუ თქვენ ანტიბიოტიკებით მკურნალობას აირჩევდით, მაგრამ ვიღაც სასამართლოს ძალით ტონზილექტომიას გაიძულებდათ? ექიმს შეეძლო ეფიქრა, რომ თავისი შემოთავაზებული მკურნალობის მეთოდი საუკეთესოა, მაგრამ ის არ უნდა შეეცადოს თავის აზრს იურიდიული საფუძველი მოუძებნოს და თქვენი უფლებები შელახოს. ბიბლიის თვალსაზრისით სისხლის გადასხმა და მრუშობა ერთი და იგივე ცოდვაა. ამიტომ, თუ ქრისტიანს სისხლის გადასხმას დააძალებ, ეს გაუპატიურების ტოლფასი იქნებოდა (საქმეები 15:28, 29).

როგორც ერთ წიგნშია ნათქვამი, ზოგი სასამართლო იმდენად მწვავედ რეაგირებს პაციენტის გადაწყვეტილებაზე, რომელიც თავისი რელიგიური შეხედულების გამო გარკვეულ რისკზე მიდის, „რომ ხელოვნურად ქმნის იურიდიულ საფუძველს სისხლის გადასხმისთვის“. ისინი ამას ხან პაციენტის ფეხმძიმობით, ხან ბავშვებზე ზრუნვის აუცილებლობით ამართლებენ. „ეს ხელოვნურად მოყვანილი არგუმენტებია“, — ნათქვამია წიგნში. „ზრდასრულ ადამიანებს აქვთ მკურნალობაზე უარის თქმის უფლება“ („Informed Consent for Blood Transfusion,“ 1989 წ.).

სისხლის გადასხმის მომხრეებს ავიწყდებათ, რომ იეჰოვას მოწმეები მკურნალობის წინააღმდეგ არ არიან; ისინი უარს აცხადებენ მხოლოდ ერთ მეთოდზე, რომელიც სპეციალისტების აზრითაც კი დიდ საფრთხეს უქმნის პაციენტს. როგორც წესი, პაციენტის მკურნალობა არაერთი მეთოდით შეიძლება. მკურნალობის ერთ მეთოდს ერთი რისკი ახლავს თან, მეორეს — მეორე. ნუთუ მოსამართლესა და ექიმს თქვენზე მეტად აღელვებთ თქვენი კეთილდღეობა? თავად განსაჯეთ. იეჰოვას მოწმეებს მტკიცე პოზიცია აქვთ, მათ ნაცვლად სხვა ვერ მიიღებს გადაწყვეტილებას; ღვთის წინაშე თავად მათ აკისრიათ პასუხისმგებლობა.

თუ სასამართლო გადაწყვეტილებით გაიძულებენ, თქვენთვის მიუღებელი მეთოდით იმკურნალოთ, როგორ იმოქმედებს ეს თქვენს სინდისზე და, საერთოდ, თქვენს ცხოვრებაზე? დ-რ კონრად დრებინგერი წერდა: „ექიმს მხოლოდ პატივმოყვარეობა თუ დაახუჭვინებს თვალს პაციენტის სინდისზე, მისთვის მიუღებელი მეთოდით მკურნალობა რომ მოახვიოს თავს. შეიძლება მან ფიზიკურად განკურნოს პაციენტი, მაგრამ ემოციურად გაანადგუროს“ („Der Praktische Arzt“, ივლისი, 1978 წ.).

ბავშვებზე ზრუნვა

ექიმები ძირითადად იმ შემთხვევაში მიმართავენ სასამართლოს, თუ საქმე ბავშვებისთვის სისხლის გადასხმას ეხება. როდესაც მშობლები უსისხლო მკურნალობას ითხოვენ, ზოგი ექიმი სასამართლოს ძალით ცდილობს სისხლის გადასხმაზე ნებართვის მიღებას. რასაკვირველია, ქრისტიანები მიესალმებიან იმ კანონებსა თუ სასამართლო გადაწყვეტილებებს, რომლებიც ბავშვებს ძალადობისა და უყურადღებობისგან იცავს. შესაძლოა, გაგიგიათ ისეთი სამწუხარო შემთხვევები, როდესაც მშობლები ულმობლად ექცეოდნენ შვილებს ან უარს ამბობდნენ მათ მკურნალობაზე. ცხადია, ასეთ შემთხვევებში სახელმწიფომ უნდა დაიცვას მზრუნველობას მოკლებული ბავშვები, მაგრამ ის სხვა შემთხვევაა, როცა მზრუნველი მშობელი ეფექტურ, უსისხლო მკურნალობას ითხოვს.

სასამართლო ძირითადად საავადმყოფოში მწოლიარე ბავშვების საქმეში ერევა. რატომ დააწვინეს ბავშვები საავადმყოფოში? მზრუნველ მშობლებს ბავშვები საავადმყოფოში კვალიფიციური მკურნალობის ჩასატარებლად მიჰყავთ. ბავშვებზე ზრუნვის მაგალითი ქრისტიან მშობლებს იესომ მისცა. ბიბლიაში ნათქვამია, რომ მეძუძური დედა თავს ევლება შვილებს. იეჰოვას მოწმეებსაც უსაზღვროდ უყვართ შვილები (1 თესალონიკელები 2:7; მათე 7:11; 19:13—15).

როგორც წესი, მშობლების მოვალეობაა იმ გადაწყვეტილებების მიღება, რომლებიც შვილების უსაფრთხოებასა და სიცოცხლეს უზრუნველყოფს; მაგალითად, რით გათბება ოჯახი, ბუნებრივი აირით თუ შეშით? სამოგზაუროდ ბავშვებს თან წაიყვანენ თუ არა? ატარებენ ბავშვებს ცურვაზე? ასეთი გადაწყვეტილებების მიღება გარკვეულ რისკთან და ზოგჯერ სიკვდილ-სიცოცხლის საკითხთანაც კი შეიძლება იყოს დაკავშირებული. მაგრამ საზოგადოება აღიარებს, რომ უმეტეს შემთხვევაში ბავშვების საკეთილდღეოდ გადაწყვეტილებების მიღება მშობელზე უკეთ არავის შეუძლია.

1979 წელს შეერთებული შტატების უზენაესმა სასამართლომ განაცხადა: „ოჯახის შესახებ კანონის არსი იმაში მდგომარეობს, რომ ბავშვებს აკლიათ ის, რაც მშობლებს აქვთ: რთული გადაწყვეტილების მისაღებად საჭირო მოწიფულობა, გამოცდილება და განსჯის უნარი. . . თუ მშობლის გადაწყვეტილებას [მკურნალობის საკითხში] გარკვეული რისკი ახლავს თან, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ გადაწყვეტილების მიღების უფლება ავტომატურად გადაეცემა რომელიმე დაწესებულებას ან თანამდებობის პირს“ (Parham v. J.R.).

იმავე წელს ნიუ-იორკის სააპელაციო სასამართლომ გამოსცა დადგენილება: «ეწევა თუ არა ბავშვს სათანადო სამედიცინო დახმარება, განსაზღვრავს ის მნიშვნელოვანი ფაქტორი, . . ყველა გარემოების გათვალისწინებით აირჩიეს თუ არა მშობლებმა სამედიცინო თვალსაზრისით მისაღები მკურნალობის მეთოდი. არ შეიძლება, ცალსახად დავსვათ საკითხი და მშობლის გადაწყვეტილებას „სწორი“ ან „არასწორი“ ვუწოდოთ. მედიცინის პროგრესის მიუხედავად დღესდღეობით მაინც რთულია ამის გადაჭრით თქმა. სასამართლო ვერ გასწევს მეურვეობას» (In re Hofbauer).

გავიხსენოთ ის შემთხვევა, როცა მშობელი ან ქირურგიულ ჩარევას ირჩევს ან ანტიბიოტიკებით მკურნალობას. ორივე მეთოდს ახლავს თან გარკვეული რისკი, ამიტომ მოსიყვარულე მშობლებმა თავად უნდა აწონ-დაწონონ ამა თუ იმ მეთოდის დადებითი და უარყოფითი მხარეები, აგრეთვე სხვა ფაქტორები და მხოლოდ შემდეგ გააკეთონ არჩევანი. ერთ-ერთ სამედიცინო ჟურნალში დ-რ ჯონ სემიუელსმა მოსამართლეებს ურჩია, რომ შეეხსენებინათ პრინციპები პუბლიკაციიდან „სახელმძღვანელო მოსამართლეთათვის, როგორ მიიღონ სამედიცინო დადგენილება ბავშვების მკურნალობის შემთხვევაში“. ამ პუბლიკაციაში ეწერა:

„დღეს მედიცინა ჯერ კიდევ არ არის ისე განვითარებული, რომ ექიმმა დანამდვილებით თქვას, გადარჩება პაციენტი თუ არა. . . თუ შესაძლებელია მკურნალობის მეთოდის არჩევა, მაგალითად, თუ ექიმის მიერ შემოთავაზებული მკურნალობის მეთოდი 80-პროცენტიან გარანტიას იძლევა, მაგრამ მშობელს არ სურს ამ მეთოდით შვილის მკურნალობა და ირჩევს იმ მეთოდს, რომელიც ასიდან მხოლოდ 40 შემთხვევაში იქნება წარმატებული, ექიმმა ავადმყოფს ის მკურნალობა უნდა ჩაუტაროს, რომელიც მშობლისთვის არის მისაღები, თუმცა სამედიცინო თვალსაზრისით შეიძლება უფრო მეტი რისკი ახლდეს თან“ („Anesthesiology News“, ოქტომბერი, 1989 წ.).

თუ მხედველობაში მივიღებთ იმას, რომ სისხლის გადასხმას მრავალი სერიოზული საშიშროება მოჰყვება, და იმასაც, რომ მკურნალობის მრავალი ალტერნატიული საშუალება არსებობს, სისხლის გადასხმაზე უარის თქმა ნაკლებად სახიფათოა.

ჩვეულებრივ, როცა შვილს ოპერაცია სჭირდება, ქრისტიანი მშობლები ბევრ ფაქტორს ითვალისწინებენ. სისხლის გადასხმით ჩატარდება თუ უსისხლოდ, ნებისმიერ ოპერაციას ახლავს თან გარკვეული რისკი. რომელი ქირურგი იძლევა აბსოლუტურ გარანტიას? მშობლებმა იციან, რომ გამოცდილი ექიმები იეჰოვას მოწმე ბავშვებს სისხლის გადასხმის გარეშე წარმატებით უკეთებენ ოპერაციებს. მკურნალი ექიმი ან საავადმყოფოს მთავარი ექიმი მკურნალობის გარკვეულ მეთოდსაც რომ ანიჭებდეს უპირატესობას, სასამართლო მოსმენებზე დროისა და ენერგიის ხარჯვის ნაცვლად, უმჯობესი იქნებოდა მშობლებთან თანამშრომლობა. მშობლებს შეუძლიათ შვილები იმ საავადმყოფოში გადაიყვანონ, სადაც სამედიცინო პერსონალს უსისხლო მკურნალობის გამოცდილებაც აქვს და სურვილიც. უსისხლო მკურნალობა მკურნალობის გაცილებით უკეთესი მეთოდია, რადგან, როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, ეს ოჯახებს ეხმარება როგორც სამკურნალო, ისე არასამკურნალო მიზნების მიღწევაში.

[სქოლიოები]

[ჩარჩო 18 გვერდზე]

იურიდიული საკითხების მოგვარება

შეიძლება გაინტერესებთ, რატომ ცდილობს ზოგი ექიმი და საავადმყოფო სასამართლოსგან სისხლის გადასხმის ნებართვის მიღებას. ხშირად ამას პასუხისგების შიშით აკეთებენ.

ასეთი შიში უსაფუძვლოა, როცა საქმე იეჰოვას მოწმეების უსისხლოდ მკურნალობას ეხება. ალბერტ აინშტაინის სახელობის სამედიცინო ინსტიტუტის (აშშ) ერთ-ერთი ექიმი წერს: «მოწმეთა უმრავლესობა უყოყმანოდ ავსებს ამერიკის სამედიცინო საზოგადოების ბლანკს, რომელიც ექიმებსა და საავადმყოფოებს პასუხისმგებლობისგან ათავისუფლებს. ბევრი მათგანი ატარებს სამედიცინო ბარათს. სწორად ხელმოწერილი და დათარიღებული ფორმა „არავითარი სისხლის შემცველი პრეპარატი“ ოფიციალური საბუთია და იურიდიული ძალა აქვს» („Anesthesiology News“, ოქტომბერი, 1989 წ.).

უსისხლო მკურნალობისთვის იეჰოვას მოწმეები მზად არიან, ექიმი ან საავადმყოფო იურიდიულ საფუძველზე გაათავისუფლონ პასუხისმგებლობისგან. მედიკოსების რჩევისამებრ, თითოეული მოწმე ატარებს სამედიცინო დოკუმენტს. ეს დოკუმენტი ყოველწლიურად იცვლება და მასზე თანხმობას ხელმოწერით ადასტურებენ პაციენტი და მისი მოწმეები, ხშირ შემთხვევაში მისი უახლოესი ნათესავები.

1990 წლის მარტში, ონტარიოს უზენაესმა სასამართლომ (კანადა) მიიღო გადაწყვეტილება, რომელშიც აღნიშნული იყო: „ეს ბარათი ადასტურებს მფლობელის პოზიციას, და ამ ბარათის საფუძველზე პაციენტს შეუძლია კანონიერად განსაზღვროს ექიმთან დასადები წერილობითი ხელშეკრულების პირობები“. პროფესორმა დანიელ ანდერსენმა დაწერა: „თუ პაციენტი წერილობით აცხადებს, რომ იეჰოვას მოწმეა და სისხლს არ გადაისხამს, პაციენტის უფლების ხელშეუხებლობის საფუძველზე პატივი უნდა ვცეთ მის სურვილს, მისი პოზიცია სიტყვიერად რომც არ იყოს გამოხატული“ („Medicinsk Etik“, 1985 წ.).

მოწმეები აგრეთვე ავსებენ პაციენტის თანხმობის ბლანკს. მაგალითად, ბლანკში, რომელსაც ფრაიბურგის (გერმანია) საავადმყოფოში იყენებენ, დატოვებულია თავისუფალი ადგილი, სადაც ექიმი წერს, რა ინფორმაცია მიაწოდა პაციენტს მკურნალობაზე. პაციენტისა და ექიმის ხელმოწერების ზემოთ აღნიშნულია: „როგორც იეჰოვას მოწმეთა რელიგიური ორგანიზაციის წევრი, კატეგორიულ უარს ვაცხადებ ოპერაციის დროს უცხო სისხლის ან სისხლის კომპონენტების გადასხმაზე. ჩემთვის ცნობილია, რომ მკურნალობის დაგეგმილი მეთოდი უფრო სარისკოა სისხლდენასთან დაკავშირებული გართულებების შემთხვევაში. ამ საკითხზე დაწვრილებითი ინფორმაციის მიღების შემდეგ მოვითხოვ, რომ ოპერაცია გამიკეთდეს უცხო სისხლის ან სისხლის კომპონენტების გამოყენების გარეშე“ („Herz Kreislauf“, აგვისტო, 1987 წ.).

სინამდვილეში, უსისხლო მკურნალობა ამცირებს რისკს. მოწმეები მზად არიან ზედმეტი საზრუნავისგან გაათავისუფლონ მედპერსონალი და საშუალება მისცენ მას, თავისუფლად შეასრულოს თავისი მოვალეობა — პაციენტებს გამოჯანმრთელებაში დაეხმაროს. ასეთი თანამშრომლობა ხელს აძლევს ორივე მხარეს, — როგორც ეს ექიმმა ანგელოს ა. კამბურისმა აღნიშნა სტატიაში „იეჰოვას მოწმეებისთვის გაკეთებული სერიოზული აბდომინალური (მუცლის) ოპერაციები“:

«ქირურგიულ ჩარევამდე დადებული ხელშეკრულება ქირურგს ავალდებულებს, დაიცვას მასში მოცემული პირობები, იმისდა მიუხედავად, როგორ წარიმართება ოპერაცია და ოპერაციის შემდგომი პერიოდი. ეს დადებითად განაწყობს პაციენტს ოპერაციისთვის, ხოლო ქირურგს საშუალებას აძლევს, იურიდიულ და „ფილოსოფიურ“ საკითხებზე ფიქრის ნაცვლად, ყურადღება ოპერაციის მსვლელობაზე გადაიტანოს. ამგვარად ის მაქსიმალურად გამოიყენებს თავის შესაძლებლობებს და საუკეთესოდ იზრუნებს პაციენტის ინტერესებზე» („The American Surgeon“, ივნისი, 1987 წ.).

[ჩარჩო 19 გვერდზე]

„არასაჭირო მეთოდების გამოყენება ჯანდაცვის ხარჯებს ზრდის. . . სისხლის გადასხმა ძვირიც ჯდება და მას დიდი რისკიც ახლავს თან. ამერიკის საავადმყოფოთა აკრედიტაციის გაერთიანებულმა კომისიამ სისხლის გადასხმა იმ პროცედურად მოიხსენია, რომელსაც „ხშირად მიმართავენ და საფრთხე და შეცდომები ახლავს თან“ („Transfusion“, ივლისი/აგვისტო, 1989 წ.).

[ჩარჩო 20 გვერდზე]

ამერიკის შეერთებული შტატები: „მკურნალობის არჩევის უფლება გულისხმობს იმას, რომ პაციენტს შეუძლია, უარი თქვას მხოლოდ განსაზღვრული ან ყველანაირი სახის მკურნალობაზე, ან თვითონ აირჩიოს მკურნალობის ალტერნატიული მეთოდი“ („Special Committee on Biomedical Ethics“, American Hospital Association, 1985 წ.).

გერმანია: „დახმარების აღმოჩენისა და სიცოცხლის შენარჩუნების საკითხზე ბევრად უფრო მნიშვნელოვანია პაციენტის უფლების დაცვა, თავად რომ გადაწყვიტოს, მკურნალობის რომელ მეთოდს აირჩევს. ამიტომ პაციენტს არ უნდა გადაესხას სისხლი თავისივე ნების საწინააღმდეგოდ“ („Herz Kreislauf“, აგვისტო, 1987 წ.).

იაპონია: «მედიცინაში „აბსოლუტური“ არაფერი არსებობს. ექიმები ფიქრობენ, რომ თანამედროვე მედიცინას საუკეთესო კურსი აქვს აღებული, და მიჰყვებიან კიდეც მას, მაგრამ მათ არ უნდა დააძალონ პაციენტს იმ მეთოდებით მკურნალობა, რასაც თვითონ უწოდებენ „აბსოლუტურს“. პაციენტებსაც უნდა ჰქონდეთ არჩევნის გაკეთების უფლება» („Minami Nihon Shimbun“, 28 ივნისი, 1985 წ.).

[ჩარჩო 21 გვერდზე]

„შევნიშნე, რომ [იეჰოვას მოწმეთა] ოჯახებში ძალიან ახლო და თბილი ურთიერთობა სუფევს, — აღნიშნავს დ-რ ლორენს ს. ფრანკელი. — ბავშვები კარგად აღზრდილები და ყურადღებიანები არიან და ხალხს პატივს სცემენ. . . ისინი ზედმიწევნით მიჰყვებიან სამედიცინო მითითებებს, რაც იმაზე მეტყველებს, რომ მზად არიან სამედიცინო დახმარების მისაღებად, თუ ეს მათ რელიგიურ შეხედულებებს არ ეწინააღმდეგება“ (Department of Pediatrics, M. D. Anderson Hospital and Tumor Institute, Houston, U.S.A., 1985 წ.).

[ჩარჩო 22 გვერდზე]

დ-რ ჯეიმზ ლ. ფლეჩერ უმცროსი აღნიშნავს: „ვშიშობ, რომ მედიცინაში ხშირად პროფესიული თავდაჯერებულობა საღ აზრს ახშობს. მკურნალობის მეთოდს, რომელსაც დღეს საუკეთესოდ მიიჩნევენ, ხვალ შეცვლიან ან სულაც მიუღებლად გამოაცხადებენ. მაშ, ვინ უფრო ქმნის საფრთხეს, მორწმუნე მშობელი თუ ის თავდაჯერებული ექიმი, რომელიც დარწმუნებულია, რომ თავისი შემოთავაზებული მკურნალობის მეთოდი უალტერნატივოა?“ („Pediatrics“, 1988 წ.).