ᲐᲠᲐᲓᲘ

1. ბენიამინის ტომის ერთ-ერთი შტოს თავკაცი, რომელიც ერთ დროს იერუსალიმში ცხოვრობდა (1მტ. 8:15, 28).

2. ქალაქი ქანაანის სამხრეთ საზღვართან, რომლის მეფეც თავს დაესხა ისრაელს ქანაანთან მიახლოებისას. ისრაელებმა გაანადგურეს ის მხარე და იმ ადგილს „ხორმა“ უწოდეს, რაც ნიშნავს „გასანადგურებელს“ (რც. 21:1—3; 33:40). თუმცა ისინი იქ არ დასახლებულან და, როგორც ჩანს, იმ მხარის ზოგიერთი მაცხოვრებელი გადაურჩა კიდეც განადგურებას. ამით აიხსნება ის, თუ რატომაა არადის მეფე შესული იმ 31 მეფის ჩამონათვალში, რომლებიც იესო ნავეს ძემ მოგვიანებით ერთიმეორის მიყოლებით დაამარცხა (იეს. 12:14). გარკვეული დროის შემდეგ არადის სამხრეთით არსებულ უდაბნო ადგილას „კენიელის, მოსეს სიმამრის, შთამომავლები“ დასახლდნენ (მსჯ. 1:16).

ისრაელის ქალაქ არადს, ძირითადად, აიგივებენ ნეგების მხარეში არსებულ ერთ-ერთ ყველაზე გამორჩეულ მაღლობთან — თელ-არადთან. ის მდებარეობს ბორცვიან ველზე, ბეერ-შებადან აღმოსავლეთით დაახლოებით 28 კმ-ში. თელ-არადის ტერიტორიაზე წარმოებული გათხრების დროს აღმოჩენილია 200-მდე ოსტრაკონი, ანუ თიხის ფირფიტა, რომელთაგან თითქმის ნახევარზე გაკეთებულია ებრაული წარწერები, დანარჩენზე კი — არამეული. ერთ-ერთი ასეთი თიხის ჭურჭლის ნატეხზე, რომელიც ძვ. წ. მეშვიდე საუკუნის მეორე ნახევრით თარიღდება, ვკითხულობთ: „ჩემს ბატონ ელიაშიბს: იეჰოვამ მოგცეს მშვიდობა... ის ცხოვრობს იეჰოვას სახლში“ (სურათი, ტ. 1, გვ. 325).

იმის გამო, რომ თელ-არადის ტერიტორიაზე არ მოიპოვება გვიანდელი ქანაანისდროინდელი არტეფაქტები, არქეოლოგი იოჰანან აჰარონი ვარაუდობს, რომ ქანაანელთა არადი მდებარეობდა თელ-ელ-მილჰიში (თელ-მალჰატა), თელ-არადიდან სამხრ.-დას-ით 12 კმ-ში.

ციხე-სიმაგრის ნანგრევები თელ-არადში. ამ ტერიტორიასთან ახლოს ნაპოვნ ერთ-ერთ ოსტრაკონზე, რომელზეც ებრაულ ენაზეა გაკეთებული წარწერა, მოხსენიებულია „იეჰოვას სახლი“.