ძელზე ჩამოკიდება

იეჰოვას მიერ ისრაელისთვის მიცემული კანონის თანახმად, ზოგი ბოროტმოქმედი მოკვლის შემდეგ ძელზე უნდა დაეკიდათ იმის ნიშნად, რომ ის ღვთისგან იყო დაწყევლილი. ამავდროულად, ეს გამაფრთხილებელი მაგალითი იქნებოდა ყველასთვის, ვინც მას დაინახავდა. ცხედარი დაღამებამდე უნდა ჩამოეხსნათ ძელიდან და დაემარხათ. თუ მას მთელი ღამე დატოვებდნენ ძელზე, ღვთის მიერ ისრაელისთვის სამკვიდროდ მიცემული მიწა წაიბილწებოდა (კნ. 21:22, 23). ისრაელები ამ წესს მაშინაც იცავდნენ, როცა ძელზე არაებრაელს ჰკიდებდნენ (იეს. 8:29; 10:26, 27).

საულის ორი ვაჟი და ხუთი შვილიშვილი, რომლებიც დავითმა გაბაონელებს გადასცა მოსაკლავად, იმავე ღამით არ დაუმარხავთ. ისინი ღია ცის ქვეშ დატოვეს ქერის მკის დაწყებიდან (მარტი-აპრილი) იქამდე, სანამ წვიმა არ მოვიდა, რაც სავარაუდოდ, მკის დასრულების შემდეგ მოხდა. გაბაონელებს ამის უფლება, როგორც ჩანს, იმიტომ მისცეს, რომ საულმა მთელი ერი ცოდვაში გახვია, რადგან მოკლა ზოგიერთი გაბაონელი და ამგვარად საუკუნეების წინ იესო ნავეს ძის მიერ მათთან დადებული შეთანხმება დაარღვია (იეს. 9:15). საულის საქციელის გამო იეჰოვას რისხვის ნიშნად შიმშილობა იმ მიწაზე სამ წელიწადს იყო. ცხედრები ძელებზე იქამდე დატოვეს, სანამ წვიმა არ წამოვიდა და გვალვა არ დასრულდა, რითაც იეჰოვამ მიანიშნა, რომ მისი რისხვა დაცხრა. ამის შემდეგ დავითის ბრძანებით ჩამოკიდებულთა ძვლები დამარხეს, რის შემდეგაც „მოისმინა ღმერთმა მათი [ხალხის] ვედრება“ (2სმ. 21:1—14).

წიგნ „ესთერში“ ძელზე ჩამოკიდების რამდენიმე შემთხვევაა მოხსენიებული. თითოეულ შემთხვევაში გამოყენებულია ერთი და იგივე ებრაული სიტყვა (თალაჰ, ნიშნავს დაკიდებას). ჰამანის ათ ვაჟზე კონკრეტულადაა ნათქვამი, რომ იუდეველებმა მოკლეს და მეორე დღეს ძელზე ჩამოკიდეს (ესთ. 9:7—10, 13, 14). როგორც ჩანს, ისინიც მოკლეს, ვინც მეფის წინააღმდეგ წავიდნენ, და მათი ცხედრები ხალხის დასანახად ძელზე ჩამოკიდეს (ესთ. 2:21—23; 7:9, 10). იგივე ებრაული სიტყვაა გამოყენებული იქაც, სადაც საუბარია ფარაონის მცხობელთა უფროსის ძელზე ჩამოკიდებაზე (დბ. 40:22; 41:13).

ისრაელის მეზობელი ერები, როგორც წესი, უფრო მკაცრ მეთოდებს მიმართავდნენ ადამიანთა დასასჯელად და მათ შესარცხვენად, ვისაც სიკვდილით სჯიდნენ. როცა ბაბილონის ჯარმა იერუსალიმი აიღო, მთავრები სასტიკად დასაჯეს — ცალი ხელით ჩამოკიდეს (გდ. 5:12).

იესო ქრისტე პალესტინის რომაელი მმართველის ბრძანებით ცოცხალი მიალურსმეს ძელზე (ინ. 20:25, 27). მოციქულმა პავლემ ახსნა, რომ იუდეველების კეთილდღეობას ემსახურებოდა ის, თუ როგორ მოკლეს იესო. იგი წერს: «ქრისტემ გამოსასყიდით გაგვათავისუფლა კანონის წყევლისგან — თვითონ გახდა დაწყევლილი ჩვენ ნაცვლად, რადგან დაწერილია: „დაწყევლილია ყოველი ძელზე დაკიდებული“» (გლ. 3:13; იხ. ძელზე გაკვრა).

ბიბლიაში ორი ადამიანის შემთხვევაა ჩაწერილი, რომლებმაც თავი ჩამოიხრჩეს. ერთი იყო დავითის მრჩეველი, ახითოფელი, რომელმაც უღალატა მას (2სმ. 17:23). ახითოფელის საქციელი პირველსახე იყო იმისა, რაც იესოს ერთ-ერთმა მოციქულმა, იუდა ისკარიოტელმა გააკეთა — მან უღალატა იესოს (ფს. 41:9; ინ. 13:18), და თავიც ჩამოიხრჩო (მთ. 27:5). მასზე წერია, რომ „მიწაზე თავით დაენარცხა, შუაზე გასკდა და ნაწლავები გადმოსცვივდა“ (სქ. 1:18), რაც შესაძლოა იმით იყო გამოწვეული, რომ თოკი, რომლითაც თავს იხრჩობდა, გაწყდა, ან ტოტი, რომელზეც თოკი იყო ჩამოკიდებული, ჩამოტყდა.