ᲤᲐᲠᲐᲜᲘ

დიდი და ვრცელი უდაბნოს უმეტესი ნაწილი, სადაც ისრაელი დაახლ. 38 წლის განმავლობაში დახეტიალობდა მანამ, სანამ აღთქმულ მიწაზე შევიდა (რც. 10:11, 12; კნ. 2:14). ფარანს არ გააჩნდა კონკრეტული საზღვრები, ის სინაის ნახევარკუნძულის ცენტრალურ და ჩრდილო-აღმოსავლეთ ნაწილებს მოიცავდა. აღმოსავლეთით მას ესაზღვრებოდა არაბის სახელით ცნობილი რიფტული ხეობის ნაწილი და აკაბის ყურე, სამხრეთით — სინაის უდაბნო, სამხრეთ-დასავლეთით — სინის უდაბნო, ხოლო ჩრდილო-დასავლეთითა და ჩრდილოეთით — ეთამისა და შურის უდაბნოები. ჩრდილო-აღმოსავლეთში, მკვდარი ზღვისკენ ფარანი უერთდებოდა ცინის უდაბნოს, რომელიც ალბათ შედიოდა კიდეც მის შემადგენლობაში, და შემდეგ შესაძლოა ბეერ-შებამდეც კი აღწევდა, რომელიც იუდას მთებთან ახლოს მდებარეობდა (1სმ. 25:1, 2).

ფარანის უმეტეს ნაწილს წარმოადგენდა კირქვიანი მთები და ზეგნები. მისი ცენტრალური ნაწილის სიმაღლე 600-დან 750 მ-მდე მერყეობდა (კნ. 33:2; შდრ. აბკ. 3:3). ფარანი იყო იმ „დიდი და შიშის მომგვრელი უდაბნოს“ ნაწილი, რომელზეც საუბარია კანონის 1:1-ში, 19-სა და 8:15-ში. ამ უხეშ და ველურ მიწაზე მცენარეულობა მხოლოდ მოკლე წვიმიანი სეზონების დროს იზრდება; წყაროებიც იშვიათად გვხვდება. ეს ფაქტორები მკაფიოდ უსვამს ხაზს იმას, რომ ისრაელი ერი, რომელიც, სავარაუდოდ, 3 000 000-მდე ადამიანს ითვლიდა, მთლიანად დამოკიდებული იყო იეჰოვაზე, რომელიც სასწაულებრივად უზრუნველყოფდა მათ საკვებითა და წყლით იმ მრავალი წლის განმავლობაში, როდესაც ისინი უდაბნოში დახეტიალობდნენ (გმ. 16:1, 4, 12—15, 35; კნ. 2:7; 8:15, 16).

როგორც ჩანს, პირველად ფარანის უდაბნო მოიხსენიება ლოტის დროს განვითარებულ მოვლენებთან დაკავშირებით, როდესაც ქედარლაომერმა და მისმა მოკავშირეებმა მკვდარი ზღვისა და ედომის მახლობლად მდებარე რამდენიმე ქალაქის მოსახლეობა დაამარცხეს და სამხრეთით ელ-ფარანამდე მივიდნენ (დბ. 14:4—6). მოგვიანებით, როდესაც აბრაამმა თავისი ვაჟი ისმაელი სახლიდან გაუშვა, ეს უკანასკნელი ფარანის უდაბნოში დასახლდა და თავს, ძირითადად, ნადირობით ირჩენდა (დბ. 21:20, 21).

თუმცაღა, ფარანი უმთავრესად ისრაელი ერის უდაბნოში ხეტიალის კონტექსტში მოიხსენიება. მას შემდეგ, რაც ისრაელები სინაის მთიდან დაიძრნენ, ისინი თაბერასა და კიბროთ-ჰათაავაში დაბანაკდნენ, შემდეგ დაბანაკდნენ ხაცეროთში ფარანის სამხრეთ კიდესთან, ხოლო ამის შემდეგ ჩრდილოეთის მიმართულებით კადეშ-ბარნეისკენ დაიძრნენ (რც. 10:12, 33; 11:3, 34, 35; 12:16). მალევე მას შემდეგ, რაც ისრაელმა ფარანში შეადგა ფეხი, მოსემ 12 მზვერავი გაგზავნა ქანაანის მიწის დასათვალიერებლად (რც. 13:3, 26). უმრავლესობამ უარყოფითი ცნობები მოიტანა იმ მიწის შესახებ, რის გამოც იეჰოვამ ბრძანა, რომ მთელ ერს მოუწევდა უდაბნოში ყოფნა მანამ, სანამ ღმერთზე მომდურავი ყველა აღრიცხული ისრაელი არ დაიხოცებოდა (რც. 13:31—33; 14:20—34). იმ 40 წლის განმავლობაში, რაც ისრაელი ეგვიპტიდან გამოსვლის შემდეგ აღთქმულ მიწაზე შესვლამდე დახეტიალობდა, ისინი უმეტესად ფარანის უდაბნოში ბანაკდებოდნენ (რც. 33:1—49).

ბერძნული სეპტუაგინტის თანახმად, სამუელის სიკვდილისა და დაკრძალვის შემდეგ დავითი მაონის უდაბნოსკენ გაეშურა. თუმცა მასორეტულ ტექსტში, სირიულ ფეშიტასა და ლათინურ ვულგატაში ნათქვამია, რომ ის ფარანის უდაბნოში წავიდა (1სმ. 25:1). როდესაც დავითმა გამეფების შემდეგ ედომზე გაილაშქრა, ახალგაზრდა ედომელი უფლისწული ჰადადი მამამისის ზოგიერთ მსახურთან ერთად ეგვიპტეში გაიქცა. გზად, ფარანის უდაბნოზე გავლისას, მათ იქაურებიც შეუერთდნენ (1მფ. 11:15—18).