ქრისტიანული ოჯახი პირველ ადგილზე აყენებს სულიერ საქმეებს

„იყავით ყველა ერთი აზრისანი, გულშემატკივარნი, ძმათა მოყვარენი, შემწყნარებელნი, თავმდაბალნი“ (1 პეტრე 3:8).

რა კარგია ზემოთ მოყვანილი მუხლი, რომელიც მიმართულია კაცობრიობის უძველესი წყობის — ოჯახისადმი! და რა შესანიშნავია, როცა ამ მხრივ მშობლები ინიციატივას ავლენენ! მათი დადებითი და უარყოფითი თვისებები, ჩვეულებრივ, ბავშვებზე აირეკლება. მაგრამ არჩევნის შესაძლებლობა რჩება ოჯახის თითოეულ წევრზე. ჩვენ, როგორც ქრისტიანებს, შეგვიძლია ამოვირჩიოთ, ვიყოთ სულიერი ან ხორციელი პიროვნება, ვასიამოვნოთ ღმერთს ან მისი წყენა გამოვიწვიოთ. ამ არჩევნის შედეგი შეიძლება იყოს ან კურთხევა — მარადიული სიცოცხლე და მშვიდობა, ან წყევლა — საუკუნოდ განადგურება (დაბადება 4:1, 2; რომაელთა 8:5–8; გალატელთა 5:19–23).

² მოციქულის სიტყვები, 1 პეტრეს მე-3 თავის მე-8 მუხლიდან, პირდაპირ მოჰყვება შესანიშნავ რჩევას, რომელიც მან ცოლებსა და ქმრებს მისცა. პეტრე ნამდვილად იყო დაინტერესებული ქრისტიანული ოჯახის კეთილდღეობით. მან იცოდა, რომ ძლიერი სულიერობა არის ერთიანობისა და ოჯახის წევრებზე გულითადი მზრუნველობის გასაღები. ასე რომ, მე–7 მუხლში მას მხედველობაში ჰქონდა, რომ თუ ქმრები უგულებელყოფდნენ ამ რჩევას, ამას მოჰყვებოდა სულიერი ბარიერის წარმოქმნა ქმრებსა და იეჰოვას შორისa. თუ უგულებელყოფდნენ მეუღლის მოთხოვნილებებს ან უხეშად მოექცეოდნენ მას, ეს ქმრის ლოცვას დაბრკოლებას შეუქმნიდა.

ქრისტე — სულიერობის სრულყოფილი მაგალითი

³ ოჯახის სულიერობა დამოკიდებულია კარგ მაგალითზე. როცა ქმარი ცხოვრობს ქრისტიანულად, ის თავის თავზე იღებს ინიციატივას, გამოავლინოს სულიერი თვისებები. თუ ქმარი მორწმუნე არ არის, ჩვეულებრივ, ამ მოვალეობას ასრულებს ცოლი. ნებისმიერ შემთხვევაში, იესო ქრისტემ დაგვიტოვა სრულყოფილი მაგალითი, რომელსაც უნდა მივბაძოთ. მისი საქციელი, სიტყვა და აზროვნება ყოველთვის აღმშენებელი და გამომაცოცხლებელი იყო. მოციქული პავლე ისევ და ისევ მიუთითებს მკითხველს ქრისტეს სიყვარულის ნიმუშზე. მაგალითად, ის იუწყება: „ქმარი არის ცოლის თავი, ისევე, როგორც ქრისტე არის ეკლესიის თავი და ის არის სხეულის მაცხოვარი. მამაკაცებო, გიყვარდეთ თქვენი ცოლები, ისევე როგორც ქრისტემ შეიყვარა ეკლესია და თავი გასწირა მისთვის“ (ეფესელთა 5:23, 25, 29; მათე 11:28–30; კოლასელთა 3:19).

⁴ ქრისტე იყო სულიერობისა და მეთაურობის გამოჩენილი მაგალითი, რომელსაც სიყვარულით, სიკეთითა და თანაგრძნობით ავლენდა. ის იყო თავგანწირული და არა საკუთარი თავის შემბრალე. ის ყოველთვის განადიდებდა თავის მამას და პატივს სცემდა მის მეთაურობას. ის მისდევდა მამის ხელმძღვანელობას, ასე რომ, მას შეეძლო ეთქვა: „ჩემით არაფრის გაკეთება არ შემიძლია. როგორც ვისმენ, ისე ვასამართლებ და ჩემი სასამართლო სამართლიანია, რადგან მე ჩემს ნებას არ ვეძებ, არამედ ჩემი წარმომგზავნელის ნებას“. „არაფერს ვაკეთებ ჩემით, არამედ, როგორც მამამ მასწავლა, ისე ვლაპარაკობ“ (იოანე 5:30; 8:28; 1 კორინთელთა 11:3).

⁵ რას ნიშნავს ეს ქმრებისთვის? ეს ნიშნავს, რომ მათთვის ყველაფერში სამაგალითო არის ქრისტე, რომელიც ყოველთვის ემორჩილებოდა თავის მამას. მაგალითად, როგორც იეჰოვამ უზრუნველყო საკვებით დედამიწაზე არსებული ყველა ცოცხალი არსება, ასევე, იესომ უზრუნველყო საკვებით თავისი მიმდევრები. ის არ უგულებელყოფდა მათ ძირითად მატერიალურ მოთხოვნილებებს. იესოს მიერ 5 000 და კიდევ 4 000 კაცის დაპურების სასწაული მისი მზრუნველობისა და პასუხისმგებლობის გრძნობის დამადასტურებელია (მარკოზი 6:35–44; 8:1–9). მსგავსად ამისა, დღეს ოჯახის თავი პასუხისმგებელია იზრუნოს თავისი სახლეულის ფიზიკურ მოთხოვნილებებზე. მაგრამ ამით უნდა ამოიწუროს თუ არა მისი პასუხისმგებლობა? (1 ტიმოთე 5:8).

⁶ როგორც იესომ აჩვენა, ოჯახს აქვს სხვა უფრო მნიშვნელოვანი მოთხოვნილებებიც. ესენია სულიერი და ემოციური მოთხოვნილებები (მეორე რჯული 8:3; მათე 4:4). ჩვენ გავლენას ვახდენთ როგორც ოჯახის წევრებზე, ასევე კრების წევრებზე. ამიტომ გვჭირდება კარგი ხელმძღვანელობა, რომელიც აღგვძრავს, ვიყოთ აღმშენებელი. ამ მხრივ, ქმრები და მამები დიდ როლს ასრულებენ და ეს როლი უფრო დიდია, თუ ისინი უხუცესები ან სამსახურებრივი თანაშემწეები არიან. მსგავსი თვისებები სჭირდება მარტოხელა მშობელს, როცა ეხმარება თავის შვილებს. მშობლებმა არა მხოლოდ უნდა მოისმინონ ის, რასაც ამბობენ ოჯახის წევრები, არამედ უნდა ჩასწვდნენ იმას, რაც უთქმელი დარჩა. ეს მოითხოვს შორსმჭვრეტელობას, დროსა და მოთმინებას. ეს არის ერთ-ერთი მიზეზი, რის გამოც პეტრეს შეეძლო ეთქვა, რომ ქმრები უნდა იყვნენ ტაქტიანები და გონივრულად მოექცნენ თავიანთ ცოლებს (1 ტიმოთე 3:4, 5, 12; 1 პეტრეს 3:7).

საშიშროების არიდება

⁷ რატომ არის ასე მნიშვნელოვანი ოჯახის სულიერობაზე ზრუნვა? ილუსტრაციისათვის: ჩვენ შეგვიძლია ვიკითხოთ, რატომ არის მნიშვნელოვანი, რომ გემის მესაჭე დიდ ყურადღებას აქცევდეს საზღვაო რუკას, როცა გემი მიჰყავს წყლებში, სადაც არის მეჩეჩზე დაჯდომის საშიშროება? სამგზავრო გემმა „დედოფალი ელიზაბეტ II“ 1992 წლის აგვისტოში გაიარა ქვიშიანი მეჩეჩებისა და კლდეების ტერიტორია, სადაც, როგორც ამბობენ, ნაოსნობაში შეცდომები ჩვეულებრივია. ერთი ადგილობრივი მცხოვრები ამბობდა: „ამ ადგილის გამო მრავალმა დაკარგა სამუშაო“. „დედოფალი ელიზაბეტ II“ დაეჯახა წყალქვეშა რიფს. ეს აღმოჩნდა ძვირადღირებული შეცდომა. ხომალდის კორპუსის მესამედი დაზიანდა და რამდენიმე კვირით გემი შეკეთების მიზნით რეისიდან მოიხსნა.

⁸ ამის მსგავსად, თუ ოჯახის „მესაჭე“ გულმოდგინედ არ ამოწმებს რუკას — ღმერთის სიტყვას, ოჯახმა ადვილად შეიძლება განიცადოს სულიერი ზიანი. უხუცესებისა და სამსახურებრივი თანაშემწეებისთვის შეიძლება შედეგი იყოს კრებაში უპირატესობების დაკარგვა და შესაძლოა, სერიოზულად დაზარალდნენ ოჯახის წევრებიც. ამიტომ ყოველმა ქრისტიანმა უნდა იზრუნოს, რომ არ განუვითარდეს სულიერი თვითკმაყოფილება, რომელიც, მხოლოდ, ადრე კარგად განსწავლულ ჩვევებსა და თავგამოდებას ეყრდნობა. ჩვენი ქრისტიანული გზის მხოლოდ კარგი დასაწყისი არ არის საკმარისი, არამედ მგზავრობა წარმატებით უნდა დასრულდეს (1 კორინთელთა 9:24–27; 1 ტიმოთე 1:19).

⁹ სულიერობაში მეჩეჩების, კლდეებისა და რიფების თავიდან ასაცილებლად, საჭიროა ღმერთის სიტყვის რეგულარული შესწავლით მივყვეთ ჩვენს „რუკას“. არ შეიძლება დავეყრდნოთ მხოლოდ იმ ძირითად ცოდნას, რითაც ჭეშმარიტებაში მოვედით. ჩვენი სულიერი კეთილდღეობა დამოკიდებულია სწავლებისა და მსახურების რეგულარულ, გაწონასწორებულ პროგრამაზე. მაგალითად, როცა ვესწრებით კრების „საგუშაგო კოშკის“ შესწავლას და ხელში გვიჭირავს ეს ჟურნალი, შეგვიძლია საკუთარ თავს შევეკითხოთ: „ჩვენ, როგორც ოჯახი, ნამდვილად ვსწავლობდით თუ არა ამ სტატიას, ვეძებდით თუ არა ბიბლიურ მუხლებს და ვფიქრობდით თუ არა მათ გამოყენებაზე? თუ მხოლოდ პასუხებს ვუსვამდით ხაზს? ან შესაძლოა, კრებაზე მისვლამდე სტატია არც კი გვქონდა წაკითხული?“ ამ კითხვებზე გულწრფელ პასუხებს შეუძლია კარგი ნიადაგი მოგვცეს ფიქრისთვის და აღგვიძრას სურვილი, რომ თუ აუცილებელია, შევიცვალოთ (ებრაელთა 5:12–14).

¹⁰ რატომ არის ასეთი თვითშემოწმება მნიშვნელოვანი? იმიტომ, რომ ჩვენ ვცხოვრობთ ქვეყნიერებაში, სადაც გაბატონებულია სატანის სული, ქვეყნიერებაში, რომელიც მრავალი შეუმჩნეველი ხერხით ცდილობს დაამსხვრიოს ჩვენი რწმენა ღმერთისა და მისი აღთქმებისადმი. ეს არის ქვეყნიერება, რომელსაც სურს გაგვხადოს იმდენად დაკავებული, რომ ვერ ვიზრუნოთ სულიერ მოთხოვნილებებზე. ამიტომ შეგვეძლო საკუთარი თავისთვის დაგვესვა კითხვა: „არის ჩემი ოჯახი სულიერად ძლიერი? ვარ მე, როგორც მშობელი ისე ძლიერი სულიერად როგორიც უნდა ვიყო? როგორც ოჯახი, ვავითარებთ თუ არა სულიერ ძალას, რომელიც სტიმულს აძლევს გონებას, დაგვეხმაროს სამართლიანობასა და ერთგულებაზე დაფუძნებული გადაწყვეტილების მიღებაში?“ (ეფესელთა 4:23, 24).

¹¹ ყოველი შეხვედრა, რომელსაც ვესწრებით, ჩვენი სულიერობის განმამტკიცებელი უნდა იყოს. სამეფო დარბაზში ან კრების წიგნის შესწავლაზე გატარებული ეს ძვირფასი დრო ჩვენთვის გამომაცოცხლებელი იქნება იმ მრავალი საათის შემდეგ, რომლის გატარებაც არსებობისთვის აუცილებლად გვიწევს სატანის მტრულ წუთისოფელში. მაგალითად, რამდენად გამომაცოცხლებელია, იყო წიგნის „ოდესმე მცხოვრებთაგან ყველაზე დიდებული ადამიანის“ შესწავლაზე! ეს დაგვეხმარა, შეგვეძინა უკეთესი გაგება იესოს ცხოვრებისა და მსახურების შესახებ. ჩვენ გულმოდგინედ ვკითხულობდით წერილებიდან მოყვანილ ადგილებს, ვატარებდით პირად გამოკვლევას და ამგვარად ბევრ რამეს ვსწავლობდით იესოს მიერ დატოვებული მაგალითიდან (ებრაელთა 12:1–3; 1 პეტრე 2:21).

¹² ჩვენი სულიერობის კრიტერიუმი არის ქრისტიანული მსახურება. ოფიციალურ და არაფორმალურ დამოწმებაში გულმოდგინებისთვის, ხშირად, გულგრილად განწყობილ ან მოწინააღმდეგე ადამიანებთან პირისპირ შეხვედრისას, გვჭირდება სწორი მოტივი — ღმერთისა და მოყვასის სიყვარული. რა თქმა უნდა, არავის უხარია, როცა უარყოფენ, რაც შეიძლება მოხდეს ჩვენი მსახურების დროს. მაგრამ უნდა გვახსოვდეს, რომ ისინი უარყოფენ კეთილ ცნობას და არა პირადად ჩვენ. იესომ თქვა: „თუ ქვეყნიერებას სძულხართ თქვენ, იცოდეთ, რომ თქვენზე უწინ მე შემიძულა. თქვენ რომ ქვეყნიერებისაგან იყოთ, ქვეყნიერებას ეყვარებოდა თავისი. და რაკი არ ხართ ქვეყნიერებისაგან, არამედ მე გამოგარჩიეთ ქვეყნიერებიდან, ამიტომ სძულხართ ქვეყნიერებას. . . მაგრამ ყველაფერ ამას გაგიკეთებენ თქვენ ჩემი სახელის გულისათვის, რადგან არ იცნობენ მას, ვინც მე წარმომგზავნა“ (იოანე 15:18–21).

საქმეები უფრო აშკარად ლაპარაკობენ, ვიდრე სიტყვები

¹³ რა ხდება ოჯახში, სადაც ერთის გარდა, ყველა იცავს სისუფთავესა და სიკოხტავეს? წვიმიან დღეს, იმ დაუდევრის გარდა, ყველა ზრუნავს, არ შეიტანოს სახლში ტალახი. ტალახიანი ნაფეხურები ნათელს ხდის ერთი მათგანის დაუდევრობას, რომელმაც დამატებითი სამუშაო შეუქმნა სხვებს. მსგავსი რამ ხდება სულიერობაშიც. სწორედ ერთმა ეგოისტმა ან დაუდევარმა პიროვნებამ შეიძლება დასცეს ოჯახის რეპუტაცია. არა მარტო მშობლები, არამედ ოჯახის ყველა წევრი უნდა ისწრაფოდეს აირეკლოს ქრისტეს აზროვნება. რამდენად გამომაცოცხლებელია, როცა ყველა ერთად მუშაობს და აქვთ მარადიული სიცოცხლის იმედი! ამ ოჯახის მთელი გულისყური მიმართულია სულიერობისკენ (და არა მოჩვენებითობისკენ). ასეთ ოჯახში იშვიათად ვლინდება სულიერი მოთხოვნილებების უგულებელყოფის ნიშნები (ეკლესიასტე 7:16; 1 პეტრე 4:1, 2).

¹⁴ თითოეულ ჩვენგანს აქვს მატერიალური მოთხოვნილებები, რომელთა დაკმაყოფილებაც ჩვენი ყოველდღიური ცხოვრებისთვის აუცილებელია (მათე 6:11, 30–32). მაგრამ, ხშირად, ჩვენი სურვილები აჭარბებენ ჩვენს მოთხოვნილებებს. მაგალითად, სატანის სისტემა გვთავაზობს ყოველგვარ სიახლეებსა და მოწყობილობებს. თუ გვსურს ყოველთვის გვქონდეს ყველაფერი უახლესი, მაშინ არასდროს ვიქნებით კმაყოფილნი, ვინაიდან უკანასკნელი მალე მოძველებული გახდება და გამოჩნდება ახალი მოდელი. კომერციული სამყარო ატრიალებს კარუსელს, რომელიც არასდროს ჩერდება. ის გვაცდუნებს, რათა მზარდი სურვილების დასაკმაყოფილებლად გვქონდეს მეტი ფული. ამან შეიძლება მიგვიყვანოს ‘მრავალ განუსჯელ და მავნე გულისთქმამდე’. რასაც შეიძლება მოჰყვეს გაუწონასწორებელი ცხოვრება, სადაც სულ უფრო და უფრო ცოტა დრო რჩება სულიერი საქმეებისთვის (1 ტიმოთე 6:9, 10).

¹⁵ აქ ისევ მნიშვნელოვანია ქრისტიანული ოჯახის უფროსის მაგალითი. ამქვეყნიურ და სულიერ ვალდებულებებზე მისმა გაწონასწორებულმა თვალსაზრისმა უნდა ჩააგონოს ოჯახის სხვა წევრები. რასაკვირველია, ზიანის მომტანი იქნება, თუ მამა იძლევა შესანიშნავ დარიგებას, ხოლო შემდეგ თვითონვე არ ცხოვრობს იმ სიტყვების თანახმად. ბავშვებს შეუძლიათ სწრაფად დაინახონ ცხოვრებისადმი ასეთი მიდგომა: „აკეთე ის, რასაც გეუბნები და არა ის, რასაც ვაკეთებ“. ასევე, უხუცესი ან სამსახურებრივი თანაშემწე, რომელიც სხვებს წაახალისებს კარდაკარ მსახურებისკენ, მაგრამ თვითონ იშვიათად უერთდება თავის ოჯახს ამ საქმიანობაში, მალე დაკარგავს ნდობას როგორც ოჯახში, ასევე კრებაში (1 კორინთელთა 15:58; შეადარე მათე 23:3).

¹⁶ ამიტომ სასარგებლო იქნებოდა, შეგვემოწმებინა ჩვენი ცხოვრება. დაკავებული ვართ თუ არა სულიერი პროგრესის ხარჯზე ამქვეყნიური მეტისმეტი მისწრაფებებით? მივიწევთ თუ არა წინ ამქვეყნიურ საქმეებში, მაგრამ უკან — კრებაში? გახსოვდეს პავლეს რჩევა: „სარწმუნოა სიტყვა: თუ ვინმეს ეპისკოპოსობა სურს, კეთილი საქმე ნდომია“ (1 ტიმოთე 3:1). კრებაში პასუხისმგებლობის გრძნობა უფრო მეტს ლაპარაკობს ჩვენს სულიერობაზე, ვიდრე დაწინაურება სამსახურში. საჭიროა საგულდაგულო გაწონასწორება, რომ ჩვენმა დამსაქმებელმა თავის ნებაზე არ გვატაროს, თითქოს იეჰოვასადმი კი არა, მისადმი ვიყოთ მიძღვნილი (მათე 6:24).

შინაარსიანი კომუნიკაცია ხელს უწყობს სულიერობას

¹⁷ დღეს მრავალი სახლი გადაიქცა ღამის გასათევ ადგილად. რანაირად? ოჯახის წევრები სახლში მხოლოდ საჭმელად და დასაძინებლად მიდიან, ხოლო შემდეგ გარბიან. ისინი მაგიდასთან იშვიათად სხდებიან ერთად, რათა მთელმა ოჯახმა სასიამოვნო გარემოში მიიღოს საკვები. მათ აკლიათ ოჯახური სითბო. როგორია შედეგი? ისინი კომუნიკაციის უკმარისობას განიცდიან, არა აქვთ შინაარსიანი საუბრები. ეს კი ოჯახის წევრებს ერთმანეთისადმი ინტერესს უკარგავს. როცა ერთმანეთი გვიყვარს, გამოვყოფთ დროს საუბრებისა და მოსმენისთვის. ერთმანეთს წავახალისებთ და ვეხმარებით. სულიერობის ეს ასპექტი მოითხოვს შინაარსიან კომუნიკაციას როგორც ცოლ-ქმარს შორის, ასევე მშობლებსა და შვილებს შორისb. სხვებთან გულის გახსნა იმ მიზნით, რომ გაუზიარო სიხარული, მოუთხრო პრობლემებისა და იმის შესახებ, რაც მოხდა, მოითხოვს დროსა და ტაქტს (1 კორინთელთა 13:4–8; იაკობი 1:19).

¹⁸ კარგი კომუნიკაციისთვის საჭიროა დრო და ძალისხმევა. ეს ნიშნავს ერთმანეთთან სასაუბროდ და ერთმანეთის მოსასმენად დროის გამოყოფას. ამის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ხელისშემშლელი მიზეზია ტელევიზორი, აპარატი, რომელიც შთანთქავს დროს და რომელსაც საპატიო ადგილი უჭირავს მრავალ ოჯახში. პრობლემას ეს წარმოადგენს — ტელევიზორი გიწევს კონტროლს თუ შენ აკონტროლებ მას? კონტროლი რომ გავუწიოთ ტელევიზორის ყურებას, ეს მოითხოვს მტკიცე გადაწყვეტილებას, რაშიც იგულისხმება ნებისყოფა — გამორთო ის. და თუ ასე ვიქცევით, ეს გზას გაგვიხსნის, შევეგუოთ ერთმანეთს როგორც ოჯახის წევრები, როგორც სულიერი დები და ძმები. შინაარსიანი ურთიერთობისთვის საჭიროა კარგი კომუნიკაცია, ერთმანეთისადმი გაგება, მოთხოვნილებებისა და სიხარულის გაზიარება, ერთმანეთისთვის იმის მოყოლა, თუ როგორ ვაფასებთ ყველა იმ სიკეთეს, რაც ჩვენთვის იყო გაკეთებული. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, შინაარსიანი ურთიერთობა ცხადყოფს, რომ მადლიერნი ვართ მათ მიმართ და ვაფასებთ მათ (იგავნი 31:28, 29).

¹⁹ ამიტომ, თუ ოჯახში ერთმანეთზე ვზრუნავთ, რაც ოჯახის ურწმუნო წევრებსაც ეხება, ბევრ რამეს გავაკეთებთ ჩვენი სულიერობის განმტკიცებისა და შენარჩუნებისთვის. ოჯახში უნდა მივყვეთ პეტრეს რჩევას: „ბოლოს, იყავით ყველა ერთი აზრისანი, გულშემატკივარნი, ძმათა მოყვარენი, შემწყნარებელნი, თავმდაბალნი, ნუ მიაგებთ ბოროტს ბოროტისა წილ და ლანძღვას ლანძღვისა წილ, პირიქით, აკურთხეთ იმიტომ, რომ ამისათვის ხართ მოწოდებულნი, რათა კურთხევა დაიმკვიდროთ“ (1 პეტრე 3:8, 9).

²⁰ თუ სულიერობის შენარჩუნებისკენ ვისწრაფვით, ამის საშუალებით შევძლებთ დავიმკვიდროთ იეჰოვას კურთხევა ახლაც და მომავალშიც, როცა მივიღებთ დედამიწაზე, სამოთხეში, მარადიული ცხოვრების ჯილდოს. არის მრავალი საშუალება, რითაც შევძლებდით, დავხმარებოდით ერთმანეთს სულიერობის მხრივ. მომდევნო სტატიაში განიხილება, თუ რამდენად სასარგებლოა ოჯახში ერთობლივად რამეს გაკეთება (ლუკა 23:43; გამოცხადება 21:1–4).

[სქოლიოები]

გახსოვს თუ არა შენ?

◻ რა არის სულიერობა?

◻ როგორ შეუძლია ოჯახის უფროსს მიბაძოს ქრისტეს მაგალითს?

◻ როგორ შეგვიძლია, ავირიდოთ საშიშროება, რომელიც ემუქრება ჩვენს სულიერობას?

◻ რას შეუძლია ზიანი მიაყენოს ოჯახის სულიერობას?

◻ რატომ არის შინაარსიანი კომუნიკაცია მნიშვნელოვანი?

[სასწავლო კითხვები]

1. რა არჩევანი უნდა გავაკეთოთ თითოეულმა ჩვენგანმა და როგორ შეიძლება ამ არჩევანმა იმოქმედოს ჩვენს მომავალზე?

2. ა) როგორ გვიჩვენა პეტრემ თავისი დამოკიდებულება ოჯახის მიმართ? ბ) რა არის სულიერობა? (იხილე სქოლიო).

3. როგორ გაამახვილა პეტრემ ქმრების ყურადღება ქრისტეს მაგალითზე?

4. სულიერობის რა მაგალითი დატოვა იესომ?

5. თავისი მიმდევრების უზრუნველყოფით, რა მაგალითი მისცა ქრისტემ ქმრებს?

6. ა) ოჯახის რა მნიშვნელოვან მოთხოვნილებებზეა საჭირო ზრუნვა? ბ) როგორ შეიძლება ქმრებმა და მამებმა გამოავლინონ გაგების უნარი?

7, 8. ა) რა არის საჭირო, რომ ოჯახმა თავი აარიდოს სულიერი გემის დაღუპვას? ბ) კარგი საწყისის გარდა, კიდევ რა არის საჭირო, ქრისტიანული გზის გასაგრძელებლად? (მათე 24:13).

9. ა) რამდენად მნიშვნელოვანია პირადი შესწავლა? ბ) რომელი კითხვები უნდა დავუსვათ საკუთარ თავს?

10. რატომ არის თვითშემოწმება მნიშვნელოვანი?

11. რატომ არის ქრისტიანული შეხვედრები სასარგებლო? მოიყვანე მაგალითები.

12. როგორ მოწმობს ჩვენს სულიერობაზე საველე მსახურება?

13. როგორ შეიძლება ერთმა პიროვნებამ ზიანი მიაყენოს ოჯახის სულიერობას?

14. რა მატერიალური საცდური შეიძლება დაგვიგოს სატანამ?

15. რა მხრივ არის მნიშვნელოვანი ოჯახის უფროსის მაგალითი?

16. რა კითხვები შეიძლება დავუსვათ საკუთარ თავს?

17. რა უწყობს ხელს ოჯახში ნამდვილი სიყვარულის განვითარებას?

18. ა) რა არის ხშირად კომუნიკაციის დამაბრკოლებელი? ბ) რაზეა აგებული შინაარსიანი ურთიერთობები?

19, 20. რა უნდა ვაკეთოთ, თუ ვზრუნავთ ოჯახის თითოეულ წევრზე?