ვასრულებ ჩემს აღთქმას ღვთისადმი მსახურების შესახებ
მოგვითხრო ფრენც გუდლიკესმა
ჩვენი ასეულიდან მხოლოდ ოთხი კაცი გადარჩა. როდესაც სიკვდილს თვალებში შევხედე, მუხლებზე დავეცი და ღმერთს აღვუთქვი, თუ ომს გადავურჩი, სიცოცხლის ბოლომდე შენი მსახური ვიქნები-მეთქი.
ეს აღთქმა ღმერთს 54 წლის წინათ, 1945 წლის აპრილში დავუდე, როდესაც გერმანიის ჯარში ვმსახურობდი. II მსოფლიო ომი დასასრულს უახლოვდებოდა, საბჭოთა ჯარი მთელი ძალებით უტევდა ბერლინს. ჩვენ ბერლინიდან 65 კილომეტრში, მდინარე ოდერთან მდებარე ქალაქ ზელოსთან ახლოს გვეკავა პოზიცია, სადაც დღედაღამ საარტელერიო ცეცხლს გვიშენდნენ, რის გამოც ჩვენი ასეული განადგურდა.
იმ დროს იყო რომ ჩემს ცხოვრებაში პირველად შევევედრე ღმერთს თვალცრემლიანი. მაშინ გამახსენდა ბიბლიური მუხლი, რომელსაც მორწმუნე დედაჩემი ხშირად იმეორებდა: „მომიხმე მე გაჭირვების დღეს; გადაგარჩენ და შენ განმადიდებ“ (ფსალმუნი 49:15). მაშინ, თხრილში ჯდომისას, სიკვდილისადმი შიშის გამო მივეცი ღმერთს ზემოხსენებული პირობა. როგორ შევძლებდი მის შესრულებას? და როგორ მოხდა, რომ გერმანული ჯარის მეომარი გავხდი?
გავიზარდე ლიტვაში
1918 წელს, პირველი მსოფლიო ომის დროს, ლიტვამ დამოუკიდებლობა გამოაცხადა და დემოკრატიული წყობილება დაამყარა. მე 1925 წელს ბალტიის ზღვასთან ახლოს, მემელეს რაიონში (კლაიპედა) დავიბადე. ეს რაიონი ჩემს დაბადებამდე ერთი წლით ადრე გამოცხადდა ლიტვის ნაწილად.
მე და ჩემს ხუთ დას ბედნიერი ბავშვობა გვქონდა. მამა მეგობარივით გვყავდა; ჩვენ ყოველთვის ერთად ვიყავით. ჩემი მშობლები ევანგელისტური ეკლესიის წევრები იყვნენ, მაგრამ წირვებს არ ესწრებოდნენ, რადგან დედა ერთ მღვდელზე იყო განაწყენებული მისი ფარისევლობის გამო. მიუხედავად ამისა, მას უყვარდა ღმერთი და მისი სიტყვა, ბიბლია, რომლის კითხვაც არასდროს ბეზრდებოდა.
1939 წელს გერმანიამ ლიტვის ის ნაწილი დაიპყრო, სადაც ჩვენ ვცხოვრობდით. მოგვიანებით, 1943 წლის დასაწყისში, გერმანულ ჯარში გამიწვიეს. ერთ-ერთი ბრძოლისას დამჭრეს, მაგრამ, გამოვჯანმრთელდი თუ არა, აღმოსავლეთის ფრონტს დავუბრუნდი. იმ დროისათვის მდგომარეობა შეიცვალა და გერმანელები უკან იხევდნენ. სწორედ მაშინ იყო, სიკვდილს ძლივს რომ გადავურჩი, რის შესახებაც შესავალში მოგახსენეთ.
აღთქმის შესრულება
ომის დროს ჩემი მშობლები გადასახლდნენ ქალაქ ოშაცში (გერმანია), რომელიც ლაიფციგის სამხრეთ-აღმოსავლეთით მდებარეობს. ომის შემდეგ რთული იყო მათი პოვნა, ამიტომ ჩვენს ბედნიერებას საზღვარი არ ჰქონდა, როდესაც ხელახლა გავერთიანდით. მალე, 1947 წლის აპრილში, დედას საჯარო მოხსენების მოსასმენად გავყევი, რომელიც იეჰოვას ერთ-ერთ მოწმეს, მაქს შუბერს, უნდა წაეკითხა. დედას სწამდა, რომ ჭეშმარიტი რელიგია იპოვა, კრების რამდენიმე შეხვედრაზე დასწრების შემდეგ კი მეც გავიზიარე მისი რწმენა.
არც თუ ისე დიდი ხნის შემდეგ დედა კიბიდან ჩამოვარდა და ძლიერი ტრავმა მიიღო, რის გამოც რამდენიმე თვეში დაიღუპა. სიკვდილის წინ, როცა საავადმყოფოში იწვა, გულთბილად გამამხნევა: „ხშირად ვლოცულობდი, რომ ჩემი შვილებიდან ერთს მაინც ეპოვა ღვთის გზა. ახლა ვხედავ, ღმერთმა მიპასუხა ჩემს ლოცვებზე, ასე რომ, შემიძლია გულდამშვიდებული მოვკვდე“. მთელი გულით მოველი დროს, როდესაც დედაჩემი მკვდრეთით აღდგება და დაინახავს, რომ, რაზეც ის ლოცულობდა, შესრულდა (იოანე 5:28).
1947 წლის 8 აგვისტოს, ძმა შუბერის მოხსენების მოსმენიდან სულ ოთხი თვის შემდეგ, თავი მივუძღვენი იეჰოვას და ლაიფციგში ჩატარებულ კონგრესზე მოვინათლე. როგორც იქნა, დავიწყე ჩემი აღთქმის შესრულება. მალე პიონერად დავიწყე მსახურება (ასე უწოდებენ იეჰოვას მოწმე სრული დროით მსახურებს). მაშინ იმ ტერიტორიაზე, რომელსაც მოგვიანებით გერმანიის დემოკრატიული რესპუბლიკა ანუ აღმოსავლეთ გერმანია ეწოდა, თითქმის 400 პიონერი მსახურობდა.
რწმენის პირველი გამოცდები
ოშაცში ერთი მეზობელი ცდილობდა მარქსიზმით დავეინტერესებინე, ის სახელმწიფო უნივერსიტეტში უფასო განათლების მიღებას მთავაზობდა, თუ გერმანიის ერთიან სოციალისტურ პარტიაში (გესპ) შევიდოდი. მე უარვყავი ეს წინადადება, ისევე, როგორც ერთ დროს იესომ უარყო სატანის წინადადება (მათე 4:8-10).
ერთ დღესაც, 1949 წლის აპრილში, სამსახურში ორი პოლიციელი დამადგა თავზე და მოითხოვეს, რომ გავყოლოდი. ადგილობრივ საბჭოთა სადაზვერვო სამსახურის განყოფილებაში მიმიყვანეს და დასავლეთის კაპიტალისტებთან თანამშრომლობაში დამადანაშაულეს. მითხრეს, რომ ჩემი უდანაშაულობის დამტკიცება შემეძლო იმ შემთხვევაში, თუ კარდაკარ სიარულს განვაგრძობდი და შევატყობინებდი, საბჭოთა კავშირს ან გესპ-ს ვინ ახსენებდა უარყოფითად და ვინ ესწრებოდა იეჰოვას მოწმეების კრებებს. როდესაც თანამშომლობაზე უარი ვთქვი, დამაპატიმრეს. მოგვიანებით კი სამხედრო სასამართლოში წარმადგინეს და ციმბირში 15 წელი შრომა-გასწორების კოლონია მომისაჯეს.
მე სრული სიმშვიდე შევინარჩუნე, რამაც შთაბეჭდილება მოახდინა მათზე. შემდეგ კი მითხრეს, რომ ეს განაჩენი ძალაში დარჩებოდა, მაგრამ, ჩემს შემთხვევაში საკმარისი იყო კვირაში ერთხელ გამოვცხადებულიყავი მათთან, სანამ თანამშრომლობაზე არ დავთანხმდებოდი. მე უფრო მოწიფული ქრისტიანების რჩევას ვსაჭიროებდი, ამიტომ მაგდებურგში გავემგზავრე, სადაც მაშინ საზოგადოება „საგუშაგო კოშკის“ ფილიალი იყო. ეს მგზავრობა არ იყო ადვილი, რადგან მეთვალყურეობის ქვეშ ვიყავი. ერნსტ ვაუერმა, რომელიც მაგდებურგში იურიდიულ განყოფილებაში მუშაობდა, მითხრა: „იბრძოლებ — გაიმარჯვებ. კომპრომისზე წახვალ — დამარცხდები. ჩვენ ეს საკონცენტრაციო ბანაკში ვისწავლეთ“a. ეს რჩევა დამეხმარა დამეცვა ჩემი აღთქმა ღვთისადმი მსახურების შესახებ.
აკრძალვა და ხელმეორე დაპატიმრება
1950 წლის ივლისში მიმომსველ ზედამხედველად მსახურება შემომთავაზეს, მაგრამ, 30 აგვისტოს პოლიცია თავს დაესხა ჩვენს ფილიალს მაგდებურგში და აკრძალა სამქადაგებლო მსახურება. ასე რომ, დანიშნულება შემეცვალა. მე და პაულ ჰირშბერგერს დაახლოებით 50 კრებასთან უნდა გვეთანამშრომლა. თითოეულ კრებაში ორი-სამი დღე უნდა დავრჩენილიყავით, რომ დავხმარებოდით ძმებს, მიუხედავად აკრძალვისა, ორგანიზებულად განეგრძოთ თავიანთი მსახურება. მომდევნო თვეებში ექვსჯერ გადავურჩი დაპატიმრებას.
ერთ-ერთ კრებაში შეპარული იყო პიროვნება, რომელმაც შტაზში (სახელმწიფო უშიშროების სამსახურში) დაგვაბეზღა. ამიტომ, 1951 წლის ივლისში მე და პაული ქუჩაში ხუთმა შეიარაღებულმა კაცმა დაგვაპატიმრა. წარსულის გახსენებისას ვხვდებით, რომ არ ვენდობოდით იეჰოვას ორგანიზაციას ისე, როგორც ეს საჭირო იყო. მანამდე, ასაკოვანმა ძმებმა გვირჩიეს, არ გვემგზავრა ერთად. ზედმეტი თვითდაჯერებულობა კი თავისუფლების ფასად დაგვიჯდა. თანაც, ჩვენ არ ვიყავით მომზადებულები იმისათვის, რა გვეპასუხა დაპატიმრების შემთხვევაში.
საკანში მარტო ყოფნისას თვალცრემლიანი ვთხოვდი იეჰოვას დახმარებას, რომ ძმები არ გამეცა და ჩემი რწმენა არ დამეთმო. მოგვიანებით, როდესაც ჩამეძინა, ძმა პაულის ხმამ გამომაღვიძა. ოთახი, რომელშიც მას დაკითხვა მოუწყვეს, ჩემი საკნის თავზე იყო. რადგან თბილი, ნოტიო საღამო იყო, აივნის კარი ღია ჰქონდათ, და თითქმის ყველაფერი მესმოდა. მოგვიანებით, ჩემი დაკითხვისას, იმავე პასუხებს ვიძლეოდი, რამაც ისინი გააკვირვა. მაშინ დედას საყვარელი ბიბლიური მუხლი გამახსენდა, რამაც ძალიან გამამხნევა: „მომიხმე მე გაჭირვების დღეს; გადაგარჩენ და შენ განმადიდებ“ (ფსალმუნი 49:15).
დაკითხვის შემდეგ მე და პაული ხუთი თვის განმავლობაში ჯერ ქალაქ ჰელეშის და შემდეგ მაგდებურგის შტაზის ციხეში ვისხედით. მაგდებურგში ყოფნისას დროდადრო თვალს მოვკრავდი ხოლმე იმ დროისთვის დაკეტილ ფილიალს. ძალიან მინდოდა ვყოფილიყავი იქ, და არა ციხეში. 1952 წლის თებერვალში განაჩენი გამოგვიცხადეს: „10 წლით თავისუფლებისა და 20 წლით სამოქალაქო უფლებების აღკვეთა“.
რწმენის შენარჩუნება ციხეში
ციხეში იეჰოვას მოწმეებს, რომლებსაც სულ მცირე ათ-ათი წელი გვქონდა მოსჯილი, გარკვეული პერიოდი სხვებისგან განსხვავებული ფორმა გვეცვა — შარვლის ერთ ტოტზე და ზედატანის მკლავზე წითელი ზონარი გვქონდა მიკერებული. გარდა ამისა, ჩვენი საკნის კარზე წითელი მრგვალი მუყაო იყო მიმაგრებული დარაჯების გასაფრთხილებლად, რომ საშიში ბოროტმოქმედები ვიყავით.
ფაქტიურად, ხელისუფლება ყველაზე საშინელ ბოროტმოქმედებად მიგვიჩნევდა და უფლებას არ გვაძლევდა ბიბლია გვქონოდა, რადგან, როგორც ერთმა დარაჯმა აგვიხსნა: „იეჰოვას მოწმე ბიბლიით ხელში იგივეა, რაც ბოროტმოქმედი იარაღით ხელში“. იმისათვის, რომ ბიბლიის ნაწყვეტებისთვის მოგვეყარა თავი, ვკითხულობდით რუსი მწერლის, ლევ ტოლსტოის, ნაწარმოებებს, რადგან ის თავის წიგნებში ხშირად ციტირებდა ბიბლიას. ასეთ ბიბლიურ მუხლებს ჩვენ ზეპირად ვსწავლობდით.
1951 წელს, დაპატიმრების წინ, ელზა რიმერზე დავინიშნე. ის, შეძლებისდაგვარად, ხშირად მაკითხავდა და თვეში ერთხელ მიგზავნიდა ამანათს საკვებით. ამ ამანათებში ის სულიერ საკვებსაც მალავდა. ერთხელ მან რამდენიმე ძეხვში „საგუშაგო კოშკის“ სტატიები ჩატენა. დარაჯები ხშირად ჭრიდნენ ძეხვებს, რომ შეემოწმებინათ, რაიმე ხომ არ იყო მათში დამალული, მაგრამ ამჯერად ამანათი სამუშაო დღის ბოლოსთვის მიიღეს და აღარ შეამოწმეს.
იმ დროს ჩემთან და კარლ ჰაინც კლებერთან ერთად პატარა საკანში სამი სხვა პატიმარიც იყო. ისინი არ იყვნენ მოწმეები. როგორ უნდა წაგვეკითხა „საგუშაგო კოშკი“ ისე, რომ სხვებს არ დავენახვეთ? ჩვენ თავი მოვაჩვენეთ, თითქოს რაღაც წიგნს ვკითხულობდით, მასში კი „საგუშაგო კოშკის“ სტატიები ჩავდეთ. შემდეგ, ეს ძვირფასი სულიერი საკვები ციხეში მყოფ ჩვენს თანამორწმუნეებს გადავეცით.
ციხეში ჩვენ აგრეთვე შესაძლებლობა გვქონდა სხვებთან ღვთის სამეფოს შესახებ გვესაუბრა. გული სიხარულს ვერ იტევდა, როცა ამის შედეგად, ჩვენს საკანში მყოფთაგან ერთ-ერთი მორწმუნე გახდა (მათე 24:14).
სრული დროით მსახურების განახლება
1957 წლის 1 აპრილს, თითქმის ექვსი წლის პატიმრობის შემდეგ, გამათავისუფლეს. დაახლოებით ორ კვირაში კი ელზაზე დავქორწინდი. როდესაც შტაზმა ჩემი გათავისუფლების ამბავი შეიტყო, მიზეზებს დაუწყო ძებნა, რომ ციხეში დავებრუნებინე. ასეთი რამისთვის თავი რომ ამერიდებინა, მე და ელზა დასავლეთ ბერლინში გადავსახლდით.
დასავლეთ ბერლინში ჩვენი ჩასვლის შემდეგ, საზოგადოება „საგუშაგო კოშკი“ ჩვენი გეგმებით დაინტერესდა. ჩვენ ვუთხარით, რომ ერთ-ერთი პიონერად იმსახურებდა, მეორე კი იმუშავებდა.
„რას იტყოდით იმაზე, რომ ორივეს პიონერად გემსახურათ?“ — გვკითხეს.
„თუ ეს შესაძლებელია, დაუყოვნებლივ დავიწყებთ მსახურებას“, — ვუპასუხეთ ჩვენ.
ასე რომ, 1958 წელს სპეციალურ პიონერებად დავიწყეთ მსახურება; საზოგადოება კი ყოველთვე პატარა თანხით გვეხმარებოდა. დიდ სიხარულს განვიცდიდით, როდესაც ისინი, ვისაც ბიბლიას ვასწავლიდით, იცვლიდნენ ცხოვრების წესს და იეჰოვას მსახურები ხდებოდნენ. მომდევნო ათი წლის განმავლობაში სპეციალურ-პიონერებად მსახურებამ ცოლ-ქმრული თანამშრომლობა გვასწავლა. ელზა ყოველთვის გვერდში მედგა, მაშინაც კი, როცა მანქანის შეკეთებით ვიყავი დაკავებული. ჩვენ ერთად ვკითხულობდით, ვსწავლობდით და ვლოცულობდით.
1969 წელს მიმომსვლელ მსახურად დამნიშნეს; ყოველ კვირა სხვადასხვა კრებას უნდა ვსტუმრებოდი და და-ძმებს დავხმარებოდი. ამ სახის მსახურებაში გამოცდილმა ძმამ, იოზეფ ბართმა შემდეგი რამ მირჩია: „თუ გინდა, რომ შენს დანიშნულებაში წარმატებას მიაღწიო, ძმებისთვის უბრალოდ ძმა იყავი“. ვცილობდი, გამომეყენებინა ეს რჩევა, რის შედეგადაც თანამორწმუნეებთან თბილი, მეგობრული ურთიერთობა მქონდა, ეს კი ადვილს ხდიდა რჩევის მიცემას, როცა ეს საჭირო იყო.
1972 წელს ელზას კიბო აღმოაჩნდა და ოპერაცია გაიკეთა. მოგვიანებით მას რევმატიზმიც განუვითარდა. მიუხედავად ტკივილებისა, ის ყოველთვის ჩემთან იყო კრებების მონახულებისას, და შეძლებისდაგვარად, სამქადაგებლო მსახურებაშიც თანამშრომლობდა ხოლმე დებთან.
შეცვლილ პირობებთან შეგუება
1984 წელს მეუღლის მშობლებს მოვლა დასჭირდათ, რის გამოც მიმოსვლითი საქმიანობა შევწყვიტეთ; მას შემდეგ მათ ოთხი წელიწადი იცოცხლეს (1 ტიმოთე 5:8). მოგვიანებით კი, 1989 წელს, ელზა სერიოზულად დაავადდა. საბედნიეროდ, დროთა განმავლობაში ის მომჯობინდა, მაგრამ სახლის საქმეები ჩემი გასაკეთებელი გახდა. დღემდე ვსწავლობ, როგორ მოვეპყრო ადამიანს, რომელიც მუდმივ ტკივილს განიცდის. მაგრამ, მიუხედავად გონებრივი და ემოციური დაძაბულობისა, ჩვენ სულიერისადმი სიყვარული არ დაგვიკარგავს.
მადლობლები ვართ ღმერთის, რომ დღესაც პიონერების რიცხვს მივეკუთვნებით. ჩვენ ვისწავლეთ, რომ მნიშვნელოვანი ის კი არაა, თუ რა სახის მსახურებით ვართ დაკავებულები, ან რამდენის კეთება შეგვიძლია, არამედ ის, რომ ერთგულები ვრჩებით. გვინდა ვემსახუროთ ჩვენს ღმერთ იეჰოვას არა რამდენიმე წელი, არამედ მარადიულად. ის, რაც ჩვენ გამოვიარეთ, კარგ გაკვეთილად გვემსახურება მომავლისთვის. იეჰოვა ყოველთვის გვაძლევდა ძალას, ყველაზე რთულ მდგომარეობაშიც კი გვედიდებინა ის (ფილიპელთა 4:13, „ახალი აღთქმა და ფსალმუნი“, 1990).
[სქოლიო]
a ერნსტ ვაუერის ბიოგრაფია შეგიძლიათ წაიკითხოთ 1991 წლის 1 აგვისტოს „საგუშაგო კოშკში“, გვერდები 25—29 (რუს.).
[სურათი 23 გვერდზე]
აქ, მაგდებურგში, ვიხდიდი სასჯელს.
[საავტორო უფლება]
Gedenkstätte Moritzplatz Magdeburg für die Opfer politischer Gewalt; Foto: Fredi Fröschki, Magdeburg
[სურათი 23 გვერდზე]
ჩვენი დაქორწინების წელს, 1957.
[სურათი 23 გვერდზე]
ელზასთან ერთად დღეს.