ნოეს კიდობნის ძიებაში

დროდადრო ხალხის ყურადღებას ნოეს კიდობნის ირგვლივ ატეხილი აჟიოტაჟი იპყრობს. ეს არც არის გასაკვირი, რადგან გიგანტური ხომალდის აღმოჩენა, რომლითაც ნოე და მისი ოჯახი ძვ. წ. 2370-2369 წლებში წარღვნას გადაურჩნენ, უდავოდ უდიდეს არქეოლოგიურ მიღწევად ჩაითვლება. მრავალი წარუმატებელი მცდელობის მიუხედავად, ნოეს კიდობნის ძიება დღემდე გრძელდება. მაგრამ, რა არის სინამდვილეში ცნობილი ნოეს კიდობნის შესახებ, თუ არ ჩავთვლით ვარაუდებსა და სენსაციურ ცნობებს?

ბიბლიიდან ვიგებთ, რომ ნოეს კიდობანი „არარატის მთებზე გაჩერდა“ (დაბადება 8:4). დღესდღეობით არარატის მთა თურქეთის აღმოსავლეთ ნაწილში, სომხეთისა და ირანის საზღვართან მდებარეობს.

ამ ტერიტორიაზე მოწყობილი რამდენიმე ექსპედიციის შედეგად მკვლევარებმა საინტერესო ვარაუდები გამოთქვეს, მაგრამ დამაჯერებელ მტკიცებებს ვერ მიაგნეს. აეროფოტოგადაღებით მიღებულმა დამაინტრიგებელმა გამოსახულებებმა, ფისით დაფარული ხის ნაჭრების მიგნებამ და თვითმხილველთა ცნობებმა მკვლევარებს კიდევ უფრო გაუძლიერა ხელჩასაჭიდი მასალის მოპოვების სურვილი. მაგრამ კვლევის პროცესი არ ყოფილა იოლი. ერთ-ერთი სავარაუდო ადგილი არარატის მთის ფერდობზე 4 600 მეტრის სიმაღლეზე მდებარეობს. გარდა ამისა, დაძაბული პოლიტიკური ვითარების გამო უცხოურ ექსპედიციებს ხშირ შემთხვევაში არ აძლევენ მთის დალაშქვრის უფლებას.

მიუხედავად ამისა, კიდობნის პოვნის მსურველთა ენთუზიაზმი არ ცხრება. ისინი ფიქრობენ, რომ კიდობნის ნაწილები არარატის მთაზე კვლავ ხელუხლებლად ინახება თოვლისა და ყინულის საფარქვეშ და წლის უმეტეს დროს არ ჩანს. ისინი ირწმუნებიან, რომ მხოლოდ ცხელ ზაფხულში შეიძლება კიდობნის დანახვა და მასთან ახლოს მისვლა.

ასეთ ოპტიმიზმს სხვადასხვა წერილობითმა ცნობებმაც შეუწყო ხელი. ახ. წ. I საუკუნეში მოღვაწე ებრაელი ისტორიკოსი იოსებ ფლავიუსი მოიხსენიებს თავისზე ადრე მცხოვრებ ისტორიკოსებს, რომელთა სიტყვებითაც კიდობანი ჯერ კიდევ მოჩანდა არარატის მთებში. იმასაც ამბობდნენ, რომ ხალხს სუვენირად მოჰქონდა ფისით დაფარული კიდობნის ხის ნაჭრები. იოსებ ფლავიუსის მიერ მოხსენიებულ ისტორიკოსთა შორის იყო ძვ. წ. III საუკუნეში მოღვაწე ბეროსე ბაბილონელი.

გასულ საუკუნეში კიდევ ერთ სენსაციად იქცა ერთი სომეხი კაცის, გევორქ აკოფიანის მონათხრობი. მისი თქმით, მე-20 საუკუნის დასაწყისში მან ბიძასთან ერთად ნახა კიდობანი და აძვრა კიდეც მასზე. აკოფიანი 1972 წელს დაიღუპა, მაგრამ მისი მონათხრობი დღემდე ბევრს უკარგავს მოსვენებას.

რწმენის ნამდვილი საფუძველი

გვაქვს იმის საფუძველი, დავიჯეროთ, რომ მკვლევარებმა მიაგნეს კიდობნის ადგილსამყოფელს ან მომავალში მიაგნებენ? დღეს ჩვენ სკეპტიციზმის უფრო დიდი საფუძველი გვაქვს, ვიდრე ნდობის. ბიბლიაში კონკრეტულად არ არის ნათქვამი, სად გაჩერდა კიდობანი, როცა იკლო წარღვნის წყლებმა. მასში უბრალოდ ნათქვამია, რომ „კიდობანი არარატის მთებზე გაჩერდა“.

მკვლევარები აქცენტს ამ ტერიტორიის უმაღლეს მწვერვალზე აკეთებენ. მაგრამ წმინდა წერილებში არ არის დაკონკრეტებული, რომ კიდობანი მაინცდამაინც არარატის მწვერვალზე გაჩერდა. ეს გაყინული მწვერვალი ზღვის დონიდან 5 000 მეტრზეა.a ნოე და მისი ოჯახი კიდობნის გაჩერებიდან კიდევ რამდენიმე თვე დარჩნენ მასში (დაბადება 8:4, 5). ისიც ნაკლებად სავარაუდოა, რომ კიდობნიდან გამოსულებს ცხოველებთან ერთად ცადაზიდული მწვერვალიდან მთამსვლელებივით მოუწიათ ჩამოსვლა. შესაძლოა ადგილი, სადაც კიდობანი გაჩერდა, უფრო ადვილად მისადგომი იყო, ვიდრე მეცნიერებს ჰგონიათ. თუმცა, როგორც დაბადების 8:4, 5-დან ვიგებთ, ის მაინც საკმაოდ მაღალი ადგილი იქნებოდა. და მაინც, სადაც არ უნდა გაჩერებულიყო კიდობანი, განა საუკუნეები ან თავად ადამიანი მას თავის კვალს არ დააჩნევდა?!

დამაფიქრებელია ისიც, თუ რა რელიგიურ მნიშვნელობას ანიჭებენ ზოგჯერ მკვლევარები თავიანთ აღმოჩენებს. ერთ-ერთი ექსპედიციის ორგანიზატორი ამტკიცებდა, რომ კიდობნის პოვნა „რწმენას განუმტკიცებს მილიონებს . . . და ბევრი იწამებს ღმერთს“. 2004 წელს გამართულ პრესკონფერენციაზე მან აღნიშნა, რომ კიდობნის აღმოჩენა „ქრისტეს აღდგომის შემდეგ უდიდესი მოვლენა იქნებოდა კაცობრიობის ისტორიაში“. მოგვიანებით მისი ექსპედიცია ჩაიშალა.

ნამდვილად განუმტკიცებს კიდობნის აღმოჩენა ადამიანს რწმენას, ან დაარწმუნებს ღვთის არსებობაში? ბიბლია ამბობს, რომ სინამდვილეში რწმენა არ არის დამოკიდებული ხილულ საგნებზე (2 კორინთელები 5:7). სკეპტიკურად განწყობილ ადამიანებს ნივთიერი მტკიცებულების გარეშე უჭირთ ამა თუ იმ ბიბლიური ისტორიის დაჯერება. მაგრამ ფაქტია, რაგინდ ბევრი მტკიცება ჰქონდეთ, ასეთი ადამიანებისთვის მაინც არ იქნება საკმარისი. როგორც იესომ თქვა, ზოგი მაშინაც არ ირწმუნებდა ჭეშმარიტებას, მკვდრეთით აღმდგარიც რომ ენახა ვინმე (ლუკა 16:31).

მეორე მხრივ, ნამდვილი რწმენა რაღაცის ბრმად დაჯერებას არ გულისხმობს. მას მტკიცე საფუძველი აქვს (ებრაელები 11:1). არსებობს იმის საფუძვლიანი მტკიცება, რაც მოაზროვნე ადამიანს დაარწმუნებს იმაში, რომ წარღვნა ნამდვილად მოხდა? იესომ გასაგებად თქვა, რომ „ნოე კიდობანში შევიდა. მერე მოვიდა წარღვნა“ (ლუკა 17:26, 27). იესოს სიტყვები ყველაზე საუკეთესო მტკიცებულებაა. რატომ ვამბობთ ამას?

დედამიწაზე მოსვლამდე იესო ზეცაში იყო (იოანე 8:58). ის თვალყურს ადევნებდა, როგორ აშენებდა ნოე კიდობანს და როგორ მოვიდა წარღვნა. აქედან გამომდინარე, რა უფრო დამაჯერებელია თქვენთვის, იმ თვითმხილველის მოწმობა, რომელიც ყოველთვის ჭეშმარიტებას ლაპარაკობდა და ღვთის ძე იყო, თუ ძალიან მცირე ალბათობა იმისა, რომ ერთ დღესაც მკვლევარები თოვლით დაფარულ მთაზე კიდობნის ნაშთებს იპოვნიან? თუ თვითმხილველს დავუჯერებთ, ეჭვი აღარ შეგვეპარება იმაში, რომ ნოეს კიდობანი ნამდვილად არსებობდა.

[სქოლიო]

[ჩანართი 13 გვერდზე]

არსებობს იმის საფუძვლიანი მტკიცება, რომ ბიბლიაში აღწერილი წარღვნა ნამდვილად მოხდა?

[ჩანართი 14 გვერდზე]

იესომ გასაგებად თქვა: „ნოე კიდობანში შევიდა. მერე მოვიდა წარღვნა“