მსმენელის გულამდე მიიტანე სათქმელი

შენი მიზანი მხოლოდ ქადაგება არ უნდა იყოს. ეცადე, მსმენელის გულამდე მიიტანო სათქმელი. ბიბლია ხშირად ერთმანეთთან აპირისპირებს იმას, რაც ადამიანს გულში აქვს და რაც გარეგნულად ჩანს. გადატანითი მნიშვნელობით გული წარმოადგენს ადამიანის შინაგან პიროვნებას — რას გრძნობს, რას და რატომ ფიქრობს, და როგორ აისახება ეს ფიქრები მის მოქმედებებზე. სწორედ ამ სიმბოლურ გულში ითესება ჭეშმარიტების თესლი (მათ. 13:19). ღვთისადმი მორჩილების სურვილიც ამ გულიდან მომდინარეობს (იგავ. 3:1; რომ. 6:17).

შენი სიტყვები ადამიანის გულამდე რომ მიიტანო, მიზნად დაისახე: 1) განსაზღვრო, აქამდე რა ახდენდა გავლენას შენი მსმენელის გულზე. 2) განამტკიცო მათი დადებითი თვისებები, მაგალითად სიყვარული და ღვთისმოშიშება. 3) წაახალისო მსმენელი, ჩაიხედოს საკუთარ გულში, რათა უფრო მეტად შეძლოს იეჰოვას მოსაწონად მოქმედება.

გამოავლინე გამჭრიახობა. ხალხი ჭეშმარიტებას არ იღებს სხვადასხვა მიზეზის გამო. ბიბლიის შესწავლის ჩატარებისას ხანდახან შემსწავლელს წინასწარ შექმნილი აზრისგან გათავისუფლებაში უნდა დაეხმარო. ასევე შეიძლება საჭირო გახდეს ფაქტებისა და დამატებითი მტკიცებების მოყვანა, რათა გააბათილო მისი არასწორი შეხედულებები. დაფიქრდი: „ესმის დაინტერესებულს რომ, როგორც ყველა ადამიანს, მასაც აქვს სულიერი მოთხოვნილებები? რამდენად ძლიერია მისი რწმენა? რა არ სწამს? რატომ ჩამოუყალიბდა ასეთი შეხედულებები? დახმარება ხომ არ სჭირდება იმ სურვილების დასაძლევად, რომლებიც ხელს უშლის ჭეშმარიტების შესაბამისად ცხოვრებაში?“

ყოველთვის იოლი არ არის ადამიანის ამა თუ იმ შეხედულების მიზეზის გარკვევა. „კაცის გულის ზრახვა ღრმა წყალია, გამჭრიახი კაცი ამოხაპავს მას“, — ამბობს იგავების 20:5. გამჭრიახობა იმის დანახვის უნარია, რაც ერთი შეხედვით უხილავია. ამისათვის კი საჭიროა დაკვირვებულობა და ადამიანებისადმი ინტერესის გამოვლენა.

ურთიერთობა მხოლოდ სიტყვებით არ მყარდება. რომელიმე თემაზე საუბრისას შეიძლება შეამჩნიო, რომ ბიბლიის შემსწავლელს გამომეტყველება ან ხმის ტონი ეცვლება. როდესაც მშობელი ბავშვის ქცევაში გარკვეულ ცვლილებას შენიშნავს, მაშინვე ხვდება, რომ ის რაღაცის გავლენაში მოექცა. ეცადე, დაინტერესებულშიც შეამჩნიო ასეთი ცვლილებები, რომლებიც წამიერად წარმოაჩენს იმას, რაც ადამიანში ხდება.

კარგად შერჩეული კითხვებიც დაგეხმარება იმის დანახვაში, თუ რა ხდება ადამიანის გულში. შეგიძლია მსმენელს ჰკითხო: „თქვენ რას ფიქრობთ? . .“, „რატომ ხართ დარწმუნებული, რომ? . .“, „როგორ მოიქცეოდით, თქვენ რომ? . .“. მაგრამ ფრთხილად იყავი, რომ კითხვები სეტყვასავით არ დააყარო. კითხვის დასმამდე შეგეძლო ასეთი ტაქტიანი ფრაზის გამოყენება: „წინააღმდეგი ხომ არ იქნებით, რომ გკითხოთ? . .“. ადამიანის გულის ამოცნობა ძნელი საქმეა; ამ საქმეში აჩქარება არ გამოგვადგება. ხშირ შემთხვევაში, ადამიანმა გულისნადები რომ გადმოგვიშალოს, მისი ნდობა უნდა დავიმსახუროთ. ამას კი დრო სჭირდება. თუმცა სიფრთხილე ამ დროსაც გმართებს, რათა ადამიანმა არ იფიქროს, რომ მის პირად ცხოვრებაში ერევი და იმას ეკითხები, რაც შენი საქმე არ არის (1 პეტ. 4:15).

გამჭრიახობა დაგეხმარება, სწორი რეაგირება მოახდინო შემსწავლელის ნათქვამზე. გახსოვდეს, რომ შენი მიზანია, გაუგო ადამიანებს და განსაზღვრო, რომელი ბიბლიური ინფორმაცია სჭირდება მათ. არ გააკრიტიკო ისინი არასწორი შეხედულებების გამო. ნაცვლად ამისა, ეცადე სიტყვებს მიღმა არსებული გრძნობები დაინახო. მხოლოდ ამის შემდეგ მიხვდები, რა უპასუხო. როდესაც შემსწავლელი დაინახავს, რომ გესმის მისი, ადვილი შესაძლებელია, სერიოზულად დაფიქრდეს შენს ნათქვამზე (იგავ. 16:23).

გარკვეულწილად, ადამიანების აღძვრა ამა თუ იმ მოქმედებისკენ მაშინაც შეგიძლია, როდესაც ფართო აუდიტორიის წინაშე გამოდიხარ. თუ მსმენელებთან კარგი მხედველობითი კონტაქტი გაქვს, აკვირდები მათი სახის გამომეტყველებას და დამაფიქრებელ რიტორიკულ შეკითხვებს სვამ, ალბათ, შეამჩნევ, როგორ რეაგირებენ ისინი შენს სიტყვებზე. თუ მსმენელებს კარგად იცნობ, გაითვალისწინე მათი მდგომარეობა. როდესაც ბიბლიის საფუძველზე მსჯელობ, მხედველობაში მიიღე, რა სულია კრებაში გამეფებული (გალ. 6:18).

გაუღვიძე მსმენელს დადებითი გრძნობები. იმის გაგება, თუ რა სწამს ადამიანს, რა — არა და რატომ, მნიშვნელოვნად დაგეხმარება საუბრის გაგრძელებაში. აღდგომის შემდეგ იესო მოწაფეების გულს იმით შეეხო, რომ მათ ცოტა ხნის წინათ მომხდარ მოვლენებთან დაკავშირებით ‘წმინდა წერილები აუხსნა’ (ლუკ. 24:32). შენც უნდა ეცადო, ერთმანეთთან დააკავშირო, რაც ადამიანს თავს გადახდენია, რაც ძალიან სურს და რასაც ღვთის სიტყვაში ხედავს. ნათქვამი მსმენელის გულამდე მიაღწევს, თუ ის გაიფიქრებს: „ეს ჭეშმარიტებაა!“.

იეჰოვას სიკეთეზე, სიყვარულზე, წყალობასა და სამართლიანობაზე ყურადღების გამახვილებით შემსწავლელს იეჰოვასადმი სიყვარულის გაღრმავებაში დაეხმარები. მას ისიც დაანახვე, რომ იეჰოვა ხედავს და აფასებს თითოეული ადამიანის კარგ თვისებებს. ეს დაარწმუნებს, რომ ღმერთთან პირადი ურთიერთობის დამყარება შესაძლებელია. ამისათვის კი საჭიროა, დააფიქრო ისეთ ბიბლიურ მუხლებზე, როგორიცაა: ფსალმუნის 139:1—3, ლუკას 21:1—4 და იოანეს 6:44. აგრეთვე დაეხმარე, დაფიქრდეს, რაოდენ დიდ სიყვარულს ავლენს იეჰოვა თავისი ერთგული მსახურებისადმი (რომ. 8:38, 39). აუხსენი, რომ იეჰოვა მხოლოდ შეცდომებს როდი ხედავს. მან ყველაფერი იცის ჩვენი ცხოვრების შესახებ. ის ხედავს წმინდა თაყვანისმცემლობისთვის გამოვლენილ ჩვენს გულმოდგინებასა და „სიყვარულს, რომელსაც მისი სახელისთვის“ ვავლენთ (2 მატ. 19:2, 3; ებრ. 6:10). მას ადამიანების შესახებ უმნიშვნელო წვრილმანებიც კი ახსოვს. ის სასწაულებრივად დაუბრუნებს სიცოცხლეს ყველას, „ვინც სამარხებში არიან“ (იოან. 5:28, 29; ლუკ. 12:6, 7). ადამიანი ღვთის ანარეკლად და მსგავსებად არის შექმნილი, ამიტომ ღვთის თვისებებზე საუბარი ხშირად ყველაზე მეტად მოქმედებს მასზე (დაბ. 1:27).

ადამიანის გულზე დადებითად ისიც მოქმედებს, როდესაც სწავლობს, ისეთივე დამოკიდებულება ჰქონდეს სხვების მიმართ, როგორიც იეჰოვას აქვს. ლოგიკურია დავასკვნათ, რომ თუ ღმერთი ჩვენდამი, როგორც ცალკეული პიროვნებისადმი, ავლენს ყურადღებას, სხვების მიმართაც მსგავსად მოიქცევა და არავის განარჩევს წარმომავლობის, ეროვნებისა თუ რასის მიხედვით (საქ. 10:34, 35). როგორც კი ადამიანი ამ დასკვნამდე მივა, მას მყარი ბიბლიური საფუძველი ექნება, გულიდან ამოიძირკვოს სიძულვილი და გათავისუფლდეს ვინმეს მიმართ წინასწარ შექმნილი ცუდი აზრისგან. ამგვარად, ადამიანი ისწავლის ღვთის ნების შესრულებას და სხვებთან მშვიდობიანი ურთიერთობის დამყარებას.

ადამიანებს ღვთისმოშიშების განვითარებაშიც უნდა დაეხმარო (ფსალმ. 111:10; გამოცხ. 14:6, 7). ღვთისმოშიშებამ და მოწიწების გრძნობამ შეიძლება აღძრას პიროვნება იმის გასაკეთებლად, რასაც საკუთარი ძალებით ვერასოდეს შეძლებდა. იეჰოვას შთამბეჭდავ საქმეებზე და უსაზღვრო სიკეთეზე საუბრებით ადამიანებს დაეხმარები, განივითარონ ჯანსაღი შიში იმისა, რომ ღმერთი არ გაანაწყენონ (ფსალმ. 66:5; იერ. 32:40).

დაანახვე მსმენელებს, რომ იეჰოვასთვის სულერთი არ არის მათი საქციელი. მას აქვს გრძნობები. იეჰოვას მითითებებზე ჩვენი რეაგირებით ან ვასიამოვნებთ, ან გულს ვატკენთ მას (ფსალმ. 78:40—42). აჩვენე, რომ მათი ქცევები გავლენას ახდენს იმაზე, თუ რა პასუხს გასცემს ღმერთი სატანას (იგავ. 27:11).

დაანახვე მსმენელებს, რომ ღვთის მოთხოვნები მათ კეთილდღეობას ემსახურება (ეს. 48:17). ამისათვის შეგიძლია ყურადღება გაამახვილო იმ ფიზიკურ და ემოციურ ტკივილზე, რომელიც ღვთის სიბრძნის — თუნდაც მცირე ხნით — უგულებელყოფას მოჰყვება. ახსენი, როგორ გვაშორებს ცოდვა ღვთისგან, როგორ უკარგავს სხვებს იმის შესაძლებლობას, რომ ჭეშმარიტება ჩვენგან გაიგონ და როგორ ხელყოფს ამა თუ იმ სახით სხვების უფლებებს (1 თეს. 4:6). აღძარი მსმენელები, დააფასონ კურთხევები, რომლებიც ღვთის კანონების დაცვის შედეგად უკვე მიიღეს. წაახალისე, უფრო მეტი მადლიერება გამოავლინონ იმისათვის, რომ იეჰოვას სამართლიანი ნორმებით ცხოვრება მათ მრავალი უსიამოვნებისგან იცავს. როდესაც ადამიანი დარწმუნდება, რომ ღვთის გზით სიარული გონივრულია, ყოველ ღონეს იხმარს ამ გზაზე დასარჩენად (ფსალმ. 119:104); ღვთისადმი მორჩილებას ტვირთად კი არ მიიჩნევს, არამედ იეჰოვასადმი სიყვარულისა და თავდადების გამოხატვის საშუალებად.

დაეხმარე სხვებს საკუთარი თავის გამოკვლევაში. იმისათვის, რომ ადამიანმა სულიერი ზრდა განაგრძოს, საჭიროა ისწავლოს იმის დანახვა და შეფასება, თუ რა ხდება მის გულში. აუხსენი, როგორ გვეხმარება ამ მხრივ ბიბლია.

დაეხმარე მსმენელებს იმის გაცნობიერებაში, რომ ბიბლიაში მხოლოდ ღვთის მცნებები, რჩევები, ისტორიული მოვლენები და წინასწარმეტყველებები არ არის ჩაწერილი. ბიბლია იმასაც გვიჩვენებს, თუ რას ფიქრობს ღმერთი ამა თუ იმ საკითხთან დაკავშირებით. იაკობის 1:22—25-ში ღვთის სიტყვა სარკესთან არის შედარებული. ჩვენი გულის მდგომარეობას იმის მიხედვით ვხედავთ, თუ როგორ ვრეაგირებთ ბიბლიურ ცნობასა და იეჰოვას განზრახვების შესრულებაზე. ასეთნაირად, ბიბლია გვანახვებს, როგორები ვართ „გულების შემმოწმებელი“ ღვთის თვალში (იგავ. 17:3). წაახალისე მსმენელები, ყოველთვის ახსოვდეთ ეს. აღძარი, იფიქრონ იმაზე, რაც ღმერთმა ჩვენთვის ჩაწერა ბიბლიაში; აგრეთვე იმაზე, თუ რის შეცვლა სჭირდებათ ცხოვრებაში, რათა უფრო მეტად ასიამოვნონ ღმერთს. დაეხმარე მათ, ბიბლიის კითხვა მიიჩნიონ იმის დანახვის საშუალებად, თუ როგორ უყურებს იეჰოვა მათი „გულის აზრებსა და ზრახვებს“. ღვთის თვალსაზრისის გაგება მათ საჭირო ცვლილებების მოხდენაში დაეხმარება (ებრ. 4:12; რომ. 15:4).

ბიბლიის ზოგ შემსწავლელს სურს ნასწავლის თანახმად მოქმედება, მაგრამ იმაზე წუხს, თუ რას იფიქრებს ხალხი მასზე. სხვებს შეიძლება ხორციელ სურვილებთან უწევდეთ ბრძოლა. არიან ისეთებიც, რომლებიც ისეთი გზის გამონახვას ცდილობენ, ღმერთსაც რომ ემსახურონ და თან ქვეყნიერებისთვის დამახასიათებელი მავნე ჩვევებიც არ დათმონ. დაანახვე მათ საშიშროება, რომელიც ასეთ გაორებულ ცხოვრებას მოჰყვება (1 მეფ. 18:21). აღძარი, ლოცვაში სთხოვონ ღმერთს, რომ მან შეამოწმოს და განწმინდოს მათი გულები (ფსალმ. 26:2; 139:23, 24).

განუმარტე მსმენელებს, რომ იეჰოვას ესმის, რამდენად რთულია საკუთარ სხეულთან ბრძოლა. ბიბლიიდან აჩვენე, რატომ არის ეს ასე (რომ. 7:22, 23). დაეხმარე მათ, სიფრთხილე გამოიჩინონ, რათა არასრულყოფილი გულისთვის დამახასიათებელი სურვილების მონობაში არ მოექცნენ (იგავ. 3:5, 6; 28:26; იერ. 17:9, 10).

წაახალისე ისინი, რომ გამოიკვლიონ საკუთარი მოტივები. ასწავლე, შეამოწმონ საკუთარი თავი შემდეგი კითხვებით: „რატომ მინდა ამის გაკეთება? იქნება ეს იმის მაჩვენებელი, რომ ვაფასებ ყოველივეს, რაც იეჰოვამ გააკეთა ჩემთვის?“ ეცადე, უფრო ღრმად დაარწმუნო იმაში, რომ იეჰოვასთან კარგი ურთიერთობა ყველაფერზე ძვირფასია და მას არაფერი შეედრება.

დაეხმარე ადამიანს, მიხვდეს, რას ნიშნავს იეჰოვასადმი „მთელი გულით“ მსახურება (ლუკ. 10:27). ეს იმას ნიშნავს, რომ გრძნობები, სურვილები და აღძვრები მთლიანად იეჰოვას გზებს შეუსაბამოს. ამიტომ ასწავლე მსმენელს, გააანალიზოს არა მარტო ის, თუ რას აკეთებს, არამედ ისიც, თუ რას ფიქრობს ღვთის მოთხოვნებთან დაკავშირებით და რა აღძრავს ღვთის მსახურებისკენ (ფსალმ. 37:4). როდესაც შემსწავლელი დაინახავს, რა მხრივ სჭირდება გამოსწორება, ურჩიე, ლოცვით მიმართოს იეჰოვას და სთხოვოს: „მთლიანი გული მომეცი, რომ მეშინოდეს შენი სახელის“ (ფსალმ. 86:11).

როდესაც შემსწავლელი იეჰოვასთან პირად ურთიერთობას განავითარებს, ის ღმერთს რწმენის გამო დაემორჩილება და არა იმიტომ, რომ შენ მოუწოდებ ამისკენ. შემდეგ კი შენგან დამოუკიდებლად ‘ყოველთვის შეამოწმებს, რა არის მოსაწონი უფლისთვის’ (ეფეს. 5:10; ფილ. 2:12). ასეთი გულწრფელი მორჩილება გულს უხარებს იეჰოვას (იგავ. 23:15).

გახსოვდეს, რომ გულის შემფასებელი იეჰოვაა და ის იზიდავს ადამიანებს თავისთან სამეგობროდ (იგავ. 21:2; იოან. 6:44). ჩვენი როლი კი მასთან თანამშრომლობაა (1 კორ. 3:9). ეს ისეა, ‘თითქოს ღმერთი ჩვენი მეშვეობით ეხვეწება’ მათ (2 კორ. 5:20; საქ. 16:14). იეჰოვა არავის აიძულებს ჭეშმარიტების მიღებას. მაგრამ როდესაც ბიბლიას ვიყენებთ ადამიანთან მსჯელობისას, ღვთის დახმარებით მან შეიძლება დაინახოს, რომ ყველაფერი, რასაც ისმენს, პასუხია მის კითხვებზე ან, შესაძლოა, ლოცვებზეც კი. ყოველთვის გახსოვდეს ეს, როდესაც სხვებს ასწავლი და დაჟინებით სთხოვე იეჰოვას ხელმძღვანელობა და დახმარება (1 მატ. 29:18, 19; ეფეს. 1:16—18).