რა უნდა ვიცოდეთ ბანდების შესახებ
„თავიდან უბრალოდ მეზობელი ბიჭები ვიყავით. დაწყებით სკოლაში ერთად შევედით. ჩვენ მხოლოდ არასწორ გადაწყვეტილებებს ვიღებდით“, — აღნიშნა კალიფორნიის ბანდის ყოფილმა წევრმა, უეიდმა.
ბანდები ხშირად მეზობლობაში ყალიბდებოდა. მოზარდები ქუჩის კუთხეებში იყრიდნენ თავს. ისინი ყოველთვის ერთად იყვნენ და ერთადვე იცავდნენ თავს მეზობლად არსებული უფრო ავტორიტეტული ბანდისგან. მაგრამ მალე მთელი ჯგუფი ყველაზე მოძალადე წევრების გავლენის ქვეშ ექცეოდა და სახიფათო კრიმინალურ მოქმედებებში ებმებოდა.
სხვა ქუჩაზე არსებულ მოწინააღმდეგე ბანდას ახალი ჯგუფი შეიძლება მტრად მიეჩნია. გულისწყრომას ძალადობა მოსდევდა. ნარკოტიკებით მოვაჭრეები ბანდებში ასაღებდნენ ნარკოტიკებს. ამას სხვა კრიმინალური მოქმედებებიც მოჰყვებოდა.
ლუისი 11 წლის იყო, როცა მეგობრებმა ბანდა ჩამოაყალიბეს. 12 წლისამ ნარკოტიკების გამოყენება დაიწყო. პირველად 13 წლის ასაკში დააპატიმრეს. ლუისი ავტომობილების გატაცებაში, სახლების გატეხვასა და შეიარაღებულ ძარცვაში მონაწილეობდა. ხშირად აპატიმრებდნენ ბანდების ჩხუბში მონაწილეობისა და საზოგადოებრივი წესრიგის დარღვევის გამო.
ზოგჯერ შეიძლება გაგვაკვირვონ იმ ადამიანებმა, რომლებიც ბანდებს ეკუთვნიან. მართა კარგი შესახედაობის გოგონა იყო, სკოლაში ადვილად აღწევდა წარმატებებს, კარგ ნიშნებს ღებულობდა და კარგი ყოფაქცევითაც გამოირჩეოდა. მიუხედავად ამისა, ის ლიდერობდა ბანდას, რომელიც მარიხუანით, ჰეროინითა და კოკაინით ვაჭრობდა. მხოლოდ მას შემდეგ, რაც მისი მეგობარი დაცხრილეს, მართამ შიშის გამო ცხოვრების წესის შეცვლა.
რატომ უერთდებიან ბანდებს
საოცარია, მაგრამ როგორც ზოგი ბანდიტი ამბობს, ბანდას იმიტომ შეუერთდა, რომ სიყვარული ეგრძნო. ისინი ეძებდნენ მეგობრობასა და ახლო ურთიერთობას, რაც ოჯახში არ გააჩნდათ. ჰამბურგის (გერმანია) გაზეთში (Die Zeit) აღნიშნული იყო, რომ ქუჩის ბანდებში ახალგაზრდები უსაფრთხოებას ეძებენ, რასაც სხვაგან ვერ ხედავენ. ყოფილმა ბანდიტმა — ერიკმა — აღნიშნა: „როცა სახლში სიყვარულს ვერ გრძნობ, გარეთ მიდიხარ უკეთესი პირობების საძებნელად“.
ერთი მამა, ყოფილი ბანდიტი, თავისი ცხოვრებისეული გამოცდილების შესახებ წერდა: „ციხეში არაერთხელ ვმჯდარვარ ხულიგნობის, ბანდების ჩხუბში მონაწილეობის, საზოგადოებრივი წესრიგის დარღვევისა და ბოლოს, მიმავალი ავტომობილიდან მკვლელობის მცდელობის გამო“. მოგვიანებით, როცა ვაჟი, რამირო, შეეძინა, მამა მცირე დროს უთმობდა ბავშვს. მოზარდობისას რამიროც ბანდას შეუერთდა. ბანდების ჩხუბში მონაწილეობის გამო ისიც დააპატიმრეს. როცა მამამ კატეგორიულად მოსთხოვა შვილს ბანდასთან კავშირის გაწყვეტა, რამირომ იყვირა: „ახლა ის ჩემი ოჯახია“.
ერთმა მედდამ, რომელიც წელიწადზე მეტი ხნის განმავლობაში ესაუბრებოდა 114 დაჭრილ ახალგაზრდას ტეხასის საავადმყოფოში, თქვა: „უცნაურია. ვფიქრობ, არასოდეს მსმენია, რომ რომელიმე ახალგაზრდას დედა ან ოჯახის წევრი მოეკითხოს“.
ისიც აღსანიშნავია, რომ ბანდებს მხოლოდ ქალაქის შედარებით ღარიბ უბნებში მცხოვრები ბავშვები არ უერთდებიან. რამდენიმე წლის წინ კანადის გაზეთში (Maclean’s) მოყვანილი იყო ციტატა პოლიციელის ნათქვამიდან, რომ მათ ქალაქის უმდიდრეს და უღარიბეს უბნებში მცხოვრები ბავშვები ერთ ბანდაში ნახეს. სხვადასხვა წარმომავლობის ახალგაზრდები ერთი მიზეზის გამო ერთიანდებიან — ეძებენ ერთიანობას, რასაც ოჯახში ვერ ხედავენ.
ზოგან ახალგაზრდები ბანდიტობას ნორმალურ ცხოვრებად მიიჩნევენ. 16 წლის ფერნანდო განმარტავს: «ჰგონიათ, რომ ბანდაში გაერთიანება მათ პრობლემების გადაჭრაში დაეხმარება. ფიქრობენ: „მეგობრებს შევიძენ. ისინი დიდები არიან და პისტოლეტები აქვთ. დამიცავენ და ვერავინ ვერაფერს დამაკლებს“ ». მაგრამ ბანდის ახალი წევრები მალევე ხვდებიან, რომ ბანდის მტრების სამიზნეები ხდებიან.
ხშირად ბანდები ისეთ უბნებში არიან, სადაც ხალხს ფული ცოტა აქვს, იარაღი კი — ბევრი. როგორც ახალი ამბებიდან ჩანს, დიდ ქალაქებში ყოველი 3 მოსწავლიდან ორს მარტოხელა მშობელი ჰყავს. ზოგი მოსწავლის მშობელი ნარკომანია და შესაძლოა ღამე სახლში არ მიდის, მოსწავლე კი იძულებულია, სანამ თვითონ სკოლაში წავა, თავისი უმამოდ დარჩენილი ბავშვი წაიყვანოს საბავშვო ბაღში.
კალიფორნიის გუბერნატორმა, პიტ უილსონმა, აღნიშნა: „ჩვენს წინაშე უდიდესი პრობლემა დგას, რადგან მრავალი ბავშვი უმამოდ იზრდება, მამაკაცის გარეშე, რომელიც მათთვის მაგალითი იქნებოდა, სიყვარულს აგრძნობინებდა, უხელმძღვანელებდა, დაარიგებდა და ღირსების გრძნობას ჩაუნერგავდა — წარმოდგენაც არა აქვთ, რატომ უნდა სცემდნენ პატივს საკუთარ თავსა და სხვებს“. მან თქვა, რომ ახალგაზრდებს არა აქვთ უნარი, თანაუგრძნონ ერთმანეთს და ამის გამო, „შეუძლიათ ისე მოკლან ადამიანი, რომ ოდნავი სინდისის ქენჯნაც კი არ იგრძნონ“.
თუმცა ბანდების ზრდა ძირითადად ოჯახური ერთიანობის, აღზრდისა და ნამდვილი ზნეობრივი მაგალითის უქონლობითაა განპირობებული, მასში სხვა ფაქტორებიც გარკვეულ როლს ასრულებს. მაგალითად, სატელევიზიო გადაცემები და ფილმები, რომლებიც ძალადობას პრობლემების გადაჭრის იოლ გზად წარმოგვიდგენს; საზოგადოება, რომელიც ხშირად ღარიბებს ბედშავებს უწოდებს და გამუდმებით შეახსენებს მათ, რომ არ შეუძლიათ ყოველივე იმის გაკეთება, რასაც სხვები აკეთებენ; მზარდი რაოდენობა ოჯახებისა, სადაც სამუშაოთი გადატვირთული ახალგაზრდა დედა ძალას არ ზოგავს, რათა მატერიალურად უზრუნველყოს თავისი უმეთვალყურეოდ დარჩენილი შვილი ან შვილები. ამ და შესაძლოა სხვა ფაქტორების ერთობლიობამაც გამოიწვია ქუჩის ბანდებთან დაკავშირებული მზარდი მსოფლიო უბედურება.
ბანდიდან გამოსვლა იოლი როდია
ზოგი ბანდიტი დროთა განმავლობაში ტოვებს ბანდას და სხვაგვარ საქმიანობას იწყებს. სხვები შესაძლოა ნათესავებთან საცხოვრებლად მიდიან სხვა მხარეში და ბანდიტობას ამგვარად არიდებენ თავს. მაგრამ ხშირად ბანდიდან გამოსვლა არცთუ ისე იოლია.
ჩვეულებრივ, სანამ პიროვნება ბანდის დატოვების უფლებას მიიღებდეს, მას ბანდის რამდენიმე წევრისგან მაგარი ცემა-ტყეპის ატანა უწევს. სინამდვილეში, ზოგ ბანდაში მიღებული იყო, ესროლათ იმ წევრებისთვის, რომლებიც ბანდიდან გავლას მოისურვებდნენ. თუ გადარჩებოდნენ, ბანდის დატოვების უფლებას ღებულობდნენ! ღირს თუ არა ბანდიდან გამოსვლა ამგვარ შეურაცხყოფად?
ერთმა ყოფილმა ბანდიტმა ახსნა, თუ რატომ უნდოდა ბანდიდან გამოსვლა: „ჩემი ხუთი მეგობარი უკვე მკვდარია“. ცხადია, ბანდიტის ცხოვრება შეიძლება წარმოუდგენლად საშიში იყოს. ჟურნალი „ტაიმი“ იუწყებოდა ყოფილი ჩიკაგოელი ბანდიტის შესახებ: „თავისი შვიდწლიანი კარიერის მანძილზე მუცელში დაჭრეს, თავში შპალი ჩაარტყეს, ჩხუბის დროს ხელი მოსტეხეს და ავტომობილის გატაცების გამო ორჯერ დააპატიმრეს. . . მაგრამ ახლა, როცა სწორ გზაზე დგას, ყოფილ მეგობრებს სურთ, მას რაიმე ავნონ“.
უკეთესი ცხოვრება შესაძლებელია
ბრაზილიელი მამაკაცი, ელენო, ერთ დროს „ჰედბენგერსის“ წევრი იყო, ბანდისა, რომელიც დანებით და ზოგჯერ ცეცხლსასროლი იარაღით იბრძოდა. რადგან ელენო ფიქრობდა, რომ ცხოვრებისგან დაჩაგრული იყო, სიამოვნებას პოულობდა ნივთების დამსხვრევასა და ხალხზე თავდასხმაში. თანამშრომელი მას ბიბლიის შესახებ ესაუბრა. მოგვიანებით ელენო იეჰოვას მოწმეთა კონგრესს დაესწრო, სადაც მან თავისი და მოწინააღმდეგე ბანდის ყოფილი წევრები ნახა. ისინი ძმებივით შეხვდნენ ერთმანეთს — რამდენად დიდი იყო სხვაობა იმასთან შედარებით, რაც შესაძლოა წარსულში მომხდარიყო?
ნამდვილად ხდება ასე? რა თქმა უნდა! ამას წინათ „გამოიღვიძეთ!“-ის კორესპონდენტი ესაუბრა ლოს-ანჯელესის მთავარი ბანდების ყოფილ წევრებს, რომლებიც ახლა იეჰოვას მოწმეთა კრებებში მსახურობენ. რამდენიმე საათის საუბრის შემდეგ, ერთ-ერთი მათგანი შეჩერდა, სკამის საზურგეს მიეყრდნო და თქვა: «შეხედეთ! „ბლადზისა“ და „კრიპსის“ ყოფილი წევრები ერთად სხედან და ერთმანეთი ძმებივით უყვართ!» ყველა ეთანხმებოდა იმ აზრს, რომ ულმობელი ბანდიტები გულკეთილ და მოსიყვარულე ადამიანებად ბიბლიის საშუალებით ღვთისმოსაწონი პრინციპების გულმოდგინე შესწავლამ აქცია.
შესაძლებელია, ეს მე-20 საუკუნის 90-იან წლებში მომხდარიყო? მართლა შეუძლიათ დღეს ბანდიტებს, რომ ასე შეიცვალონ? შეუძლიათ, თუკი სურთ, რომ მონახონ ღვთის სიტყვაში მოცემული ძლიერი გამხნევება და თავიანთი ცხოვრება ბიბლიურ პრინციპებს შეუსაბამონ. თუ ბანდის წევრი ხარ, რატომ არ იფიქრებ ამგვარ ცვლილებაზე?
ბიბლია მოგვიწოდებს, ‘მივატოვოთ წინანდელი ცხოვრება ძველი კაცისა და შევიმოსოთ ახალ კაცად, რომელიც შექმნილია ღმერთისაებრ სიმართლით და ჭეშმარიტების სიწმიდით’ (ეფესელთა 4:22–24, „ახალი აღთქმა და ფსალმუნი“, 1990 წლის გამოცემა). როგორ ხდება ახალ კაცად შემოსვა? ბიბლია ამბობს, რომ „შემეცნებით“ პიროვნება შეიძლება ‘განახლდეს მისი შემოქმედის [ღვთის] ხატისამებრ’ (კოლასელთა 3:9–11)
ღირს კი ცვლილება ძალისხმევად? დიახ! თუ ბანდის წევრი ხარ, ცხოვრების შესაცვლელად, ალბათ, დახმარება დაგჭირდება. შენს უბანში არიან ადამიანები, რომლებიც სიამოვნებით დაგეხმარებიან. მაგრამ ხშირად მშობლებს ყველაზე დადებითად შეუძლიათ იმოქმედონ თავიანთ ბავშვებზე. მაშ ასე, ახლა განვიხილავთ, რა შეიძლება გააკეთონ მშობლებმა ბანდებისგან თავიანთი შვილების დასაცავად.
[სურათი 7 გვერდზე]
ბიბლიურმა ჭეშმარიტებამ გააერთიანა მოწინააღმდეგე ბანდების ყოფილი წევრები.