მტკიცენი ცოდვის ჩადენაზე უარის სათქმელად
„მოზარდობისას, როდესაც ხილბოსტნეულის მაღაზიაში ვმუშაობდი, — იხსენებს ტიმოთე, — თანამშრომელმა ბიჭმა სახლში დამპატიჟა. მან მითხრა, ჩემი მშობლები შინ არ იქნებიან, გოგოებს მოვიყვან და მათთან ერთად დრო გავატაროთო“. დღეს ბევრი ახალგაზრა მაშინვე მიიღებდა ასეთ მოწვევას. მაგრამ როგორ მოიქცა ტიმოთე? „მე იმწამსვე უარი ვუთხარი და ავუხსენი, რომ ჩემი ქრისტიანული სინდისის გამო არ მსურდა სქესობრივი კავშირის დამყარება ისეთ ადამიანთან, ვისზეც არ ვიყავი დაქორწინებული“.
როდესაც ტიმოთე უხსნიდა, რატომ ამბობდა უარს, მას თურმე ერთი ახალგაზრდა თანამშრომელი ქალი უსმენდა. ქალი დაინტერესდა მისი უმწიკლოებით და, როგორც მოგვიანებით დავინახავთ, ტიმოთე არაერთხელ იყო იძულებული, მისთვისაც უარი ეთქვა.
რა თქმა უნდა, ცდუნებები დღეს იშვიათობა არ არის. დაახლოებით 3 000 წლის წინ მეფე სოლომონმა დაწერა: „შვილო, თუ ცოდვილნი ეცდებიან შენს შეცთენას, არ დაჰყვე მათ ნებას. . . მოარიდე ფეხი მათ ბილიკებს“ (იგავნი 1:10, 15). იეჰოვამ უბრძანა ისრაელებს: „უმრავლესობას ნუ აჰყვები ბოროტ საქმეში“ (გამოსვლა 23:2). დიახ, ზოგჯერ მტკიცე უარი უნდა ვთქვათ, რომ შევეწინააღმდეგოთ ცუდის კეთების ცდუნებას, მაშინაც კი, თუ ამას უმრავლესობა არ აკეთებს.
უარის თქმა დღეს განსაკუთრებულად მნიშვნელოვანია
ცუდის კეთებაზე უარის თქმა არასოდეს იყო ადვილი, მაგრამ დღეს შეიძლება განსაკუთრებულად ძნელი იყოს, რადგან ისეთ დროში ვცხოვრობთ, რომელსაც ბიბლია ამ ბოროტი სისტემის „უკანასკნელ დღეებს“ უწოდებს. როგორც ბიბლიაში იყო ნაწინასწარმეტყველები, ძირითადად ხალხი დღეს სიამოვნებისა და ძალადობის მოყვარულია, არც სულიერობა გააჩნია და არც ზნეობა (2 ტიმოთე 3:1—5). ერთი უნივერსიტეტის იეზუიტმა რექტორმა თქვა: „ჩვენ გვქონდა დადგენილი ტრადიციული ნორმები, რომლებზეც შემოგვედავნენ და ნაკლოვანად, ანუ მოძველებულად მიიჩნიეს. დღეს, როგორც ჩანს, არავითარი ზნეობრივი ნორმები აღარ არსებობს“. მსგავსი აზრი გამოთქვა უზენაესი სასამართლოს მოსამართლემ: „ხალხის გაგებაში დღეს აღარ არსებობს თეთრი და შავი. მათთვის ყველაფერი ნაცრისფერია. . . ძალიან ცოტა თუ ხედავს სხვაობას სწორსა და არასწორს შორის. დღეს სამართალდარღვევა კი არ ითვლება ცოდვად, არამედ ის, მასზე რომ წაგასწრებენ“.
მოციქულმა პავლემ დაწერა, რომ ასეთი აზროვნების მქონე ადამიანები არიან „გონებადაბნელებულნი და ღვთის ცხოვრებისაგან გაუცხოებულნი, თავიანთი უმეცრებისა და გულქვაობის გამო, ისინი, რომელთაც გრძნობა დაკარგეს და გარყვნილებას მიეცნენ, რათა ყოველგვარი უწმიდურება ჩაიდინონ გაუმაძღრობით“ (ეფესელთა 4:18, 19). მაგრამ ასეთებს განადგურება ელით. ესაიამ თქვა: „ვაი მათ, ვინც ბოროტებას სიკეთეს არქმევს და სიკეთეს — ბოროტებას; ვინც ბნელს ნათლად სახავს და ნათელს — ბნელად“ (ესაია 5:20). ასეთები არა მარტო იმას მოიმკიან, რასაც თესავენ, არამედ მალე დიდი „ვაი“ — იეჰოვას მიერ გამოტანილი საზარელი განაჩენი — დაატყდებათ თავს (გალატელთა 6:7).
„ბოროტნი აყვავდებიან ბალახივით და აღორძინდება ყველა — მოქმედი სიმრუდისა, რომ დაიღუპონ საუკუნოდ“, — ნათქვამია ფსალმუნის 91:8-ში. ესე იგი, ბოროტება მარადიულად ვერ იარსებებს და ცხოვრებას ყველასათვის აუტანელს ვერ გახდის. იესომ თქვა, რომ ამ „მოდგმას“, რომელიც მხარს უჭერს ბოროტებას, ღმერთი ‘დიდ გასაჭირში’ გაანადგურებს (მათე 24:3, 21, 34). ასე რომ, თუ გვინდა, არ შეგვეხოს ის გასაჭირი, საჭიროა, ვიცოდეთ ღვთის ნორმების თანახმად სწორისა და არასწორის გარჩევა და, რა თქმა უნდა, ზნეობრივი სიმტკიცე გვჭირდება, რომ უარი ვთქვათ ნებისმიერი სახის ცოდვის ჩადენის ცდუნებაზე. თუმცა ამის გაკეთება ადვილი არ არის, იეჰოვა ბიბლიური და დღევანდელი გამამხნევებელი მაგალითების საშუალებით გვეხმარება.
ვისწავლოთ ახალგაზრდისგან, რომელმაც უარი თქვა
მრუშობასა და სიძვაზე უარის თქმა განსაკუთრებით რთულია არა მარტო ქვეყნიერებაში, არამედ ქრისტიანულ კრებაშიც. ტიმოთემ, რომელიც დასაწყისში ვახსენეთ, ყურად იღო ახალგაზრდა იოსების მაგალითი, რომელიც ბიბლიაში დაბადების 39:1—12-შია ჩაწერილი. იოსებმა სიმტკიცე გამოავლინა და ზნეობრივი სისუფთავე შეინარჩუნა, როდესაც ეგვიპტელი მოხელის, ფოტიფარის, ცოლი არაერთხელ სთხოვდა მას, ჩემთან დაწექიო. ბიბლია გვატყობინებს, რომ იოსებმა „იუარა და უთხრა. . . როგორ ჩავიდინო ეს დიდი ბოროტება და შევცოდო ღმერთს?“.
საიდან ჰქონდა იოსებს ისეთი სიმტკიცე, რომ ფოტიფარის ცოლისთვის ყოველდღიურად ეთქვა უარი? ჯერ ერთი, ის წამიერ სიამოვნებაზე ბევრად უფრო მეტად აფასებდა იეჰოვასთან ურთიერთობას. გარდა ამისა, მიუხედავად იმისა, რომ მას არ ჰქონდა საღვთო კანონთა კრებული (მოსეს რჯული ჯერ არ არსებობდა), კარგად იცოდა ზნეობრივი პრინციპები; მას ესმოდა, რომ მისით მოხიბლულ ფოტიფარის ცოლთან მრუშობით არა მარტო მისი ქმრის წინააღმდეგ შესცოდავდა, არამედ ღვთის წინააღმდეგაც (დაბადება 39:8, 9).
როგორც ჩანს, იოსებს ესმოდა, რომ მნიშვნელოვანი იყო, არც კი ეფიქრა შემოთავაზებულზე, რადგან ეს შეიძლება შეუკავებელ ვნებაში გადაზრდილიყო. ქრისტიანი გონივრულად იქცევა, თუ ბაძავს იოსების მაგალითს. 1957 წლის 1 ივლისის „საგუშაგო კოშკში“ ნათქვამი იყო: „ქრისტიანს შეგნებული უნდა ჰქონდეს თავისი ხორციელი სისუსტეები და არ ფიქრობდეს, რომ შეუძლია სექსუალურ ვნებას ბიბლიით ნებადართულ საზღვრამდე აჰყვეს და იქ შეჩერდეს. ასეთი რამ კაცს რომც გამოსდიოდეს გარკვეული ხნის განმავლობაში, საბოლოოდ საზღვრებს ვეღარ დაიცავს და შესცოდავს. ეს უეჭველად მოხდება, რადგან სურვილი, რომელსაც კაცი არ იცილებს, იზრდება, ძლიერდება და სულ უფრო მეტად იპყრობს მას. მაშინ უკვე ძალიან რთული ხდება მისი მოცილება. ყველაზე საუკეთესოდ კაცი თავს მაშინ დაიცავს, როდესაც ცდუნებას თავიდანვე გაუწევს წინააღმდეგობას“.
დასაწყისშივე წინააღმდეგობის გაწევა ადვილია, როდესაც ვავითარებთ სიყვარულს იმის მიმართ, რაც სწორია და — სიძულვილს იმის მიმართ, რაც არასწორია (ფსალმუნი 36:27). მაგრამ საჭიროა, განუწყვეტლივ ვიმუშაოთ ამაზე და დაჟინებულები ვიყოთ. თუ ასე ვიქცევით, იეჰოვას დახმარებით ჩვენი სიყვარული კარგისა და სიძულვილი ცუდისადმი უფრო გაიზრდება. მანამ კი, როგორც იესომ გვირჩია, ფხიზელნი უნდა ვიყოთ და განუწყვეტლივ ვილოცოთ იმაზე, რომ არ შევცოდოთ და დაცულნი ვიყოთ ბოროტისგან (მათე 6:13; 1 თესალონიკელთა 5:17).
უარის თქმა თანატოლების გავლენაზე
ცუდის კეთებასთან დაკავშირებით თანატოლების ზეგავლენაც ბევრს შვრება. ერთმა გოგონამ აღიარა: „მე გაორებულ ცხოვრებას ვეწევი — სკოლაში სხვა ვარ, სახლში სხვა. სკოლაში ქვეყნიურ ბავშვებში დავყიალობ, რომლებიც ხშირად ილანძღებიან და მეც მათ ვემსგავსები. როგორ მოვიქცე?“ გამბედაობაა საჭირო, რომ მათგან განსხვავებული იყო, ამის მისაღწევი ერთ-ერთი საშუალება კი ის არის, რომ იეჰოვას იოსების მსგავსი ერთგული მსახურების შესახებ ბიბლიური ცნობა წავიკითხოთ და წაკითხულზე დავფიქრდეთ. გარდა ამისა, ჩვენთვის კარგ მაგალითს წარმოადგენენ დანიელი, შადრაქი, მეშაქი და ყაბედ-ნეგო — ოთხი ახალგაზრდა, რომელთაც იმდენი გამბედაობა ჰქონდათ, რომ თანატოლებისგან განსხვავებული ყოფილიყვნენ.
როდესაც ბაბილონის სამეფო კარზე სხვა ახალგაზრდებთან ერთად განათლებას ღებულობდნენ, ამ ოთხი ახალგაზრდა ისრაელისთვის მეფეს ნაბრძანები ჰქონდა, ‘მისი სუფრის ულუფიდან’ ეჭამათ. რადგანაც საკვებთან დაკავშირებით არ სურდათ მოსეს რჯულში მოცემული კანონის დარღვევა, მათ უარი თქვეს ამ ულუფაზე. ეს სიმტკიცეს საჭიროებდა, მით უმეტეს, რომ სამეფო კერძები, „ულუფა მეფის სუფრიდან“, ალბათ, საკმაოდ მაცდუნებელი იქნებოდა. ეს ახალგაზრდები კარგ მაგალითს წარმოადგენენ დღევანდელი ქრისტიანებისთვის, რომლებიც შეიძლება აცდუნონ ან აიძულონ კიდეც, დათრვნენ ან ნარკოტიკები და თამბაქო გამოყენონ (დანიელი 1:1—17).
შადრაქის, მეშაქისა და ყაბედ-ნეგოს საქციელმა მოგვიანებით იესო ქრისტეს მიერ წარმოთქმული სიტყვების ჭეშმარიტებაც ცხადყო: „მცირედში ერთგული ბევრშიც ერთგულია“ (ლუკა 16:10). მათმა გაბედულებამ ამ შედარებით მცირე საქმეში და კარგმა შედეგმა, რომლითაც იეჰოვამ აკურთხა, უეჭველად გააძლიერა ისინი მოგვიანებით უფრო დიდ გამოცდასთან შესახვედრად (დანიელი 1:18—20). ამ გამოცდის წინაშე მაშინ აღმოჩნდნენ, როდესაც მეფემ კერპთაყვანისმცემლობაში მონაწილეობის მიღება უბრძანა, და, თუ ამას არ გააკეთებდნენ, ცეცხლში დაწვა ელოდათ. გაბედულებით აღსავსე ამ სამმა ახალგაზრდამ გადაწყვიტა, მხოლოდ იეჰოვას თაყვანისმცემლები დარჩენილიყვნენ და სრულად მიენდნენ მას მიუხედავად იმისა, რაც უნდა მოჰყოლოდა ასეთ გადაწყვეტილებას. მათი რწმენისა და სიმტკიცისთვის იეჰოვამ კიდევ ერთხელ აკურთხა ისინი — ამჯერად იმით, რომ, როდესაც გახურებულ ღუმელში ჩაყარეს, სასწაულებრივად გადაარჩინა ცეცხლში დაწვას (დანიელი 3:1—23, 91—97).
ღვთის სიტყვაში კიდევ სხვა მრავალი მაგალითია იმ ერთგული ადამიანებისა, რომლებმაც ცოდვის ჩადენაზე უარი თქვეს. მოსემ უარი თქვა, „ფარაონის ასულის ძედ წოდებულიყო“, მიუხედავად იმისა, რომ ეს ეგვიპტეში ‘წარმავალი, ცოდვიანი განცხრომის’ საშუალებას აძლევდა (ებრაელთა 11:24—26). წინასწარმეტყველმა სამუელმა თავისი მდგომარეობის ბოროტად გამოყენებაზე და ქრთამის აღებაზე თქვა უარი (პირველი მეფეთა 12:3, 4). იესო ქრისტეს მოციქულები გაბედულად ამბობდნენ უარს, როდესაც ქადაგების შეწყვეტას უბრძანებდნენ (საქმეები 5:27—29). თვით იესოც მტკიცედ უარყოფდა ცოდვის ჩადენას — მაშინაც კი, როცა სიცოცხლის უკანასკნელ წუთებში ჯარისკაცებმა „მურნარევი ღვინო“ მიაწოდეს. ღვინის მიღება იმ კრიტიკულ დროს მის სიმტკიცეს შეასუსტებდა (მარკოზი 15:23; მათე 4:1—10).
უარის თქმა სიკვდილ-სიცოცხლის საკითხია
იესომ თქვა: „შედით ვიწრო კარიბჭით, ვინაიდან ფართოა კარიბჭე და განიერია გზა, რომელსაც დაღუპვისაკენ მიჰყავს, და მრავალნი დადიან მასზე. ვინაიდან ვიწროა კარიბჭე და ვიწროა გზა, რომელსაც სიცოცხლისაკენ მიჰყავს, და მცირედნი ჰპოვებენ მას“ (მათე 7:13, 14).
ფართო გზაზე ბევრი დადის, რადგან მასზე სიარული ადვილია. მასზე მოსიარულენი თავნება ადამიანები არიან, რომელთაც ხორციელი ფიქრები და საქციელი აქვთ და სურთ, რომ კი არ განსხვავდებოდნენ, არამედ შეესაბამებოდნენ სატანის ქვეყნიერებას. მათი აზრით, ზნეობასთან დაკავშირებული ღვთის კანონები და პრინციპები შემზღუდველია (ეფესელთა 4:17—19). მაგრამ იესომ გარკვევით თქვა, რომ ფართო გზას „დაღუპვისაკენ მიჰყავს“.
რატომ თქვა იესომ, რომ ცოტანი აირჩევდნენ ვიწრო გზას? ძირითადად იმიტომ, რომ ძალიან ცოტას სურს, ღვთის კანონებმა და პრინციპებმა მართოს მათი ცხოვრება და დაეხმაროს ცოდვის ჩადენის მრავალი საცდურისა და შესაძლებლობის უკუგდებაში. გარდა ამისა, ცოტაა მომზადებული იმისათვის, რომ წინააღმდეგობა გაუწიოს არასწორ სურვილებს, თანატოლების გავლენასა და არჩეული ღვთისმოსაწონი გზის გამო დაცინვას (1 პეტრე 3:16; 4:4).
ასეთებს კარგად ესმით, რას გრძნობდა მოციქული პავლე, როდესაც აღწერდა, რა ბრძოლა სჭირდებოდა ცოდვისთვის „არას“ სათქმელად. დღევანდელი წუთისოფლის მსგავსად, პავლეს დროს რომაული და ბერძნული სამყაროც აძლევდა ხალხს ფართო გზით სიარულისა და უკანონობის ჩადენით ნებივრობის საშუალებას. პავლე ამბობდა, რომ მისი გონება, რადგანაც გონებით ესმოდა, რა იყო სწორი, განუწყვეტელ ‘წინააღმდეგობას უწევდა’ ცოდვისკენ მიდრეკილ სხეულს (რომაელთა 7:21—24). დიახ, პავლემ იცოდა, რომ მისი სხეული კარგი მსახური იყო, მაგრამ ცუდი ბატონი, ამიტომ მან ისწავლა მისთვის უარის თქმა. „ვთრგუნავ და ვიმონებ ჩემს სხეულს“, — წერდა ის (1 კორინთელთა 9:27). როგორ მიაღწია ამას? არა საკუთარი ძალებით, რაც საკმარისი არ იყო ამისათვის, არამედ ღვთის სულიწმიდის დახმარებით (რომაელთა 8:9—11).
შედეგად, მან, არასრულყოფილების მიუხედავად, ბოლომდე დაიცვა თავისი უმწიკვლობა იეჰოვას წინაშე. სიკვდილის წინ მას შეეძლო ეთქვა: „კეთილი ბრძოლით ვიბრძოდი, განვლე ასპარეზი, რწმენა შევინარჩუნე. ახლა კი მომელის მე სიმართლის გვირგვინი“ (2 ტიმოთე 4:7, 8).
მაშინ, როდესაც ვეწინააღმდეგებით ჩვენს არასრულყოფილებას, არა მარტო პავლეს გამამხნევებელი მაგალითი გვაქვს, არამედ მათიც, ვინც მისთვის წარმოადგენდა მაგალითს, ესენი იყნენ: იოსები, მოსე, დანიელი, შადრაქი, მეშაქი, ყაბედ-ნეგო და სხვა მრავალი. მიუხედავად იმისა, რომ არასრულყოფილები იყვნენ, ამ რწმენის კაცებმა უარი თქვეს ცოდვაზე, არა თავიანთი სიჯიუტის გამო, არამედ ზნეობრივი სიმტკიცის გამო, რომელსაც იეჰოვას სული წარმოშობს (გალატელთა 5:22, 23). ისინი სულიერად ძლიერი მამაკაცები იყვნენ. მათ სწყუროდათ იეჰოვას პირიდან გამომავალი ყოველი სიტყვა (მეორე რჯული 8:3). ღვთის სიტყვა მათთვის სიცოცხლეს ნიშნავდა (მეორე რჯული 32:47). უპირველეს ყოვლისა კი მათ უყვარდათ იეჰოვა, ეშინოდათ მისი და მისი დახმარებით ცოდვისადმი სიძულვილი განივითარეს (ფსალმუნი 96:10; იგავნი 1:7).
მოდი მივბაძოთ მათ. დიახ, იმისათვის, რომ განვაგრძოთ უარის თქმა ყოველგვარ ცოდვაზე, მათ მსგავსად, ჩვენც გვესაჭიროება იეჰოვას სული. იეჰოვა უხვად გვაძლევს თავის სულს, თუ გულწრფელად ვთხოვთ, ვსწავლობთ მის სიტყვას და რეგულარულად ვესწრებით ქრისტიანულ შეხვედრებს (ფსალმუნი 118:105; ლუკა 11:13; ებრაელთა 10:24, 25).
ზემოხსენებული ტიმოთე მოხარული იყო, რომ არ უგულებელყო თავისი სულიერი მოთხოვნილებები. ახალგაზრდა თანამშრომელმა ქალმა, რომელმაც ყური მოჰკრა სხვა ახალგაზრდასთან მის საუბარს და მოიხიბლა მისი უმწიკვლობით, მოგვიანებით სახლში ისეთ დროს მიიპატიჟა ტიმოთე, მეუღლე რომ შინ არ ყოფილიყო. ტიმოთემ უარი უთხრა. ქალი ადვილად არ ჩამოცილდა და, ფოტიფარის ცოლის მსგავსად, არაერთხელ სცადა მისი მიპატიჟება. ტიმოთე ყოველთვის თავაზიანად, მაგრამ მტკიცედ უარყოფდა მის წინადადებას. მან უქადაგა კიდეც ამ ქალს. ტიმოთე, რომელიც დიდად ემადლიერება იეჰოვას ზნეობრივი სისუფთავის დასაცავად საჭირო სიმტკიცისთვის, დღეს მშვენიერ თანაქრისტიანზეა დაქორწინებული და ბედნიერია. დიახ, იეჰოვა აკურთხებს და გააძლიერებს ყველას, ვისაც სურს თავისი ქრისტიანული უმწიკვლობის შენარჩუნება და უარს ამბობს ცოდვის ჩადენაზე (ფსალმუნი 1:1—3).