გააფთრებული ლომიდან მშვიდ ცხვრამდე
მოგვითხრო ენრიკე ტორეს უმცროსმა
დავიბადე 1941 წელს კარიბის ზღვაში მდებარე კუნძულ პუერტო-რიკოზე, სადაც სალაპარაკო ენა ესპანურია. ჩემი ღარიბი მშობლები კათოლიკეები იყვნენ, მაგრამ არც მათ, არც ჩემს დებსა და ძმას (რომელიც ბავშვობაში გარდაიცვალა) და არც მე არასდროს გვქონია მიღებული რელიგიური განათლება; ეკლესიაშიც იშვიათად დავდიოდით.
ჩემი ოჯახი 1949 წელს პუერტო-რიკოდან შეერთებულ შტატებში გადავიდა საცხოვრებლად. ჩვენ დავსახლდით ქალაქ ნიუ-იორკის, აღმოსავლეთ ნაწილში მდებარე ჰარლემის რაიონში, რომელიც ელ-ბარიოს სახელით არის ცნობილი. იქ 1953 წლამდე დავრჩით. ინგლისური ენის ათვისება ძალიან მიჭირდა, რის გამოც არასრულფასოვნების გრძნობა გამიჩნდა.
დამღუპველ ზეგავლენის ქვეშ მოქცევა
მოგვიანებით ჩვენი ოჯახი ბრუკლინში, ჰაიტსის პროსპექტზე გადავიდა საცხოვრებლად. იმ პერიოდში თანატოლებმა ქუჩის ბანდაში ჩამითრიეს. მოგვიანებით მეთაურადაც მაღიარეს. შემდეგ სხვა ბანდის ხელმძღვანელიც ვიყავი; ამ ბანდის წევრები მანქანებს იპარავდნენ. იმ პერიოდში ფულზე მოთამაშეების ვალების გადახდის საქმეებსაც ვაგვარებდი. მას მერე ბინების გაქურდვას მივყავი ხელი და სანამ 15 წლის გავხდებოდი, ბევრჯერ დამაპატიმრეს. იმ დროისთვის სკოლაშიც აღარ დავდიოდი.
16 წლის ასაკში აღიარებული დანაშაულის საფუძველზე ხუთი წლით პუერტო-რიკოში გადამასახლეს და პაპაჩემის ოჯახში გამაგზავნეს. ის იყო ერთ დროს ცნობილი და პატივცემული პოლიციის გადამდგარი ოფიცერი. მაგრამ ერთი წლის შემდეგ პაპაჩემმა ბრუკლინში დამაბრუნა, რადგან ალკოჰოლური სასმელების უზომოდ მიღების შედეგად აურზაურს ვიწვევდი, საეჭვო პირებთან მქონდა ურთიერთობა და ვქურდობდი.
მამაჩემის წვლილი
როცა პუერტო-რიკოდან ნიუ-იორკში დავბრუნდი, მამაჩემი იეჰოვას მოწმეებთან ბიბლიას სწავლობდა. მიუხედავად ამისა, მე მაინც ჩემებურად ვცხოვრობდი; ჯიუტად ვაგრძელებდი უღვთო გზებით სიარულს, ვიყენებდი ნარკოტიკებს და ვლოთობდი. იმ პერიოდში ყაჩაღებისა და ქურდების ბანდის წევრი გავხდი, რის გამოც 1960 წელს დამაპატიმრეს. დანაშაული დამიმტკიცეს და სასამართლოს გადაწყვეტილების თანახმად, სამი წლით პატიმრობა მომისაჯეს.
1963 წელს ციხიდან თავდებით გამომიშვეს. მაგრამ მალე კვლავ დამაპატიმრეს ქურდობისთვის და ორი წელი ქალაქ ნიუ-იორკში, კუნძულ რიკერსზე არსებულ ციხეში, ვიხდიდი სასჯელს, 1965 წელს კი გავთავისუფლდი. მაგრამ სწორედ იმ წელს მკვლელობისთვის დამაპატიმრეს. იმ პერიოდში ხასიათით ნამდვილად გააფთრებულ ლომს ვგავდი!
სასამართლოს გადაწყვეტილების თანახმად, 20 წელი დანიმორში, ნიუ-იორკის ჩრდილოეთ ნაწილში, უნდა მომეხადა. იქ მთლიანად პატიმართა გავლენაში მოვექეცი.
როგორც ზემოთ მოვიხსენიე, მამაჩემი იეჰოვას მოწმეების დახმარებით სწავლობდა საღვთო წერილს. მოგვიანებით ის მოინათლა და უხუცესად მსახურობდა ჰარლემის რაიონის კრებაში. ის ხშირად მოდიოდა ციხეში ჩემს სანახავად და ყოველთვის მესაუბრებოდა ღვთის, მისი სახელისა და განზრახვების შესახებ.
დანიმორის ციხეში ყოფნისას მევახშეთა ჯგუფის წევრი გავხდი, რომლებიც დიდპროცენტიანი ვალების გამსესხებლებს წარმოადგენენ. იმ პერიოდში, კერძოდ, 1971 წელს, ნიუ-იორკის შტატში არსებულ ატიკის გამოსასწორებელ კოლონიაში აჯანყებამ იფეთქა. ამ აჯანყების შესახებ უამრავი გაზეთი იუწყებოდა; ეს ფაქტი მსოფლიო მასშტაბით ტელევიზიითა და რადიოთი იყო გაშუქებული. ამ აჯანყების შემდეგ დანიმორის ციხის ზედამხედველი იმ დასკვნამდე მივიდა, რომ პატიმრებიდან უნდა გამოერჩია ისეთები, რომლებსაც შეიძლება ცუდი გავლენა მოეხდინათ სხვა პატიმრებზე; ეს იმ მიზნით გააკეთა, რომ თავიდან აეცილებინა აჯანყება დანიმორში. ამიტომ, მან ასეთი პატიმრებისთვის სპეციალური იზოლირებული საკნები გამოყო.
2 200 პატიმრიდან დაახლოებით 200 იზოლირებულად მოგვათავსეს. ზოგ ჩვენგანს კი საშინლად გვცემდნენ. ამავე დროს, ვითომდაც გამოსასწორებლად, ანუ „ქცევის შესაცვლელად“, როგორც თვითონ ამბობდნენ, საჭმელში სხვადასხვა წამალს გვირევდნენ“.
ჩემი თავაშვებული საქციელის გამო პირველად არ მოვხვედრილვარ კარცერში. მაგრამ ისეთი რამ, რაც იქ განვიცადე, არასდროს შემმთხვევია; მე სადისტური მოპყრობის მსხვერპლი აღმოვჩნდი, რამაც ძალიან იმოქმედა ჩემზე. მცველები ხელ-ფეხზე ბორკილდადებულს მრავალჯერ ძლიერად მირტყამდნენ. აგრეთვე, ჩემი წარმოშობის გამო, უამრავ შეურაცხყოფას ვიტანდი. იზოლირებულად ყოფნისას დამცირებისა და ცემის გამო დაახლოებით სამი თვის განმავლობაში ფაქტობრივად ვშიმშილობდი, რის შედეგადაც თითქმის 25 კილო დავიკელი.
მამაჩემი პასუხს სთხოვდა ციხის ზედამხედველებს ჩემი შერყეული ჯანმრთელობის გამო, მაგრამ მას არანაირ ყურადღებას არ აქცევდნენ. ამიტომაც უიმედობა დამეუფლა. გადავწყვიტე, ამ უსამართლო მოპყრობის გამო დახმარების სათხოვნად პოლიტიკოსებისთვის მიმემართა.
მამაჩემმა დაუყოვნებლივ მიმართა სხვადასხვა გაზეთის რედაქციას და აცნობა იქ მომუშავეებს, კარცერში რა სასტიკად სცემდნენ, ამცირებდნენ და საჭმელში სხვადასხვა წამალს ურევდნენ პატიმრებს. მხოლოდ ერთ გაზეთში გამოიცა სტატია ამ სამწუხარო მდგომარეობის შესახებ. მამაჩემი ოლბანში (ნიუ-იორკი) უფლებამოსილ პირებსაც მიმართავდა, რომელთა დაქვემდებარებაშიც იყვნენ ეს გამოსასწორებელი კოლონიები; ისინი ყოველთვის ეუბნებოდნენ მას, რომ ჩვეულებრივ საკანში ვიმყოფებოდი. პოლიტიკოსების საყურადღებოდ ჩემს მიერ გამოთქმული უკმაყოფილება ციხეში არსებული მდგომარეობის შესახებ, არ იქნა მხედველობაში მიღებული. მე სასოწარკვეთილებაში ჩავვარდი, რადგან დახმარებას აღარსაიდან ველოდი.
მაგრამ იმ დროს გამახსენდა მამაჩემის საუბარი, რის შემდეგაც გადავწყვიტე, ღმერთისთვის მეთხოვა დახმარება.
ღმერთთან მიახლოება
ლოცვის დაწყებამდე გამახსენდა მამაჩემის დაჟინებული თხოვნა, ლოცვით მიმემართა არა იესოსადმი, არამედ მისი მამისადმი, რომელსაც იეჰოვა ერქვა. კარცერის იატაკზე დამხობილმა, გულწრფელად გამოვთქვი ჩემი გრძნობები, რომ ღრმად ვწუხდი ჩემს განვლილ ცხოვრებაზე, რომლის ნახევარზე მეტიც ციხეში გავატარე. მთელი გულით ვევედრებოდი იეჰოვას, რომ დამხმარებოდა ამ რთული სიტუაციიდან გამოსავლის მოძებნაში, რადგან ვხვდებოდი, რომ მხოლოდ მას შეეძლო ჩემი ხსნა.
ზუსტად არ ვიცი, რამდენ ხანს გასტანა ჩემმა ლოცვამ, მაგრამ, მახსოვს, გავიხსენე ჩემი წარსული და სინანულით ვთხოვე იეჰოვას პატიება. პირობა მივეცი მას, რომ შევეცდებოდი, უფრო მეტი რამ გამეგო მის შესახებ. არც ისე დიდი ხნის შემდეგ დილეგის მსგავსი კარცერიდან ჩვეულებრივ საკანში გადამიყვანეს. ამით დასრულდა ჩემი შიმშილობა.
მიცემული პირობის თანახმად, უფრო მეტი რომ გამეგო იეჰოვას შესახებ, დავიწყე „საღვთო წერილის ახალი ქვეყნიერების თარგმანის“ კითხვა. ამ ბიბლიის თარგმანისადმი ჩემი ინტერესი გამოწვეული იყო იმითაც, რომ მას მწვანე ფერის ყდა ჰქონდა. ეს ფერი ძალიან მომეწონა, რადგან პატიმრის ტანსაცმელი, საკნები, კედლები და დერეფნები სულ მთლად ნაცრისფერი იყო, რაც სევდას მგვრიდა. მოგვიანებით, ჩემდა გასაოცრად, ციხეში ყველაფერი მწვანე ფრად გადაღებეს. ატიკის ციხეში მომხდარი აჯანყების შემდეგ გამოსასწორებელი კოლონიების ხელმძღვანელობამ გადაწყვიტა, ამ ფრად შეეცვალა ყველაფერი.
იმ პერიოდში სტატიების კითხვაც დავიწყე ჟურნალებიდან „საგუშაგო კოშკი“ და „გამოიღვიძეთ!“, რომლებსაც მამაჩემი მაწვდიდა. ჩემზე დიდი შთაბეჭდილება მოახდინა იმ უამრავი იეჰოვას მოწმის შემთხვევებმა, რომლებიც ციხეში იმყოფებოდნენ თავიანთი რწმენის დაცვის გამო და ჩემზე მეტ განსაცდელს ხვდებოდნენ. მათ ჩადენილი არ ჰქონდათ დანაშაული, მაგრამ ღვთისადმი ერთგულების შენარჩუნებისთვის უსამართლოდ იტანჯებოდნენ. მათგან განსხვავებით, მე დავიმსახურე სასჯელი. ამ შემთხვევების წაკითხვამ ძალიან იმოქმედა ჩემზე და სტიმული მომცა, უფრო მეტი შემეტყო იეჰოვასა და მისი ხალხის შესახებ.
საბოლოოდ, ერთი წლის გასვლის შემდეგ, ციხის უფროსობამ ჩემი ვადამდე პირობითი განთავისუფლების საკითხი განიხილა; იმსჯელეს იმაზეც, რა განსაცდელში ვიმყოფებოდი კარცერში. ჩემს სიხარულს საზღვარი არ ჰქონდა, როცა გავიგე, რომ 1972 წელს თავდებით გამათავისუფლებდნენ.
ჩემი გათავისუფლებიდან ორი კვირის შემდეგ ჰარლემის რაიონში არსებულ იეჰოვას მოწმეების ადგილობრივ სამეფო დარბაზში მივედი. მაგრამ იმ პერიოდში ჯერ კიდევ უღირსად ვთვლიდი საკუთარ თავს, ურთიერთობა მქონოდა იეჰოვას ხალხთან. ჯერ კიდევ ბევრი უნდა მესწავლა იეჰოვას, მისი ორგანიზაციისა და ხალხის შესახებ. აგრეთვე დრო მჭირდებოდა, რომ, ციხეში ამდენი ხნის ყოფნის შემდეგ, შევგუებოდი საზოგადოებას.
სამწუხაროდ, ვერ შევძელი ჩემი წარსულის უარყოფა. კვლავ ვაგრძელებდი ნარკოტიკების მიღებას, დანაშაულის ჩადენასა და უღვთო გზებით სიარულს. ბოლოს და ბოლოს, ისევ ციხეში ამოვყავი თავი; ამჯერად სასამართლოს გადაწყვეტილების თანახმად, 15 წელი უნდა გამეტარებინა პატიმრობაში. მაგრამ ვგრძნობდი, რომ იეჰოვას რაღაც კარგი უნდა აღმოეჩინა ჩემში, რადგანაც არასდროს მტოვებდა. თამამად შემიძლია გითხრათ ერთი რამ, რომ, ციხეში იმყოფება ადამიანი თუ მის გარეთ, იეჰოვა არასდროს მიატოვებს მას, ვისაც მისი გაცნობის სურვილი აქვს.
ბიბლიის შესწავლა ციხეში
როცა კვლავ მოვხვდი დანიმორის ციხეში, ერთ-ერთი იეჰოვას მოწმის დახმარებით ბიბლიის ყოველკვირეული შესწავლის შესანიშნავი შესაძლებლობა მომეცა. მოგვიანებით, მიდ-ორინჯის (ნიუ-იორკი) ნაკლებად მკაცრი რეჟიმის გამოსასწორებელ კოლონიაში გადამიყვანეს. ეს ციხე საკმაოდ განსხვავდებოდა დანიმორის უმკაცრესი რეჟიმის ციხისგან.
მიდ-ორინჯის გამოსასწორებელ კოლონიაში ორი წლის ყოფნის შემდეგ აქტიურად შევუდექი ბიბლიის შესწავლას თანაპატიმართან ერთად. ეს შესწავლა ნებადართული იყო ციხის ზედამხედველების მიერ. ამისთვის იზრუნა ამ თანაპატიმრის დედამ, რომელიც იეჰოვას მოწმე იყო. საბოლოოდ, შემეცნების მიღების შედეგად, ბიბლიური პრინციპების გამოყენება დავიწყე, რამაც სულიერად წინ წამწია.
რამდენადაც შვიდჯერ დავარღვიე შეთანხმება, მერვედ უკვე უხალისოდ გამათავისუფლეს პირობით. წინა შეთანხმებების დარღვევის მიზეზად „დანაშაულის ჩადენისადმი მიდრეკილება“ დასახელდა. 15 წლის ნაცვლად 8 წელიწადში გავთავისუფლდი პატიმრობიდან.
წყვდიადიდან საბოლოოდ გამოსვლა
გათავისუფლების შემდეგ კვლავ მოვადუნე ყურადღება და მოკლე ხანში ნარკოტიკების მიღება დავიწყე. ამავე დროს, ვცხოვრობდი ქალთან, რომელზეც არ ვიყავი კანონიერად დაქორწინებული. ჩვენი ურთიერთობა 1972 წლიდან დაიწყო. 1983 წელს კი იეჰოვას მოწმეების დახმარებით კვლავ გავაგრძელე ბიბლიის შესწავლა და ქრისტიანულ შეხვედრებზე რეგულარულად დასწრება დავიწყე. სანამ შესწავლას და შეხვედრებზე დასწრებას დავიწყებდი, თავი დავანებე ნარკოტიკების მიღებას და მოწევას.
მაგრამ ქორწინებასთან დაკავშირებით ღვთის პრინციპების საწინააღმდეგოდ ვმოქმედებდი და ვაგრძელებდი არაკანონიერ მეუღლესთან ერთად ცხოვრებას, რის გამოც სინდისი მქენჯნიდა; ამიტომ ვცდილობდი, ის ბიბლიის შესწავლაზე დამეთანხმებინა და ოფიციალურად დავქორწინებულიყავით. მაგრამ ის ამბობდა, რომ ბიბლია მამაკაცების წიგნი იყო, რომლითაც კაცებს ქალების დამორჩილება სურდათ; მისი აზრით, ქორწინება არ იყო აუცილებელი.
მივხვდი, რომ ვეღარ გავაგრძელებდი უზნეო ცხოვრებას ამ ქალთან, რომელიც არ სცემდა პატივს ქორწინებასთან დაკავშირებულ ღვთის კანონებს. ამიტომ გავწყვიტე მასთან ურთიერთობა და საცხოვრებლად ბრუკლინში გადავედი. ვიცოდი, რომ არ შემეძლო სხვებთან მელაპარაკა ღმერთსა და მის განზრახვებზე, სანამ ჩემს ცხოვრებას მის პრინციპებს არ შევუთანხმებდი.
ყველა არაბიბლიური საქმისგან გათავისუფლებისა და სამი წლის განმავლობაში ბიბლიის შესწავლის შემდეგ სუფთა სინდისით მიუძღვენი თავი ღმერთს მისი ნების შესასრულებლად და იეჰოვას მოწმეების კონგრესზე მიძღვნის ნიშნად მოვინათლე. არასდროს მინანია, რომ დავდე პირობა, გამეცნო ღმერთი, რომლის სახელსაც მამაჩემი ყოველთვის მოიხსენიებდა. დანიმორის საპყრობილეში იეჰოვასთვის მიცემული პირობის შესასრულებლად თავს არ დავზოგავ, სანამ ის თავის სიტყვაში აღწერილ უამრავ კურთხევას გადმოგვაფრქვევს.
სამოთხის მოლოდინში
მოუთმენლად ველოდები იმ დროს, როცა იეჰოვა მთელ დედამიწას მშვენიერ სამოთხედ გადააქცევს (ფსალმუნი 36:11, 29). ღვთის სხვა დანაპირების შესრულებასაც მოველი, კერძოდ, მკვდრების აღდგომას, რომელთაც დედამიწაზე მარადიული ცხოვრების პერსპექტივა აქვთ (იოანეს 5:28, 29; საქმეების 24:15). რა სასწაულებრივი დრო იქნება, როცა შევეგებები აღმდგარ საყვარელ მიცვალებულებს, მათ შორის მამაჩემს, ჩემს უმცროს ძმასა და სხვა ნაცნობებს, რომლებიც ნაადრევად დაიღუპნენ! ხშირად ვფიქრობ ამ იმედზე და სიხარულით ვივსები. სხვა მხრივაც განვიცდი სიხარულს, რადგან ჩემმა ორმა დამ და ზოგმა მათმა შვილმა თავი მიუძღვნეს იეჰოვას და მოინათლნენ.
ამჟამად სხვებს ჩემს რწმენას ვუზიარებ და ცხოვრებაში განცდილის შესახებ ვესაუბრები; უდიდეს კმაყოფილებას ვგრძნობ, როცა მათ ვამცნობ ფსალმუნმომღერლის ნუგეშისმომცემ სიტყვებს, რომლებიც ჩაწერილია ფსალმუნის 71:12–14-ში: „იხსნის ღარიბს, მღაღადებელს და ღატაკს, ვისაც არა ჰყავს შემწე. შეიწყნარებს დავრდომილსა და ღარიბს, და ღარიბთა სულებს დაიხსნის. ვერაგობისა და ძალადობისგან დაიხსნის მათ სულებს, ძვირფასია მათი სისხლი მის თვალში“.
იეჰოვას მიერ ჩემს მიმართ გამოვლენილი მოთმინების შედეგად, გული გამილღვა და შესაძლებლობა მომეცა, განმევითარებინა და გამომევლინა ღვთისთვის სასურველი თვისებები და გააფთრებული ლომის ნაცვლად, მშვიდი, კეთილი და ცხვარივით თვინიერი გავმხდარიყავი. ასეთი ცვლილებების მოხდენა ძალზე მნიშვნელოვანია, რადგან ღვთის სიტყვა აცხადებს, რომ ღმერთი «შეჭირვებულთ [„თვინიერებს“, აქ] მადლს ანიჭებს» (იგავნი 3:34).
[ჩანართი 24 გვერდზე]
„ქურდობის გამო კვლავ დამაპატიმრეს და ორი წელი ქალაქ ნიუ-იორკში, რიკერსის კუნძულზე არსებულ ციხეში, ვიხდიდი სასჯელს, 1965 წელს კი გავთავისუფლდი. მაგრამ სწორედ იმ წელს მკვლელობისთვის დამაპატიმრეს. იმ პერიოდში ხასიათით ნამდვილად გააფთრებულ ლომს ვგავდი!“.
[სურათი 23 გვერდზე]
ჩემი ნათლობის დღე.