Nĩmeeyumisye mo Ene na Ngenda​—Turkey

AKLĨSTO ma ĩvinda ya atũmwa nĩmeekĩie kĩthito kingĩ matavye andũ aingĩ ũndũ vatonyeka ‘ũvoo mũseo wa Ũsumbĩ.’ (Mt. 24:14) O na angĩ nĩmaendie kũtavanyʼa nthĩ ingĩ. Kwa ngelekanyʼo, mũtũmwa Vaulo nĩwatavanisye mũno kĩsionĩ kĩmwe kĩla ũmũnthĩ kĩtawa Turkey. Ĩvinda yĩu aĩ kyalonĩ kyake kya ũmisonalĩ.a Twĩ mwakanĩ wa 2014, myaka ta 2,000 kuma ĩvinda yĩu ya Vaulo, ve kambeini ya mwanya ya kũtavanyʼa yeekiwe nthĩ ya Turkey. Nĩkĩ yeekiwe? Naaũ maĩ kambeininĩ ĩsu?

“NĨ KYAŨ KĨENDEEE?”

Nthĩ ya Turkey yĩ andũ milioni 79, namo atavanyʼa nĩ mbee wa 2,800. Kwoou katĩ wa andũ 28,000 mũtavanyʼa no ta 1. Kĩu kĩonanyʼa no andũ avũthũ ala matavĩtwʼe ũvoo mũseo nthĩ ĩsu. Kĩla kyatumie kambeini ĩsu ĩvangwa nĩ kana ana-a-asa mendaa andũ aingĩ ũndũ vatonyeka matavwʼe ũvoo kwa kavinda kakuvĩ. Ana-a-asa na eĩtu-a-asa ta 550 maneenaa kĩthyomo kya Turkish nĩmaumie nthĩ ingĩ mathi Turkey nĩ kana matavanyʼe vamwe na atavanyʼa ma kũu ĩvinda ya kambeini ĩsu. Kwaendie ata?

Ũkũsĩ nĩwaumiwʼe kĩsionĩ kĩnene. Kĩkundi kĩmwe kĩ Istanbul kyaandĩkie ũũ: “Andũ matwona makũlasya, ‘Ko kwĩ na ũmbano wa mwanya? Kĩla vandũ wasisya no Ngũsĩ sya Yeova!’” Nakyo kĩkundi kĩ taoninĩ ya Izmir kyaandĩkie: “Mũndũ ũmwe wathũkũmaa kwa taxi atumũisye mũtumĩa ũmwe wa kĩkundi wa kũũ amũkũlya, ‘Nĩ kyaũ kĩendeee? Mbona mwĩ na kĩthito kingĩ mũtanaĩ nakyo?’” Ũndũ ũsu wĩonanyʼa kana kĩla mũndũ nĩwamanyie ve kambeini ĩendeee.

Atavanyʼa ala maumĩte nthĩ ingĩ nĩmatanĩie mũno kũtavanyʼa. Steffen aumĩte Denmark, na aisye: “Kĩla mũthenya nĩnakomanaa na andũ mataaĩwʼa ĩũlũ wa Yeova. Kĩu kyatumie nĩwʼa kana nĩnatatĩte vyũ kũmanyĩthya andũ ĩsyĩtwa ya Yeova.” Nake Jean-David, kuma France, aandĩkie: “Nĩngũlilikana ũndũ twaminie masaa maingĩ kasĩlanĩ kamwe tũitavanyʼa. Twatanĩie ta kĩ! Andũ aingĩ mayeesĩ Ngũsĩ sya Yeova. Vakuvĩ kĩla nyũmba nĩtwakitasya mũndũ tũtonya kũneena nake, tũkamwonyʼa vitio, na tũkamũtiĩa ĩvuku.”

Atavanyʼa asu 550 manenganie mavuku vakuvĩ 60,000 kwa ĩvinda ya syumwa ilĩ tũ! Vate nzika, ũkũsĩ nĩwaumiwʼe kĩsionĩ kĩnene.

Atavanyʼa nĩmathangaaie mũnango. Kambeini ĩsu nĩyathangaaisye ana-a-asa ma Turkey. Aingĩ nĩmambĩĩie kwenda ũthũkũmi wa ĩvinda yonthe. O na kwa ĩvinda ya myei 12 ĩtina wa kambeini ĩsu, nĩkwongelekile mavainia ma kĩla ĩvinda 82.

Atavanyʼa ala maumĩte nthĩ ingĩ nĩmawetie ũndũ kambeini ĩsu yatumie menda ũtavanyʼa mũno o na ĩtina wa kũsyoka kwoo. Mwĩĩtu-a-asa wĩtawa Şirin wa kuma Germany aĩtye: “Ana-a-asa ma Turkey maikĩaa kũtavanyʼa ĩla me maũndũnĩ moo. Nyie nĩwʼaa nthoni mũno kũtavanyʼa ĩla nĩ maũndũnĩ makwa. Ĩndĩ nũndũ wa kambeini ĩsu, kwona ngelekanyʼo nzeo ya ana-a-asa ma Turkey, na kũvoya na kĩthito, nĩnakwatie ũkũmbaũ wa kũtavanyʼa ĩla nĩ maũndũnĩ makwa. O na nĩnatavanisye vandũ vaũngamaa ngalĩ sya mwaki na nanengane tulakiti mbingĩ! Yu ndi na nthoni ila naĩ nasyo.”

Mwĩĩtu-a-asa wĩtawa Johannes, kuma Germany, aisye: “Nĩneemanyĩisye maũndũ ndonya kwĩka ĩla ngũtavanyʼa. Ana-a-asa ma Turkey nĩmendete mũno kũtavya andũ aingĩ ũndũ vatonyeka ũla wʼo. Maileaa kũtavanyʼa kĩla ĩvinda vaumĩla mwanya. Nakwa nĩnatwie kwĩka oou nasyoka Germany. Nũndũ wa ũu, yu nĩtavasya andũ aingĩ ũvoo kwĩ ũndũ neekaa.”

Nake Zeynep, kuma France, aisye: “Kambeini ĩsu yandethisye mũno naaĩlangya ũtavanyʼa wakwa. O na nĩyandetheeisye neethĩwa na ũkũmbaũ mwingangĩ na namwĩkwatya Yeova mũnango.”

Atavanyʼa nĩmendanie mũnango. Ngwatanĩo ĩla yaĩ vo katĩ wa ana-a-asa na wendo ũla maĩ nawʼo o na kau maĩ ma nthĩ syĩ kĩvathũkanyʼo, nĩ maũndũ matamba kũla. Jean-David, ũla wawetwa, aisye: “Nĩtweeyĩwʼĩie ũndũ wendo wa ana-a-asa ‘ũsamaa.’” O na aisye: “Matwosie ta anyanya vyũ na ta andũ moo ma mũsyĩ. Nĩmatũthokisye kwoo. Nĩneesĩ nĩtwendanĩte o na ethĩwa twĩ ma nthĩ yĩva, nĩkwĩthĩwa nĩnasomete kĩu mavinda maingĩ mavukunĩ maitũ. Ĩndĩ ĩvinda yĩu nĩneeyoneie ũndũ ũsu na metho makwa. Kuma ĩvinda yĩu nĩwʼaa ne ndaĩa nene vyũ kwĩthĩwa nĩ ũmwe wa andũ ma Yeova, na nĩnĩmũtũngĩaa mũvea nũndũ wa ndaĩa ĩsu.”

O nake Claire, kuma France, aisye ũũ: “Twĩthĩwe twaĩ ma Denmark, France, Germany, kana Turkey, ithyonthe twailyĩ andũ ma mũsyĩ ũmwe. No nasye Ngai nĩ ta woosete kĩvuti akavuta mĩvaka yonthe ĩla ĩsoletwe ya kũaanyʼa nthĩ isu.”

Na ĩndĩ ve Stéphanie, kuma France, ũla waisye atĩĩ: “Kambeini ĩsu ya mwanya yatũmanyĩisye kana ngwatanĩo yitũ yĩ vo nũndũ ithyonthe nĩtũmwendete Yeova, ĩndĩ ti ũndũ wa syĩthĩo kana ithyomo sitũ.”

IKUNDI NITETHEKETE MŨNO KŨVIKA O NA ŨMŨNTHĨ

Aingĩ ala maĩ kambeninĩ ĩsu nĩmambĩĩe kũsũanĩa kũthamĩĩa Turkey nĩ kenda matetheesye kũtavanyʼa nũndũ nthĩ ĩsu yĩ na vata mũnene wa atavanyʼa. Aingĩ moo nĩmosete ĩtambya yĩu. Ana-a-asa nĩmewʼaa mũyo mũno nũndũ wa atavanyʼa asu metũmĩte kĩsionĩ kĩu.

Kwasũanĩa ĩũlũ wa kakundi kamwe ke koka vandũ kala kaĩ na atavanyʼa 25. Kakundi kau kaminĩte myaka ke na mũtumĩa o ũmwe wa kĩkundi. We wĩona atavanyʼa asu ta meewie mũyo wĩana ata ĩla mwakanĩ wa 2015, atavanyʼa thanthatũ kuma Germany na Netherlands mathamĩĩie kũu mamatetheesye?

KŨTETHEESYA VALA VE NA VATA MŨNENE WA ATAVANYʼA

Ala metũmĩte Turkey maasya ata masũanĩa ĩvinda yĩla mekalĩte kũu? Nĩ wʼo kana mavinda amwe maũndũ methĩawa me metu, ĩndĩ nĩmakwatĩte moathimo maingĩ me kĩsionĩ kĩu kĩ na vata mũnene wa atavanyʼa. Kwasisya ũndũ amwe maĩtye:

Mwana-a-asa ũtwaanĩte na wĩ na myaka 40 na kĩndũ wĩtawa Federico, ũla waumie Spain athi Turkey, aisye: “Nĩwʼaa kwĩkala nde na syĩndũ mbingĩ sya kĩ-mwĩĩ kũinenga nzeve na nĩkũtumaa nĩtũngĩanĩa kĩlĩko kyakwa maũndũnĩ ala ma vata vyũ.” We no ekĩe angĩ vinya meke o take? Easya: “Ĩĩ, vyũ! Ĩla wathamĩĩa nthĩ ĩngĩ nĩ kana ũtetheesye andũ mamũmanye Yeova, wĩthĩawa weenengane mokonĩ make. Ũkwataa mwanya mũseo vyũ wa kwona Yeova aikũsũvĩa.”

Mwana-a-asa ũtwaanĩte wĩtawa Rudy, kuma Netherlands, ũla wangĩe myaka 60, aĩtye ũũ: “Kũtavanyʼa kũla kwĩ na vata mũnene wa atavanyʼa na kũtavya ũwʼo andũ aingĩ vyũ mataaĩsa kũwĩwʼa o na ĩndĩĩ, kũtumaa twĩwʼa twĩ eanĩe vyũ. Tũtanaa mũno ĩla twoona ũndũ andũ mekwĩwʼa mũyo nũndũ wa kũmanya ũla wʼo.”

Mwana-a-asa ũtwaanĩte wĩtawa Sascha, kuma Germany, ũla wĩ na myaka 40 na kĩndũ, aĩtye ũũ: “Kĩla ĩvinda nathi kũtavanyʼa nĩkomanaa na andũ mataaĩwʼa ũla wʼo. Kũtavya andũ ta asu ĩũlũ wa Yeova kũndeteae ũtanu mwingĩ mũno.”

Mwĩĩtu-a-asa mũtwae wĩtawa Atsuko, kuma Japan, ũla wĩ na myaka 30 na kĩndũ, aĩtye ũũ: “Navu ĩtina nĩneekũlasya Ali–Maketoni ĩkavika ĩndĩĩ. Ĩndĩ kuma ĩla nookie Turkey, nĩmũtũngĩaa Yeova mũvea nũndũ nũekete ĩvinda yĩvĩte atanamba kũete mũminũkĩlyo. Kĩla ĩvinda noona ũndũ Yeova ũtongoesye maũndũ wĩanĩ wa kũtavanyʼa nthĩ yonthe, nĩwʼaa namwenda mũno.”

Mwĩĩtu-a-asa wĩtawa Alisa, kuma Russia, ũla wĩ na myaka 30 na kĩndũ, easya: “Kũmũthũkũma Yeova nĩ ũthũkũminĩ ũũ kũtumĩte nĩsama ngona we nĩ mũseo ki.” (Sav. 34:8) Aendeee na kwasya: “Yeova nĩ Asa wakwa, na nĩ Mũnyanyawa mũnene. Kũka kũũ nĩkũtumĩte nĩmũmanya nesanga. Nĩyoneete maũndũ maingĩ mũno maseo na ma kũtanĩthya, na nĩnĩkwatĩte moathimo maingĩ!”

‘SISYAI MĨŨNDA’

Andũ aingĩ nthĩ ya Turkey nĩmavikĩĩtwe nĩ ũvoo mũseo nũndũ wa kambeini ĩla yeekiwe kũu. Ĩndĩ o na ũu wĩ o vo, ve kĩsio kĩnene kĩtatavanĩtwʼe. Kĩla mũthenya, atavanyʼa ala mathamĩĩe Turkey makomanaa na andũ mataaĩwʼa ĩũlũ wa Yeova. We no wende kũthamĩĩa vandũ ve na vata mũnene wa atavanyʼa? Inywʼonthe ala mwĩ na wendi ũsu twĩmwĩa atĩĩ: “Ũngalalyai metho menyu, mũsisye mĩũnda, kana nĩ mĩathĩku kũvika ũkethwa o na yu.” (Yoa. 4:35) No wende kũthi kũtavanyʼa kĩsionĩ kĩmwe katĩ wa ila siilyĩ ta ‘mĩũnda mĩathĩku’? Ethĩwa no wende, ambĩĩa kwosa ĩtambya oyu. Weeka ũu, manya atĩĩ: Kwongelanga kĩthito kyaku kya kũtavanyʼa ũvoo mũseo “kũvika itulu sya nthĩ,” kũkatuma ũkwata moathimo maingĩ ũtamaelekanyʼa na kĩndũ o na kĩva!—Meko 1:8.