Makũlyo Kuma kwa Asomi Maitũ
“Alaĩka anyuve” ala mawetetwe ĩandĩkonĩ ya 1 Timotheo 5:21 naaũ?
Mũtũmwa Vaũlo aandĩkĩie mũtumĩa ũngĩ wa kĩkundi weetawa Timotheo ũũ: “Nĩkwĩaĩa kwa ũito mbee wa Ngai na Klĩsto Yesũ na alaĩka anyuve ũatĩĩe maũndũ asu ũteũtwʼa ũndũ na mĩtũkĩ na ũte na kyende.”—1 Tim. 5:21.
Nĩ kana tũmanye alaĩka ala mawetetwe ĩandĩkonĩ yĩu, twĩamba kwona naaũ matesa kũtalwa ta alaĩka asu. Vate nzika, mayĩsa kwĩthĩwa ne ala 144,000. Twĩasya ũu nũndũ ĩvinda yĩla Vaũlo waandĩkĩie Timotheo ndeto isu, vai mwĩtĩkĩwʼa mauta o na ũmwe wathayũũkĩtwʼe akathi ĩtunĩ. Atũmwa na etĩkĩwʼa mauta angĩ mayaĩ manamba kũtwʼĩka syũmbe sya veva, na kwoou mayaĩ matonya kũtalwa ta “alaĩka anyuve.”—1 Ako. 15:50-54; 1 Ath. 4:13-17; 1 Yoa. 3:2.
O na ĩngĩ, mayĩsa kwĩthĩwa ne ala alaĩka meethĩiwe mate ewi ĩvindanĩ ya ĩla Mbua ya Kĩwʼũ Kingĩ. Alaĩka asu matwie kũkwata mbau Satani na matwʼĩka ndaimoni, ila nĩ nthũ sya Yesũ. (Mwa. 6:2; Luka 8:30, 31; 2 Vet. 2:4) Ĩvindanĩ yũkĩte, makavingĩwa ĩimanĩ yĩte kĩtulu myaka 1000, na ĩtina wa ũu, mayanangwa vamwe na Ndevili.—Yuta 6; Ũvu. 20:1-3, 10.
Kwoou ‘alaĩka asu anyuve’ no nginya methĩwe ne alaĩka ala maĩ ĩtunĩ, ala makwataa mbau “Ngai na Yesũ Klĩsto.”
Alaĩka ala aĩkĩĩku nĩ ngili mbingĩ mũno. (Aevl. 12:22, 23) Na veonekana alaĩka onthe mayĩthĩawa manengetwe o wĩa ũmwe wa kũtethya. (Ũvu. 14:17, 18) Kwa ngelekanyʼo, ve mũlaĩka ũmwe wooaie asikalĩ ma Asuli 185,000. (2 Asu. 19:35) Na alaĩka kauta no methĩwe nomo “[makombanyʼa] na maiveta kuma Ũsumbĩnĩ [wa Yesũ] syĩndũ syonthe ila ietae ũlulutĩkyo vamwe na andũ ala matũlaa mĩao.” (Mt. 13:39-41) O na ĩngĩ, angĩ moo nĩmatonya kwĩthĩwa nemo “makamombanyʼa ala anyuve,” kana, etĩkĩwʼa mauta, mathi ĩtunĩ. (Mt. 24:31) Eka ũu, no vethĩwe ve angĩ meĩaĩtwe ‘matũsũvĩae nzĩanĩ sitũ syonthe.’—Sav. 91:11; Mt. 18:10; sianĩsya na Mathayo 4:11; Luka 22:43.
Kwoou “alaĩka anyuve” ala mawetetwe ĩandĩkonĩ ya 1 Timotheo 5:21 nĩmatonya kwĩthĩwa ne alaĩka ala manengetwe ianda sya mwanya ikonetye maũndũ ma kĩkundi. Kwosana na mĩsoa ĩla yĩ ĩtina wa ũsu, Vaũlo anengae atumĩa ũtao ĩũlũ wa ũndũ maĩlĩte kũthĩnĩkĩa ianda kĩkundinĩ na ũndũ ala angĩ kĩkundinĩ maĩlĩte kũmanenga ndaĩa. Yĩla atumĩa meũthĩnĩkĩa ianda syoo, mayaĩlĩte ‘kũtwʼa ũndũ na mĩtũkĩ na me na kyende.’ Ũndũ ũla mũnene waĩle kũtuma atumĩa maatĩĩa ũtao mũveveee wa Vaũlo nĩ kana methĩawa mayĩka ũu mbee wa “Ngai na Yesũ Klĩsto na alaĩka anyuve.” Kwoou no twasye tũte na nzika kana alaĩka amwe nĩmanengetwe ianda ikonetye kĩkundi, ta kũkĩsũvĩa, kũtongoeasya wĩanĩ wa kũtavanyʼa, na kũelesya Yeova maũndũ ala moona.—Mt. 18:10; Ũvu. 14:6.