Keti Biblia Kele Ndinga ya Nzambi?

“Masonuku yonso kele ya kupemama na Nzambi mpi yo kele mfunu sambu na kulonga, sambu na kunganina, sambu na kuvutula mambu na ndonga, sambu na kupesa disipline na lunungu, na mpila nde muntu ya Nzambi lenda vanda ya kukuka mpenza, mpi ti mambu yonso sambu na konso kisalu ya mbote.”​—2 TIMOTEO 3:16, 17, NW.

YAI kele bangogo ya ngolo mpenza ya ntumwa Polo kusadilaka sambu na kutubila mbalu ya nene ya Biblia! Ya kyeleka, yandi vandaka kutubila ntetentete kitini ya Biblia yina yandi vandaka na yo na ntangu yina​—masonama yina bantu kebingaka bantangu yankaka nde Kuwakana ya Ntama. Kansi na kutuba ya mbote bangogo na yandi ketadila mpi mikanda 66 yonso ya Biblia, tanga mpi mikanda yina balongoki ya kwikama ya Yezu kusonikaka na mvu-nkama ya ntete T.B.

Keti nge kebakaka Biblia na valere mingi bonso Polo? Keti nge keyindula nde bansoniki ya Biblia kuvandaka mpenza ya kupemama na Nzambi? Bakristu ya mvu-nkama ya ntete vandaka kuyindula mutindu yai. Bakristu ya kyeleka kelandaka kukwikila na dyambu yina. Mu mbandu, mfumu ya dibundu John Wycliffe, muntu ya Angleterre ya mvu-nkama ya kumi na iya, kumonaka Biblia bonso “nsiku ya kyeleka ya kukonda kifu.” Ntangu yo ketubila bangogo ya Polo ya beto tubilaka na zulu, mukanda The New Bible Dictionary, ketuba nde sambu yo “pemamaka na [Nzambi], dyambu yina kendimisa bukyeleka ya mambu yonso yina Biblia ketuba.”

Bo Mesoba Mutindu ya Kutadila Biblia

Kansi, na bilumbu na beto, bantu mingi kendimaka dyaka ve kiyeka ya Biblia. Mukanda Mabundu ya Nsi-Ntoto (Kingelesi) ketuba nde, “na munoko, Bakristu yonso [kelanda na] kundima kiyeka yina Biblia kele na yo, sambu na kutwadisa mambu ya bo kesalaka mpi kusadisa bo na kusala balukwikilu na bo.” Kansi, na kutuba ya masonga, yo kele dyaka ve mutindu yina. Bantu mingi bubu yai kemonaka nde Biblia kele kaka “disolo ya ketubila binkulu mpi bangindu ya bantu, mpi beto lenda tudila yo ve ntima.” Ata bo kendimaka nde bansoniki ya Biblia kuvandaka ti kimpeve ya ngolo, bo kemonaka bansoniki yango kaka bonso bantu ya kukonda kukuka yina vandaka kumeka na kutendula bakyeleka ya mudindu ya kimpeve kansi yina kukondaka nzayilu mpi nsemo ya beto kele na yo bubu yai.

Ya kyeleka, bubu yai bantu fyoti mpamba kebikaka nde Biblia kutwadisa mabanza mpi bisalu na bo. Mu mbandu, mbala ikwa nge kewaka bantu ketuba nde minsiku ya Biblia ya bikalulu ya mbote memanaka ngala mpi yo mefwana ve? Bantu mingi keyindulaka nde bo lenda longa kaka bitini ya bansiku ya Biblia yina bantu kezolaka kuwa, to nkutu bo lenda pona na kufwa yo kana bo mesepela na kusala yo. Bantu yankaka yina kekudibingaka nde Bakristu kebuyaka kuzitisa na luzolo yonso mambu yina Biblia ketubaka na yina metala pite, bizumba, luvunu, mpi kulauka malafu.​—1 Korinto 6:9, 10.

Sambu na nki yo kele mutindu yina? Na luyantiku ya mvu-nkama ya 20, muntu ya arkeolozi Sir Charles Marston, kutubilaka kikuma mosi na mukanda na yandi The Bible Is True. Yandi tubaka nde, bantu vandaka “kundima [nswalu-nswalu] kukonda kubuya bangindu mingi ya bansoniki ya ntangu na beto” yina vandaka kutula ntembe na kwikama ya Biblia. Keti yo kele kaka ya kyeleka tii bubu yai? Inki mutindu nge fwete tadila bangindu mpi malongi ya bantu ya mayele yina kelembisaka ntima ya beto ketulaka na Biblia? Tala mambu yina disolo ya kelanda ketuba sambu na dyambu yai.