Tula Ntima nde Yehowa Ta Pesa Nge Kikesa

1. Inki luzingu Bayuda vandaka ti yo na Babilone?

YINDULA mutindu Bayuda yina vandaka na kimpika na Babilone vandaka kudiwa. Bo monaka mutindu bantu ya Babilone bebisaka bwala na bo. Bo katulaka bo na insi na bo mpi bo nataka bo na kimpika na insi ya nzenza sambu na masumu na bo mpi masumu ya ba-nkaka na bo. (2 Bans. 36:15, 16, 20, 21) Ya kieleka na Babilone, bo vandaka ti mwa kimpwanza ya kusala mambu ya konso kilumbu. (Yer. 29:4-7) Ata mpidina, luzingu vandaka ve pete sambu na bo mpi yo vandaka ve luzingu yina bo vandaka kusepela kuvanda ti yo. Inki mutindu bo vandaka kudiwa? Mosi na kati na bo tubaka nde: ‘Kuna pene-pene ya banzadi ya Babilone, beto vandaka ya kuvanda. Beto dilaka ntangu beto yibukaka Sioni.’ (Nk. 137:1) Bayuda vandaka kibeni ti mfunu ya kikesa. Kansi nani zolaka kupesa bo kikesa yango?

2-3. (a) Inki Yehowa salaka sambu na Bayuda yina vandaka na kimpika? (b) Inki beto ta tadila na disolo yai?

² Yehowa kele “Nzambi yina ke lembikaka bantu na mitindu yonso.” (2 Bak. 1:3) Yandi kele Nzambi ya zola mpi yandi ke pesaka bantu yonso yina ke pusanaka pene-pene ti yandi kikesa. Yehowa zabaka nde Bayuda ya nkaka yina vandaka na kimpika ta wa mpenza mpasi mingi na ntima mutindu bo lemfukilaka yandi ve mpi bo ta vutukila yandi. (Yez. 59:20) Yo yina bamvula kuluta 100 na ntwala nde bo nata bo na kimpika, mpeve santu sadisaka profete Yezaya na kusonika mukanda yina kele ti zina na yandi. Inki mutindu mukanda ya Yezaya zolaka kusadisa bo? Yezaya ke tuba nde: “Nzambi na beno ke tuba nde: ‘Beno lembika, beno lembika bantu na mono.’” (Yez. 40:1) Ya kieleka, Yehowa pesaka Bayuda yina vandaka na kimpika kikesa na nzila ya mukanda yina Yezaya sonikaka.

³ Mbala mingi beto mpi ke vandaka ti mfunu ya kikesa bonso Bayuda yina vandaka na kimpika. Na disolo yai, beto ta tadila mitindu tatu yina Yehowa pesaka Bayuda kikesa: (1) Yandi tubaka nde yandi ta lolula bantu yina ta balula ntima, (2) yandi pesaka bo kivuvu mpi (3) yandi sadisaka bo na kuwa ve boma. Ntangu beto ke tadila mambu yina, beto ta mona mutindu Yehowa ke pesaka beto mpi kikesa mutindu mosi bubu yai.

YEHOWA KE LOLULAKA BETO

4. Inki mutindu Yehowa monisaka nde yandi kele Nzambi ya mawa? (Yezaya 55:7)

⁴ Yehowa kele “Tata ya mawa mingi.” (2 Bak. 1:3) Yandi monisaka kikalulu yango ntangu yandi silaka nde yandi ta lolula Bayuda yina ta balula ntima. (Tanga Yezaya 55:7.) Yandi tubaka nde: “Ti zola ya kwikama ya mvula na mvula, mono ta wila nge mawa.” (Yez. 54:8) Inki mutindu Yehowa zolaka kumonisa nde yandi kele Nzambi ya mawa? Ata yo lombaka kaka nde Bayuda kumona mpasi sambu na mambu ya mbi yina bo salaka, Yehowa silaka bo nde bo ta bikala ve na Babilone kimakulu. Yo lombaka nde bo vanda na kimpika na Babilone kaka sambu na mwa ntangu. (Yez. 40:2) Ntembe kele ve nde mambu yina Yehowa silaka pesaka Bayuda yina balulaka ntima mpi yina sepedisaka Yehowa kikesa mingi!

5. Sambu na nki beto kele ti bikuma mingi kuluta Bayuda yina vandaka na kimpika ya kundima nde Yehowa ke lolulaka beto?

⁵ Inki dilongi beto lenda baka? Yehowa ke zolaka kibeni kulolula bansadi na yandi na ntima ya mvimba. Bubu yai, beto kele ti bikuma mingi kibeni kuluta Bayuda ya kundima nde Yehowa ke lolulaka beto. Sambu na nki? Sambu beto ke zaba mambu yina Yehowa me salaka sambu na kulolula beto. Bamvula kiteso ya 700 na nima ya mambu yina Yezaya tubaka, Yehowa tindaka Mwana na yandi ya yandi ke zolaka mingi na ntoto sambu na kupesa luzingu na yandi bonso kimenga sambu na bantu yonso yina ke balulaka ntima. Kimenga ya Yezu me salaka nde Yehowa ‘kuvwansa’ masumu na beto, disongidila yandi lolula yo kibeni. (Bis. 3:19; Yez. 1:18; Baef. 1:7) Yehowa Nzambi na beto ke lolulaka kibeni!

6. Inki mambote beto ta baka kana beto ke yindula mutindu Yehowa ke lolulaka beto? (Tala mpi kifwanisu.)

⁶ Mambu yina Yezaya sonikaka na nsadisa ya mpeve santu ya kele na Yezaya 55:7 lenda pesa beto kikesa kana beto ke kudiyangisa sambu na masumu yina beto salaka. Bampangi ya nkaka ke landaka kudiyangisa sambu na masumu yina bo salaka ata bo me balulaka dezia ntima. Mingi-mingi kana kima yina bo salaka ke landa kunatila bo bampasi. Ya kieleka, kana beto me songaka dezia bankuluntu masumu yina beto salaka mpi beto me yambulaka kusala yo, beto fwete ndima kibeni nde Yehowa me lolulaka beto. Diaka, kana Yehowa me lolula beto, yandi ke vilaka kibeni disumu yina beto salaka. (Tala mpi Yeremia 31:34.) Yo yina mutindu Yehowa ke vilaka masumu yina beto salaka, beto mpi fwete vila yo. Kima ya mfunu sambu na Yehowa kele mambu yina beto ke sala bubu yai, kansi ve bifu yina beto salaka. (Ezek. 33:14-16) Mpi ntama mingi ve, Tata na beto ya mawa mingi ta katula kimakulu bampasi yonso yina beto ke kutana ti yo sambu na bifu yina beto salaka.

7. Inki lenda sadisa beto na kusosa lusadisu kana beto me bumba disumu?

⁷ Inki beto fwete sala kana kansansa na beto ke yangisa beto sambu beto salaka disumu mosi ya nene mpi beto me bumbaka yo? Biblia ke songa beto nde beto fwete lomba lusadisu na bankuluntu. (Yak. 5:14, 15) Yo lenda vanda ve pete na kusonga bo disumu yina beto salaka. Kansi beto ta songa bo yo na luzolo yonso, kana beto me balula ntima mpi kana beto ke vila ve nde Yehowa mpi bantu yina yandi me tulaka, ta sadisa beto na zola yonso mpi bo ta wila beto mawa. Beto tala mutindu Yehowa sadilaka bankuluntu sambu na kupesa mpangi Arthura kikesa. Yandi vandaka kudiyangisa mingi sambu na kima mosi ya mbi yina yandi vandaka kusala. Yandi ke tuba nde: “Mono vandaka kutala pornografi kiteso ya mvula mosi, kansi mono landaka diskure mosi yina vandaka kutubila kansansa. Mpi na nima, mono songaka bankuluntu mpi nkento na mono nde mono vandaka kutala pornografi. Ntangu mono songaka bo, mono kudiwaka mbote. Kansi mono vandaka kudiyangisa kaka mingi sambu na diambu yina mono salaka. Bankuluntu yibusaka mono nde Yehowa yambulaka mono ve. Yandi ke pesaka beto ndola sambu yandi ke zolaka beto. Mambu ya bo songaka mono na mawete simbaka kibeni ntima na mono mpi yo sadisaka mono na kubakisa nde Yehowa lolulaka mono mpenza.” Bubu yai, mpangi Arthur kele mupasudi-nzila ya ntangu yonso mpi nsadi ya kisalu. Yo ke pesa kibeni kikesa mutindu beto me zaba nde Yehowa ke lolulaka beto kana beto me balula ntima na masonga yonso.

YEHOWA KE PESAKA BETO KIVUVU

8. (a) Inki kivuvu Yehowa pesaka Bayuda yina vandaka na kimpika? (b) Mutindu Yezaya 40:29-31 ke monisa yo, nki mutindu kivuvu yina Yehowa pesaka Bayuda zolaka kusadisa bo?

⁸ Mbala ya nkaka, Bayuda yindulaka nde bo ta vutuka diaka ve na insi na bo ata fioti. Bantu ya Babilone, Ngolo ya Ntoto ya Mvimba na ntangu yina, vandaka ve kuyambula bampika sambu bo vutuka na insi na bo. (Yez. 14:17) Kansi Yehowa pesaka bantu na yandi kivuvu. Yandi silaka bo nde yandi ta basisa bo na kimpika mpi ata kima mosi ve ta kanga yandi nzila ya kusala yo. (Yez. 44:26; 55:12) Na meso ya Yehowa, Babilone vandaka bonso mwa mfututu to pusiere. (Yez. 40:15) Kana nge pupula yo, yo ke kwendaka na mupepe. Yo vandaka pete sambu na Yehowa na kubasisa bantu ya Izraele na kimpika na Babilone. Inki mutindu kivuvu yai zolaka kusadisa Bayuda yina vandaka na kimpika? Yo zolaka kupesa bo kikesa mpi kukitisa bo ntima. Kansi, yo zolaka kusadisa bo diaka na mutindu ya nkaka. Yezaya sonikaka nde: “Bantu yina ke tulaka kivuvu na Yehowa ta baka diaka ngolo.” (Tanga Yezaya 40:29-31.) Ya kieleka, kivuvu zolaka kupesa bo ngolo mpi bo zolaka ‘kupumbuka na mapapu bonso bango-zulu.’

9. Inki lendaka kundimisa Bayuda yina vandaka na kimpika nde balusilu ya Yehowa ta lungana?

⁹ Yehowa pesaka mpi Bayuda yina bikuma ya kundima nde balusilu na yandi ta lungana. Inki kele bikuma yango? Yindula baprofesi yina lunganaka dezia na ntangu yina. Mu mbandu, bo zabaka nde Asiria nungaka kimfumu ya makanda 10 ya Izraele mpi bo nataka bo na kimpika mutindu Yehowa tubaka. (Yez. 8:4) Bo monaka mpi mutindu bantu ya Babilone fwaka Yeruzalemi mpi nataka bantu na yo na kimpika. (Yez. 39:5-7) Bo zabaka mpi nde ntotila ya Babilone tobulaka ntotila Sidikiya meso mpi yandi nataka yandi na Babilone. (Yer. 39:7; Ezek. 12:12, 13) Mambu yonso yina Yehowa tubaka lunganaka. (Yez. 42:9; 46:10) Mambu yina yonso lendaka kundimisa bo nde lusilu ya Yehowa ya kubasisa bo na kimpika ta lungana mpi.

10. Inki lenda sadisa beto na kulanda kuvanda ti kivuvu ya ngolo na bilumbu yai ya nsuka?

¹⁰ Inki dilongi beto lenda baka? Kana beto ke kudiyangisa, kivuvu lenda pesa beto kikesa mpi yo lenda sadisa beto na kubaka diaka ngolo. Beto ke zinga na bantangu ya mpasi kibeni mpi bambeni yina ke telemina beto kele ngolo. Kansi beto fwete lemba ve nitu. Yehowa me pesaka beto kivuvu ya mbote kibeni, kivuvu ya kuzinga mvula na mvula na ngemba ya kieleka mpi na lutaninu na Paladisu. Beto fwete landa kutula dikebi na kivuvu yina. Kana ve, kivuvu na beto lenda kuma bonso kisika mosi ya kitoko yina beto ke mona ve mbote sambu beto me lwata maneti yina kele ti lubungi na matensi na yo. Inki mutindu beto lenda “dipa matensi ya maneti yango,” disongidila kulanda kuvanda ti kivuvu ya ngolo? Mbala na mbala, beto fwete baka ntangu ya kuyindula mutindu luzingu ta vanda kitoko na nsi-ntoto ya mpa. Beto lenda tanga masolo, kutala bavideo mpi kulanda bankunga yina ke tubila kivuvu na beto. Diaka, beto lenda songa Yehowa na kisambu mambu yonso yina beto ke vingila kumona ti nzala ya ngolo na Paladisu.

11. Inki ke sadisaka mpangi-nkento Joy yina ke belaka ngolo na kubaka diaka ngolo?

¹¹ Beto tala mutindu kivuvu pesaka kikesa na mpangi-nkento Joy yina ke belaka ngolo. Yandi ke tuba nde: “Kana mono ke kudiyangisa mingi, mono ke songaka Yehowa mutindu mono ke kudiwa mpi mono ke zabaka nde yandi ke bakisaka mono. Na bantangu yina, Yehowa ke pesaka mono ‘ngolo yina me luta ngolo ya bantu.’” (2 Bak. 4:7) Mpangi Joy ke kudimonaka mpi na nsi-ntoto ya mpa, kisika yina “ata muntu mosi ve ya ke zingaka na insi ta tuba nde: ‘Mono ke bela.’” (Yez. 33:24) Kana beto mpi ke songa Yehowa konso kima yina ke yangisa beto mpi beto ke tula dikebi na kivuvu na beto, beto ta baka diaka ngolo ya kukanga ntima na bampasi.

12. Inki ke ndimisa beto nde balusilu ya Yehowa ta lungana? (Tala mpi kifwanisu.)

¹² Mutindu Yehowa pesaka Bayuda yina vandaka na Babilone bikuma mingi ya kundima nde balusilu na yandi ta lungana, yandi ke salaka mpi mutindu mosi ti beto bubu yai. Beto yindula baprofesi yina kele na kulungana bubu yai. Mu mbandu, beto ke mona ngolo mosi ya ntoto ya mvimba yina kele “ndambu ngolo mpi ndambu pete-pete.” (Dan. 2:42, 43) Beto ke wa mpi mutindu ‘ntoto ke nikana na bisika ya mutindu na mutindu’ mpi beto ke longa nsangu ya mbote na “makanda yonso.” (Mat. 24:7, 14) Baprofesi yina mpi mingi ya nkaka ya ke lungana, ke ndimisa beto kibeni nde balusilu ya Yehowa ya ke pesa kikesa sambu na bilumbu ke kwisa ta lungana mpi.

YEHOWA KE SADISAKA BETO NA KUWA VE BOMA

13. (a) Inki bampasi Bayuda zolaka kukutana ti yo na ntangu yina bo zolaka kubasisa bo na kimpika? (b) Mutindu Yezaya 41:10-13 ke monisa yo, nki mutindu Yehowa pesaka Bayuda yina vandaka na kimpika kikesa?

¹³ Yehowa pesaka Bayuda yina vandaka na kimpika na Babilone kivuvu mosi ya mbote yina pesaka bo kikesa. Kansi yandi zabaka nde bo ta kutana ti mambu ya mpasi kana ntangu yina bo fwete basisa bo na kimpika me lunga. Yehowa tubaka nde mfumu mosi ya ngolo ta nwanisa makanda yina vandaka pene-pene ya Babilone mpi yandi ta nunga yo. Na nima, yandi ta nwanisa Babilone yo mosi. (Yez. 41:2-5) Keti yo lombaka nde Bayuda kuwa boma? Bamvula mingi na ntwala nde yo salama, Yehowa pesaka bansadi na yandi kikesa. Yandi tubaka nde: “Kuwa boma ve, sambu mono kele ti nge. Kudiyangisa ve, sambu mono kele Nzambi na nge.” (Tanga Yezaya 41:10-13.) Inki Yehowa zolaka kutuba ntangu yandi tubaka nde “mono kele Nzambi na nge”? Yandi vandaka ve kuyibusa Bayuda nde bo fwete sambila yandi, sambu bo zabaka dezia nde bo fwete sala yo. Kansi, yandi vandaka kuyibusa bo nde yandi kele ti bo mpi nde yandi kele na lweka na bo, disongidila yandi ta sadisa bo.​—Nk. 118:6.

14. Inki mutindu Yehowa sadisaka diaka Bayuda na kuwa ve boma?

¹⁴ Yehowa sadisaka mpi Bayuda na kuwa ve boma ntangu yandi yibusaka bo ngolo mpi mayele na yandi ya kukonda nsuka. Yandi songaka bo na kutala bambwetete na zulu. Yandi songaka bo nde yandi muntu salaka bambwetete yina yonso mpi nde yandi ke zaba zina ya konso mbwetete. (Yez. 40:25-28) Kana Yehowa ke zaba bazina ya bambwetete yonso, ntembe kele ve nde yandi ke zaba mpi zina ya konso nsadi na yandi! Diaka, mutindu Yehowa salaka bambwetete, yandi kele mpi ti ngolo ya kusadisa bansadi na yandi. Ya kieleka, Bayuda yina vandaka na kimpika, vandaka ve ti kikuma ya kudiyangisa to ya kuwa boma.

15. Inki Yehowa songaka Bayuda na kusala kana ntangu yina bo fwete basisa bo na kimpika me lunga?

¹⁵ Yehowa songaka mpi bansadi na yandi mambu yina bo fwete sala kana ntangu yina bo fwete basisa bo na kimpika me lunga. Na kitini ya ntete ya mukanda ya Yezaya, Nzambi songaka bansadi na yandi nde: “Beno kota na basuku na beno ya kati, mpi beno kanga bakielo na beno. Beno bumbana sambu na ntangu fioti tii kuna makasi ta luta.” (Yez. 26:20) Bayuda sadilaka mambu yina Yehowa tubaka ntangu ntotila Sirusi nwanisaka mbanza Babilone. Mugreki mosi ya ntangu ya ntama yina longukaka mambu ya istware tubaka nde ntangu Sirusi kotaka na Babilone, yandi “songaka [basoda na yandi] na kufwa bantu yonso yina vandaka na nganda [ya banzo na bo].” Yindula boma yina bantu yina vandaka kuzinga na Babilone vandaka ti yo. Kansi yo ke monana nde Bayuda gulukaka sambu bo lemfukaka na mambu yina Yehowa songaka bo.

16. Sambu na nki beto fwete kudiyangisa ve mingi sambu na mambu yina ta salama na bilumbu ke kwisa? (Tala mpi kifwanisu.)

¹⁶ Inki dilongi beto lenda baka? Ntama mingi ve, mpasi ya nene ta yantika mpi yo ta vanda mpasi yina me bwaka ntete ve na ntoto. Ntangu yo ta yantika, bantu ta wa boma mpi bo ta zaba ve nki bo fwete sala. Kansi bansadi ya Yehowa ve. Beto ke zaba nde Yehowa kele Nzambi na beto. Beto ta vanda kikesa mpi beto ta zaba nde ‘luguluku na beto me finama.’ (Luka 21:28) Ata ntangu kimvuka ya makanda ta nwanisa beto, beto ta landa kutudila Yehowa ntima. Yehowa ta tinda bawanzio sambu na kutanina beto mpi yandi ta songa beto mambu yina beto fwete sala sambu na kuguluka. Inki mutindu yandi ta songa beto mambu yango? Beto me zaba ntete ve, beto vingila kaka mpi beto ta mona. Kansi ntembe kele ve nde yandi ta sadila mabundu na beto sambu na kusonga beto yo. Na kutuba ya nkaka, mabundu na beto ta vanda ‘basuku na beto ya kati,’ kisika yina beto ta vanda na lutaninu. Inki mutindu beto lenda yilama sambu na mambu yina ta salama? Beto fwete kumisa kinduku na beto ti bampangi na beto ngolo, beto fwete lemfuka na luzolo yonso na lutwadisu yina dibundu ya Yehowa ke pesa beto mpi beto fwete ndima nde yandi muntu ke twadisa dibundu na beto.​—Baeb. 10:24, 25; 13:17.

17. Inki nge lenda sala sambu na kutula ntima nde Yehowa ta pesa nge kikesa?

¹⁷ Ata luzingu vandaka ve pete sambu na Bayuda na Babilone, Yehowa pesaka bo kikesa. Yandi ta sala mpi mutindu mosi sambu na beto. Yo yina ata nge kutana ti mambu ya nki mutindu, landa kutula ntima na Yehowa sambu yandi pesa nge kikesa. Ya kieleka, ndima nde yandi ke lolulaka kibeni bansadi na yandi mpi nde yandi ta tanina nge. Landa kukumisa kivuvu na nge ngolo. Kuvila ve nde nge kele ve ti kikuma ya kuwa boma sambu Yehowa kele Nzambi na nge.