Sambu na Nki Bantu Yankaka Kenyokwamaka Sambu na Dibundu na Bo?
KETI nge keyindula nde bantu fwete nyokula bankaka sambu na dibundu na bo? Ziku ve, mingimingi kana bantu ya bo kenyokula kesala ve mambu yina kebebisa banswa ya bantu yankaka. Kansi, kunyokula bantu sambu na dibundu na bo meyantikaka banda ntama mpi yo ke na kusalama tii bubu yai. Mu mbandu, na mvu-nkama ya 20, mbala mingi bo vandaka kubotula Bambangi ya Yehowa mingi ya Eropa mpi ya bandambu yankaka ya inza kimpwanza na bo ya lusambu mpi bo vandaka kumonisa bo mpasi mingi.
Na ntangu yina, Bambangi ya Yehowa kumonaka mpasi ya ngolo, yina vandaka ya kuyidika mbotembote, mpi mpasi yango kulandanaka na baluyalu ya kidiktatire zole yina kuyalaka na Eropa. Inki dilongi mambu yina bo kutanaka na yo kelonga beto na yina metala kunyokula bantu sambu na dibundu na bo? Mpi nki beto lenda longuka na mutindu bo salaka na ntwala ya bampasi?
“Bo Kele Bantu ya Nsi-Ntoto Yai Ve”
Bambangi ya Yehowa kesalaka ngolo sambu bo vanda bantu ya kezitisaka nsiku, ya ngemba, mpi ya kele ti bikalulu ya mbote. Bo kenwanisaka ve baluyalu to kusosa mavwanga ti bo, bo kepusaka mpi ve baluyalu na kunyokula bo sambu bo fwa bo bonso bantu yina kendimaka kufwa na zina ya dibundu na bo. Bambangi ya Yehowa kekotaka ve na makambu ya politiki. Yo kewakana ti bangogo yai ya Yezu: “[Balongoki na mono] kele bantu ya nsi-ntoto yai ve mutindu mono mpi kele muntu ya nsi-ntoto yai ve.” (Yoane 17:16) Baluyalu mingi kendimaka nde Bambangi kekotaka kwabo ve na makambu ya politiki. Kansi bamfumu ya luyalu ya kidiktatire kezitisaka ve ntuma ya Biblia yina kelombaka Bakristu na kukonda kuvanda bantu ya nsi-ntoto.
Bo tendulaka kikuma ya bo kesadilaka mpidina na lukutakanu yina kusalamaka na Iniversite ya Heidelberg, na Allemagne, na Novembri 2000. Ntu-dyambu ya lukutakanu yango kuvandaka nde, “Kunyokula mpi Kusala Mambu Bonso Bantu Yonso: Bambangi ya Yehowa na Luyalu ya Kidiktatire ya Nazi mpi ya Ba Koministe.” Dr. Clemens Vollnhals, muntu ya Institut mosi (Hannah-Arendt-Institute for Research Into Totalitarianism) kutubaka nde: “Baluyalu ya Kidiktatire kesukaka ve kaka na makambu ya politiki. Bo kelombaka nde bantu yonso kulemfukila bo na mambu yonso.”
Bakristu ya kyeleka lenda pesa ve “kimuntu na bo ya mvimba” na luyalu ya bantu, sambu bo mekudipesaka na kumonisaka kwikama kaka na Yehowa Nzambi. Bambangi yina kezingaka na baluyalu ya kidiktatire mebakisaka nde ntangu yankaka mambu ya Leta kelombaka bo kewakanaka ve ti mambu yina lukwikilu na bo kelombaka bo. Inki bo kesalaka na ntwala ya mambu ya mutindu yai? Na ntangu ya ntama, mbala mingi Bambangi ya Yehowa vandaka kusadila munsiku yina balongoki ya Yezu Kristu kumonisaka nde: “Beto fweti lemfuka ntete na Nzambi, kansi na bantu ve.”—Bisalu 5:29.
Bambangi mingi kukangamaka na kwikama yonso na lukwikilu na bo mpi bo kotaka ve na makambu ya politiki, ata bo vandaka kumonisa bo mpasi ya kuluta. Inki kusadisaka bo na kukanga ntima? Wapi bo bakaka ngolo ya kusala mutindu yina? Beto bika bo mosi kupesa mvutu. Mpi bika beto tala nki mutindu bantu yonso, Bambangi ti bayina kele ve Bambangi, lenda baka malongi na mambu yina ya bo kutanaka ti yo.
[Bangogo sambu na kubenda dikebi ya kele na lutiti 4]
Bambangi ya Yehowa na Allemagne kumonaka mpasi ya ngolo mpi bo nyokulaka bo mingi na baluyalu ya kidiktatire yonso zole ya mvu-nkama ya 20
[Bangogo sambu na kubenda dikebi ya kele na lutiti 4]
“Baluyalu ya Kidiktatire kesukaka ve kaka na makambu ya politiki. Bo kelombaka nde bantu yonso kulemfukila bo na mambu yonso.”Dr. Clemens Vollnhals
[Kifwanisu ya kele na lutiti 4]
Bo botulaka kimpwanza ya dibuta ya Kusserow sambu bo buyaka kuvidisa lukwikilu na bo
[Kifwanisu ya kele na lutiti 4]
Bo fwaka Johannes Harms na boloko mosi ya Nazi sambu na lukwikilu na yandi