Nge Lenda Ta Kimbangi ya Dibaku ya Mbote!
1. (a) Kimbangi ya dibaku ya mbote kele inki? (b) Bantu ikwa ya kele na lukutakanu yai kuwaka kyeleka na mbala ya ntete na nzila ya kimbangi ya dibaku ya mbote?
1 Bantu ikwa ya dibundu na beno kuwaka kyeleka na mbala ya ntete na nzila ya kimbangi ya dibaku ya mbote? Mvutu lenda yitukisa nge. Kimbangi ya dibaku ya mbote ketendula kuzabisa nsangu ya mbote na bantu yina beto kekutanaka ti bo na bisalu na beto ya konso kilumbu—ntangu beto kesalaka nzyetelo, kekwendaka kutala bampangi na beto ya kinsuni to bamfinangani, kesumbaka bima, kekwendaka na nzo-nkanda, na kisalu mpi buna na buna. Na kimvuka mosi ya Bambangi kuluta 200, bantu 40 na kati ya 100 kuwaka kyeleka na mbala ya ntete na nzila ya kimbangi ya dibaku ya mbote! Yo yina, metode yai ya kusamuna kebutaka bambuma mingi.
2. Inki bambandu ya kimbangi ya dibaku ya mbote beto kekuta na Masonuku?
2 Mbala mingi bansamuni ya mvu-nkama ya ntete vandaka kuta kimbangi ya dibaku ya mbote. Mu mbandu, ntangu yandi vandaka kusala nzyetelo na Samaria, Yezu kutaka kimbangi na nkento mosi yina vandaka kubaka masa na dibulu ya masa ya Yakobi. (Yoa. 4:6-26) Filipi kuyantikaka disolo ti nsadi mosi ya nzo ya mfumu ya Etiopia yina vandaka kutanga na mukanda ya Yezaya na kuyulaka yandi nde: “Keti nge ke bakisa mambu ya nge ke tanga?” (Bis. 8:26-38) Ntangu yandi vandaka na boloko na Filipi, ntumwa Polo kutaka kimbangi na polisi yina vandaka kukengila boloko. (Bis. 16:23-34) Na nima, ntangu yandi vandaka kaka muntu ya boloko kansi na nzo ya yandi vandaka kufutila, Polo “vandaka kuyamba bantu yina yonso vandaka kwisa kutala yandi. Yandi vandaka kuzabisa bo nsangu ya Kimfumu ya Nzambi ti kulonga bo mambu yina ke tadilaka Mfumu Yesu Kristo.” (Bis. 28:30, 31) Nge mpi lenda ta kimbangi ya dibaku ya mbote, ata nge kevandaka nsoni-nsoni. Inki mutindu?
3. Inki lenda sadisa beto na kununga kikalulu ya nsoni-nsoni?
3 Kuyantika Masolo: Bantu mingi na kati na beto kemonaka mpasi na kuyantika masolo ti banzenza. Kuzabisa nsangu ya mbote ata na bantu ya beto mezabanaka ti bo lenda vanda mwa mpasi. Kansi, beto tavanda na kikesa ya kutuba kana beto yindulula mambote ya Yehowa, bimvwama ya kimpeve ya yandi mepesaka bansadi na yandi, mpi luzingu ya mpasi ya bantu yina kele na nsi-ntoto. (Yon. 4:11; Nk. 40:6; Mat. 13:52) Dyaka, beto lenda lomba Yehowa na ‘kupesa beto kikesa.’ (1 Tes. 2:2) Mwana mosi ya nzo-nkanda ya Gileade kutubaka nde: “Mu memonaka mbala mingi nde kisambu kesadisaka ntangu mu kekukaka ve na kusolula ti bantu.” Kana nge kekuka ve kutuba, sala kisambu ya nkufi na nsi ya ntima.—Neh. 2:4.
4. Inki lukanu beto lenda kuditudila na luyantiku, mpi sambu na inki?
4 Mutindu zina na yo kemonisa, kimbangi ya dibaku ya mbote kelombaka ve nde beto yantika disolo ti bangogo ya kukotila na disolo ya kuyidika mbote to ti verse mosi. Yo lenda vanda mbote na kuvanda na lukanu ya kuyantika kaka disolo kukonda kuyindula nde beto fwete ta kimbangi mbala mosi. Bansamuni mingi ketubaka nde kusala mutindu yai kepesaka bo kikesa ya bo kele na yo mfunu sambu na kuzabisa nsangu ya mbote nsukansuka. Kana muntu mosi kezola ve kusolula, mfunu kele ve ya kupusa yandi na ngolo na kusolula ti beto. Sukisa disolo na luzitu yonso mpi kwenda ka nge.
5. Inki kesadisaka mpangi-nkento mosi ya nsoni-nsoni na kuta kimbangi ya dibaku ya mbote?
5 Ntangu yandi kesumbaka bima na zandu, mpangi-nkento mosi ya nsoni-nsoni kesosaka ntete nde disu na yandi kukutana ti ya muwi mpi na nima yandi kesekaka fyoti. Kana muntu yango mpi kuseka, yandi kesalaka mwa komantere ya nkufi. Kana muntu yango kupesa mvutu, yo kepesaka yandi kikesa ya kusolula ti yandi. Yandi kewidikilaka na dikebi yonso mpi kesosaka na kubakisa nki kitini ya nsangu ya mbote lenda sepedisa muntu yango. Na nsadisa ya metode yai, yandi mepesaka bantu mikanda mingi mpi meyantikaka kulonguka Biblia ti muntu mosi.
6. Inki mutindu beto lenda yantika disolo na dibaku ya mbote?
6 Kuyantikisa Masolo: Inki beto lenda tuba na ntwala ya kuyantikisa disolo? Ntangu Yezu kusolulaka ti nkento mosi na dibulu ya masa, yandi yantikaka kaka na kulomba yandi masa ya kunwa. (Yoa. 4:7) Yo yina, mbala yankaka beto lenda yantika disolo ti mbote ya kinduku to ngyufula mosi. Ntangu beno kesolula, nge lenda mona dibaku ya kukotisa ngindu mosi ya Masonuku mpi ziku kukuna nkeni mosi ya kyeleka. (Lo. 11:6) Bankaka menungaka na kutubaka dyambu mosi ya keyitukisa yina lenda tedimisa mpusa ya muntu ya kuzaba mambu to kupusa yandi na kuyula ngyufula. Mu mbandu, ntangu nge kevingila sambu na kukutana ti doktere, nge lenda yantika disolo na kutubaka nde, “Mu tavanda na kyese ntangu mu tabelaka dyaka ve.”
7. Inki mutindu kutala mbote tasadisa beto na kuta kimbangi ya dibaku ya mbote?
7 Kana beto ketala mbote yo tasadisa beto na kuyantika masolo. Kana beto mona kibuti mosi yina bana na yandi kele ti bikalulu ya mbote, beto lenda sikisa kibuti yango mpi kuyula yandi nde, “Inki mesadisaka nge na kununga bonso kibuti?” Mpangi-nkento mosi kelandaka bantu-dyambu ya masolo yina bankaka ketaka na kisalu mpi na nima yandi kepesaka bansangu ya sikisiki ya ketadila mambu yina kesepedisaka bantu ya yandi kesalaka ti bo. Ntangu yandi kuzabaka nde nkento mosi na kisalu na bo vandaka kudibongisa na kukwela, yandi pesaka nkento yango Réveillez-vous ! yina ketubila mutindu ya kuyidika makwela. Yo salaka nde bo solula masolo mingi ya Biblia.
8. Inki mutindu beto lenda sadila mikanda na beto sambu na kuyantika masolo?
8 Mutindu yankaka ya kuyantika masolo kele na kutangaka mikanda na beto kisika bantu yankaka lenda mona beto. Mpangi-bakala mosi kekangulaka Nzozulu ya Nkengi to Réveillez-vous ! na disolo mosi ya kele ti titre ya kebenda dikebi mpi ketangaka yo na malembe yonso. Kana yandi mona nde muntu mosi ya kele penepene ketala zulunalu, yandi keyulaka ngyufula mosi to kesalaka komantere ya nkufi ya disolo yango. Mbala mingi yo kesadisaka na kuyantika disolo mpi na kuta kimbangi. Kubika kaka mukanda mosi na kati ya mikanda na beto ya kukangula kisika yina bantu lenda mona yo lenda tedimisa mpusa ya bantu ya bo kesalaka ti bo kisika mosi to bana ya nzo-nkanda ya kuzaba mambu mpi kupusa bo na kuyula bangyufula.
9, 10. (a) Inki mutindu beto lenda sosa mabaku ya kuta kimbangi ya dibaku ya mbote? (b) Inki mutindu nge mekukaka kusala yo?
9 Mutindu ya Kusosa Mabaku: Sambu kisalu ya kusamuna fwete salama kukonda kusukinina, beto fwete mona ve kimbangi ya dibaku ya mbote bonso kisalu mosi ya beto lenda sala kukonda kudibongisa. Kansi, beto fwete sosa mabaku ya kuta kimbangi na ntangu beto kesala bisalu na beto ya konso kilumbu. Yindula na ntwala bantu yina nge lenda kutana ti bo, mpi tadila mutindu nge lenda yantika disolo mosi ya mbote ti bo. Vanda na Biblia na maboko mpi mikanda yina nge lenda pesa bantu yina tamonisa mpusa.—1 Pie. 3:15.
10 Sambu bo kemonisaka mayele, bansamuni mingi mezwaka mitindu ya kusosa mabaku ya kuta kimbangi ya dibaku ya mbote. Mpangi-nkento mosi ya kezingaka na nzo mosi ya nda ya bo ketaninaka mbote kekwendaka na kitini mosi ya nzo yina kisika bantu kesakanaka mpi ketulaka bifwanisu ya kemonisaka bima ya kitoko ya Nzambi mesalaka. Ntangu bantu ketelamaka sambu na kutala bifwanisu yango, yandi kesadilaka dibaku yina sambu na kuyantika disolo mpi kezabisaka bo mambu ya metala lusilu ya Biblia ya “zulu ya mpa ti ntoto ya mpa.” (Kus. 21:1-4) Keti nge lenda yindula mitindu yina nge lenda sosa mabaku ya kuta kimbangi ya dibaku ya mbote?
11. Inki mutindu beto lenda landa bantu ya kumonisaka mpusa ya beto zwaka na kimbangi ya dibaku ya mbote?
11 Landa Bantu ya Kumonisaka Mpusa: Kana nge zwa muntu mosi ya kewidikila, meka na kulanda mpusa na yandi. Kana yo mefwana, nge lenda yula muntu yango nde: “Mu mesepela mingi na kusolula ti nge. Inki kisika mu lenda mona nge sambu beto solula dyaka?” Bansamuni yankaka kepesaka adresi mpi nimero ya telefone na bo na muntu yango mpi ketubaka nde: “Mu sepelaka mingi na masolo na beto. Kana nge tazola kuzaba mambu mingi ya metala mambu yina beto solulaka, adresi mpi nimero ya telefone yai lenda sadisa nge na kuzwa munu.” Kana nge takuka ve kulanda bantu ya kumonisaka mpusa, baka bangidika sambu dibundu ya mefwana kusala yo kukonda kusukinina na kupesaka formilere Veuillez suivre l’intérêt (S-43) na sekretere ya dibundu na beno.
12. (a) Sambu na inki beto fwete sonika mpi kukotisa na rapore na beto bangunga ya beto kelutisaka na kuta kimbangi ya dibaku ya mbote? (b) Inki bambuma beto mebakaka na nzila ya kimbangi ya dibaku ya mbote? (Tala lupangu “Kimbangi ya Dibaku ya Mbote Kebutaka Bambuma!”)
12 Beto fwete kotisa na rapore na beto ntangu ya beto kelutisaka na kimbangi ya dibaku ya mbote. Yo yina, kuvila ve na kusonika bangunga ya nge kesala, ata yo kele kaka mwa minuta fyoti konso kilumbu. Tadila dyambu yai: Kana konso nsamuni kuta kimbangi ya dibaku ya mbote minuta tanu konso kilumbu, yo tayika bangunga kuluta 17 milio konso ngonda!
13. Inki fwete pusa beto na kuta kimbangi ya dibaku ya mbote?
13 Beto kele ti bikuma ya kuluta mbote ya kuta kimbangi ya dibaku ya mbote—zola sambu na Nzambi mpi nkweno. (Mat. 22:37-39) Ntima ya mefuluka ti ntonda sambu na bikalulu mpi balukanu ya Yehowa kepusaka beto na kutuba mambu ya metala “nene ti lukumu ya kimfumu” na yandi. (Nk. 145:7, 10-12) Dikebi ya masonga sambu na nkweno kepusaka beto na kusadila konso dibaku sambu na kuzabisa nsangu ya mbote lere yai ya beto kele ti ntangu ya kusala yo. (Roma 10:13, 14) Kana beto yindula na ntwala mpi kudibongisa, beto yonso lenda ta kimbangi ya dibaku ya mbote mpi ziku kubaka kyese ya kuzabisa kyeleka na muntu mosi ya ntima ya masonga.
[Bangogo sambu na kubenda dikebi ya kele na lutiti 4]
Nge lenda mona nde yo kele mbote na kuvanda kaka na lukanu ya kukutana ti bantu mpi kuyantika disolo
[Bangogo sambu na kubenda dikebi ya kele na lutiti 5]
Sambu bo kemonisaka mayele, bansamuni mingi mezwaka mitindu ya kusosa mabaku ya kuta kimbangi ya dibaku ya mbote
[Lupangu ya lutiti 5]
Bangindu Sambu na Kuyantika Masolo
◼ Samba sambu na kulomba lusadisu ya kuyantika masolo
◼ Pona bantu yina kemonana nde bo kele mawete mpi bo kele ve nswalu-nswalu
◼ Tala bantu na meso, seka fyoti, mpi tubila dyambu mosi ya kesepedisa bo
◼ Widikila mbote
[Lupangu ya lutiti 6]
Kimbangi ya Dibaku ya Mbote Kebutaka Bambuma!
• Ntangu yandi vandaka kuvingila nde bo yidika kaminio na yandi na garage mosi, mpangi-bakala mosi kutaka kimbangi na bantu yina kuvandaka penepene na yandi mpi kupesaka bo baemvitasio sambu na kubingisa bo na diskure ya bantu yonso. Na lukutakanu mosi ya distrike ya kusalamaka mvula mosi na nima, mpangi-bakala mosi ya yandi zabaka ve kupesaka yandi mbote na kyese yonso. Yo vandaka mosi na kati ya bantu yina yandi pesaka emvitasio na garage mvula mosi meluta. Bakala yango kwendaka kulanda diskure ya bantu yonso mpi kulombaka nde bo longuka Biblia ti yandi. Yandi ti nkento na yandi mebakaka mbotika.
• Mpangi-nkento mosi yina kulongukaka kyeleka na nzila ya kimbangi ya dibaku ya mbote kemonaka nde bantu yina yandi kekutanaka ti bo na nzila ya bana na yandi tatu kele teritware na yandi ya sipesiali. Bamfinangani mpi bibuti yina yandi kekutanaka ti bo na nzo-nkanda mpi na balukutakanu ya bibuti kele na kati ya bantu ya teritware na yandi. Konso ntangu yandi kezabisaka bantu zina na yandi, yandi ketubaka na mutindu ya pete mpi ya masonga nde Biblia kesadisaka yandi mingi na kusansa bana na yandi, mpi na nima yandi ketubilaka masolo yankaka. Kansi sambu yandi kevandaka meyantika dezia disolo, yandi kemonaka nde yo kele pete mingi na kutubila Biblia na masolo ya kelanda. Na kusadilaka metode yai, yandi mesadisaka bantu 12 na kubaka mbotika.
• Ntangu muntu mosi ya kompani ya asiranse kwisaka kutala mpangi-nkento mosi, yandi sadilaka dibaku yina sambu na kuta kimbangi. Yandi yulaka muntu yango kana yandi tazola kuvanda ti asiranse ya kubaka mavimpi ya mbote, kyese, mpi luzingu ya mvula na mvula. Yandi ndimaka mpi yandi yulaka mpangi-nkento kana yandi vandaka kutubila nki asiranse. Mpangi-nkento songaka yandi balusilu ya Biblia mpi kupesaka yandi mukanda na beto mosi, mpi muntu yango kutangaka yo na nkokila mosi. Bo bakaka bangidika sambu na kulonguka Biblia, yandi yantikaka kukwenda na balukutakanu, mpi na nima yandi bakaka mbotika.
• Ntangu yandi vandaka kusala nzyetelo na avio, mpangi-nkento mosi yantikaka kusolula ti nkento mosi ya vandaka na lweka na yandi mpi yandi taka kimbangi na nkento yango. Ntangu avio kukitaka na ntoto, mpangi-nkento kupesaka yandi adresi mpi nimero na yandi ya telefone mpi kusyamisaka nkento yango na kulomba nde bo longuka Biblia ti yandi na mbala ya nima yina Bambangi ya Yehowa takwenda kutala yandi. Na kilumbu yina kulandaka, Bambangi zole kukwendaka na nzo ya nkento yina. Nkento yango kuyantikaka kulonguka Biblia, kuyelaka nswalu, kubakaka mbotika, mpi ntama mingi ve yandi kumaka kulonguka Biblia ti bantu tatu.
• Mpangi-bakala mosi ya kifwa-meso ya kele ti bamvula 100 yina kezingaka na nzo ya minunu ketubaka mbala mingi nde, “Beto kele na mfunu ya Kimfumu.” Yo kepusaka minganga mpi bambefo na kuyula bangyufula, ebuna yo kesadisaka yandi na kutendula Kimfumu. Mosi na kati ya bankento ya kesalaka kuna kuyulaka yandi nki yandi tasala na Paladisu. Yandi vutulaka nde: “Mu tamona mpi tatambula dyaka, mpi mu tayoka velo na mono ya bikata.” Sambu yandi kele kifwa-meso, yandi kelombaka nkento yango na kutangila yandi bazulunalu. Ntangu mwana na yandi ya nkento kwisaka kutala yandi, nkento yina kulombaka yandi nswa ya kunata bazulunalu yina na nzo na yandi. Munganga mosi kuzabisaka mwana yina nde: “Disolo ya beto ketubilaka mingi awa na nzo ya minunu kele: ‘Beto kele na mfunu ya Kimfumu.’”
• Mpangi-nkento mosi ya vandaka kuvingila na ndonga na restora mosi kuwaka kibuka mosi ya minunu ketubila mambu ya politiki. Bakala mosi kutubaka nde guvernema lenda yidika ve makambu na beto. Mpangi-nkento kuditubilaka nde, ‘Yai kele dibaku na mono.’ Yandi salaka kisambu ya nkufi mpi kupusanaka penepene na bo. Na nima ya kuzabisa bo zina na yandi, yandi zabisaka mambu ya metala guvernema mosi yina tayidika makambu ya bantu, Kimfumu ya Nzambi, mpi kupesaka bo kamukanda mosi yina yandi vandaka na yo. Kaka na ntangu yina, mfumu ya restora kupusanaka penepene na yandi. Mpangi-nkento kuyindulaka nde yandi takula yandi. Kansi, yandi zabisaka mpangi-nkento nde yandi vandaka kuwidikila yandi, mpi yandi kele na mfunu ya kamukanda yina mpi. Muntu ya kisalu mosi yina vandaka mpi kuwidikila kupusanaka penepene na yandi ti masanga na meso mpi ntu ya kukulumusa. Muntu yango vandaka ntete kulonguka Biblia mpi yandi vandaka kuzola kuvutukila kulonguka na yandi.