GĨCUNJĨ KĨA WĨRUTI KĨA 50
RWĨMBO NA. 48 Gũtwarana na Jehova o Mũthenya
Wĩgerekanagie na Wĩnyihia wa Jehova
“Mwĩgerekanagiei na Ngai mũrĩ ciana ciendetwo.”—EF. 5:1.
ŨNDŨ ŨRĨA WARĨRĨIRIO
Maũndũ mana mangĩtũteithia kwĩgerekania na wĩnyihia wa Jehova.
1. Wĩnyihia wa Jehova nĩ wa mwanya nĩkĩ?
NO KŨHOTEKE nĩ wĩyoneire atĩ andũ aingĩ arĩa makoragwo na ũnene thĩinĩ wa thĩ ũmũthĩ, matirĩ wĩnyihia. No Jehova, o na arĩ mwene hinya wothe akoragwo arĩ mwĩnyihia. (Thab. 113:5-8) Wĩnyihia wa Jehova ũkoragwo ũrĩ wa gĩkĩro kĩa igũrũ biũ, na ndarĩ mwĩtĩo o na mũnini thĩinĩ wake. Gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ nĩ tũgũthuthuria ngumo inya cia Jehova, na tuone ũrĩa cionanagia wĩnyihia wake. Ningĩ nĩ tũkuona ũrĩa Jesu eegerekanirie na wĩnyihia wa Ithe. Gũthuthuria maũndũ macio nĩ gũgũtũteithia gũkuhĩrĩria Jehova makĩria, na kwĩgerekania na wĩnyihia wake o na makĩria.
JEHOVA NĨ AKINYĨRĨKAGA
2. Rĩandĩko rĩa Thaburi 62:8 rĩonanagia ũndũ ũrĩkũ wĩgiĩ Jehova? (Ningĩ rora mbica.)
2 Kaingĩ andũ arĩa etĩi matikinyĩrĩkaga. Mwĩtĩo wao ũtũmaga meke maũndũ na njĩra ĩratũma arĩa angĩ mametheme. No ũguo tiguo Jehova atariĩ. Ithe witũ wa igũrũ akoragwo arĩ mwĩnyihia, na nĩkĩo atwĩraga tũmũkuhĩrĩrie kũgerera mahoya, tũmũitũrũrĩre kĩrĩa gĩothe kĩrĩ meciria-inĩ na ngoro-inĩ citũ. (Thoma Thaburi 62:8.) O ta ũrĩa mũciari ũrĩ wendo akoragwo ehaarĩirie gũthikĩrĩria ciana ciake, no taguo Jehova akoragwo ehaarĩirie gũthikĩrĩria mahoya ma ndungata ciake. O na nĩ aandĩkithirie Bibilia-inĩ mahoya maingĩ ma ndungata ciake. Ũndũ ũcio ũronania atĩ nĩ akinyĩrĩkaga. (Josh. 10:12-14; 1 Sam. 1:10-18) Ĩ angĩkorũo rĩmwe nĩ tũiguaga ta tũtaragĩrĩra gũkuhĩrĩria Jehova kũgerera mahoya?
Mũciari akĩĩgerekania na Jehova na njĩra ya gũthikĩrĩria kamwana gake arĩ na wĩnyihia, karĩa kooraga ngirathi ya mahũa gagĩthaaka (Rora kĩbungo gĩa 2)
3. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma ũkorũo na ma atĩ Jehova nĩ endaga ũmũkuhĩrĩrie kaingĩ kũgerera mahoya?
3 Nĩ twagĩrĩirũo gũkuhĩrĩria Jehova kũgerera mahoya o na angĩkorũo tũraigua ta tũtaragĩrĩra kwendwo nĩwe. Tũngiuga ũguo nĩkĩ? Ngerekano-inĩ ya mwanake ũrĩa worĩte, Jesu aaringithanirie Jehova na ithe wa mwanake ũcio ũrĩa waiguaga ta atagĩrĩire kwamũkĩrũo famĩlĩ-inĩ yao o na gũtuĩka nĩ eerirĩte. Hihi ithe aamuonirie tha atĩa rĩrĩa aacokire mũciĩ? Jesu aaugire atĩ rĩrĩa ithe oonire mũrũwe agĩũka, o rĩo “akĩhanyũka, akĩmũhĩmbĩria na akĩmũmumunya na wendo muororo.” (Luk. 15:17-20) Jehova atariĩ ta mũthuri ũcio. Rĩrĩa aigua mahoya ma mũndũ ũhehenjekete ngoro nĩ ũndũ wa ũndũ mũũru eekĩte kana nĩ ũndũ wa mĩtangĩko, o rĩo wĩnyihia wake nĩ ũmũtindĩkaga kũmũthikĩrĩria. (Maca. 3:19, 20) Ũcayanĩri wa Jehova nĩ ũtũmaga ahanyũke na njĩra ya mũhaano, nĩguo omĩrĩrie mũndũ ta ũcio na amũteithie gũkorũo na ma atĩ nĩ amwendete. (Isa. 57:15) Ekaga ũguo atĩa? Kaingĩ ahũthagĩra athuri a kĩũngano, andũ aitũ a famĩlĩ arĩa mathathayagia Jehova, o hamwe na Akristiano arĩa angĩ. (Jak. 5:14, 15) Jehova atũheaga ũteithio ũcio tondũ nĩ endaga tũmũkuhĩrĩrie.
4. Jesu oonanirie atĩa atĩ nĩ aakinyĩrĩkaga?
4 Jesu nĩ egerekanagia na Ithe. Akoragwo arĩ mwĩnyihia o ta Ithe. Nĩkĩo rĩrĩa aarĩ gũkũ thĩ, andũ nĩ maathiaga kũrĩ we mategwĩtigĩra. Nĩ maaiguaga marĩ na wĩyathi wa kũmũũria ciũria. (Mar. 4:10, 11) Na angĩamoririe mawoni mao megiĩ ũndũ mũna, nĩ maaitũrũraga kĩrĩa kĩrĩ ngoro-inĩ ciao. (Mat. 16:13-16) Ningĩ mangĩekire mahĩtia, matiatooragio nĩ kĩeha tondũ nĩ maamenyaga atĩ Jesu nĩ aamendete, na aarĩ na tha, na nĩ aamakiragĩrĩria. (Mat. 17:24-27) Tondũ Jesu nĩ eegerekanagia biũ na Ithe, arũmĩrĩri ake nĩ maahotire kũmenya Jehova wega makĩria. (Joh. 14:9) Nĩ meerutire atĩ Jehova ndaatariĩ ta atongoria a ndini a mahinda macio arĩa mataarĩ tha, maarĩ na mwĩtũgĩrio, na mataakinyĩrĩkaga. Handũ ha ũguo, Jehova nĩ mwĩnyihia na nĩ akinyĩrĩkaga.
5. Wĩnyihia ũngĩtũteithia atĩa gũkorũo tũrĩ andũ mangĩkinyĩrĩka?
5 Tũngĩĩgerekania atĩa na Jehova? Tũngĩkũria wĩnyihia, tũgũtuĩka andũ mangĩkinyĩrĩka na njĩra hũthũ. Wĩnyihia nĩ ũrĩtũteithagia tũtigatuĩke andũ me na ũiru, mwĩtĩo, na matangĩohanĩra, ngumo iria ingĩtũma arĩa angĩ matũraihĩrĩrie. Handũ ha ũguo tũrĩkoragwo tũrĩ andũ makiranagĩrĩria, na me na wendo na wohanĩri, ngumo iria ingĩtũma arĩa angĩ matũkuhĩrĩrie. (Kol. 3:12-14) Athuri a kĩũngano nĩ mabatiĩ kwĩrutanĩria o na makĩria gũkorũo marĩ andũ mangĩkinyĩrĩka. Nĩguo mahote gwĩka ũguo, marabatara gũkoragwo hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ kaingĩ. Ũguo nĩ kuuga nĩ marĩĩrutanagĩria gũthiĩ mĩcemanio ĩmwe kwa ĩmwe rĩrĩa rĩothe kwahoteka, handũ ha kũingĩra na njĩra ya mĩtambo. Na nĩ marĩĩrutanagĩria gũthiĩ kũhunjia nyũmba kwa nyũmba hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ rĩrĩa rĩothe kwahoteka. Meka ũguo, andũ kĩũngano-inĩ nĩ mekũmamenya wega, ũũ atĩ rĩrĩa mabatara ũteithio wao nĩ marĩiguaga me na wĩyathi wa kwaria nao mategwĩtigĩra.
JEHOVA NĨ ARĨ ŨIGANANĨRU
6-7. Heana ngerekano ironania ũrĩa Jehova anacenjia itua rĩake thutha wa ndungata ciake kũmũhoya.
6 Andũ aingĩ arĩa marĩ mwĩtĩo matikoragwo na ũigananĩru makĩrũmbũyania na arĩa angĩ. No tondũ Jehova nĩ mwĩnyihia, nĩ akoragwo na ũigananĩru kana agakorũo ehaarĩirie gũcenjia itua rĩake, o na gũtuĩka matua make mothe nĩ ma kĩhooto. Ta wĩcirie ũrĩa aahiũranirie na Miriamu, mwarĩ wa nyina na Musa. Miriamu marĩ na Haruni nĩ mookĩrĩire Musa, ũrĩa waragia ithenya-inĩ rĩa Jehova. Kwoguo Miriamu nĩ Jehova we mwene aagagĩra gĩtĩo. Ũndũ ũcio nĩ watũmire Jehova acinwo nĩ marakara, na akĩhũũra Miriamu na mangũ. No Haruni nĩ aathaithanĩrĩire Miriamu harĩ Musa, nake Musa agĩkaĩra Jehova amũhonie. Hihi Jehova eekire atĩa? Ndehũũrire gĩthũri akiuga atĩ ndangĩcenjia itua rĩake. No tondũ nĩ mwĩnyihia, nĩ aathikĩrĩirie Musa na akĩhonia Miriamu.—Ndar. 12:1-15.
7 Jehova ningĩ nĩ oonanirie wĩnyihia rĩrĩa aarũmbũyanagia na Mũthamaki Hezekia. Nĩ aahũthĩrĩte mũnabii wake kũmenyithia mũthamaki ũcio atĩ nĩ egũkua. No Hezekia nĩ aarĩrĩire Jehova akĩmũthaitha amũhonie. Jehova nĩ aamũiguĩrĩire tha na akĩmuongerera mĩaka 15. (2 Ath. 20:1, 5, 6) Nĩ ma Jehova nĩ aiguagĩra andũ tha, na nĩ ũndũ wa wĩnyihia wake nĩ akoragwo ehaarĩirie kũmathikĩrĩria.
8. Nĩ ngerekano irĩkũ ironania atĩ Jesu nĩ arĩ ũigananĩru? (Mariko 3:1-6)
8 Jesu nĩ egerekanagia na Ithe. Jesu arĩ gũkũ thĩ nĩ eekagĩra andũ maũndũ mega, rĩrĩa rĩothe kũngĩahotekire. Kwa ngerekano, nĩ aahonagia andũ mũthenya wa Thabatũ o na gũtuĩka atongoria a ndini nĩ maareganaga na ũndũ ũcio nĩ ũndũ wa gũkorũo matarĩ na tha. (Thoma Mariko 3:1-6.) Jesu nĩ athiaga na mbere kuonania ũigananĩru arĩ mũtwe wa kĩũngano. Kwa ngerekano, rĩrĩa mũndũ kĩũngano-inĩ eka mehia maritũ, nĩ amũkiragĩrĩria na akamũhe mweke wa kũrũnga mĩthiĩre yake.—Kũg. 2:2-5.
9. Tũngĩonania ũigananĩru atĩa? (Ningĩ rora mbica.)
9 Tũngĩĩgerekania atĩa na Jehova? Nĩ tũrabatara kwĩruta kuumana na Jehova ũrĩa tũngĩkorũo na ũigananĩru harĩ mwĩcirĩrie witũ na ciĩko citũ. (Jak. 3:17) Kwa ngerekano, aciari marĩ na ũigananĩru matiĩrĩgagĩrĩra ciana ciao ciĩke maũndũ makĩrĩte ũhoti wacio. Jakubu nĩ aaigire kĩonereria kĩega ũndũ-inĩ ũcio. (Kĩam. 33:12-14) Ningĩ aciari marĩ na wĩnyihia hamwe na ũigananĩru nĩ mabatiĩ gwĩthema kũringithania mwana ũmwe na ũrĩa ũngĩ. O na athuri a kĩũngano nĩ mabatiĩ gũkorũo na ũigananĩru. Kwa ngerekano, handũ ha mũthuri wa kĩũngano kũnyitĩrĩra mawoni make, abatiĩ kũnyita mbaru itua rĩrĩa rĩetĩkanĩrio nĩ andũ aingĩ kĩama-inĩ gĩa athuri angĩkorũo rĩtiragarara ithimi cia Bibilia. (1 Tim. 3:2, 3) Na ithuothe nĩ twagĩrĩirũo kũgeria gũtaũkĩrũo nĩ mawoni ma arĩa angĩ o na mangĩkorũo me ngũrani na maitũ. (Rom. 14:1) O mũndũ kĩũngano-inĩ nĩ abatiĩ kwĩrutanĩria nĩguo “ũigananĩru [wake] ũmenyekage nĩ andũ othe.”—Afil. 4:5.
Mũciari ũronania ũigananĩru na njĩra ya kwaga kwĩrĩgĩrĩra ciana ciake ikorũo na ũhoti ũiganaine ikĩhunjia (Rora kĩbungo gĩa 9)
JEHOVA NĨ ARĨ WETERERI
10. Heana ngerekano cia ũrĩa Jehova anonania wetereri.
10 Kwahoteka nĩ wĩyoneire atĩ andũ etĩi matikoragwo na wetereri. Ngũrani nao, Jehova akoragwo arĩ na wetereri wa gĩkĩro kĩa igũrũ biũ. Kwa ngerekano, matukũ-inĩ ma Nuhu, Jehova aaugire nĩ egweterera mĩaka 120 ataneheria andũ arĩa aganu. (Kĩam. 6:3) Nuhu nĩ aagĩire na ihinda rĩa kũrera ciana ciake na gwaka thabina agĩteithĩrĩrio nĩ famĩlĩ yake. Thutha-inĩ, mũraika wa Jehova nĩ aathikĩrĩirie Iburahimu arĩ na wetereri rĩrĩa aamũũragia ciũria ciĩgiĩ kwanangwo gwa Sodomu na Gomora. Kwahoteka mũndũ ũrĩ na mwĩtĩo angĩamũũririe, ‘Kaĩ ũgwĩciria ndiũĩ ũrĩa batiĩ gwĩka?’ Handũ ha ũguo, mũraika ũcio akĩĩgerekania na Jehova, nĩ oonirie Iburahimu wetereri.—Kĩam. 18:20-33.
11. Kũringana na 2 Petero 3:9, nĩ kĩĩ gĩtũmaga Jehova akorũo na wetereri mahinda-inĩ maya?
11 O na mahinda-inĩ maya, Jehova nĩ aronania wetereri. Nĩ etereire ihinda rĩrĩa aigĩte rĩa kũniina mũtabarĩre ũyũ mũũru rĩkinye. Akoragwo na wetereri “tondũ ndendaga mũndũ o na ũmwe akaaniinwo no endaga othe merire.” (Thoma 2 Petero 3:9.) Wetereri wa Jehova nĩ ũgĩĩte na maumĩrĩro mega tondũ andũ milioni nyingĩ nĩ mamũmenyete na makamũkuhĩrĩria. Na tũrehoka atĩ andũ angĩ aingĩ nĩ megwĩka ũguo. O na kũrĩ ũguo, wetereri wa Jehova nĩ ũrĩ mĩhaka. Jehova nĩ endete andũ no ndegũtũũra amakirĩrĩirie. Ndegwĩtĩkĩria waganu ũtũũre tene na tene.—Hab. 2:3.
12. Jesu egerekanĩtie atĩa na Jehova harĩ kuonania wetereri?
12 Jesu nĩ egerekanagia na Ithe. Kwa ihinda rĩa mĩaka ngiri nyingĩ, Jesu nĩ egerekanĩtie na Jehova harĩ kuonania wetereri. Jesu nĩ eyoneire Shaitani agĩcambia Jehova o hamwe na andũ arĩa ehokeku. (Kĩam. 3:4, 5; Ayub. 1:11; Kũg. 12:10) Ningĩ nĩ eyoneire mathĩna maingĩ marĩa andũ macemanagia namo. No nginya akorũo nĩ eriragĩria mũno ‘kwananga mawĩra ma Mũcukani.’ (1 Joh. 3:8) Nĩ kĩĩ gĩteithĩtie Jesu gweterera ihinda rĩrĩa Jehova aigĩte rĩa kũniina mawĩra ma Mũcukani? Ũndũ ũmwe nĩ atĩ, wĩnyihia nĩ ũmũteithagia gũtĩa kĩhooto kĩa Jehova gĩa gũtua nĩ ihinda rĩrĩkũ rĩagĩrĩire.—Atũm. 1:7.
13. Jesu oonirie atũmwo ake wetereri atĩa, na eekire ũguo nĩkĩ?
13 Ningĩ Jesu arĩ gũkũ thĩ nĩ oonagia atũmwo ake wetereri. Kwa ngerekano, rĩrĩa maakararanagia rĩngĩ na rĩngĩ igũrũ rĩgiĩ nũũ mũnene gatagatĩ-inĩ kao, Jesu ndaanogirio nĩo. Handũ ha ũguo, aathiire na mbere kũmateithia arĩ na wetereri. (Luk. 9:46; 22:24-27) Aarĩ na ma atĩ thutha wa ihinda nĩ mangĩagarũrĩire. Hihi wanacokera mahĩtia o marĩa rĩngĩ na rĩngĩ? Na githĩ ndũkĩrĩ na ngatho nĩ kũmenya atĩ Mũthamaki witũ nĩ mwĩnyihia na nĩ arĩ wetereri?
14. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia gũkorũo na wetereri?
14 Tũngĩĩgerekania atĩa na Jehova? Tũngĩkũria “meciria ma Kristo,” no tũhote kwĩgerekania na Jehova harĩ mwĩcirĩrie witũ na ciĩko citũ. (1 Kor. 2:16) Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia kũmenya mwĩcirĩrie wa Kristo? No nginya tũthome mabuku ma Injiri. Tũgĩthoma nĩ tũbatiĩ gwĩcũrania ũrĩa ũhoro ũcio ũronania mwĩcirĩrie ũrĩa Kristo aarĩ naguo. Ningĩ nĩ tũbatiĩ kũhoya Jehova atũteithie gũkorũo na wĩnyihia na wetereri o ta Jesu. O ũrĩa tũkwĩrutanĩria gũkũria mwĩcirĩrie wa Kristo, noguo tũkwĩgerekania na Jehova harĩ gũkorũo na wetereri kwĩyerekera na kwerekera Akristiano arĩa angĩ.—Mat. 18:26-30, 35.
JEHOVA NĨ ATĨITHAGIA ARĨA ENYIHIA
15. Heana ngerekano ironania ũrĩa Jehova endete andũ arĩa enyihia. (Thaburi 138:6)
15 Thoma Thaburi 138:6. Na githĩ ti gĩtĩo kĩnene harĩ andũ arĩa enyihia kũmenyeka nĩ Mwathani Mũnene wa igũrũ na thĩ? Ta wĩcirie ũhoro wa andũ amwe enyihia Jehova anatĩithia mahinda-inĩ mahĩtũku. Amwe ao no twage kũmaririkana na ihenya, ĩndĩ Jehova nĩ aamaandĩkithirie Bibilia-inĩ. Kwa ngerekano, Jehova nĩ aatongoririe Musa kwandĩka ũhoro wa Debora, ũrĩa watungatire arĩ mwĩhokeku famĩlĩ-inĩ ya Isaaka na ya Jakubu kwa ihinda ta rĩa mĩaka 125. O na gũtuĩka ti ũhoro mũingĩ ũĩkaine wĩgiĩ mũtumia ũcio mwĩhokeku, Jehova nĩ aatigĩrĩire Musa nĩ andĩka ũndũ ũronania atĩ nĩ eendetwo mũno. (Kĩam. 24:59; 35:8, kohoro ka magũrũ-inĩ) Mĩaka mĩingĩ thutha ũcio, Jehova nĩ aamũrire Daudi arĩ o kamwana kanini kaarĩithagia ngʼondu, na akĩmũtua mũthamaki wa Isiraeli. (2 Sam. 22:1, 36) Na ihinda inini thutha wa Jesu gũciarũo, Ngai nĩ aatũmire araika kũrĩ gĩkundi kĩa arĩithi na akĩmatĩithia na njĩra ya gũkorũo marĩ a mbere kũmenya atĩ Mesia nĩ aciarĩtwo itũũra-inĩ rĩa Bethilehemu. (Luk. 2:8-11) Ningĩ rĩrĩa Jusufu na Mariamu maatwarire Jesu hekarũ-inĩ, Jehova nĩ aatĩithirie Simeoni na Anna arĩa maarĩ akũrũ, na njĩra ya kũmonia Mũrũwe. (Luk. 2:25-30, 36-38) Hatarĩ nganja, “o na gũtuĩka Jehova arĩ igũrũ, nĩ onaga mũndũ ũrĩa mwĩnyihia.”
16. Jesu eegerekanirie atĩa na ũrĩa Ithe arũmbũyanagia na andũ?
16 Jesu nĩ egerekanagia na Ithe. O ta Ithe, Jesu nĩ aatĩithagia andũ enyihia. Nĩ aarutire “andũ matarĩ athomu na matarĩ igweta” ũhoro wĩgiĩ Ũthamaki wa Ngai. (Atũm. 4:13; Mat. 11:25) Ningĩ Jesu nĩ aahonagia arĩa arwaru na ageka ũguo na njĩra ĩratũma maigue atĩ nĩ mendetwo na makaheo gĩtĩo. (Luk. 5:13) Na ũtukũ wa mũico atanakua nĩ aathambirie atũmwo ake magũrũ, wĩra ũrĩa kaingĩ warutagwo nĩ ndungata. (Joh. 13:5) Ningĩ atanacoka igũrũ nĩ aatĩithirie arũmĩrĩri ake othe, a mahinda macio na arĩa mangĩokire thutha ũcio, na njĩra ya kũmahe wĩra ũrĩa wa bata makĩria wanarutwo nĩ andũ, wa gũteithia andũ nĩguo makoona muoyo wa tene na tene.—Mat. 28:19, 20.
17. Tũngĩtĩithia arĩa angĩ na njĩra irĩkũ? (Ningĩ rora mbica.)
17 Tũngĩĩgerekania atĩa na Jehova? Nĩ tũtĩithagia andũ rĩrĩa twahunjĩria arĩa othe matũthikĩrĩria, gũtekũmakania mũrerere wao, gĩthomo kĩao, kana rangi wa ngothi yao. Na nĩ tũtĩithagia aarĩ na ariũ a Ithe witũ rĩrĩa twamona marĩ a bata gũtũkĩra, gũtekũmakania ũhoti kana mĩeke ya ũtungata ĩrĩa tũngĩkorũo nayo. (Afil. 2:3) Jehova nĩ akenaga rĩrĩa tuonania wĩnyihia na ‘twakorũo tũrĩ a mbere’ harĩ kuonania gĩtĩo na njĩra icio hamwe na ingĩ.—Rom. 12:10; Zef. 3:12.
Nĩ twĩgerekanagia na wĩnyihia wa Jehova rĩrĩa twahunjĩria andũ a mĩthemba yothe (Rora kĩbungo gĩa 17)a
18. Kwĩgerekania na wĩnyihia wa Jehova nĩ kwa bata nĩkĩ?
18 O ũrĩa tũkwĩrutanĩria kwĩgerekania na wĩnyihia wa Ithe witũ wa igũrũ, noguo tũgũtuĩka andũ mangĩkinyĩrĩka, marĩ na ũigananĩru, o hamwe na wetereri. Ningĩ nĩ tũrĩtĩithagia arĩa angĩ o ta ũrĩa Jehova ekaga. Ririkana atĩ o ũrĩa tũkwĩrutanĩria gũkuhĩrĩria Ngai witũ mwĩnyihia, noguo o ũmwe witũ egũkorũo arĩ wa bata makĩria harĩ we.—Isa. 43:4.
RWĨMBO NA. 159 Heaga Jehova Riri
a GŨTAARĨRIA MBICA: Aarĩ a Ithe witũ maregerekania na Jehova na njĩra ya kwĩruta Bibilia na andũ mohetwo njera.