Kenagĩra Kiugo kĩa Ngai

GŨKENA nĩ mũndũ ũrĩa ‘ũkenagĩra kĩrĩra kĩa Jehova.’ Athomaga Kiugo kĩa Ngai “[na kĩheehũ] mũthenya o na ũtukũ.” (Thab. 1:1, 2) Hihi nĩ ũkoragwo na gĩkeno kĩu? Ũngĩhota atĩa kuongerera gĩkeno kĩrĩa kiumanaga na gũthoma Kiugo kĩa Ngai?

Thikagĩrĩria Jehova Akĩaria

Ndũgathomage o ciugo tu. Hũra mbica ya maũndũ marĩa ũrathoma. Igua mĩgambo ya arĩa mararia. Ũgĩthoma mĩrango ya mbere ya Bibilia, igua Jehova akĩguũria ikinya gwa ikinya maũndũ marĩa areka akĩhaarĩria thĩ yagĩrĩre gũtũũrũo nĩ andũ. Thikĩrĩria akĩra Mũrũwe, ũrĩa Njorua ya Wĩra, atĩ kahinda nĩ gakinyu ga kũũmba andũ a mbere. Hũra mbica ĩno: Adamu na Hawa makarema, Ngai akamatuĩra, na thutha ũcio akamaingata kuuma Paradiso. (Kĩambĩrĩria, gĩc. 1-3) Ũgĩthoma, igua ngoro-inĩ mũgambo kuuma igũrũ ũkĩguũria atĩ Jesu Kristo nĩwe Mũrũ wa Ngai, ũrĩa endete, ũrĩa Ngai aatũmire akuĩre andũ. (Mat. 3:16, 17) Geria kũhũũra mbica ũrĩa mũtũmwo Johana aaiguire rĩrĩa Jehova oigire: “Nĩ atĩrĩ, maũndũ mothe nĩ kũmerũhia ndĩramerũhia.” (Kũg. 21:5) Hatarĩ nganja, gũthoma Kiugo kĩa Ngai na njĩra ĩyo nĩ gũcanjamũraga mũno!

Thiĩ na mbere gũthoma Kiugo kĩa Ngai kĩrĩa gĩtongoretio nĩ roho, na nĩ ũrĩmenyaga Jehova nĩ mũnene na wa kũgegania. Nĩ ũkũigua ũgucĩrĩirio mũno harĩ Ũcio ũtwendete, ũtũiguagĩra tha, ũtũteithagia twathiĩ na mbere kũgeria gwĩka wendi wake twĩnyihĩtie, na agatuonia ũrĩa tũngĩgacĩra maũndũ-inĩ mothe marĩa twĩkaga.—Josh. 1:8; Thab. 8:1; Isa. 41:10.

O ũrĩa ũrĩhũthagĩra mahinda maingĩ ũgĩthoma Bibilia, noguo ũrĩiganagĩra makĩria wongerera ũmenyo wĩgiĩ ũrĩa Ngai endaga wĩke. No nĩ ũrĩkenagĩra makĩria ma ũguo. Ũthomi waku wagũteithia kũhiũrania na mathĩna na njĩra ya ũũgĩ, nĩ ũrĩiguaga ta mũtungi wa thaburi ũrĩa woigire ũũ: “Maũira maku-rĩ, me kĩgeganio mũno: nĩkĩo ngoro yakwa ĩmarũmagia.” (Thab. 119:129) O nawe nĩ ũrĩkenagĩra wataũkĩrũo nĩ motaaro moimĩte Maandĩko-inĩ, ma gũgũteithia gũthondeka mwĩcirĩrie na merirĩria maku maringane na wendi wa Ngai.—Isa. 55:8, 9.

Bibilia nĩ ĩkoragwo na morutani megiĩ mĩtugo marĩa matũgitagĩra harĩ ũgwati na magatuonia njĩra ĩrĩa yagĩrĩire. Tũkĩmĩthoma, nĩ tũiguaga atĩ Jehova nĩ Baba ũĩ mathĩna marĩa mangiumĩra tũngĩtĩkĩra gũtongorio nĩ merirĩria ma mwĩrĩ ũtarĩ mũkinyanĩru. Ndendaga tũnyamarĩke nĩ moimĩrĩro moru marĩa no mũhaka matũkore tũngĩregana na ithimi ciake ndũgĩru cia mĩtugo. Nĩ atũrũmbũyagia na endaga tũkenere ũtũũro ũrĩa mwega biũ. Gũthoma Kiugo gĩake gũtũteithagia kuona biũ bata wa ũrĩa arĩ kĩrathimo gũkorũo arĩ we Ngai na Ithe witũ wa igũrũ.

Thomaga Bibilia o Mũthenya

Akĩaria ũhoro wa mũndũ ũrĩa ũthomaga Kiugo kĩa Ngai o mũthenya, mũtungi wa thaburi oigire ũũ: “Ũndũ o wothe egwĩka, nĩũgaacagĩra.” (Thab. 1:3) Gũthiĩ na mbere gũthoma Kiugo kĩa Ngai na gwĩka kũringana na kĩo nĩ kũrĩtũteithagia kũgaacĩra maũndũ-inĩ mothe megiĩ ũkuruhanu witũ na Jehova, o na tũtarĩ akinyanĩru, o na tũgĩtũũraga thĩinĩ wa mũtabarĩre mũru wa Shaitani, na o na Mũcukani akĩĩrutanagĩria gũtũtharĩkĩra.

Tondũ nĩ tũtindĩkagwo mũno nĩ mũtabarĩre ũyũ ũkirie gũthira-rĩ, kwĩruta maũndũ makoniĩ Mũũmbi o na kwa ihinda inyinyi o mũthenya no gũtũhe hinya. Kũrĩ andũ moohetwo nĩ ũndũ wa wĩtĩkio na matiarĩ na Bibilia tiga o mĩhari kuuma icunjĩ-inĩ cia ngathĩti cia mohoro. Maatinagĩrĩria mĩhari ĩyo, makamĩmenya na ngoro, na magecũrania ũhoro wayo. Jehova nĩ aarathimire kĩyo kĩao tondũ meekire ũrĩa maũndũ mao mangĩametĩkĩririe harĩ kwĩruta Kiugo kĩa Ngai. (Joh. 17:3) Ĩndĩ, aingĩ aitũ tũrĩ na wĩyathi makĩria. Tũtiagĩrĩirũo kwĩrĩgĩrĩra kĩama nĩ ũndũ wa gũthoma mũhari mũna wa Bibilia na ihenya riita rĩmwe o mũthenya. O na kũrĩ ũguo, nĩ tũrĩgĩaga na irathimo tũngĩka ũgarũrũku maũndũ-inĩ marĩa twambagĩrĩra nĩguo tũthomage gacunjĩ ka Bibilia o mũthenya, tũgecũrania ũhoro wako, na tũgakahũthĩra ũtũũro-inĩ witũ.

Ma nĩ atĩ, o na mĩbango itũ ĩrĩa mĩega atĩa no yage gũthiĩ ũrĩa tũtanyĩte. Kũngĩthiĩ ũguo, twambagĩrĩra maũndũ marĩa ma bata makĩria. Kwa ngerekano, tũtingĩĩrekereria tũikare tũtanyuĩte maĩ mũthenya ũmwe kana ĩrĩ. Nĩ ũndũ ũcio, gũtekũmakania maũndũ marĩa matũkoraga ũtũũro-inĩ witũ wa o mũthenya, twagĩrĩirũo kũgĩa na mahinda ma gwĩcanjamũra na maĩ ma ũhoro ũrĩa wa ma.—Atũm. 17:11.

Thoma Bibilia Yothe

Wee mwene ũrĩ wathoma Bibilia yothe? Amwe nĩ monaga ũrĩ ũndũ mũritũ maigua atĩ no mathome kũrutia Kĩambĩrĩria nginya Kũguũrĩrio. Nĩ ũndũ ũcio, aingĩ arĩa makoragwo na muoroto wa gũthoma Bibilia yothe mambagĩrĩria na Maandĩko ma Kĩgiriki ma Gĩkristiano. Nĩkĩ? No gũkorũo nĩ kuona wega ũrĩa mabuku macio ma Bibilia mamahutĩtie o ene magĩcaria gũthiĩra nginyo-inĩ cia Kristo. Kana rĩngĩ nĩ tondũ Maandĩko ma Kĩgiriki ma Gĩkristiano mationekaga marĩ maingĩ—nĩ ta gĩcunjĩ kĩa mĩrongo ĩĩrĩ na ithano harĩ igana kĩa Bibilia. No marĩkia gũthoma mabuku macio 27, makambĩrĩria gũthoma mabuku marĩa 39 ma Maandĩko ma Kĩhibirania na magakenera gwĩka ũguo. Makiuga marĩkie Maandĩko ma Kĩhibirania, makoragwo magĩĩte na mũtaratara mwega wa gũthoma Bibilia o mũthenya, kwoguo magathiĩ na mbere gũthoma Maandĩko ma Kĩgiriki ma Gĩkristiano riita rĩa kerĩ mategũtigithĩria. O na we-rĩ, reke ũthomi wa Bibilia wa o mũthenya ũtuĩke mũtugo ũtũũro-inĩ waku.

Hihi famĩlĩ-inĩ kana kĩũngano-inĩ kĩanyu nĩ kũrĩ mũndũ ũtangĩhota gũthoma? Githĩ to wĩrutĩre kũmũthomagĩra Bibilia o mũthenya? Nĩ ũrĩgunĩkaga, nake nĩ arĩgunĩkaga ecũrania ũhoro wa maũndũ marĩa arĩiguaga na akamahũthagĩra ũtũũro-inĩ wake.—Kũg. 1:3.

Thutha wa ihinda, no wende kwambĩrĩria maũndũ ma mwanya ũthomi-inĩ waku wa Bibilia. Mamwe mamo no maagagĩrie ũmenyo waku wĩgiĩ ũrĩa icunjĩ mwanya mwanya cia Bibilia ikonainie. Angĩkorũo Bibilia yaku rũere-inĩ nĩ ĩrĩ mĩhari ya kũringithania, no ĩgũtongorie harĩ kũmenya maũndũ ma historĩ na mangĩ metainwo na ũhoro ũrĩa ũrathoma. Mĩhari ĩyo no ĩgũteithie gũtaũkĩrũo nĩ maũndũ marĩa maatongoririe harĩ kwandĩkwo gwa thaburi citiganĩte hamwe na marũa marĩa maandĩkirũo nĩ atũmwo a Jesu Kristo. Insight on the Scriptures ĩkoragwo na ũhoro mũingĩ wĩgiĩ andũ, kũndũ, na ngumo iria igwetetwo Bibilia-inĩ. Mĩcoro ĩtũteithagia kũmenya kũhinga kwa morathi ma Bibilia, ĩkonania nĩ athamaki na anabii arĩkũ maatũũraga ihinda-inĩ rĩmwe, na ĩkonania tarĩki iria maũndũ maingĩ thĩinĩ wa Bibilia mangĩkorũo meekĩkire.

Rĩrĩa ũrecũũrania ũhoro ũrĩa ũrathoma, nĩ ũgũtaũkĩrũo kĩrĩa gĩatũmire maũndũ matiganĩte mekĩke harĩ andũ a Ngai. Ningĩ nĩ ũkũmenya kĩrĩa gĩatũmire Jehova ahiũranie na andũ ake na njĩra ĩrĩa aahiũranirie nao. Nĩ ũkuona ũrĩa Jehova athimaga ciĩko cia thirikari, mũingĩ, na mũndũ ũmwe ũmwe. Ũndũ ũcio nĩ ũgũgũteithia ũtaũkĩrũo makĩria nĩ mwĩcirĩrie wake.

Historĩ ya Bibilia nĩ ĩrĩgĩaga na cama makĩria wahũũra mbica ya kũndũ kũrĩa maũndũ macio ũrathoma meekĩkĩire. Mabu cia mabũrũri ma hĩndĩ ya Bibilia nĩ cionanagia ũrĩa kũndũ gwatariĩ hamwe na ũraihu wa kuuma kũndũ kũmwe nginya kũrĩa kũngĩ. Kwa ngerekano-rĩ, kwahoteka Aisiraeli maaringĩire Iria Itune ha? Bũrũri wa Kĩĩranĩro waiganaga atĩa? Jesu aathire rũgendo rũigana atĩa arĩ ũtungata-inĩ wake gũkũ thĩ? Nĩ indo irĩkũ Paulo eeyoneire arĩ ngʼendo-inĩ ciake cia ũmishonarĩ? Mabu na tũmaũndũ twa gũtaarĩria ũhoro wĩgiĩ mabũrũri no igũteithie ũkenere gũthoma Bibilia. Ũngĩruta kũ mabu irĩ na mabũrũri macio ma hĩndĩ ya Bibilia? Imwe irĩ thĩinĩ wa Bibilia. Mbuku cia Insight ikoragwo na mabu 70, na mũico-inĩ wa mbuku ya mbere nĩ honanie tũratathi-inĩ tũrĩa ũgũkora mabu icio. Hũthĩra Fahirisi gũcaria mabu ingĩ. Angĩkorũo gũtirĩ cia rũthiomi ũngĩtaũkĩrũo nĩruo, hũthĩra mabu iria icabĩtwo thĩinĩ wa Mũrangĩri cigũteithie ũthomi-inĩ waku wa Bibilia.

Maandĩko-inĩ ma Kĩhibirania, Mũthamaki Daudi aagocire Jehova akiuga: “Itaranio ciaku, Mũrungu, ĩ itikĩrĩ na bata mũno harĩ niĩ! ĩ mũigana wacio nĩ mũnene atĩa!” (Thab. 139:17) Maandĩko-inĩ ma Kĩgiriki ma Gĩkristiano, mũtũmwo Paulo aagocire Jehova tondũ Nĩwe “watũmire ũtheri wake ũthere ngoro-inĩ ciitũ, nĩguo ũtũme tũmenye riiri wa Ngai, ũrĩa ũkengeete ũthiũinĩ wa Jesũ Kristũ.” (2 Kor. 4:6, The Holy Bible in Gĩkũyũ Language) Daudi na Paulo maatũũraga mahinda matiganĩte mũno; ĩndĩ, o erĩ nĩ maakenagĩra Kiugo kĩa Ngai. O nawe no ũkenere ũngĩhũthĩra mahinda gũthoma maũndũ mothe marĩa Jehova akũheete thĩinĩ wa Kiugo gĩake gĩtongorie na roho.

GAACĨRA HARĨ GŨTHOMA BIBILIA O MŨTHENYA

Gĩcunjĩ kĩnene gĩa gĩthomo gĩa Cukuru ya Ũtungata wa Gĩtheokrasi kĩĩhocetie harĩ tabarĩra ya gũthoma Bibilia. Tũragwĩkĩra ngoro ũkoragwo na itemi thĩinĩ wayo.

O kiumia thĩinĩ wa mũtaratara nĩ gũkoragwo na gĩcunjĩ kĩnini kĩa Bibilia gĩa gũthomwo nĩ mũndũ kĩũmbe na kwarĩrĩrio hĩndĩ ya cukuru. Mũbango ũcio nĩ ũgũgũteithia gũthoma Bibilia yothe kahora kahora.

Nĩguo ũmenyere gũthoma Bibilia o mũthenya, banga mahinda ma gwĩkaga ũguo—ta rũcinĩ tene, mĩaraho, hwaĩ-inĩ, kana ũtanathiĩ toro. Gũthoma tũcunjĩ o rĩrĩa wona mahinda mũthenya-inĩ gũtingĩgũteithia ũgĩe na hũthĩra ya gũthomaga o mũthenya.

Angĩkorũo wĩ mũtwe wa famĩlĩ, rũmbũyia andũ thĩinĩ wa famĩlĩ ũmateithie o mũndũ gũkũria hũthĩra njega ya gũthoma. Gũkorũo na ihinda mũthomaga Bibilia mũrĩ famĩlĩ no gwĩkĩre ngoro andũ famĩlĩ-inĩ gũthomaga Bibilia o mũthenya marĩ mũndũ kĩũmbe.

Gũthoma Bibilia o mũthenya kũbataraga kwĩima. Ndũciarĩtwo ũrĩ na merirĩria ma kũmĩthoma. Ũrabatara gũkũria ‘merirĩria’ kwerekera Kiugo kĩa Ngai. (1 Pet. 2:2) O ũrĩa ũgũkũria hũthĩra ĩyo, merirĩria maku ma kĩĩroho nĩ mekuongerereka. Nĩ ũgũcoka ũgĩe na wendi wa kwararamia wĩruti waku na njĩra ya gwĩka ũthuthuria wĩgiĩ ũthomi na wĩruti wa Bibilia nĩguo wongerere ũtaũku waku na ngatho ciaku harĩ maũndũ maingĩ ma kĩĩroho marĩa Jehova atũheete.

Ũgĩthoma Bibilia-rĩ, hũthĩra mahinda gwĩcũrania gĩtũmi kĩa ũndũ ũrĩa ũrathoma—ũndũ ũrĩa ĩrakwĩra wĩgiĩ Jehova, ũrĩa ũndũ ũcio ũngĩkũguna ũtũũro-inĩ, na ũrĩa ũngĩũhũthĩra gũteithia arĩa angĩ.