Ĩkaga Kũringana na Mahoya ma Jesua Thĩinĩ wa Luka 4:18, Jesu aathomire Isaia 61:1 harĩa rĩĩtwa Jehova rĩhũthĩrĩtwo.
a Thĩinĩ wa Luka 4:18, Jesu aathomire Isaia 61:1 harĩa rĩĩtwa Jehova rĩhũthĩrĩtwo.
“Awa, . . . goocithia Mũrũguo, nĩ getha Mũrũguo nake akũgoocithie.”—JOH. 17:1.
1, 2. Taarĩria ũrĩa Jesu eekire thutha wa gũkũngũĩra Bathaka hamwe na atũmwo ake ehokeku mwaka wa 33.
NĨ ŨTUKŨ wa Nisani 14 mwaka wa 33. No hĩndĩ Jesu na arutwo ake marĩkia gũkũngũĩra Bathaka, ĩrĩa yamaririkania ũrĩa Ngai aakũũrire maithe mao kuuma ũkombo-inĩ Misiri. O na kũrĩ ũguo, atũmwo ake ehokeku marĩ hakuhĩ kwĩyonera ũkũũri mũnene mũno, “ũkũũri ũrĩa ũtagathira.” Mũthenya ũyũ ũngĩ Jesu nĩ ekũragwo nĩ thũ ciake. Ĩndĩ gĩĩko kĩu kĩa rũthũũro gĩgũcooka gĩtuĩke kĩrathimo. Thakame ya Jesu ĩrĩa ĩgũitwo nĩ ĩkũhingũra njĩra ya andũ gũkũũrũo kuuma ũkombo-inĩ wa mehia na gĩkuũ.—Ahib. 9:12-14.
2 Nĩguo tũtikanariganĩrũo nĩ gĩĩko kĩu kĩa wendo, Jesu nĩ aambĩrĩirie gĩkũngũĩro kĩerũ kĩa o mwaka kĩrĩa gĩacokire ithenya rĩa Bathaka. Eekire ũguo na njĩra ya kwenyũranga mũgate ũtaarĩ na ndawa ya kũimbia agĩcoka akĩũnengera arutwo ake ehokeku 11, akĩmeera ũũ: “Ũyũ nĩguo mwĩrĩ wakwa ũkũneanwo nĩ ũndũ wanyu: ĩkagai ũũ nĩ getha mũndirikanage.” Ningĩ agĩcoka akĩmane gĩkombe kĩa ndibei ndune akĩmeera ũũ: “Gĩkombe gĩkĩ nĩkĩo gĩa kĩrĩkanĩro kĩrĩa kĩerũ thĩinĩ wa thakame yakwa, o ĩrĩa ĩgũitwo nĩ ũndũ wanyu.”—Luk. 22:19, 20.
3. (a) Nĩ ũgarũrũku ũrĩkũ mũnene wokire thutha wa gĩkuũ kĩa Jesu? (b) Nĩ ciũria irĩkũ twagĩrĩirũo kwĩyũria ciĩgiĩ ihoya rĩa Jesu thĩinĩ wa Johana 17?
3 Kĩrĩkanĩro kĩa Watho gatagatĩ ka Ngai na Aisiraeli a kĩĩmwĩrĩ kĩarĩ hakuhĩ gũthira. Ithenya rĩakĩo hangĩacokire kĩrĩkanĩro kĩerũ gatagatĩ ka Jehova na arũmĩrĩri a Jesu aitĩrĩrie maguta. Jesu nĩ aatangĩkagĩra mũno rũrĩrĩ rũu rũerũ rwa kĩĩroho. Aisiraeli a kĩĩmwĩrĩ maarĩ na ngayũkano nyingĩ cia kĩĩndini na cia mĩikarĩre, na nĩ ũndũ ũcio nĩ maanyararithagia rĩĩtwa itheru rĩa Ngai. (Joh. 7:45-49; Atũm. 23:6-9) Ngũrani nao, Jesu eendaga arũmĩrĩri ake makoragwo na ũrũmwe biũ nĩgetha marutithanagie wĩra hamwe makagoocithagia rĩĩtwa rĩa Ngai. Gũkĩrĩ ũguo-rĩ, Jesu eekire atĩa? Aahoire mahoya marĩa mega mũno mũndũ o wothe angĩenda gũthoma. (Joh. 17:1-26; rora mbica kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ.) Nĩ ũndũ ũcio no twĩyũrie ũũ: “Hihi Ngai nĩ acoketie mahoya ma Jesu?” Ningĩ nĩ twagĩrĩirũo gwĩthuthuria na twĩyũrie, “Hihi nĩ njĩkaga kũringana na mahoya macio?”
MAŨNDŨ MARĨA JESU AAMBĨRĨIRE
4, 5. (a) Tũreruta atĩa kuumana na maũndũ marĩa Jesu aambĩrĩire mahoya-inĩ make? (b) Jehova aacokirie atĩa ihoya rĩa Jesu rĩgiĩ mabataro make kĩũmbe?
4 Ũtukũ ũcio Jesu aarutire arutwo ake maũndũ maingĩ ma bata nginya mathaa magĩthiĩ mũno. Agĩcoka agĩtiira maitho na igũrũ akĩhoya: “Awa, hingo nĩ nginyu; goocithia Mũrũguo, nĩ getha Mũrũguo nake akũgoocithie; kũringana na ũrĩa wamũheire hinya wa gwatha andũ othe, nĩguo arĩa othe ũmũheete amahe muoyo wa tene na tene. . . . Wee nĩngũgoocithĩtie gũkũ thĩ, tondũ nĩndĩkĩtie wĩra ũrĩa waʼheire ndute. Na rĩu, Awa, ngoocithia niĩ, twĩ hamwe nawe mwene, na riri ũrĩa twatũire naguo hamwe nawe tene thĩ ĩtaanagĩa.”—Joh. 17:1-5.
5 Ta rora wone maũndũ marĩa Jesu aambĩrĩire mahoya-inĩ make. Ũndũ ũrĩa mũnene aatangĩkagĩra nĩ kũgoocithio kwa rĩĩtwa rĩa Ithe. Ũndũ ũcio nĩ ũhanaine na ũrĩa aambĩrĩirie naguo thĩinĩ wa ihoya rĩrĩa rĩa Mwathani: “Ithe witũ [wĩ Igũrũ], Rĩĩtwa rĩaku nĩrĩamũrũo.” (Luk. 11:2) Ũndũ ũrĩa aacokire kũhoya wakoniĩ mabataro ma arũmĩrĩri ake, “amahe muoyo wa tene na tene.” Thutha ũcio, akĩhoya ũndũ wake kĩũmbe, akiuga ũũ: “Awa, ngoocithia niĩ, twĩ hamwe nawe mwene, na riri ũrĩa twatũire naguo hamwe nawe tene thĩ ĩtaanagĩa.” Jehova aacokirie mahoya ma Mũriũ na njĩra nene gũkĩra ũrĩa aamũhoete, akĩmũhe “rĩĩtwa rĩagĩrĩte gũkĩra” rĩa araika othe.—Ahib. 1:4.
‘KŨMENYA NGAI ŨRĨA ŨMWE WA MA’
6. Nĩguo atũmwo makaaheo muoyo wa tene na tene, maabataraga gwĩka atĩa, na tũmenyaga atĩa atĩ nĩ meekire ũguo?
6 Ningĩ Jesu nĩ aahoire ũrĩa ithuĩ ehia twagĩrĩirũo nĩ gwĩka nĩguo tũkaaheo kĩheo kĩa muoyo wa tene na tene. (Thoma Johana 17:3.) Oigire atĩ no mũhaka tũthiĩ na mbere ‘kũgĩa na ũmenyo’ wĩgiĩ Ngai na Jesu. Njĩra ĩmwe ya gwĩka ũguo, nĩ kũhũthĩra maitho na matũ maitũ kwĩruta ũhoro makĩria wĩgiĩ Jehova na Mũriũ wake. Ũndũ ũngĩ wa bata nĩ kũhũthĩra maũndũ marĩa tũreruta megiĩ Ngai. Atũmwo a Jesu nĩ meekaga maũndũ macio ta ũrĩa Jesu aagwetire mahoya-inĩ make: ‘Mohoro marĩa waʼheire, nĩ ndĩmaheete, nao makametĩkĩra.’ (Joh. 17:8) Ĩndĩ nĩguo makaaheo muoyo wa tene na tene maabataraga gũthiĩ na mbere gwĩcũrania ciugo cia Ngai na gũcihũthĩra mũtũũrĩre-inĩ wao wa o mũthenya. Hihi atũmwo ehokeku nĩ maahotire gwĩka ũguo nginya mũico wa ũtũũro wao gũkũ thĩ? Hatarĩ nganja nĩ maahotire. Kĩrĩa gĩtũmaga twĩtĩkie ũguo nĩ tondũ marĩĩtwa mao nĩ maandĩkĩtwo mahiga-inĩ marĩa 12 mathondekete mũthingi wa Jerusalemu ya igũrũ.—Kũg. 21:14.
7. ‘Kũgĩa na ũmenyo’ wa Ngai nĩ kuuga atĩa, na nĩkĩ gwĩka ũguo nĩ kwa bata mũno?
7 Angĩkorũo nĩ tũkwenda gũgaatũũra tene na tene no mũhaka tũthiĩ na mbere ‘kũgĩa na ũmenyo’ wa Ngai. Ũguo nĩ kuuga atĩa? Kiugo gĩa Kĩngiriki kĩrĩa gĩtaũrĩtwo ‘kũgĩa na ũmenyo’ wa Ngai, ningĩ no gĩtaũrũo “gũthiĩ na mbere kũmenya.” Kwoguo ‘kũgĩa na ũmenyo’ wĩgiĩ Ngai nĩ gũthiĩ na mbere kwĩruta maũndũ maingĩ makĩria mamwĩgiĩ. O na kũrĩ ũguo, kũmenya Mũũmbi wa igũrũ na thĩ to kũmenya tu ngumo na muoroto wake. Kũmenya Jehova kũhutĩtie kũmwenda na kwenda Akristiano arĩa angĩ. Bibilia yugaga ũũ: “Ũrĩa ũtendanaga ndoĩ Ngai; amu Ngai nĩwe wendani.” (1 Joh. 4:8) Ningĩ kũmenya Ngai nĩ kũhutĩtie kũmwathĩkĩra. (Thoma 1 Johana 2:3-5.) Na githĩ ti gĩtĩo kĩnene gũkorũo thĩinĩ wa arĩa mamenyete Jehova! Ĩndĩ o ta ũrĩa gwathire harĩ Judasi Mũisikariota, mũndũ no athũkie ũrata ũcio wa goro mũno. Rekei twĩrutanĩrie mũno kũũtũria. Tweka ũguo, nĩ tũkaaheo kĩheo kĩa muoyo wa tene na tene.—Mat. 24:13.
‘NĨ ŨNDŨ WA RĨĨTWA RĨAKU’
8, 9. Nĩ ũndũ ũrĩkũ Jesu onaga ũrĩ wa bata mũno hĩndĩ ya ũtungata wake gũkũ thĩ, na nĩ ũndũire ũrĩkũ wa kĩĩndini aareganire naguo?
8 Thutha wa gũthoma mahoya ma Jesu thĩinĩ wa Johana 17, nũ ũtangĩona atĩ kũna Jesu aarĩ na wendo mũnene mũno harĩ atũmwo ake na ningĩ harĩ arũmĩrĩri ake a mahinda maya? (Joh. 17:20) Ningĩ nĩ tũkũbatara kũmenya atĩ ũhonokio witũ tiguo ũndũ ũrĩa wa bata mũno harĩ Jesu. Kuuma kĩambĩrĩria nginya mũthia wa ũtungata wake gũkũ thĩ, muoroto wake mũnene warĩ gũtheria na kũgoocithia rĩĩtwa rĩa Ithe. Kwa ngerekano, arĩ thunagogi-inĩ ya Nazarethi nĩ aamenyithanirie gĩtũmi gĩake gĩa gũka gũkũ thĩ. Aathomire ũũ ibuku-inĩ rĩa Isaia: “Roho wa Mwathani arĩ igũrũ rĩakwa, Nĩ ũndũ nĩaanjitĩrĩirie maguta ’hunjagĩrie arĩa athĩni Ũhoro-ũrĩa-Mwega.” Hatarĩ nganja no mũhaka akorũo Jesu nĩ aatamũkire rĩĩtwa rĩa Ngai ũrĩa kwagĩrĩire rĩrĩa aathomire gĩcunjĩ kĩu.—Luk. 4:16-21.a
9 Mĩaka mĩingĩ Jesu atanoka gũkũ thĩ, atongoria a ndini nĩ maagiragia andũ kũhũthĩra rĩĩtwa rĩa Ngai nĩ ũndũ wa kũrũmĩrĩra ũndũire wa Kĩyahudi. No mũhaka akorũo Jesu nĩ aareganire biũ na mũtugo ũcio ũtarĩ wa kĩĩmaandĩko. Eerire atongoria acio ũũ: ‘Njũkĩte na rĩĩtwa rĩa Awa, na mũtikũnjĩtĩkĩra, angĩgoka ũngĩ na rĩĩtwa rĩake mwene, ũcio nĩ mũkamwĩtĩkĩra.’ (Joh. 5:43) Ningĩ matukũ manini mbere ya gĩkuũ gĩake, nĩ onanirie muoroto wake mũnene ũtũũro-inĩ rĩrĩa aahoire ũũ: “Awa, kĩgoocithie rĩĩtwa rĩaku.” (Joh. 12:28) Ningĩ thĩinĩ wa mahoya maya tũraarĩrĩria, Jesu nĩ onanirie wega atĩ ũndũ ũrĩa warĩ wa bata mũno ũtũũro-inĩ wake warĩ kũgoocithia rĩĩtwa rĩa Ithe.
10, 11. (a) Jesu aamenyithanirie rĩĩtwa rĩa Ithe atĩa? (b) Arũmĩrĩri a Jesu magĩrĩirũo kwĩrutanĩria gwĩka atĩa?
10 Jesu aathire na mbere kũhoya ũũ: “Nĩnguũrĩirie andũ rĩĩtwa rĩaku arĩa waʼheire gũkũ thĩ; maarĩ aku, nawe ũkĩ’he; nao nĩmamenyereire ũhoro waku. Na rĩu niĩ, gũkũ thĩ, ndicoka kuo, no aya megũikara o gũkũ thĩ, na niĩ nĩngũũka kũrĩ wee. Awa mũtheru, maikaragie thĩinĩ wa rĩĩtwa rĩaku rĩrĩa ũ’heete, nĩguo matuĩke ũmwe ki, o ta ithuĩ.”—Joh. 17:6, 11.
11 Kũmenyithia arutwo ake rĩĩtwa rĩa Ithe, kwahutĩtie maũndũ maingĩ makĩria ma kũmagwetera rĩĩtwa rĩu na kanua. Jesu nĩ aamateithirie kũmenya Jehova nũũ na akĩmaruta ngumo cia Ngai cia magegania na ũrĩa atũtongoragia na wendo. (Tham. 34:5-7) O na gũtuĩka rĩu Jesu nĩ Mũthamaki igũrũ, no arathiĩ na mbere gũteithia arũmĩrĩri ake mamenyithanie rĩĩtwa rĩa Jehova thĩinĩ wa thĩ yothe. Muoroto wake nĩ ũrĩkũ? Muoroto wake nĩ andũ aingĩ matuĩke arũmĩrĩri ake mbere ya mũico wa mũtabarĩre ũyũ wa maũndũ. Hingo ĩyo yakinya, rĩĩtwa rĩa Jehova nĩ rĩkaagoocithio mũno rĩrĩa akoya ikinya rĩa kũhonokia aira ake ehokeku.—Ezek. 36:23.
“NĨ GETHA KĨRĨNDĨ GĨA GŨKŨ THĨ GĨĨTĨKIE”
12. Nĩ maũndũ marĩkũ matatũ tũrabatara nĩguo tũhote kũruta wĩra wa kũhonokia mĩoyo?
12 Rĩrĩa Jesu aarĩ gũkũ thĩ, nĩ eerutanĩirie mũno gũteithia arutwo ake matoorie mawathe mao. Ũteithio ũcio warĩ wa bata mũno harĩ o nĩguo mahote kũrĩkia wĩra ũrĩa aambĩrĩirie. Aahoire ũũ: “Ta ũrĩa wee wandekirie njũke gũkũ thĩ, niĩ na niĩ noguo ndamarekirie kĩrĩndĩ-inĩ gĩa gũkũ thĩ.” Nĩguo mahote kũruta wĩra ũcio wa kũhonokia mĩoyo, Jesu aatĩtĩrithirie maũndũ matatũ ma bata. Wa mbere, aahoire arũmĩrĩri ake matikeingĩragie maũndũ-inĩ matarĩ matheru ma thĩ ya Shaitani. Wa kerĩ, akĩhoya matherio kana maikarage marĩ aamũre na njĩra ya gwathĩkagĩra Kiugo kĩa Ngai. Ũndũ wa gatatũ, Jesu nĩ aathaithire Jehova atĩ arũmĩrĩri ake magĩage na ũrũmwe wa wendo ta ũrĩa ũkoragwo gatagatĩ gake na Ithe. O mũndũ nĩ ekũbatara gwĩthuthuria ũhoro-inĩ ũcio. Nĩ wega twĩyũrie ũũ: ‘Hihi niĩ nĩ njĩkaga kũringana na maũndũ macio matatũ Jesu aahoire?’ Jesu aarĩ na ma atĩ arũmĩrĩri ake mangĩtũũra kũringana na maũndũ macio, ‘kĩrĩndĩ gĩa gũkũ thĩ no gĩĩtĩkie atĩ nĩ Ngai wamũrekirie.’—Thoma Johana 17:15-21.
[Mbica karatathi ka 28]
Akristiano a tene nĩ meetĩkagĩra ũtongoria wa roho mũtheru nĩguo makorũo na ũrũmwe (Rora kĩbungo gĩa 13)
13. Mahoya ma Jesu maacokirio na njĩra ĩrĩkũ hĩndĩ ya karine ya mbere?
13 Ũngĩthoma ibuku rĩa Bibilia rĩa Atũmwo no wone atĩ Jehova nĩ aacokirie mahoya macio ma Jesu. Tondũ kĩũngano gĩa tene gĩa Gĩkristiano kĩarĩ na Ayahudi na andũ matarĩ Ayahudi, itonga na athĩni, ngombo na ene ngombo, kwarĩ na ũhotekeku mũnene mũno wa kũgĩa na ngayũkano. O na kũrĩ ũguo, rungu rwa ũtongoria wa Jesu, othe maarĩ na ũrũmwe biũ ũũ atĩ nĩ mangĩaringithanirio na ciĩga itiganĩte cia mwĩrĩ wa mũndũ. (Ef. 4:15, 16) Ũcio warĩ ũndũ wa magegania tondũ maatũũraga thĩinĩ wa thĩ ĩno ya Shaitani ĩkoragwo na ngayũkano! Jehova nĩwe wagĩrĩirũo nĩ kũgoocwo, tondũ nĩwe watũmire ũndũ ũcio ũhoteke kũgerera hinya wa roho wake mũtheru.—1 Kor. 3:5-7.
Akristiano a tene nĩ meetĩkagĩra ũtongoria wa roho mũtheru nĩguo makorũo na ũrũmwe (Rora kĩbungo gĩa 13)
14. Mahoya ma Jesu macoketio atĩa mahinda-inĩ maya?
14 Ũndũ wa kĩeha nĩ atĩ, ũrũmwe ũcio wa magegania ndwathire na mbere thutha wa gĩkuũ gĩa atũmwo. Ithenya rĩa ũguo, o ta ũrĩa kwarathĩtwo, nĩ kwagĩire na ũregenyũki mũnene, ũrĩa warehire ndini nyingĩ iria ciĩĩtaga cia Gĩkristiano. (Atũm. 20:29, 30) Ĩndĩ mwaka-inĩ wa 1919, Jesu nĩ aakũũrire arũmĩrĩri ake aitĩrĩrie maguta kuuma ũkombo-inĩ wa ndini ya maheeni na akĩmacokanĩrĩria ‘akĩmohania hamwe maakĩagĩrĩra kũna.’ (Kol. 3:14) Wĩra wao wa kũhunjia ũkoretwo na moimĩrĩro marĩkũ thĩinĩ wa thĩ yothe? Akristiano a “ngʼondu ingĩ” makĩria ma milioni mũgwanja, kuuma ‘ndũrĩrĩ-inĩ ciothe, mĩhĩrĩga yothe, iruka ciothe na mĩario yothe nĩ mokĩte magatuĩka a rũũru rũmwe na Akristiano aitĩrĩrie maguta.’ (Joh. 10:16; Kũg. 7:9) Macio nĩ macokio ma magegania ma mahoya marĩa Jesu aahoire akiuga ũũ: ‘Nĩ getha kĩrĩndĩ kĩmenye atĩ wee Jehova, nĩwe wandekirie, na atĩ acio nĩ ũmendete, o ta ũrĩa ũnyendete niĩ.’—Joh. 17:23.
AKĨRĨKĨRĨRIA MAHOYA MAKE
15. Nĩ ihoya rĩrĩkũ rĩa mwanya Jesu aahoire nĩ ũndũ wa arũmĩrĩri ake aitĩrĩrie maguta?
15 Hwaĩ-inĩ wa Nisani 14, Jesu nĩ onanirie gĩtĩo harĩ arutwo ake na njĩra ya kũrĩkanĩra nao atĩ nĩ mangĩgathamaka hamwe nake Ũthamaki-inĩ wake. (Luk. 22:28-30; Joh. 17:22) Nĩ ũndũ ũcio, akĩhoya nĩ ũndũ wa arĩa othe mangĩatuĩkire arũmĩrĩri ake aitĩrĩrie maguta oigire ũũ: “Awa, arĩa ũ’heete, nĩngwenda atĩ, o harĩa ndĩ, o nao magĩage o ho hamwe na niĩ; nĩguo monage riri wakwa ũrĩa ũ’heete; amu niĩ nĩwanyendaga o na tene thĩ ĩtaanombwo.” (Joh. 17:24) Handũ ha ũndũ ũcio gũtũma ngʼondu iria ingĩ cia Jesu ciigue ũiru, ũtũmaga cikene na ũcio nĩ ũira ũngĩ wa kuonania ũrũmwe ũrĩa ũkoragwo gatagatĩ-inĩ ka Akristiano othe a ma gũkũ thĩ mahinda-inĩ maya.
16, 17. (a) Akĩrĩkĩrĩria mahoya make-rĩ, Jesu onanirie egũthiĩ na mbere gwĩka atĩa? (b) Twagĩrĩirũo kwĩrutanĩria gwĩka atĩa?
16 Nĩ ũndũ wa ũrutani wa maheeni wa atongoria a ndini, andũ aingĩ thĩinĩ wa thĩ matiendaga gwĩtĩkĩra atĩ Jehova nĩ akoragwo na andũ ake mamũmenyete na marĩ na ũrũmwe. Ũguo noguo kwarĩ hĩndĩ ya Jesu. Nĩ ũndũ ũcio, Jesu aahingire mahoya make na ciugo ici: “Awa mũthingu, kĩrĩndĩ gĩa gũkũ thĩ gĩtiakũmenyire, no niĩ nĩndakũũĩ; o na aya nĩmaamenyire atĩ nĩwe wandekirie; na niĩ ngĩmamenyithia rĩĩtwa rĩaku, na no ndĩĩmamenyithagia rĩo; nĩ getha wendani ũrĩa ũnyendete naguo ũikarage thĩinĩ wao, o na niĩ njikarage thĩinĩ wao.”—Joh. 17:25, 26.
17 Gũtirĩ mũndũ ũngiuga atĩ Jesu ndekĩte kũringana na mahoya make. Arĩ Mũtwe wa kĩũngano, nĩ athiĩte na mbere gũtũteithia tũmenyithanie rĩĩtwa rĩa Ithe na muoroto wake. Rekei tũthiĩ na mbere kũrũmĩrĩra ũtongoria wake na njĩra ya gũkorũo na kĩyo gĩa gwathĩkĩra watho wake wĩgiĩ kũhunjia na kũrutana. (Mat. 28:19, 20; Atũm. 10:42) Ningĩ rekei twĩrutanĩrie biũ kũgitĩra ũrũmwe witũ wa goro mũno. Tweka maũndũ macio tũrĩkoragwo tũgĩtũũra kũringana na mahoya ma Jesu na nĩ ũndũ ũcio nĩ tũrĩgoocithagia rĩĩtwa rĩa Jehova na nĩ tũrĩkoragwo na gĩkeno.