Kala ho longifa ‘eongamukonda lomhepo’ noukeka
‘Tambuleni eongamukonda lOmhepo, nokutya, eendjovo daKalunga.’ — EF. 6:17.
1, 2. Otu na okulinyenga ngahelipi omolwomhumbwe inene yovaudifi vOuhamba?
ESHI Jesus a li a mona eengudu dovanhu da fya ondjala yopamhepo, okwa li a lombwela ovahongwa vaye a ti: “Oilya oi li po ihapu, ndele ovateyi ovo ovanini. Ilikaneni hano Omwene weteyo, a tume ovateyi keteyo laye.” Jesus ka li ashike a popya eendjovo odo, ndele okwa li yo a katuka eenghatu. Konima eshi a mana okupopya eendjovo odo, “okwa ifana kuye ovalongwa vaye omulongo navavali,” ndele te va tumu va ka udife ile va ye moilonga ‘yeteyo.’ (Mat. 9:35-38; 10:1, 5) Konima yefimbo, Jesus okwa li a ‘hoolola ovahongwa 70 nokwe va tuma oovavali noovavali’ va ka longe oilonga oyo tuu oyo. — Luk. 10:1, 2.
2 Ope na yo omhumbwe inene kunena yovaudifi vOuhamba. PEdimbuluko lomudo woilonga 2009 mounyuni aushe opa li ovanhu 18 168 323. Ovanhu omamiliyona 10 ovo va li pEdimbuluko kave fi Eendombwedi Jehova. Osho otashi ulike kutya epya ola pya shili okuteywa. (Joh. 4:34, 35) Onghee hano, otu na okwiilikana nokwiindila Omwene weteyo a tume ovanailonga vahapu. Ndele mbela oshike hatu dulu okuninga po opo tu kale metwokumwe neindilo la tya ngaho? Omokukala ovakalele hava pondola eshi hatu kufa ombinga noudiinini moilonga yokuudifa Ouhamba noyokuninga ovanhu ovahongwa. — Mat. 28:19, 20; Mark. 13:10.
3. Omhepo iyapuki yaKalunga ohai dana onghandangala ya fimanenena ilipi moku tu kwafela tu kale ovakalele hava pondola?
3 Oshitukulwa sha tetekela osha kundafana shi na sha nanghee okuwilikwa komhepo yaKalunga haku tu kwafele tu ‘popye nouladi eendjovo daKalunga.’ (Oil. 4:31) Omhepo ya tya ngaho otai dulu yo oku tu kwafela tu kale ovakalele ovanekeka. Onghedi imwe omo hatu dulu okukala hatu pondola moukalele omokulongifa nawa oshilongifo sha denga mbada osho Jehova Kalunga e tu pa, Eendjovo daye, Ombibeli. Eendjovo daKalunga oda nwefwa mo komhepo iyapuki. (2 Tim. 3:16) Onghee hano, ngeenge ehongo letu moukalele ola kala la kanghamena kOmbibeli, kungaho ohatu wilikwa komhepo iyapuki. Fimbo inatu ka kundafana kutya ongahelipi hatu dulu okuninga ngaho, natu ka tale kutya Eendjovo daKalunga odi na eenghono di fike peni.
‘Ondjovo yaKalunga oi na eenghono’
4. Ombibeli otai dulu okulundulula omunhu ngahelipi?
4 Eendjovo daKalunga ile etumwalaka lado oli na eenghono. (Heb. 4:12) Oku shi popya pafaneko, etumwalaka lOmbibeli oli na eemhemo li dule eongamukonda lo vene, molwaashi ohali dulu okutongola omakipa nomungo. Oshili yOmbibeli ohai i moule womutima womunhu nohai ningine moule womadiladilo nomaliudo aye, ndele tai holola oukwatya waye washili womeni. Oshili oyo oi na eenghono odo tadi dulu okulundulula omunhu. (Lesha Ovakolossi 3:10.) Eendjovo daKalunga kadi na tuu shili eenghono odo tadi dulu okulundulula omunhu!
5. Ombibeli otai dulu oku tu wilika meenghedi dilipi, naasho ohashi eta oidjemo ilipi?
5 Ombibeli oi na yo ounongo wa shiya ko. Oi na omayele mawa oo taa dulu okukwafela omunhu a ungaunge neenghalo didjuu mounyuni ou. Eendjovo daKalunga ihadi minikile ashike eenghatu odo hatu katuka pefimbo opo, ndele ohadi minikile yo komesho mondjila omo hatu ka enda. (Eps. 119:105) Ombibeli ohai tu kwafele neenghono ngeenge hatu ungaunga nomaupyakadi ile ngeenge hatu ningi omatokolo e na sha nokuhoolola ookaume, omalihafifo, oilonga, omidjalo nosho tuu. (Eps. 37:25; Omayel. 13:20; Joh. 15:14; 1 Tim. 2:9) Okutula moilonga omafinamhango oo e li mEendjovo daKalunga ohaku shi ningi tashi shiiva opo tu dule okukala hatu tu tu fife navamwe. (Mat. 7:12; Fil. 2:3, 4) Ngeenge otwa efa eendjovo daKalunga di minikile mondjila yetu pafaneko, otashi ke tu kwafela tu shiive oilanduliko yomatokolo oo hatu ningi oyo tai ke tu hanga monakwiiwa. (1 Tim. 6:9) Omishangwa oda xunganeka yo kombinga yelalakano laKalunga li na sha nonakwiiwa, naasho otashi tu kwafele tu kaleke alushe onghedi yetu yokukalamwenyo metwokumwe nelalakano laye. (Mat. 6:33; 1 Joh. 2:17, 18) Omunhu iha kala tuu e na onghalamwenyo tai ti sha ngeenge okwa efa a wilikwe komafinamhango aKalunga monghalamwenyo yaye!
6. Ombibeli oshilwifo shi na eenghono di fike peni moita yetu yopamhepo?
6 Ombibeli oi li yo oshilwifo shi na eenghono osho hatu dulu okulwa nasho oita yopamhepo. Paulus okwa ti kutya Eendjovo daKalunga odo ‘eongamukonda lomhepo.’ (Lesha Ovaefeso 6:12, 17.) Ngeenge etumwalaka lOmbibeli ola longifwa monghedi tai pondola, otali dulu okumangulula ovanhu moukwatwa wopamhepo omo va tulwa kuSatana. Ombibeli oyo eongamukonda olo hali xupifa eemwenyo ndele haku di hanauna po. Mbela katu na okuninga eenghendabala tu kale hatu longifa Ombibeli noukeka?
Kala ho longifa nawa Eendjovo daKalunga
7. Omolwashike sha fimana okulihonga okulongifa nawa ‘eongamukonda lomhepo’?
7 Omukwaita oha dulu ashike okupondola okulongifa oilwifo yaye moita ngeenge okwa kala ha ningi omalideulo nokulihonga nghee e na oku i longifa nawa. Nafye otu na okuninga sha faafana mokukala hatu longifa ‘eongamukonda lomhepo’ moita yetu yopamhepo. Paulus okwa ti: “Diinina, u monike kuKalunga oove omufindani [momayeleko], omulongi ita fi ohoni oshilonga shaye, e shii [okulongifa nawa eendjovo doshili, NW].” — 2 Tim. 2:15.
8, 9. Oshike tashi ke tu kwafela tu ude ko eityo laasho Ombibeli tai ti? Yandja oshihopaenenwa.
8 Oshike tashi ke tu kwafela tu kale hatu ‘longifa nawa eendjovo doshili’ moukalele wetu? Fimbo inatu ka honga vamwe osho Ombibeli tai hongo, otwa pumbwa okuuda ko Ombibeli nawanawa. Osho otashi pula tu kale hatu konakona eevelishe odo da tetekela nosho yo odo da landula ovelishe oyo twa lesha ile tu leshe etukulwa alishe omo mwa kufwa ovelishe.
9 Opo tu dule okuuda ko nawa ovelishe yonhumba, otwa pumbwa okutala eevelishe odo da tetekela naado da landula ovelishe oyo. Eendjovo daPaulus odo di li mOvagalati 5:13 odi li oshihopaenenwa moshinima osho. Okwa ti: “Ovamwatate, omwa ifanenwa emanguluko, ndelenee inamu efa ombelela yeni i pwidukifwe kemanguluko, ndele yakulafaneni mohole.” Mbela Paulus okwa li ta popi kombinga yemanguluko lilipi? Mbela okwa li ta popi shi na sha nokumangululwa moulunde nefyo, okumangululwa moupika womalongelokalunga oipupulu ile okumangululwa moshinima vali shimwe shi lili? Omatukulwa makwao onhumwafo oyo otaa ulike kutya Paulus okwa li ta popi kombinga yemanguluko olo hali etifwa kokukala ‘twa kulilwa mefingo lomhango.’ (Gal. 3:13, 19-24; 4:1-5) Paulus okwa li ta popi kombinga yemanguluko loludi limwe li lili, emanguluko olo Ovakriste ve na eshi hava shikula Kristus. Ovakriste ovo va li ve na olupandu li na sha nemanguluko la tya ngaho ova li hava yakulafana mohole. Ovo va li vehe na ohole ohava kufa ombinga molwaambo nomeenhamanana. — Gal. 5:15.
10. Opo tu ude ko nawa eityo lOmishangwa, otu na okukonakona ouyelele ulipi, nopeni hatu dulu okuhanga ouyelele wa tya ngaho?
10 Opo tu ude ko nawa eityo lomushangwa, otu na okukonakona oinima ngaashi kutya olyelye omushangi wembo lonhumba lOmbibeli, kutya ola shangwa naini nonokutya ola shangelwa meenghalo dilipi. Oshiwa yo okushiiva kutya embo lonhumba ola shangwa nelalakano lashike, nongeenge otashi shiiva, lihonga kombinga yomaputuko ovanhu, elihumbato neenghedi davo nosho yo onghedi yelongelokalunga lavo.a
11. Otu na okuhenuka shike ngeenge hatu yelifile vamwe omishangwa?
11 “Okulongifa nawa eendjovo doshili” okwa kwatela mo shihapu shihe fi ashike okuyelifa nawa eeshili dOmishangwa. Otu na okukala twa lungama tuha kale hatu longifa Ombibeli nelalakano lokutilifa ovanhu. Nonande ohatu dulu okulongifa Omishangwa okupopila oshili ngaashi ashike Jesus a li a longifa omishangwa eshi a li ta yelekwa kOndiaboli, katu na okulongifa Ombibeli nelalakano lokutilifa ovanhu ile oku va fifa ohoni. (Deut. 6:16; 8:3; 10:20; Mat. 4:4, 7, 10) Otu na okudulika kekumaido lomuyapostoli Petrus olo tali ti: “Yapuleni Omwene Kristus momitima deni, nye mu hangike alushe mu shii kunyamukula keshe tuu ou te mu pula ekanghameno leteelelo eli li li munye, ndelenee shi ningeni nengungumano netilo.” — 1 Pet. 3:15.
12, 13. Oshili yEendjovo daKalunga otai dulu okuhanauna po “eenguluhote” dilipi? Yandja oshihopaenenwa.
12 Oshili yEendjovo daKalunga otai dulu okuwanifa po shike ngeenge oya longifwa nawa? (Lesha 2 Ovakorinto 10:4, 5.) Oshili yomishangwa otai dulu okuhanauna po “eenguluhote,” sha hala okutya, okunyaneka pomutenya omahongo oipupulu, eenghedindjikilile da nyika oshiponga nosho yo ounongo wovanhu inava wanenena. Ohatu dulu okulongifa Ombibeli opo tu tete mo pafaneko omadiladilo aeshe oo taa popile mowii “okushiiva kwaKalunga.” Omahongo Ombibeli otaa dulu okulongifwa okukwafela vamwe va kale hava diladila metwokumwe noshili.
13 Pashihopaenenwa, diladila koshimoniwa shomukainhu womido 93, oo ha kala muIndia. Omukainhu oo okwa li a hongwa okudja kounona waye a itavele kutya omunhu ngeenge okwa fi oha ka dalululwa vali molutu limwe. Eshi a hovela okukonakona Ombibeli okupitila mokulishangela nomonamati oo a li kondje yoilongo, omukainhu oo okwa li a tambula ko nehalo liwa osho a li te lihongo kombinga yaJehova nosho yo yomaudaneko aye. Ashike ehongo li na sha nokutya omunhu ngeenge okwa fi oha ka dalululwa vali molutu limwe ola li la findilwa neenghono momadiladilo aye, nomolwaasho okwa li e li omhinge naasho omona waye a li e mu shangela kombinga yonghalo yoonakufya. Omukainhu oo okwa ti: “Nghi udite ko naanaa oshili yOmishangwa doye. Omalongelokalunga aeshe ohaa hongo kutya ope na oshinima shonhumba shi li mufye ihashi fi. Onda kala alushe nda itavela kutya olutu lomunhu ohali fi nonokutya ope na oshinima shonhumba ihashi monika osho hashi kala tashi dalululwa vali momalutu amwe lwoikando noikando, lwoikando 8 400 000. Omolwashike nee oshinima sha tya ngaho itashi dulu okukala shoshili? Mbela omalongelokalunga mahapu okwa puka?” Mbela ‘eongamukonda lomhepo’ otali dulu ngoo okuhanauna po eenguluhote da tya ngaho? Konima yoivike yonhumba eshi omukainhu oo va kundafana natango ouyelele wopamishangwa u na sha naasho, okwa ka shangela omonamati a ti: “Paife ohandi ende handi udu ko oshili i na sha noonakufya. Onda hafa unene okushiiva kutya eshi enyumuko tali ka ningwa, ohatu ka dula okumona ovaholike vetu ovo va fya. Onde lineekela kutya Ouhamba waKalunga otau ke uya mafiku.”
Kala ho longifa eendjovo daKalunga opo u tomhe vamwe
14. Okutomha ovapwilikini vetu osha hala okutya ngahelipi?
14 Okulongifa Ombibeli noukeka moukalele kaku fi ashike okutofa mo omishangwa. Paulus okwa li ha popi ta ‘tomho’ ovanhu, onghee hano, nafye osho tu na okuninga ngaho. (Lesha Oilonga 28:23.) “Okutomha” umwe otashi ti “okuningifa omunhu a itavele” osho to popi. Omunhu oo a tomwa ‘oha kala a itavela filufilu ndele ta kala e lineekela oshinima shonhumba.’ Ngeenge hatu tomho omunhu a tambule ko omahongo Ombibeli, ohatu mu ningifa a itavele opo a kale e lineekela omahongo oo. Opo tu ninge ngaho, otwa pumbwa okutomha ovapwilikini vetu va itavele oshili yaasho hatu popi. Natu ka tale nghee hatu dulu oku shi ninga moutendo tava landula.
15. Ongahelipi to dulu okuyandja elitulemo kEendjovo daKalunga opo ovanhu va kale ve di fimaneka?
15 Yandja elitulemo kEendjovo daKalunga opo ovanhu va kale ve di fimaneka. Fimbo ino pula omunhu mu leshe omushangwa wonhumba, divilika nghee sha fimana okushiiva kutya Kalunga okwa tala ko ngahelipi oshinima osho tamu kundafana. Ngeenge owa pula omuneumbo epulo ndele ta nyamukula, oto dulu oku mu lombwela to ti: ‘Natu tale nghee hatu dulu okushiiva kutya Kalunga okwa tala ko ngahelipi oshinima osho.’ Ile oto dulu oku mu pula kutya: ‘Mbela Kalunga ota ti ngahelipi kombinga yoshinima osho?’ Okupula omapulo a tya ngaho fimbo inamu lesha omushangwa wonhumba otashi ulike kutya Ombibeli oya dja kuKalunga notaku kwafele omupwilikini a kale e i lenga neenghono. Okuninga ngaho okwa fimanenena unene tuu ngeenge hatu yandje oundombwedi komunhu oo a itavela muKalunga ndele ke shii osho Ombibeli tai hongo. — Eps. 19:8-11.
16. Oshike tashi dulu oku ku kwafela u yelife nawa omishangwa?
16 Ino lesha ashike omishangwa, ndele di yelifa. Paulus okwa li e na onghedindjikilile ‘yokufatulula noku ulika’ oinima oyo a honga. (Oil. 17:3) Ovelishe yOmbibeli yonhumba luhapu ohai kala i na oitwa ihapu, notashi dulika wa pumbwa okutwa omufindo omautumbulilo a fimana oo a pamba osho tamu kundafana. Osho oto dulu oku shi ninga mokweendulula omautumbulilo oo e na ediladilo ile okupula omapulo oo taa dulu okukwafela omuneumbo a didilike oitwa oyo ya fimana. Opo nee oto dulu okuyelifa eityo loshitukulwa shomushangwa oo. Konima yaasho, kwafela omupwilikini woye a mone nghee ta dulu okutula moilonga omushangwa oo pauhandimwe.
17. Ongahelipi hatu dulu okutomhafana okudja mOmishangwa monghedi oyo tai tomho omunhu a itavele?
17 Tomhafana okudja mOmishangwa monghedi oyo tai tomho omunhu a itavele. Paulus okwa li ha popi novanhu te va pula tashi di komutima va ninge sha nokupopya pandunge opo a ‘tomhafane navo okudja mOmishangwa.’ (Oil. 17:2, 4, NW) Nafye ohatu dulu okuninga ngaashi Paulus mokukala hatu hange omitima dovapwilikini vetu. “Teka mo” osho shi li momutima womunhu moku mu pula omapulo nelungi oo taa ulike kutya ou na ko nasha naye shili. (Omayel. 20:5) Henuka okupopya monghedi yokuhenefimaneko. Kala ho tomhafana pandunge nosho yo monghedi ya yela. Ouyelele woye nau kale tau yambididwa koumbangi wa yela. Osho to popi nashi kale she likolelela filufilu kEendjovo daKalunga. Oshiwa okulongifa nawa omushangwa umwe noku u yelifa nawanawa ponhele yokulesha omishangwa mbali ile nhatu meendelelo. Okuyandja oumbangi wa wedwa po otaku dulu yo ‘okunongeka okanya koye.’ (Omayel. 16:23) Omafimbo amwe, otashi dulika wa pumbwa okukonga omauyelele nokupa omunhu ouyelele wa wedwa po. Omukainhu womido 93 oo a tumbulwa metetekelo okwa li a pumbwa okushiiva kutya omolwashike ehongo olo kutya omwenyo (ile omhepo) ihau fi li li apeshe. Okushiiva kutya ehongo olo ola dilila peni nosha enda ngahelipi li kale momalongelokalunga mahapu mounyuni osha li sha kwafela oku mu tomha a tambule ko osho Ombibeli tai hongo shi na sha naasho.b
Twikila okulongifa eongamukonda lomhepo noukeka
18, 19. Omolwashike tu na okutwikila okulongifa ‘eongamukonda lomhepo’ noukeka?
18 Ombibeli oya ti: “Olupe lounyuni ou otali [lunduluka, NW].” Ovakolokoshi otava longo owii neenghono shi dulife nale. (1 Kor. 7:31; 2 Tim. 3:13) Onghee hano, osha fimanenena okutwikila okuhanauna po “eenguluhote” hatu longifa ‘eongamukonda lOmhepo, nokutya, eendjovo daKalunga.’
19 Otwa hafa neenghono eshi tu na Eendjovo daKalunga, Ombibeli, nokulongifa etumwalaka lado li na eenghono okunyaneka pomutenya omahongo oipupulu notu hange omitima dovalininipiki. Kape na onguluhote yopafaneko i na eenghono i dule etumwalaka olo. Onghee hano, natu ningeni eenghendabala da mana mo tu kale hatu longifa noukeka ‘eongamukonda lomhepo’ moilonga yetu yokuudifa Ouhamba oyo twa pewa kuKalunga.
[Omashangelo opedu]
a Oishangomwa ya denga mbada oyo tai dulu oku tu kwafela tu mone ouyelele u na sha nomambo Ombibeli ongaashi oubroshure: “Omishangwa adishe odi li paushili nodi shii okuhonga,” o-Insight on the Scriptures nosho yo oitukulwa, “Eendjovo daJehova odi na omwenyo” oyo i li mEeshungonangelo.
Owe lihonga shike?
• Eendjovo daKalunga odi na eenghono di fike peni?
• Ongahelipi hatu dulu “okulongifa nawa eendjovo doshili”?
• Etumwalaka lOmbibeli otali dulu okuninga shike shi na sha ‘neenguluhote’?
• Ongahelipi to dulu okuxwepopaleka onghedi yoye yokutomha ovanhu moukalele?
[Oshimhungu/Efano pepandja 21]
Nghee hatu dulu okulongifa Eendjovo daKalunga tu tomhe vamwe
▪ Kwafela ovanhu va kale va fimaneka Ombibeli
▪ Kala ho yelifa Omishangwa
▪ Tomhafana nomunhu nelalakano lokuhanga omutima waye
[Efano pepandja 20]
Lihonga okulongifa ‘eongamukonda lomhepo’ monghedi tai pondola