“Popya nouladi eendjovo daKalunga”
“Ova yadifwa Omhepo Iyapuki, ndele va popya nouladi eendjovo daKalunga.” — OIL. 4:31.
1, 2. Omolwashike tu na okukendabala tu kale hatu pondola moukalele wetu?
OMAFIKU atatu fimbo Jesus ina fya, okwa li a lombwela ovahongwa vaye a ti: “Evangeli eli louhamba otali udifilwa ounyuni aushe li ningile oiwana aishe ondombwedi, opo nee taku uya exulilo.” Fimbo omunyumunwa Jesus ina londa keulu, okwa li a lombwela ovashikuli vaye va ka ‘ninge ovanhu aveshe ovahongwa, noku va longa okudiinina aishe ei e va lombwela.’ Jesus okwa li a udanekela ovashikuli vaye kutya ota ka kala pamwe navo “omafiku aeshe fiyo okexulilo lefimbo lounyuni.” — Mat. 24:14; 26:1, 2; 28:19, 20.
2 Tu li Eendombwedi daJehova, ohatu kufa ombinga pauyadi moilonga oyo ya li ya hovelwa nale mefelemudo lotete. Oilonga yokuudifa Ouhamba nokuninga ovanhu ovahongwa oya fimanenena molwaashi otai xupifa eemwenyo. Onghee hano, osha fimanenena okukala hatu pondola moukalele wetu. Moshitukulwa eshi, ohatu ka mona nghee okuwilikwa komhepo iyapuki haku tu kwafele tu popye nouladi ngeenge hatu kufa ombinga moukalele. Oitukulwa ivali tai landula otai ka ulika nghee omhepo yaJehova tai dulu oku tu wilika tu honge ovanhu nounghulungu notu udife noudiinini.
Otwa pumbwa ouladi
3. Omolwashike okukufa ombinga moilonga yokuudifa Ouhamba taku pula ouladi?
3 Oilonga yokuudifa Ouhamba oyo twa pewa kuKalunga oi li oufembanghenda munene, ndele nande ongaho, omafimbo amwe ohapa kala omashongo. Nonande ovanhu vamwe ohava tambula ko nawa onghundana iwa yOuhamba waKalunga, vahapu ove na oikala ya fa yovanhu vopefimbo laNoa. Jesus okwa popya shi na sha novanhu ovo a ti: “Inave shi shiiva, fiyo eyelu le uya nole va hanauna po aveshe.” (Mat. 24:38, 39) Vamwe ohave tu sheke noku tu pataneka. (2 Pet. 3:3) Otashi dulika tu patanekwe kwaavo ve na eenghonopangelo, kovanafikola vakwetu ile kovanailonga vakwetu, ile nokuli koilyo yomaukwaneumbo etu. Kakele kaasho, ohatu kondjo yo nomaunghundi etu, ngaashi okukala tu na eehoni nosho yo oumbada kutya pamwe ovanhu itava ka tambula ko etumwalaka letu. Ope na oinima ihapu oyo tai dulu oku shi ninga shidjuu kufye okukala tu na “emanguluko lokupopya” nosho yo okupopya eendjovo daKalunga “nouladi.” (Ef. 6:19, 20, yelekanifa no-NW.) Okutwikila okupopya kombinga yeendjovo daKalunga otaku pula ouladi. Mbela oshike tashi dulu oku tu kwafela tu kale ovaladi?
4. (a) Ouladi oshike? (b) Oshike sha li sha kwafela omuyapostoli Paulus a kale e na ouladi wokupopya nOvatessaloniki?
4 Oshitya shOshigreka osho sha tolokwa “ouladi” otashi ti “okupopya nopehe na oumbada, okupopya oshili nosho yo okupopya wa manguluka.” Oshitya osho otashi yandje ediladilo lokukala u na “omukumo, elineekelo, . . . nokukala uhe na oumbada.” Okupopya nouladi inashi hala okutya omunhu oku na okupopya monghedi yokuhenefimaneko. (Kol. 4:6) Nonande otu na ouladi, otu na yo okukala tu na ombili novanhu aveshe. (Rom. 12:18) Kakele kaasho, ngeenge hatu udifa onghundana iwa yOuhamba waKalunga, otwa pumbwa okukala nondjele ngeenge tashi uya pokukala tu na ouladi nokukala tu na elungi opo tuha nyemateke vamwe inatu shi didilika. Opo tu kale ovaladi, otu na okuninga eenghendabala da mana mo tu kulike omaukwatya amwe vali. Ouladi wa tya ngaho ihau uya keenghono detu vene ile kokukala twe lineekela mufye vene. Konima eshi omuyapostoli Paulus nosho yo ovaendi pamwe naye va li va “hepekwa muFilippi,” mbela oshike sha li she va kwafela va kale ve na ‘ouladi’ wokupopya novanhu vomuTessaloniki? Paulus okwa ti kutya ova li va pewa ouladi ‘kuKalunga.’ (Lesha 1 Ovatessaloniki 2:2.) Jehova Kalunga ota dulu oku tu kwafela tu kale tu na ouladi notuha kale twa tila.
5. Jehova okwa li a kwafela ngahelipi Petrus, Johannes nosho yo ovahongwa vakwao vamwe va kale ovaladi?
5 Eshi omuyapostoli Petrus naJohannes va li tava patanekwa ‘kovapangeli [vovanhu] novakulunhu novanongo vomishangwa,’ ova li ve va nyamukula va ti: “Tokoleni nye vene ngenge osha yuka koshipala shaKalunga oku mu uda komesho yaKalunga, fye itatu dulu okukala tu ha hepaulule ei twe i mona notwe i uda.” Ponhele yokwiilikana kuKalunga opo omahepeko a xule po, Petrus naJohannes novaitaveli vakwao ova li va ilikana va ti: “Omwene, tala, nhumbi tava popi nomaaneko, Ove u pe ovapiya voye okupopya nouladi aushe eendjovo doye.” (Oil. 4:5, 19, 20, 29) Mbela Jehova okwa li a nyamukula ngahelipi eilikano lavo? (Lesha Oilonga 4:31.) Jehova okwa li e va kwafela va kale ve na ouladi okupitila momhepo yaye. Omhepo yaKalunga nafye otai dulu oku tu kwafela tu kale ovaladi. Ndele mbela ongahelipi hatu dulu okupewa omhepo yaKalunga noku tu wilika ngeenge tu li moukalele?
Nghee hatu dulu okukala ovaladi
6, 7. Onghedi ya denga mbada ilipi omo hatu dulu okumona omhepo iyapuki yaKalunga? Yandja oihopaenenwa.
6 Onghedi ya denga mbada omo hatu dulu okumona omhepo iyapuki yaKalunga oyo okwiindila tu i pewe. Jesus okwa li a lombwela ovapwilikini vaye a ti: “Nye [ovai], ngenge omu shii okupa ovana veni oipewa iwa, unene Xo yeni yomeulu ta yandje Omhepo Iyapuki kuava tave mu indile.” (Luk. 11:13) Otu na okukala alushe hatu ilikana tu pewe omhepo iyapuki. Ngeenge ohatu kala twa tila okukufa ombinga meembinga dimwe doukalele, ngaashi oilonga yomepandavanda, okuyandja oundombwedi wohangelela ile okulonga moitukulwa yeengeshefa, natu ilikane kuJehova e tu pe omhepo yaye noku mu pula e tu kwafele tu kale tu na ouladi oo twa pumbwa. — 1 Tes. 5:17.
7 Omukainhu umwe Omukriste wedina Rosa okwa li a ilikana Kalunga e mu pe ouladi.a Efiku limwe ofimbo Rosa a li koilonga, omuhongifikola mukwao okwa li ta lesha ehokololo li na sha nokuningwa nai kwounona vokofikola yonhumba. Omuhongi oo okwa li a nyematekwa neenghono kwaasho a lesha, ndele ta kwena ta popi ta ti: “Vakwetu ounyuni ou inau nyonauka tuu!” Rosa okwa li a longifa omhito oyo opo a yandje oundombwedi. Mbela okwa li a ninga po shike opo a kale e na ouladi wokupopya? Rosa okwa ti: “Onda ilikana Jehova nonde mu pula a pe nge omhepo yaye i kwafele nge.” Rosa okwa li a dula okuyandja oundombwedi muwa nokuninga oshilaye opo a ninge elishuneko. Diladila yo shi na sha nokakadona komido nhano kedina Milane, oko haka kala mOshilando New York. Milane okwa ti: “Fimbo inandi ya kofikola, fye nameme ohatu ilikana alushe kuJehova.” Mbela ohava ilikana kombinga yashike? Ohava ilikana opo Milane a pewe ouladi a dule okukala omudiinini nokupopila Kalunga kaye. Ina yaMilane okwa ti: “Osho osha kwafela Milane a yelife omufika waye u na sha nomafiku omadalo nosho yo omafiku omafudo nokuhenuka okulimbwanga mumwe navamwe ngeenge tava dimbuluka omafiku a tya ngaho.” Mbela oihopaenenwa oyo itai ulike kutya otwa pumbwa okwiilikana opo tu pewe ouladi?
8. Oshike hatu lihongo komuprofeti Jeremia kombinga yokupewa ouladi?
8 Natu ka tale yo kwaasho sha li sha kwafela omuprofeti Jeremia a kale e na ouladi. Eshi Jehova a li a hoolola Jeremia a ninge omuprofeti koiwana, Jeremia okwa li a popya a ti: “Tala, ame kandi shii kupopya, osheshi aame omunyasha.” (Jer. 1:4-6) Ndele mokweendela ko kwefimbo, Jeremia okwa ka kala ha udifa pandjikilile nonondjungu, novanhu vahapu ova li tava ti kutya oha udifa ashike kombinga yeenghalo dii. (Jer. 38:4) Jeremia okwa li a udifa nouladi omatokolo aJehova oule womido di dule 65. Onghee hano, Jeremia okwa li a shiivika nawa muIsrael omolwokuhenoumbada nosho yo ouladi waye wokuudifa, naasho osha li sha ningifa ovanhu vamwe va diladile kutya Jesus oJeremia a nyumuka eshi a li ta udifa nouladi omido 600 lwaapo konima yaJeremia. (Mat. 16:13, 14) Mbela osha enda ngahelipi opo omuprofeti Jeremia oo a li ta ongaonga pehovelo a dule okufinda oumbada? Jeremia okwa ti: ‘[Eendjovo daKalunga] oda li da fa omundilo wa xwama momutima wange tau xwike wa kwatelelwa momakipa ange. Ame onda hetekela oku u lididimikila fiyo nda loloka.’ (Jer. 20:9) Eenghono deendjovo daJehova oda li de linyengifa Jeremia a udife.
9. Omolwashike eendjovo daKalunga tadi dulu oku tu nwefa mo ngaashi da li da nwefa mo Jeremia?
9 Omuyapostoli Paulus okwa li a shangela Ovaheberi a ti: “Ondjovo yaKalunga oi nomwenyo neenghono, noi neememo i dule eongamukonda leememo keembinga mbali, otai tu, ndele tai tongola omwenyo nomhepo, eengolo nomungo; ndele i shii kutokola omadilongo nomadiladilo omutima.” (Heb. 4:12) Etumwalaka ile eendjovo daKalunga otadi dulu oku tu nwefa mo ngaashi ashike da li da nwefa mo Jeremia. Dimbuluka kutya nonande Kalunga okwa longifa ovanhu va shange Ombibeli, kai na ounongo wopanhu, molwaashi oya nwefa mo kuKalunga. Petrus omutivali 1:21 okwa ti: “Inapa etwa nande ouprofeti kehalo lomunhu, ndelenee ovanhu ovayapuki ova popya odo ve di pewa kuKalunga nokuwilikwa kOmhepo Iyapuki.” Ngeenge otwa longifa efimbo tu ninge ekonakonombibeli lopaumwene tali ti sha, ohatu ka yadifa omadiladilo etu netumwalaka olo la nwefwa mo komhepo iyapuki. (Lesha 1 Ovakorinto 2:10.) Etumwalaka olo otali ka kala la ‘fa omundilo wa xwama’ momitima detu, ndele itatu ka dula oku li mwenena.
10, 11. (a) Otu na okukonakona Ombibeli ngahelipi ngeenge otwa hala okukala tu na ouladi wokupopya? (b) Tumbula onghedi imwe oyo wa diladila okulongifa opo u xwepopaleke onghedi yoye yokukonakona paumwene.
10 Opo ekonakonombibeli lopaumwene li tu etele ouwa muhapu, oli na okuningwa monghedi oyo tai tu kwafele tu kumwe komitima ketumwalaka lOmbibeli. Pashihopaenenwa, omuprofeti Hesekiel okwa li a pewa emoniko omo a li a pulwa a lye omushangwatonywa u na etumwalaka la kwata moiti olo a li e na okuudifila ovanhu ovo inava hala oku li tambula ko. Hesekiel okwa li e na okukala e shii nawa etumwalaka olo noku li uda ko nawanawa. Okuninga ngaho okwa li taku ka ningifa oshinakuwanifwa shaye shokutwala etumwalaka olo ku kale kuhafifa, ngaashi omulyo womaadi eenyiki. — Lesha Hesekiel 2:8–3:4, 7-9.
11 Nafye otu li monghalo ya fa yaHesekiel. Kunena, ovanhu vahapu inava hala okupwilikina osho Ombibeli tai ti. Opo tu dule okutwikila okuudifa eendjovo daKalunga, osha fimana okukonakona Omishangwa monghedi oyo tai tu kwafele tu di ude ko nawanawa nokwiitavela osho tadi ti. Natu kale hatu konakona Ombibeli pandjikilile, ndele haku shi ninga ashike omalufe. Natu kale tu na oikala ya fa yomupsalme umwe oo a imba a ti: “Eendjovo domokanya kange nomadilongo omomutima wange nae ku wapalele, Omwene, emanya lange [nOmukulili] wange.” (Eps. 19:14) Inashi fimana tuu okulongifa efimbo tu dilonge kwaasho hatu lesha opo oshili yOmbibeli i ningine moule womitima detu! Onghee hano, otu na okuninga eenghendabala tu xwepopaleke onghedi omo hatu ningi ekonakono letu lopaumwene.b
12. Omolwashike okwoongala kwopaKriste haku tu kwafele tu wilikwe komhepo iyapuki?
12 Onghedi vali imwe omo hatu dulu okumona ouwa momhepo iyapuki yaJehova oyo ‘okufilafana oshisho nokutwaafana omukumo mohole nomoilonga iwa, notuha efe po okwoongala pamwe.’ (Heb. 10:24, 25, yelekanifa OB-1986.) Okuninga eenghendabala dokukala pokwoongala kwopaKriste nopehe na okufaula, okupwilikina nawa nosho yo okutula moilonga osho hatu lihongo oko eenghedi diwa dokuwilikwa komhepo. Mbela Jehova ihe tu wilike shili okupitila meongalo? — Lesha Ehololo 3:6.
Omauwa oo haa di mokukala ovaladi
13. Oshike hatu dulu okulihonga kwaasho sha li sha longwa moilonga yokuudifa kOvakriste vomefelemudo lotete?
13 Omhepo iyapuki oyo eenghono da shiya ko meshito, notai dulu okupameka ovanhu va longe ehalo laJehova. Ovakriste vomefelemudo lotete ova li va longa oilonga inene yokuudifa omolwekwafo lomhepo iyapuki. Ova li va udifila “ovashitwa aveshe vokoshi yeulu” onghundana iwa. (Kol. 1:23) Okutala koushili oo kutya vahapu vomuvo ova li “ovanhu vongaho, inava longwa,” kape na omalimbililo kutya ova li va kwafelwa keenghono dinene. — Oil. 4:13.
14. Oshike tashi dulu oku tu kwafela tu kale twa ‘xwama momhepo’?
14 Okukala metwokumwe newiliko lomhepo iyapuki otaku ke tu linyengifa yo tu wanife po oukalele wetu nouladi. Omauwa aeshe oo haa di mokwiilikana pandjikilile opo tu pewe omhepo iyapuki, okuninga ekonakono lopaumwene tali ti sha pandjikilile, okudilonga pamwe neilikano kombinga yaasho hatu lesha nosho yo okuya kokwoongala kwopaKriste nopehe na okufaula otaa dulu oku tu kwafela tu kale twa “xwama momhepo.” (Rom. 12:11) Ombibeli oya popya kombinga ‘yOmujuda wedina Apollos, a dalelwa muAleksandria, oo a li a ya kuEfeso, omulumenhu omunongo mokupopya, ndele mokupopya kwaye omhepo yaye ya xwama ndele ta hepaulula shili Jesus.’ (Oil. 18:24, 25) Ngeenge otwa kala twa “xwama momhepo,” ohatu dulu okukala nouladi wa xwama moilonga yeumbo neumbo nosho yo ngeenge hatu yandje oundombwedi wohangelela. — Rom. 12:11.
15. Okuudifa nouladi ohaku tu etele ouwa ulipi?
15 Okukala tu na ouladi wa xwama wokuudifa otaku ke tu etela ouwa. Oikala yetu otai ka xwepopala molwaashi otu udite ko nawa kutya oilonga yetu oya fimana notai eta ouwa. Ohatu ka kala yo tu na ondjungu molwaashi ohatu ka kala twa hafa neenghono eshi hatu pondola moukalele. Ouladi wetu otau ka kala wa xwama molwaashi otu shii nawa kutya oilonga yetu yokuudifa oya endelela.
16. Oshike tu na okuninga po ngeenge katu na vali ouladi wa xwama shi na sha noukalele?
16 Ongahelipi ngeenge katu na vali ouladi wa xwama wokulonga moukalele ngaashi twa li tu u na nale? Ngeenge osho ngaho, otwa pumbwa okulikonakona pauhandimwe twa mana mo. Paulus okwa ti: “Liyelekeni nye vene, ngenge mu li meitavelo; lipulaapuleni.” (2 Kor. 13:5) Lipula kutya: ‘Mbela onda xwama ngoo natango momhepo? Mbela ohandi ilikana ngoo Jehova a pe nge omhepo yaye? Mbela omailikano ange otaa ulike ngoo kutya onde mu lineekela opo ndi longe ehalo laye? Mbela eendjovo domailikano ange ohadi ulike ngoo kutya ondi na olupandu li na sha noukalele oo twe lineekelelwa? Onghedindjikilile yange yokukonakona paumwene oya tya ngahelipi? Mbela ohandi longifa efimbo li fike peni mokudilonga kwaasho nda lesha ile nda uda? Mbela ohandi kufa ngoo ombinga pokwoongala?’ Okulipula omapulo a tya ngaho otaku dulu oku ku kwafela u mone kutya openi wa pumbwa okuxwepopala nou katuke eenghatu u ninge omalunduluko.
Omhepo yaKalunga nai ku kwafele u kale u na ouladi
17, 18. (a) Oilonga yokuudifa otai longwa shi fike peni kunena? (b) Ongahelipi hatu dulu okukala tu na “emanguluko linene lokupopya” eshi hatu udifa onghundana iwa yOuhamba waKalunga?
17 Omunyumunwa Jesus okwa li a lombwela ovahongwa vaye a ti: “Otamu pewa eenghono, Omhepo Iyapuki ngenge tai uya munye, ndee tamu ka ninga eendombwedi dange muJerusalem nomuJudea ashishe nomuSamaria nofiyo okominghulo dounyuni.” (Oil. 1:8) Oilonga oyo ya hovelwa nale oya tamunuka mo neenghono kunena inashi monika nale. Eendombwedi daJehova omamiliyona aheyali lwaapo otadi udifa etumwalaka lOuhamba moilongo i dule 230, nohadi longifa eevili omamiliyona eyovi 1,5 lwaapo moukalele omudo keshe. Kashi tunhula tuu okukufa ombinga nouladi moilonga oyo itai ka endululwa vali nandenande!
18 Oilonga yokuudifa oyo tai longwa mounyuni aushe kunena otai longwa mewiliko lomhepo yaKalunga, ngaashi sha li sha ningwa mefelemudo lotete. Ngeenge otwa dulika kewiliko lomhepo iyapuki, ohatu ka kala tu na “emanguluko linene lokupopya” moukalele. (Oil. 28:31, NW) Onghee hano, natu kaleni hatu wilikwa komhepo eshi hatu udifa onghundana iwa yOuhamba waKalunga!
[Omashangelo opedu]
a Omadina oo hao ovanhu ovo lelalela.
b Opo u mone ouwa muhapu mokulesha Ombibeli nosho yo mekonakono lopaumwene, tala omatukulwa e na oipalanyole: “Kala u hole okulesha” nosho yo “Okukonakona Eendjovo daKalunga ohaku tu etele ouwa,” membo Mona ouwa mOfikola yOukalele woPauteokratika, epandja 21-32.
Owe lihonga shike?
• Omolwashike twa pumbwa okupopya eendjovo daKalunga nouladi?
• Oshike sha li sha kwafela ovahongwa vonale va popye nouladi?
• Oshike tashi dulu oku tu kwafela tu kale ovaladi?
• Ongahelipi okukala ovaladi taku tu etele ouwa?
[Efano pepandja 16]
Ongahelipi ovadali tava dulu okukwafela ounona vavo va kale ve na ouladi?
[Omafano pepandja 17]
Okwiilikana pauxupi otaku dulu oku ku kwafela u kale u na ouladi moukalele