Ninga eenghendabala da mana mo opo u nangekwe noupuna kuJehova
‘Kalunga ota pe ondjabi ava tave mu kongo va mana mo.’ — HEB. 11:6, yelekanifa no-NW.
1, 2. (a) Ovanhu vahapu ohava kongo omanangeko noupuna aKalunga monghedi ya tya ngahelipi? (b) Omolwashike tu na okukala tu na unene ohokwe yokumona omanangeko noupuna aJehova?
LUHAPU ovanhu ngeenge ova longelwa ouwa wonhumba kuumwe ile ve mu pula ekwafo, ohava ti kuye: “Kalunga ne ku nangeke noupuna!” Ovawiliki vomalongelokalunga mahapu ohava nangeke noupuna ovanhu, oinamwenyo nosho yo oinima oyo ihe na omwenyo. Ovanhu otashi dulika va ye keenhele donhumba domalongelokalunga tava diladila kutya otava ka mona omanangeko noupuna. Ovanapolitika luhapu ohava indile Kalunga a nangeke noupuna oiwana yavo. Mbela oto diladila kutya osha yuka okupula omanangeko noupuna monghedi ya tya ngaho? Ovanhu ovo hava pula ngaho ohava mono ngoo omanangeko noupuna? Oolyelye lela hava nangekwa noupuna kuKalunga, nomolwashike?
2 Jehova okwa xunganeka kutya momafiku axuuninwa ota ka kala e na oshiwana sha koshoka noshi na ombili osho sha dja moiwana aishe nonokutya otashi ka kala tashi udifa onghundana iwa yOuhamba fiyo okominghulo dounyuni nonande oshi tondike nohashi patanekwa. (Jes. 2:2-4; Mat. 24:14; Eh. 7:9, 14) Ovo twa ninga oshitukulwa shoshiwana osho otwa hala notwa pumbwa omanangeko noupuna aKalunga, molwaashi itatu ka pondola ngeenge inatu nangekwa noupuna. (Eps. 127:1) Ndele mbela ongahelipi hatu dulu okumona omanangeko noupuna aKalunga?
Jehova oha nangeke noupuna ovo hava dulika
3. Ovaisrael ova li tava ka mona shike ngeenge ova dulika?
3 Lesha Omayeletumbulo 10:6, 7. Okafimbo kanini fimbo Ovaisrael inava ya mEdu lEudaneko, Jehova okwa li e va lombwela kutya otava ka kala va hepuluka note ke va nangeka noupuna ngeenge ova dulika kondaka yaye. (Deut. 28:1, 2) Omanangeko noupuna aJehova kaa li ashike tae ke uya kombada yoshiwana shaYe, ndele okwa li tae ke shi ‘hanga.’ Ovo hava dulika ova li tava ka nangekwa noupuna shili.
4. Okudulika kwashili okwa kwatela mo shike?
4 Ovaisrael ova li ve na okudulika noikala ya tya ngahelipi? Omhango oya ti kutya Kalunga ka li ta ka hokwa oshiwana shaye ngeenge osha dopa oku mu longela “nehafo nonenyakuko lomutima.” (Lesha Deuteronomion 28:45-47.) Jehova ina hala ovanhu va kale tava dulika ashike ngahenya keemhango dokondadalunde, ngaashi onghedi omo oinamwenyo ile eendemoni hadi dulika. (Mark. 1:27; Jak. 3:3) Okudulika kuKalunga nomutima aushe otaku ulike kutya otu mu hole. Omunhu oo ha dulika monghedi ya tya ngaho oha kala a hafa molwaashi okwa itavela kutya oipango yaJehova kaidjuu nonokutya ovo “tave mu kongo [va mana mo, NW], ote va pe ondjabi.” — Heb. 11:6; 1 Joh. 5:3.
5. Ongahelipi okulineekela eudaneko laJehova kwa li kwa kwafela ovanhu va dulike komhango oyo i li muDeuteronomion 15:7, 8?
5 Natu ka tale kutya okudulika nehalo liwa ohaku ulikwa ngahelipi ngeenge omunhu ta dulika komhango oyo i li muDeuteronomion 15:7, 8. (Lesha.) Okudulika komhango oyo nomunyengutima okwa li taku dulu okweetela eehepele ouwa wonhumba. Ndele mbela osho osha li ngoo tashi dulu okuxumifa komesho ekwatafano liwa nomhepo youmwainafana mokati koshiwana shaKalunga? Osho sha fimanenena, mbela okuninga ngaho osha li ngoo tashi ulike kutya oshiwana osha itavela kutya Jehova ota dulu okupalula ovapiya vaye nokuulika olupandu omolwoshihopaenenwa shaye shokuyandja? Hasho nandenande! Kalunga okwa li e wete oikala yomitima dovanhu ovo va li tava yandje nehalo liwa nokwa li e va udanekela kutya ote ke va nangeka noupuna moilonga yavo aishe. (Deut. 15:10) Ngeno oshiwana osha kalele shi na eitavelo meudaneko olo, ngeno oshe linyengifwa shi katuke eenghatu nokwa li tashi ka mona omanangeko noupuna mahapu. — Omayel. 28:20.
6. Ovaheberi 11:6 otave tu shilipaleke shike?
6 Kakele kokukala neitavelo kutya Jehova oha yandje ondjabi, Ovaheberi 11:6 otava divilike vali oukwatya umwe oo twa pumbwa opo tu nangekwe noupuna kuKalunga. Didilika kutya Jehova oha yandje ondjabi kwaavo ‘tave mu kongo va mana mo.’ Oshitya shomelaka lopehovelo osho sha longifwa movelishe oyo otashi yandje ediladilo lokuninga oshinima wa mana mo noto shi ningi nelitulemo. Osho otashi tu shilipaleke kutya ohatu dulu okumona omanangeko noupuna. Kalunga kashili oye aeke ta dulu okunangeka noupuna ovanhu molwaashi “iha fufya.” (Tit. 1:2) Oule womayovimido, Jehova okwa kala ta ulike kutya omaudaneko aye oku shii okulineekelwa filufilu. Eendjovo daye ohadi wanifwa alushe. (Jes. 55:11) Onghee hano, otu na okukala tu na elineekelo filufilu kutya ngeenge otwa kala tu na eitavelo lashili, Jehova ote ke tu pa ondjabi.
7. Ongahelipi hatu dulu okumona omanangeko noupuna okupitila ‘moludalo’ laAbraham?
7 Jesus Kristus oye oshitukulwa sha fimanenena ‘sholudalo’ laAbraham. Ovakriste ovavaekwa ovo oshitukulwa oshitivali ‘sholudalo’ olo la udanekwa. Ova pewa oshilonga ‘shokuhepaulula oilonga ya fimana yaao e va ifana mo momulaulu, va ye mouyelele waye tau kumifa.’ (Gal. 3:7-9, 14, 16, 26-29; 1 Pet. 2:9) Itatu dulu okukala tu na ekwatafano liwa naJehova ngeenge ihatu dulika kwaavo va nangekwa po kuJesus va pashukile oinima yaye. Ngeno inatu dula okuuda ko eityo lEendjovo daKalunga nokushiiva nghee tu na oku di tula moilonga ngeno kapa li ekwafo ‘lomupiya omudiinini nomunaendunge.’ (Mat. 24:45-47) Ngeenge otwa tula moilonga osho hatu lihongo mOmishangwa, ohatu ka nangekwa noupuna kuKalunga.
Kala wa pitifa komesho okulonga ehalo laKalunga
8, 9. Tatekulululwa Jakob okwa li a longa ngahelipi noudiinini opo a kale metwokumwe neilikano laye?
8 Oushili oo kutya otu na okulonga noudiinini opo tu nangekwe noupuna otau tu dimbulukifa tatekulululwa Jakob. Jakob ka li e shii kutya eudaneko olo Kalunga a udanekela Abraham ola li tali ka wanifwa ngahelipi, ndele nande ongaho, okwa li a itavela kutya Jehova okwa li ta ka hapupalifa neenghono oludalo laxekulu, oo oludalo laye la li tali ka ninga oshiwana shinene. Onghee hano, mo 1781 K.O.P., Jakob okwa li a ya kuHaran a ka konge omukainhu wokuhombola. Ndele Jakob ka li ashike a lalakanena okumona omukainhu oo a li ta dulu okuninga kaume muwa, ndele ponhele yaasho, okwa li a lalakanena okumona omukainhu e na oupamhepo muwa oo ha longele Jehova nota ka dula okuninga ina muwa younona vaye.
9 Jakob okwa li a mona omupambele waye Rakel nokwa li e mu hole, ndele ta dimine okulongela Laban, xe yaRakel, oule womido heyali opo a pewe Rakel a ninge omukulukadi waye. Oshiningwanima osho osha li sha kwatela mo shihapu shihe fi ashike ehokololo li na sha nohole lihe shii okudimbuwa. Osha yela kutya Jakob okwa li e shii eudaneko olo Kalunga Omunaenghono adishe a li a udanekela xekulu Abraham nola li la udanekelwa yo xe Isak. (Gen. 18:18; 22:17, 18; 26:3-5, 24, 25) Isak okwa li yo a lombwela omona waye Jakob a ti: “Kalunga, Omunaenghono adishe ne ku nangeke noupuna, ne ku pe oludalo noku ku hapupalifa, opo muove mu dje eemhunga doiwana. Ndee Ye ne ku pe enangeko noupuna laAbraham, ove noludalo loye pamwe naave, opo u shiive okunangala oshilongo shoukwailongo woye, Kalunga e shi pele Abraham.” (Gen. 28:3, 4) Onghee hano, eenghendabala odo Jakob a li a ninga opo a ka konge omukulukadi ta wapalele nokukala e na ounona osha li tashi ulike kutya okwa li e na elineekelo mwaasho Jehova a popya.
10. Omolwashike Jehova a li a hala okunangeka noupuna Jakob?
10 Jakob ka li ta lalakanene oupuna opo a pe oukwaneumbo waye, ndele ponhele yaasho, okwa li te lipula shi na sha neudaneko olo Jehova a li a udanekela oludalo laye. Okwa li a yukifa elitulemo kokuwanifwa kwehalo laJehova. Jakob okwa li a tokola okuninga keshe osho ta dulu opo a nangekwe noupuna kuKalunga nonande opa li omashongo. Okwa li a diinina oikala ya tya ngaho fiyo omoukulupe waye, na Jehova okwa li e mu nangeka noupuna. — Lesha Genesis 32:24-29.
11. Eenghendabala dilipi tu na okuninga metwokumwe nehalo laKalunga olo twa hololelwa?
11 Ngaashi Jakob, nafye katu shii shihapu shi na sha nanghee elalakano laJehova tali ka wanifwa. Ndele ngeenge otwa konakona Eendjovo daKalunga, ohatu ka uda ko kutya oshike twa teelela shi na sha ‘nefiku lOmwene.’ (2 Pet. 3:10, 17) Pashihopaenenwa, katu shii kondadalunde kutya efiku olo otali ke uya naini, ashike otu shii kutya oli li popepi. Otwa itavela Eendjovo daKalunga eshi tadi ti kutya ngeenge otwa yandje oundombwedi nawanawa moule wefimbo lixupi olo la xupa ko, ohatu ke lixupifa fye vene nosho yo ovo tave tu pwilikine. — 1 Tim. 4:16.
12. Otu na okukala tu na oushili washike?
12 Otu shii kutya exulilo otali dulu okuuya keshe efimbo, molwaashi Jehova ita ka teelela omunhu keshe kombada yedu a pewe oundombwedi opo a ete nawa exulilo. (Mat. 10:23) Kakele kaasho, ohatu pewa ewiliko liwa li na sha nanghee tu na okuudifa nomupondo. Molwaashi otu na eitavelo, ohatu ningi eenghendabala ngaashi hatu dulu opo tu kufe ombinga moilonga oyo, hatu longifa oiniwe keshe oyo tu na. Mbela ohatu ka kala ngoo hatu udifa alushe moitukulwa oyo hai imike oiimati? Ongahelipi hatu dulu okushiiva oshinima osho komesho yefimbo? (Lesha Omuudifi 11:5, 6.) Fye shetu okuudifa ashike, nokukala twe lineekela kutya Jehova ote ke tu nangeka noupuna. (1 Kor. 3:6, 7) Ohatu dulu okukala noushili kutya Jehova oku wete eenghendabala da mana mo odo hatu ningi note ke tu pa ewiliko lokondadalunde keshe olo twa pumbwa okupitila momhepo yaye iyapuki. — Eps. 32:8.
Ilikana u pewe omhepo iyapuki
13, 14. Kalunga okwa ulika ngahelipi kutya omhepo yaye iyapuki otai dulu okukwafela ovapiya vaye?
13 Ongahelipi ngeenge otu wete inatu wana okulonga oshilonga shonhumba ile okukufa ombinga moilonga yokuudifa? Otu na okupula Jehova e tu pe omhepo yaye iyapuki opo i tu kwafele tu xwepopaleke ounghulungu wetu moilonga yaye. (Lesha Lukas 11:13.) Omhepo yaKalunga otai dulu okukwafela ovanhu va dule okulonga oilonga yaye ile va wanife po oinakuwanifwa yonhumba, kashi na nee mbudi kutya ova li meenghalo da tya ngahelipi ile kutya ove na oimoniwa ya tya ngahelipi. Pashihopaenenwa, diva konima eshi Ovaisrael va li va tembuka muEgipti, omhepo yaKalunga oya li ya kwafela ovafita voimuna nosho yo ovapika va hanaune po ovatondi vavo moita nonande kava li ve na owino mokulwa. (Ex. 17:8-13) Diva konima yaasho, omhepo oyo tuu oyo oya li ya kwafela Besaleel naOholiab va faneke omudutilo u na sha netwali oo va li va lombwelwa kuKalunga. — Ex. 31:2-6; 35:30-35.
14 Omhepo oyo i na eenghono oya li ya kwafela ovapiya vaKalunga vokunena va file oshisho eemhumbwe dehangano eshi kwa li va pumbwa okuhovela okunyanyangida oishangomwa kuvo vene. Omumwatate R. J. Martin oo a li ta pashukile oshikondo shi na sha nokunyanyangida pefimbo opo, okwa shanga monhumwafo imwe ta yelifa osho sha li sha ningwa po mo 1927, a ti: “Omwene okwa yeulula oshivelo pefimbo la wapala, ndele hatu mono eshina [lokunyanyangida] la kula, nonande katwa li tu shii kutya ola longwa ngahelipi nosho yo kutya ohali longo ngahelipi. Ashike Omwene okwa li a kwafela ovo va hala oku mu longela nomutima aushe opo ve lihonge osho ve na okuninga. . . . Moule woivike inininini, otwa li twa dula okulongifa eshina olo notali longo natango, tali longo oilonga oyo novanduluki valo va li inave i diladila.” Jehova okwa twikila okunangeka noupuna eenghendabala da mana mo da tya ngaho fiyo okunena.
15. Ongahelipi Ovaroma 8:11 tava dulu okutwa omukumo ovo ve li momayeleko?
15 Omhepo yaJehova ohai longo meenghedi di lili noku lili. Ovapiya vaKalunga aveshe otava dulu okupewa omhepo ya tya ngaho nohai va kwafele va tauluke omandangalati manene. Mbela ongahelipi ngeenge otwa hangwa keyeleko lonhumba? Ohatu dulu okupamekwa keendjovo daPaulus odo di li mOvaroma 7:21, 25 nosho yo 8:11. “Omhepo yaau a nyumuna Jesus movafi” otai dulu oku tu kwafela, tai tu pameke tu finde omahalo opambelela. Eendjovo odo oda li da shangelwa Ovakriste ovavaekwa, ndele nande ongaho, efinamhango olo li li mo otali longo kovapiya vaKalunga aveshe. Atusheni ohatu ka mona omwenyo ngeenge otwa kala tu na eitavelo tali longo muKristus, ngeenge otwa kondjo noudiinini opo tu finde omahalo a puka nosho yo ngeenge otwa kala metwokumwe newiliko lomhepo.
16. Otu na okuninga po shike opo tu pewe omhepo iyapuki yaKalunga?
16 Mbela ohatu dulu ngoo okuteelela Kalunga e tu pe eenghono daye tadi longo nonande inatu ninga eenghendabala da sha? Hasho nandenande! Kakele kokwiilikana tu pewe omhepo iyapuki, otu na yo okulipalula nawanawa nEendjovo daKalunga da nwefwa mo. (Omayel. 2:1-6) Natango, omhepo iyapuki otai dana onghandangala meongalo lopaKriste. Ngeenge otwa kala hatu i kokwoongala nopehe na okufaula otashi ulike kutya otu na ehalo ‘okuuda osho omhepo tai shi lombwele omaongalo.’ (Eh. 3:6) Kakele kaasho, otu na okutula moilonga nelininipiko osho hatu lihongo. Omayeletumbulo 1:23 otae tu pe omayele taa ti: “Alukileni omakumaido ange, opo nee Ame ohandi mu tondokifile omhepo yange.” Heeno, Kalunga oha yandje omhepo iyapuki ‘kwaaveshe ovo hava dulika kuye.’ — Oil. 5:32.
17. Onghedi omo hatu mono omanangeko noupuna aJehova eshi hatu ningi eenghendabala otai dulu okufaafanifwa nashike?
17 Nonande otwa pumbwa okuninga eenghendabala da mana mo opo tu nangekwe noupuna kuKalunga, otu na okudimbuluka kutya oilonga youdiinini hayo aike tai dulu okweetifa omanangeko noupuna mahapu oo Jehova ha pe oshiwana shaye. Onghedi omo hatu mono omanangeko noupuna aJehova eshi hatu ningi eenghendabala otai dulu okufaafanifwa nonghedi omo omalutu etu haa mono ouwa moikulya iwa. Kalunga okwa shita omalutu etu monghedi omo hatu dulu okuhafela oikulya nokumona mo oitungifi oyo twa pumbwa moikulya oyo. Kalunga oye yo he tu pe oikulya. Katu shii filufilu kutya ohashi ende ngahelipi opo oikulya i kale i na oitungifi, navahapu vomufye itatu dulu okuyelifa kutya omalutu etu ohaa mono ngahelipi eenghono moikulya oyo hatu li. Ndele otu shii kutya ope na omulandu wa tya ngaho nohatu longele kumwe nao ngeenge hatu li. Ngeenge otwa li oikulya oyo tai tungu, ohatu ka mona oidjemo iwa. Sha faafana, Jehova okwa tula po oiteelelwa i na sha noku ka mona omwenyo waalushe nohe tu kwafele tu wanife po oiteelelwa oyo. Osha yela kutya Jehova ohe tu kwafele neenghono nokwa wana okutangwa. Ndele nande ongaho, otu na okulongela kumwe naye nokukatuka metwokumwe nehalo laye opo tu mone omanangeko noupuna. — Hag. 2:18, 19.
18. Owa tokola okuninga shike, nomolwashike?
18 Kala ho wanifa po oinakuwanifwa yoye nomutima aushe. Pula alushe Jehova e ku kwafele u pondole. (Mark. 11:23, 24) Eshi to ningi ngaho, kala wa shilipalekwa kutya ‘keshe ou ta kongo ota mono.’ (Mat. 7:8) Ovavaekwa otava ka nangekwa noupuna mokupewa “oshishani shomwenyo” meulu. (Jak. 1:12) ‘Eedi dimwe’ daKristus, odo tadi kendabala okumona omanangeko noupuna okupitila moludalo laAbraham, otadi ka kala da hafa okuuda Jesus ta ti: “Onye ovanangekwa noupuna vaTate, ileni, mu ka fyuulule ouhamba ou mwe u longekidilwa opeshito lounyuni.” (Joh. 10:16, OB-1986; Mat. 25:34) ‘Ovo va punikwa kOmwene otava ka fyuulula edu, ndele tava ka kala mo alushe.’ — Eps. 37:22, 29.
Oto dulu okuyelifa?
• Okudulika kwashili okwa kwatela mo shike?
• Otu na okuninga shike opo tu mone omanangeko noupuna aKalunga?
• Ongahelipi hatu dulu okupewa omhepo iyapuki yaKalunga, nongahelipi tai dulu oku tu kwafela?
[Omafano pepandja 12]
Jakob okwa li a kondja nomweengeli opo a nangekwe noupuna kuJehova
Mbela naave oho ningi ngoo eenghendabala da tya ngaho?
[Efano pepandja 13]
Omhepo iyapuki yaKalunga oya li ya kwafela Besaleel naOholiab va pondole