Etukulwa 1
Oto dulu okukala nonakwiiwa i na elao
1, 2. Omushiti woye okwa hala u hafele shike?
OKUPAPATELWA nawa kuumwe oo u hole. Okuyola taku di komutima pefimbo lokulya eendya dinyenye nookaume ovaholike. Enyaku okutala ounona voye tava danauka nehafo. Omafimbo a tya ngaha oo omafimbo mawa monghalamwenyo. Ndele nande ongaho, onghalamwenyo kuvahapu oya fa ashike tai etifa omaupyakadi a kwata moiti a shikulafana. Ngeenge nokwoove osho shi li ngaho, ino teka omukumo.
2 Oshi li ehalo laKalunga opo u hafele elao laalushe meenghalo diwa momudingonoko ushambula. Eshi kashi fi nande ondjodi, shaashi Kalunga ote ku pe shili oshipatululo shonakwiiwa yelao ya tya ngaha. Oshipatululo osho osho eshiivo.
3. Eshiivo lilipi li li oshipatululo shelao, nomolwashike hatu dulu okukala noushili kutya Kalunga ota dulu okuyandja eshiivo olo?
3 Fye ohatu popi eshiivo loludi le likalekelwa inaku shiya vali, li dule ounongo wopanhu. Olo “eshiivo lokushiiva Kalunga.” (Omayeletumbulo 2:5) Konyala omido 2 000 da pita, omushangi umwe wOmbibeli okwa ti: “Keshe tuu eumbo oli nomutungi walo, ndelenee omutungi waaishe oKalunga.” (Ovaheberi 3:4) Diladila keshiivo lOmushiti waaishe apa li na okukala li fike! Ombibeli otai ti kutya Kalunga oha valula eenyofi adishe nohe di ifana komadina. Kashi fi tuu shikumwifa okudiladila kwaasho, molwaashi momunghalavili wetu omu na eenyofi omamiliyona omayovi omafele, novashiivi veenyofi otava ti kutya konyala oku na ominghalavili dikwao omamiliyona omayovi efele! (Epsalme 147:4) Kalunga oku shii yo ashishe kombinga yetu, olyelye vali ta dulu okuyandja omanyamukulo mawa komapulo a fimana e na sha nonghalamwenyo?—Mateus 10:30.
4. Omolwashike tu na okuteelela Kalunga a yandje omalombwelo e tu wilike, nembo lilipi tali wanifa omhumbwe oyo?
4 Natu tye nee ope na ovalumenhu vavali ovo tava kendabala okupangela oihauto yavo. Omulumenhu umwe okwa handuka ndee ta ekele oilongifo yaye pedu. Mukwao okwa wapeka epuko nengungumano, ta pungulula oshipatululo shekumba lokuxwameka, ndele te limemesha eshi oindjina ya xwama notai ende nawa. Itashi ka kala shidjuu kwoove okutengeneka kutya elipi womovalumenhu ovo vavali a li e na embo lomalombwelo olo la dja komunduluki. Kashi li mbela pandunge kutya Kalunga ota dulu okuyandja omalombwelo e tu wilike monghalamwenyo? Ngaashi tashi dulika we shi shiiva, Ombibeli otai ti kutya oyo naanaa embo lomalombwelo newiliko la dja kOmushiti wetu, la nuninwa okuyandja eshiivo lokushiiva Kalunga.—2 Timoteus 3:16.
5. Eshiivo olo li li mOmbibeli oli na ongushu i fike peni?
5 Ngeenge osho Ombibeli tai popi oshoshili, diladila kemona leshiivo apa li fike olo li li membo omo! MOmayeletumbulo 2:1-5 ohatu ladipikwa tu konge ounongo, noku u lafulula ngaashi emona la holekwa—hamedu lomadiladilo opanhu, ndele omEendjovo daKalunga mwene. Ngeenge otwa kala nokukonga muyo, ohatu ka ‘mona eshiivo lokushiiva Kalunga.’ Molwaashi Kalunga oku shii omangabeko etu neemhumbwe detu, ote tu pe omalombwelo oo tae tu kwafele tu kale nonghalamwenyo yombili noyelao. (Epsalme 103:14; Jesaja 48:17) Natango, eshiivo lokushiiva Kalunga otali tu pe onghundana iwa itunhula.
OMWENYO WAALUSHE!
6. Jesus Kristus okwa yandja eshilipaleko lilipi shi na sha neshiivo lokushiiva Kalunga?
6 Jesus Kristus oo a shiivika nawa mondjokonona, okwa hokolola nawa oukwatya ou weshiivo lokushiiva Kalunga. Okwa ti: ‘Nomwenyo waalushe owo tuu ou, vo ve ku shiive, Oove auke Kalunga kashili, naau we mu tuma, Jesus Kristus.’ (Johannes 17:3) Diladila ashike—eshiivo olo tali twala komwenyo waalushe!
7. Otu shii ngahelipi kutya kasha li ediladilo laKalunga tu fye?
7 Ino diladila ashike divadiva kutya omwenyo waalushe oo ondjodi yongaho. Ponhele yaasho, tala kunghee olutu lomunhu la shitwa. Ola shitwa monghedi ikumwifa opo li dule okumakela, okuuda ko, okuuda omadimba, okumona ko nosho yo okukuma. Kombada yedu oku na oinima ihapu oyo hai hafifa unene omadiladilo etu—eendya dinyenye, omaimbilo mahafifa oudila, eengala dedimba liwa, ewapalo loushitwe wa koshoka noukaume muwa! Ouluvi wetu ukumwifi ou dule kokule okombiuta ei ya shiya ko, molwaashi ohau tu kwafa tu pandule oinima aishe oyo noku i hafela. Mbela oto diladila kutya Omushiti wetu okwa hala tu fye nokukanifa aishe ei? Mbela itashi ka kala pandjele okuuya pexulifodiladilo kutya ye okwa hala tu kale nelao nokukala nomwenyo fiyo alushe? Eshi osho eshiivo lokushiiva Kalunga tali dulu oku ku etela.
OMWENYO MOPARADISA
8. Ombibeli otai popi shike shi na sha nonakwiiwa yovanhu?
8 Osho Ombibeli tai ti shi na sha nonakwiiwa yedu nosho yo yovanhu, otashi dulu okungongwa noshitya shimwe—Oparadisa. Jesus Kristus okwe i popya eshi a lombwela omulumenhu oo a li pokufya, ta ti: ‘Oto ka kala pamwe naame mOparadisa.’ (Lukas 23:43) Okutumbulwa kwOparadisa kape na omalimbililo kutya okwa diladilifa omulumenhu oo onghalo yelao yovakulunhu vetu votete Adam naEva. Eshi Kalunga e va shita, ova li va wanenena nova li moshikunino sha fa oparka osho sha totwa nosha twikwa po kOmushiti. Osha li hashi ifanwa edina la wapala, oshikunino shaEden, olo tali ti ehafo.
9. Onghalamwenyo oya li ngahelipi mOparadisa yopehovelo?
9 Kasha li tuu oshikunino shinyakula! Osha li oparadisa yo venevene. Mokati komiti dasho da wapala omwa li odo hadi imi oiimati inyenye. Eshi Adam naEva va li tava shiike oshitukulwa shavo, ova nwa momeva asho manyenye nova tona oiimati komiti dasho, kava li ve na etomheno lokukala noshisho ile noumbada. Nokuli noinamwenyo kaya li oshiponga kuvo, molwaashi Kalunga okwe i yandja aishe komulumenhu nomukainhu waye ve i pangele pahole. Kakele kaasho, ovanhu vavali votete ova li ve na oukolele muwa. Ngeno ova diininine okudulika kuKalunga, ngeno ova kala nonakwiiwa yaalushe i na elao. Ova li va pewa oilonga inyakula yokupashukila eumbo lavo Oparadisa ikumwifi. Kalunga okwa lombwela Adam naEva va ‘yadife edu, lo li kale mepangelo lavo.’ Vo nosho yo oludalo lavo okwa li ve na okutamununa mo eengaba dOparadisa fiyo opulaneta yetu aishe ya ninga onhele iwa noyenyaku.—Genesis 1:28.
10. Eshi Jesus a popya Oparadisa, okwa li a diladila shike?
10 Ndele Jesus eshi a tumbula Oparadisa, ka li ta pula ngeno omulumenhu oo a li pokufya a diladile monakudiwa yonalenale. Ahowe, Jesus okwa li ta popi shi na sha nonakwiiwa. Okwa kala e shii kutya edu alishe olo li li eumbo letu, otali ka ninga oparadisa. Hano, Kalunga ota ka wanifila ovanhu nosho yo edu elalakano laye lopehovelo. (Jesaja 55:10, 11) Heeno, Oparadisa otai ka ningululwa! Ndele otai ka kala ya tya ngahelipi? Eendjovo daKalunga, Ombibeli Iyapuki, nai nyamukule.
ONGHALAMWENYO MOPARADISA YA TUNGULULWA
11. MOparadisa ya ningululwa, oshike tashi ka ningilwa omikifi, oukulupe nefyo?
11 Omikifi, oukulupe nefyo itai ka kala po vali. “Opo nee omesho ovapofi otaa ka pashuka nomatwi ovafitamatwi otaa ka fituluka. Mefiku olo oshingudu otashi ka nuka ngaashi omenye nelaka laau ha kokoma, otali imbi nokukuwilila.” (Jesaja 35:5, 6) “Kalunga mwene ota [ka, OB-1986] kala pamwe [novanhu], . . . ndele ota feta po omahodi momesho avo, nefyo itali kala po vali ile oluhodi ile okulila ile ouyahame itau kala po vali, osheshi eshi shotete osha xula po.”—Ehololo 21:3, 4.
12. Omolwashike hatu dulu okukala noushili kutya mOparadisa yomonakwiiwa itamu ka kala omunyonena, ekuni noukolokoshi?
12 Omunyonena, ekuni noukolokoshi otai ka xula po fiyo alushe. “Ovaningi vowii otava ka kombololwa po . . . Ngeenge pa pita okafimbo kaningholi, omuhenakalunga ita kala po vali . . . Ke po vali nande. Ndele ovananheni vo otava ka fyuulula edu.” (Epsalme 37:9-11) “Ndelenee ovahenakalunga tava ka dudwa mo moshilongo, novaliteeki tava ka kufwa mo musho.”—Omayeletumbulo 2:22.
13. Kalunga ongahelipi ta ka eta ombili?
13 Ombili otai ka pangela kombada yedu alishe. “[Kalunga] ta xulifa po oita fiyo okeengaba dedu, ndee ta teyaula omauta nomaonga.” (Epsalme 46:10) “Omuyuki ta kala a temuna, nombili oi yadi mo, fiyo ohani ya fya ko.”—Epsalme 72:7.
14, 15. Ombibeli otai popi shike shi na sha nomaumbo, oilonga noikulya mOparadisa ya ningululwa?
14 Itapu ka kala vali omhumbwe yomaumbo noilonga otai ka kala ishambula. “Vo otava ka dika omaumbo ndee tava kala mo, . . . itava ka tunga mu kale vamwe, ihava ka twika, vamwe ngeno va lye oiimati yavo, osheshi ngaashi omafiku omiti e li, osho tashi ka kala yo omafiku [ovanhu] vange. Ovahoololwa vange ovo vene tava ka shambukilwa oilonga yomake avo. Vo itave ke lihepeka epwanga noludalo lavo itave ke li dalela vali efyo lohangelela.”—Jesaja 65:21-23.
15 Otaku ka kala eloolo loikulya i na oukolele. “Moshilongo namu kale oshishipo shoilya, yo i mene fiyo keexulo deemhunda.” (Epsalme 72:16) “Edu oli li po la menifa omumeno walo; fye ohatu ka punikwa kuKalunga, Kalunga ketu.”—Epsalme 67:7.
16. Omolwashike onghalamwenyo mOparadisa tai ka kala ishambula?
16 Omwenyo waalushe meduparadisa otau ka kala ushambula. “Ovayuki, otava ka fyuulula [edu, OB-1986], ndee tava kala mo alushe.” (Epsalme 37:29) “Ombuwa nomalondo otaa ka hafa, nofuka tai ka nyakukwa pombada, otai liwapaleke ngaashi onhemo yedo.”—Jesaja 35:1.
ESHIIVO NONAKWIIWA YOYE
17. (a) Oshike u na okuninga ngeenge owa hala onghalamwenyo mOparadisa? (b) Otu shi shii ngahelipi kutya Kalunga ota ka ninga omalunduluko manene kombada yedu?
17 Ngeenge owa hala onghalamwenyo mOparadisa, ino pitika sha nande shi ku kelele u mone eshiivo lokushiiva Kalunga. Ye oku hole ovanhu nota ka ninga omalunduluko oo a pumbiwa okuninga edu oparadisa. Doshili, ngeno okwa li u na eenghono dokuxulifa po oluhepo nokuhenouyuki oko kwe lihanena apeshe mounyuni, ngeno ito shi ningi mbela? Mbela inatu lineekela kutya Kalunga ote ke shi ninga? Doshili, Ombibeli otai popi monghedi ya yela shi na sha nefimbo olo Kalunga ta ka kufa po onghalelo ei i yadi etukauko noku i pingena po nepangelo liyuki nola wanenena. (Daniel 2:44) Ndele Ombibeli otai tu lombwele shihapu shi dulife opo. Otai tu ulikile nghee hatu dulu okuxupa tu ye mounyuni upe wa udanekwa waKalunga.—2 Petrus 3:13; 1 Johannes 2:17.
18. Eshiivo lokushiiva Kalunga otali dulu oku ku ningila shike paife?
18 Eshiivo lokushiiva Kalunga otali dulu yo oku ku ningila shihapu paife. Ombibeli oi na omanyamukulo komapulo onghalamwenyo a ya moule nomapiyaaneki. Okutambula ewiliko layo otaku ke ku kwafela opo u pange oukaume naKalunga. Oufembanghenda ou fike peni! Naashi otashi ke ku kwafa u dule okuhafela ombili oyo tai dulu ashike okuyandjwa kuKalunga. (Ovaroma 15:13, 33) Eshi to hovele okumona eshiivo eli la fimana, oto tameke yo oshilonga sha fimana unene noshi na ondjabi monghalamwenyo yoye. Ito ke livela nande ombedi molwaashi wa mona eshiivo lokushiiva Kalunga olo tali twala komwenyo waalushe.
19. Epulo lilipi hatu ka kundafana metukulwa tali shikula?
19 Otwa popya Ombibeli i li embo olo li na eshiivo lokushiiva Kalunga. Ndelenee otu shii ngahelipi kutya kali fi embo li na ounongo wopanhu, ndele osha shimwe shi dulife unene opo? Epulo eli ohatu ke li kundafana metukulwa tali shikula.
KONAKONA ESHIIVO LOYE
Omolwashike eshiivo lokushiiva Kalunga tali dulu oku ku twala melao laalushe?
Onghalamwenyo otai ka kala i li ngahelipi mEduparadisa tali uya?
Omolwashike to ka mona ouwa mokumona eshiivo lokushiiva Kalunga paife?