Milongi Phala o Yônge, Ukexilu wa Ukidistá ni Ukunji Wetu

3-9 YA KANAKE

O VALOLO YA MAK’Â NZAMBI | NGALÁSYA 4-6

“‘Im’yiyi-phe ya di Bhange Kala Kifika,’ Yala ni Dilombolwelu Phala Etu”

(Ngalásya 4:24, 25) Im’yiyi-phe ya di bhange kala kifika. Kuma ahatu ayadi en’yâ, ikutu iyadi: Umoxi u tunda ku mulundu wa Sinayi, an’ê wa a vwalela mu ubhika, kifwa abhika, mwene-phe Hangale. ²⁵ Kuma Hangale mwen’yú, wala bhu kididi kya mulundu wa Sinayi ku Alábya, o Hangale-phe mwéne o kijimbwete kya Jeluzaleme ya lelu yala-ku, kuma yala mu ubhika ni an’ê oso.

Perspicaz vol. 1 pág. 63 parág. 3

Hangale

Kala kyambe poxolo Phawulu, mu kifika kya dalama, Hangale wa kexile mu lombolola o kifuxi kya Izalayele mu xitu, a a solele kwa Jihova bhu kaxi ka kikutu kya Kitumu kya bhangele ku Mulundu wa Sinayi, o kikutu kiki kya “ vwala an’a a ubhika.” Mukonda dya ituxi yâ, o kifuxi kiki, ki kyexile mu kumbidila o kikutu kya Kitumu. Mukonda dya kiki, o akwa Izalayele ka kexile ni ufolo, maji a a balakala ku kituxi ni kufwa, mukonda ene exile abhika a kituxi. (Nz 8:34; Lo 8:1-3) O Jeluzaleme mu izuwa ya Phawulu ya lombolwele Hangale, o mbanza ya Jeluzaleme, ya lombolola o kilunga kya Izalayele mu xitu, kyexile mu ubhika kumoxi ni an’ê. Mu kiki, o Jikidistá a a vwala bhu kaxi ka nzumbi ikôla, an’a a “Jeluzaleme ya dyulu,” ó muhatu wa Nzambi mu kifika. O Jeluzaleme yiyi, ya lombolwele Sala, o muhatu wexile ni ufolo, nuka wexile mu ubhika. Maji kala Izake a mu zukutisile kwala Ijimayele, kyene we kimoxi, o an’a a “Jeluzaleme ya dyulu,” a a bhulula kwala o Mon’a, a a zukutisa kwala an’a a Jeluzaleme yexile mu ubhika. Mu kiki, Hangale ni mon’ê a a kaye, mu kulombolola kwila, Jihova wa ditunu o Izalayele mu xitu kala kifuxi kya mu tokala.—Ng 4:21-31; tala we Nz 8:31-40.

(Ngalásya 4:26, 27) Maji o Jeluzaleme ya dyulu-phe fôlo, mwene mam’etu etu. ²⁷ Kuma a ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Tana-ku, eye u mbaku, wa kambe kuvwala! Dikole u te nzongo ya kusanguluka, eye kiluwa u ivwa mika ya kuvwala! Kuma an’a muhatu a mu ehelela, kota mu kuvula, wala ni mwadi wê ndenge.

Mulangidi 15/10/14 difwe 6 kaxi 11

Kala ni Kixikanu Kya Kolo mu Utuminu

¹¹ O ikanenu ya kikutu kya Mbalahamu kya dikumbidila, kya dyanga kyoso o mwiji wa Mbalahamu kya bokona mu Ixi ya Kanene. Né mwene kiki, o Bibidya i lombolola kwila, o kikutu kiki kyeji bhekela mbote yavulu. (Ngalásya 4:22-25) O poxolo Phawulu wa lombolola kwila o mbutu ya dyanga ku mwiji wa Mbalahamu, Jezú Kidistu. O mbandu ya kayadi, o 144.000 a Jikidistá a a undu. (Ngalásya 3:16, 29; Dijingunwinu 5:9, 10; 14:1, 4) O muhatu mu kikanenu kya Edene, ulombolola o mbandu ya kilunga kya Nzambi ku dyulu. O muhatu yú, a mwixana “Jeluzaleme ya dyulu.” O a bhanga mbandu ku muhatu yú, o jyanju joso ku dyulu. (Ngalásya 4:26, 31) Kala o kikutu kya bhangele kwa Mbalahamu, o mbutu ya muhatu, ya-nda bheka mbote inangenena ku athu oso.

(Ngalásya 4:28-31) Kiki enu jiphange jami, mwa sokela ni Izake, mwala mu an’a Nzambi mukonda dya polomesa. ²⁹ Kala-phe ki kya bhitile m’ukulu munyá, o mona mukwa uvadiwe wê wa xitu u kala mù zukutisa o mukwa uvadiwe wa nzumbi ya Nzambi. Ni kiki we, kyene hanji ki kyala kubhita. ³⁰ Maji-phe o Mikanda Ikôla yambe kyebhi? Yambe kiki: Mukâma mu ambudise, ni mon’ê, kuma o mon’a mukâma ka tena kulundula mu bhata dya tat’â kumoxi ni man’a ndona. ³¹ Wila kiki, jiphange jami, etu ki twala dingi tu an’a mukâma, maji tu an’a ndona.

Tokwesa o Milongi ya Nzambi

(Ngalásya 4:6) O mu kwidikiza kwila twala tu an’ê, Nzambi wa tumikisa nzumbi ya Mon’ê mu mixima yetu, o nzumbi i tena kudikola: Aba, Tata!

Sentinela 01/04/09 pág. 13 parág. 1

Eye wa Kijidile?

Mukonda dyahi Jezú, mu kusamba kwa Jihova wa tumbula o kizwelu“Aba, Tata”?

Mu dimi dya Alamayiku, o kizwelu ‘ab·bá’ ki tena kulombolola “o tata” mba “Ó, Tat’etu.” Mu veji jitatu ji moneka o kizwelu kiki mu Mikanda Ikôla, kyene ki bhanga mbandu ya musambu, a ki tumbula mu kuzwela ni Tata ya dyulu, Jihova. O kizwelu kiki kilombolola ihi?

O Enciclopédia Bíblica Padrão Internacional, yambe: “Mu ukexilu wa kuzwela kizuwa ni kizuwa mu izuwa ya Jezú, o kizwelu ‘abbāʼ, kyexile kizwelu kya ukamba ni kya kuxila, kya kexile mu tumbula o twana mu kuzwela ni jitata jâ.” Kyexile kizwela kya henda kya kuzwela ni jitata, kyexile we bhu kaxi ka izwelu ya dyanga ya kexile mu dilonga o twana, kyoso kya mateka o kuzwela. Jezú wa tumbula o kizwelu kiki mu kudyonda mu musambu kwa Tat’ê. Mu jaludim ya Ngetesemane, ande dya kithangana kya kufwa kwê, Jezú wa sambe kwa Jihova mu kutumbula o izwelu yiyi ‘Aba, Tata.’—Marku 14:36.

“ʼAbbāʼ kuma kyexile kizwelu kya kuzwela ni Nzambi, ka ki sonekene mu madivulu a akwa Judá, mu kithangana kya Ngeleku ni Loma, mukonda o Jijudé akexile mu mona kwila, kuzwela ni Nzambi mu ukexilu yú kala wa mu zwela ni muthu ku mwiji, ki wexile ukexilu wa kuxila Nzambi.” Kyene kyambe o Enciclopédia i twa tumbula ku thunda. Mu kiki, “Jezú, mu kutumbula o kizwelu kiki mu musambu, wa kexile mu bhana dingi nguzu ku izwelu yê, mu kulondekesa kwila wa kexile ni ukamba wambote ni Nzambi.” Mu veji jiyadi jamukwa ja tumbula o kizwelu ‘Aba’, mu Mikanda Ikôla—mu madivulu a soneka Phawulu—ji londekesa kwila o Jikidistá ku hama ya dyanga exile mu tumbula we o kizwelu kiki mu misambu yâ.—Loma 8:15; Ngalásya 4:6.   

(Ngalásya 6:17) Kala kiki, ku pholo ku tuya, ki bhu kale dingi muthu u ngi tela ima i ngi tatesa. Kuma o itote i ng’ambata ku mukutu wami, yene idimbu ya mu kwidikisa kwila ngi selevende yangene ya Jezú.

Sentinela 01/11/10 pág. 15

Eye wa Kijidile?

Ihi ya mesenene kuzwela poxolo Phawulu kyoso kyambe kwila wambata ku mukutu wê o “idimbu ya mwidikisa kwila mwene selevende ya ngene ya Jezú”?—Ngalásya 6:17.

▪ O izwelu ya Phawulu a tena ku i tendela mu mawukexilu avulu ku jingivwidi jê ku hama ya dyanga. Mu kifika, mu thembu yokulu, akexile mu ta kidimbu kya felu ya tema ku masoladi a a kutu mu ita, miyi ya jitembulu, ni abhika akexile mu lenga. O kidimbu kiki ku mukutu, ki kyexile mu bhana kijingu ku muthu.

Maji o idimbu yiyi, ka kexile mu i mona mu ithangana yoso mu ukexilu wa yibha. Mundu wavulu m’ukulu akexile mu dita kidimbu phala kulondekesa kwila a bhanga mbandu ya kibuka kya athu mba ngeleja. Mu kifika, o Dicionário Teológico do Novo Testamento, dyambe kwila, “o akwa Sídya akexile mu fumanesa o jinzambi Hadade ni Atárgatis mu ku di ta o idimbu mu lukwaku ni mu xingu . . . O abhezi a Dionísio, akexile mu dita kidimbu kya difu ni difwe dya kisasa.”

Athu avulu a xikina kwila Phawulu wa kexile mu zwela ya lungu ni itote yexile na-yu mukonda dya ku mu talatala kyayibha, mu ikalakalu yê kala mukunji wa Ukidistá. (2 Kolindu 11:23-27) Maji nange Phawulu ka kexile mu zwela o itote ku mukutu we, maji nange o ukexilu wa mwenyu wê kala Kidistá.

Kitangelu Kya Bibidya

(Ngalásya 4:1-20) Ngambe dingi kuma: O mona wandù kala kabhinganu ka imbamba ya tat’â, kyoso ki ala hanji mon’andenge, a mu bhang’ê kala ngamba, sumbala, ni kidi kyene, mwene ngana ya ima yoso. ² Kyoso ki ala hanji monandenge, u kala ni athu a mu tambula konda ni ku mu sasa ni ku mu bhangela o mawenji katé kya bhixila bhu kizuwa kya mu xindi tat’â. ⁴ Maji kyeza o thembu yatenena, Nzambi wa tumikisa Mon’ê mwene. Mwene yú weza kala mona a mu vwala ku muhatu mu ngongo, a mu vwala yú wa kudila bhoxi dya Kitumu kya Jijudé. ⁵ Phala ku a kula ene oso bhoxi dya ubhika wa Kitumu, n’a tu bheke mu kikexilu kya kukala tu an’a Nzambi. ⁶ O mu kwidikiza kwila twala tu an’ê, Nzambi wa tumikisa nzumbi ya Mon’ê mu mixima yetu, o nzumbi i tena kudikola: Aba, Tata! ⁷ Kala kiki, ki mwala dingi mu abhika, maji mwala mu ana; o ki mwedi mu ana, Nzambi wa kà mi bhana yoso ya bhakela an’ê mwa Kidistu. ⁸ Mu thembu ya bhiti m’ukulu, mukonda dya kukamba o kwijiya Nzambi, mwa kexi kubhikila jinzambi’ojo ki jinzambi ngó ja kidi. ⁹ Maji o kiki-phe, ki mweza mù kwijiya Nzambi,—mba inda ngedi Nzambi ku m’ijiya enu,—phala-hi mu alukila dingi ku jinguzu ja jinzumbi’ojo ja kubhwila, ja wadyama, ji mwa mesena mu kutuka dingi mu ubhika wê? ¹⁰ Phala-hi dingi mwa bhindamena kubhana ujitu ku izuwa imoxi-mu, ni jimbeji, ni jithembu, ni mivu? ¹¹ Nga mi kala ni hèle yavulu! Manyi o hadi yoso inyá i nga mi talela kifwa yayé ngó? ¹² Nga mi dyondo, jiphange jami kalenu wila ki ngala eme. Kuma eme nga di bhange kala ki mwal’enu. Enu we ki mwa ngi bhange phulu ya kima. ¹³ Maji mwa k’ijiya kuma uhaxi wa xitu wa ngi bhekele, o thembu i nga dyangele ku mi bokela Njimbu Yambote? ¹⁴ Suke o uhaxi wami wedile kala kima kya mi tundu o thulu kyeza ku mi lola, maji enu-phe ki mu ngi di tunu, mba mu ngi tènda. Inda mwa ngi tambulula mwene kala ngi anju ya Nzambi, mba kifwa eme-mwene kyá Kidistu Jezú. ¹⁵ Enu mwa kexile mwene ni kutana kwavulu! Kima kyahi kya mi bhitile? Eme ngi mbangi yenu, mbata ngi ki tanga, ngi tona kwila, se kya xikinine ku ki bhanga, hinu o mesu menu mwene mwa ma lokola phala ku ngi bhana-nâ eme. ¹⁶ Manyi kiki nga di bhange ngi nguma yenu, mu ku mi tangela o kidi? ¹⁷ Athu en’yó lelu’idi a swína ni ku mi bhomba, maji kala ni muxima wambote. Mukonda a mesena a mi sandula ko-kwami phala mu di tambulule ni ene, muye ni ku a xinganeka mukwâ ni ki mwene ku ngi xinganeka eme. ¹⁸ O ku di tambulula ni muxima wambote sé kádya, kyawabha! Maji ki kale thembu joso kyene, kana thembu ngó i ngi kala eme mu’axaxe kenu. ¹⁹ Mu twana twami, tata! Mukwâ ni mama ya suku-bhu, nga mi katela dingi mika ya kuvwala. Ngi kwata mwene kutala hadi, katé Kidistu kya di bhanga moxi dyenu. ²⁰ Nginda ngi kala kindala mu’xaxe kenu, ni ngi lungulule dízwi mu kuzwela ni enu. Kuma muxima wa ngi sakalala kyavulu mukonda dyenu!

10-16 YA KANAKE

O VALOLO YA MAK’Â NZAMBI | EFEZU 1-3

“O Ima yene mu Bhanga Jihova, Phala Kukumbidila o Kikanenu Kyê”

(Efezu 1:8, 9) Mbata Nzambi mu kwijiya kwene na-ku ni kutongoloka kwê kwoso, ⁹ wa kumbidila kya solele kubhanga, yú wa tu ijidisa o kikanenu kyê kya kaswèkele ki andalele kubhangela mwa Kidistu.

Perspicaz Vol. 3 pág. 554 parág. 6

Kikutu Kikôla

O Utuminu wa Mexiya. Phawulu mu mikanda ya soneka wa londekesa kyavulu o dijingunwinu dya kikutu kikôla kya Kidistu. Mu divulu dya Efezu 1:9-11, mwene u zwela kwila Nzambi wa-nda kwijidisa “o kikutu kikôla” mba kikanenu kya kaswekele, mu vondadi yê, mwene u zwela dingi kwila: “Yú wa tu ijidisa o kikanenu kyê kya kaswèkele ki andalele kubhangela mwa Kidistu. O kikanenu Nzambi kya kà bhanga, o kwila kyoso hinu kya kà tenena o thembu, ima yoso kixi ima ku dyulu, kixi ima mu ngongo, i takanena mwa Kidistu, o mútwe wâ. Mukonda o ima yoso a i bhanga kala kya i xindi Nzambi mu ikanenu yê. O mwène yú wa tu solo kukala tu mundu wê, mu kwongama kwetu ni Kidistu, kala kyoso kya mu kala mu vondadi yê, kya ki sola Mwène tunde ku dimatekenu.” O “kikutu kiki kikôla” mba kikanenu kya kaswekele, kya lungu ni unguvulu, O Utuminu wa Mexiya wa Nzambi. O “ima ku dyulu” ya tumbula Phawulu, ilombolola o athu a-nda lundula o Utuminu ku dyulu kumoxi ni Kidistu. O “ima mu ngongo”, o athu a-nda ku a tumina ku unguvulu yú. Jezu wa tangela o maxibulu mê kwila o kikutu kikôla, kya lungile ni Utuminu, kyoso kya ambela: “Enu Nzambi wa mi bhana o kwijiya ikutu ya Utuminu wê.”—Mar 4:11.

(Efezu 1:10) O kikanenu Nzambi kya kà bhanga, o kwila kyoso hinu kya kà tenena o thembu, ima yoso kixi ima ku dyulu, kixi ima mu ngongo, i takanena mwa Kidistu, o mútwe wâ.

Mulangidi 01/07/12 difwe 27-28 kaxi 3-4

‘Jihova Imoxi-élele,’ Wongeka o Mwiji wê

³ Mozé wambela akwa Izalayele: ‘Jihova Nzambi yetu, mwéne ngó Jihova.’ (Mate. 6:4) O ikalakalu ya Jihova, ya di lungu ni vondadi yê. Kyenyiki, ‘mu kithangana kya tokala,’ Nzambi wa bhange “kima” phala kwongeka o athu—o ibhangelu yê ya unjimu. (Tanga Efezu 1:8-10.) Nzambi wa mateka kwongeka o ima yoso ku dyulu ni mu ixi phala yoso i kala kumoxi. O kikalakalu kiki kyala mu mbandu jiyadi. Kya dyanga, o kupelepalala o kilunga kya Jikidistá a a undu phala kukala ku dyulu ni Jezú Kidistu, o Mutwameni wâ mu nzumbi. O kikalakalu kiki kya mateka mu kizuwa kya Pendekoxi kya 33 K.K., kyoso Jihova kya mateka o kwongeka yó a-nda tumina ni Kidistu ku dyulu. (Ika. 2:1-4) O athu a a undu, a tambula o ujitu wa kukala athu a yuka, ni kukala ni mwenyu mu kudyelela mu kukula kwa Kidistu, ene ejiya kwila a a solo kála “an’a Nzambi.”—Lom. 3:23, 24; 5:1; 8:15-17.

⁴ Kayadi, ó kikalakalu kya kwongeka yó a-nda kala mu Palayízu mu ixi mu Utuminu wa Kidistu. O “mundu wavulu,” o mundu wa-nda bhuluka, a-nda dyanga kukala mu palayízu. (Dij. 7:9, 13-17; 21:1-5) Mu Midi ya Mivu, ene a-nda kala kumoxi ni yó a-nda ku a fukununa. (Dij. 20:12, 13) Xinganeka ngó, kyebhi kya-nda kala o difukunukinu, dya-nda kala kithangana kya tokala phala kulondekesa kwila tu mwiji umoxi ngó! O mundu wavulu ni yó a-nda fukunuka, enê ‘o ima mu ngongo’ ya ka bhita mu polova ya sukina ku disukilu dya midi ya mivu. O yó a ka kala jifiyele, a-nda ku a exana “an’a Nzambi” mu ixi.—Lom. 8:21; Dij. 20:7, 8.

Tokwesa o Milongi ya Nzambi

(Efezu 3:13) Wila kiki, nga mi bhingi kwila kana kukala ni usudi mukonda dya jihadi ji ngala ku mi talela, inda ji kale jenu ja kutambula fuma.

Mulangidi 15/02/13 difwe 28 kaxi 15

Kana Kwehela Kima ki ku Fidisa ku Tambula o Ujitu

¹⁵ O kuswina mu kubhanga o vondadi ya Jihova ku kwatekesa akwetu ku tambula fuma. Phawulu wa sonekena o kilunga kya Efezu kwila: “Nga mi bhingi kwila kana kukala ni usudi mukonda dya jihadi ji ngala ku mi talela, inda ji kale jenu ja kutambula fuma.” (Efe. 3:13) Mukonda dyahi Phawulu wambe kwila o jihadi jê jexile ‘fuma’ phala o jiphange mu Efezu? O vondadi ya Phawulu ya kuswinisa o jiphange sumbala ni jitendasá, ya londekesa kwila o kusidivila Jihova kyene o kima kya beta-kota kya tokala kubhanga o Kidistá. Xinganeka, se Phawulu ka kolokotele mu jiphaxi, o jiphange keji banza kwila o ukamba wâ ni Jihova ni ukunji wâ, ki wexile ni valolo? Mukonda dya Phawulu kukolokota, wa londekesa ku jiphange kwila phala kukala dixibulu dya Jezú kubhinga kuswina.

(Efezu 3:19) Ni kwijiya o henda ya Kidistu ya tundu o kwijiya kwoso, ni mu kale ni kwizala ni kwizala kwoso kwa Nzambi.

Achegue-se pág. 299 parág. 21

“Kwijiya o Henda ya Kidistu”

²¹ O kizwelu mu Ngeleku “kwijiya,” kulombolola kwijiya bhu kaxi ka “ima i tu bhanga.” Kyoso ki tu londekesa o henda kala ya londekesa Jezú—mu ku di bhakula phala kukwatekesa akwetu ni henda yoso mu ima ya bhindamena, ni ku a loloka ni muxima woso,—o kiki kilombolola kwila twa mu tendela “o henda ya Kidistu, ya tundu o kwijiya kwoso.” Ki tu tokala ku di jimba kwila, kyoso ki tuya ni kukayela dingi o idifwa ya Kidistu, twa mu zukama dingi kwa Jihova, o Nzambi yetu ya henda, yó a mu kayela kwa Jezu ni kuyuka koso.

Kitangelu Kya Bibidya

(Efezu 1:1-14) Eme Phawulu, poxolo ya Kidistu Jezú mu vondadi ya Nzambi. Nga sonekena akwa Ngana ala mu mbanza ya Efezu, ni jifiyele mwa Kidistu Jezú. ² Ku kale kyadi ku mwal’oko, ni kutululuka ku tunda kwa Nzambi, Tata yetu, ni kwa Ngana Jezú Kidistu. Tu ximane Nzambi, Tata ya Ngana yetu Jezú Kidistu! ³ Tu ximane Nzambi, Tata ya Ngana yetu Jezú Kidistu! Mukonda wa tu benzela mwa Kidistu ni ku tu bhana o mabesá moso ma nzumbi, ku ididi ya dyulu. ⁴ Nzambi wa tu sola mwa mwène tunde m’ukulu munyá, kyoso oxi kiluwa i kala ni dimatekenu dyê, phala tu kale tu athu azele, sé ngó isenga bhu pholo ya mwène. Mukonda dya henda yê ya tu kwatela. ⁵ Wa tu inda kukala tu ana, mu ana ejila kwa Jezú Kidistu. Kuma kyene kima kya mu wabhela, kya mu kala okulu mu vondadi yê. ⁶ Wila kiki, tu ximanyenu Nzambi, mukonda dya kyadi kyê kyoso kya tu idikisa, mu ujitu wa tu bhana mu ngoho kwa Mon’ê wa kazola. ⁷ Mbata etu a tu kula mu kufwa kwa Kidistu, kyene mwène, oko ituxi yetu yòloloke. Mukonda o kyadi kya tu bhanga Nzambi ni kuvula kwoso, madiwanu mê mahi ngó! ⁸ Mbata Nzambi mu kwijiya kwene na-ku ni kutongoloka kwê kwoso, ⁹ wa kumbidila kya solele kubhanga, yú wa tu ijidisa o kikanenu kyê kya kaswèkele ki andalele kubhangela mwa Kidistu. ¹⁰ O kikanenu Nzambi kya kà bhanga, o kwila kyoso hinu kya kà tenena o thembu, ima yoso kixi ima ku dyulu, kixi ima mu ngongo, i takanena mwa Kidistu, o mutwe wâ. ¹¹ Mukonda o ima yoso a i bhanga kala kya i xindi Nzambi mu ikanenu yê. O mwène yú wa tu solo kukala tu mundu wê, mu kwongama kwetu ni Kidistu, kala kyoso kya mu kala mu vondadi yê, kya ki sola Mwène tunde ku dimatekenu. ¹² Kala kiki, etu twa dyanga o ku ta kudyelela kwetu mwa Kidistu, tu ximanyenu Nzambi mukonda dya unéne wê! ¹³ Kyenyiki kya mi bhiti wenu. Kuma kyoso ki mwevu o jingolokela ja kidi ja Njimbu Yambote yalù tanga o ubhulukilu, enu wenu Kidistu mwa mu xikana. O Nzambi yú wa mi te kidimbu kyê kya nzumbi ikôla, a mu tangele o kwiza. ¹⁴ O nzumbi ikôla kifwa dyene o dixikina dya tu bhana dya kwila hinu twa kà tambula kwa Nzambi kyokyo kya kanena o mundu wê, ni kwila hinu Nzambi wa kà bhana ufôlo watenena kwa yó oso a mu tokala. Wila kiki, tu ximanyenu o unéne wê!

17-23 YA KANAKE

O VALOLO YA MAK’Â NZAMBI | EFEZU 4-6

“Zwatenu Kibhakatu Kyoso Kya mi Bhana Nzambi”

(Efezu 6:11-13) Zwatenu kibhakatu kyoso kya mi bhana Nzambi, phala mu di fikidile mu kubhânga ni jindunge joso ja Dyabhu. ¹² Kuma o kulwa kwetu ki kwa ku di lwa ni athu mu xitu, maji tu lwa ni ifuxi ya jinzumbi ja phulu ku ididi ya dyulu, tu lwa ni atumini, tu lwa ni akutende, tu lwa ni enexi a kithangana kya kitombe’iki mu ngongo. ¹³ Wila kiki, sungenu o kibhakatu kyoso kya Nzambi! Phala ki bhixila o kizuwa kyayibha, mu tene kubangâma mu kubhânga ni Nguma, katé ki mwila yene yoso mwa i zubha, hanji mwemana mu ididi yenu.

Mulangidi 05/18 difwe 21 kaxi 1

Minzangala, Difikidilye-nu mu Kubhânga ni Dyabhu

O Poxolo Phawulu wa sokesa o Jikidistá ni masoladi. Etu twa mu bhânga mu ita, o nguma yetu muthu wa kidi! Maji ki twa mu bhânga ni athu mu xitu kana, twa mu bhânga ni Satana ni madimonyo. Ene ala kyá ni uhete wa kubhânga mu ita, mukonda ene mu ki bhanga kyá mu mivu yavulu. Kiki ki moneka kala ki twa-nda tena kutolola o ita yiyi, benge-benge se tu minzangala hanji. O kwila mu kubhânga ni jinguma jiji jyala ni kutena, o minzangala a tena kutolola o ita? Kyene, ene a tena. Ene mu a tolola kyá! Mukonda dyahi? Mukonda ene mu tambula kutena kwa Jihova. Ku mbandu ya mukwa, kala masoladi a disokejeka kyambote mu kukayela o kitendelesu kiki: “Zwatenu kibhakatu kyoso kya mi bhana Nzambi.” Kyenyiki ene a kala polondo phala o ita.—Tanga Efezo 6:10-12.

(Efezu 6:14, 15) Wila kiki, di fikidilyenu-phe. Bhu kinyonga mu di kuta o kidi kala phonda. Zakelenu o kivunga-thulu kya kuyuka, ¹⁵ mu inama mu zwata jihayi ja ku di yudika mu Njimbu Yambote ya paze.

Mulangidi 05/18 difwe 22-23 kaxi 4, 7, 10

Minzangala, Difikidilye-nu mu Kubhânga ni Dyabhu

⁴ Kala ki bhita ni phonda, o kidi ki twa di longo mu mak’â Nzambi ki tu langa mu milongi ya makutu. (Nzwá 8:31, 32; 1 Nzwá 4:1) Kyoso ki tuya ni kubandekesa o kwijiya kwetu kwa Bibidya, ki kwa-nda tu bhonza kukayela o itumu ya Nzambi mba kuzwata o “kivunga-thulu” kyetu. (Jisálamu 111:7, 8; 1 Nzwá 5:3) Ku mbandu ya mukwa, se tu tendela kyambote o kidi kiki, ki kya-nda tu bhonza kubhânga ni jinguma jetu.—1 Phetele 3:15.

⁷ O itumu ya yuka ya Jihova, yene mu langa o “muxima” mba o muthu moxi dyetu, a tena ku i sokesa ni kivunga-thulu. (Jisabhu 4:23) O disoladi ka xikinine kuzula o kivunga-thulu kyê kya felu phala kuta kyengi kya beleketa. Kyene we kimoxi, etu ki tu xikina kubhukumukina o itumu ya Jihova ni tu kayela o ixinganeku yetu ya lungu ni kyawabha. Ki kyala mu kwijiya kwetu o kulanga o muxima wetu. (Jisabhu 3:5, 6) Kiki kyene ki tu bhangesa ku ditonginina ithangana yoso se “o kivunga-thulu” kyetu kya mu langa hanji o muxima wetu.

¹⁰ O jihayi jya masoladi akwa Loma jya kexile mu a kwatekesa kuditunda kyambote mu ita. O jihayi mu nzumbi ji tu kwatekesa kuboka o “njimbu yambote ya paze.” (Izaya 2:7; Loma 10:15) Né kiki, say ithangana phala kuboka kubhinga kuswina. Bo, wala mu 20 a mivu wambe: “Eme ngene mu kala ni wôma wa kubokela o jikoleka jami. Ngexile ni jisonyi. Mu kutala kudima ki ngejiya mukonda dyahi nga kexile mu dívwa kiki. Lelu nga sanguluka mu kubokela o jikoleka jami.”

(Efezu 6:16, 17) Ambatenu jinga we o ngubu ya kuxikana, phala mu tene kujima na-yu o mifula ya Dyabhu ya wama tubhya. ¹⁷ Tambulenu we o kubhuluka kala kapasete, ni Maka ma Nzambi kala xibhata ya mi bhana kwala o nzumbi ikôla.

Mulangidi 05/18 difwe 25-26 kaxi 13, 16, 20

Minzangala, Difikidilye-nu mu Kubhânga ni Dyabhu

¹³ ‘Mifula yebhi ya wama’ yene mu tu takula Satanaji? Sayi ithangana u zoka n’eye bhu kaxi ka makutu a lungu ni Jihova. Satanaji wa mesena eye u dívwa kwila Jihova ka kuzolo, ni kwila se-ku muthu wa-nda kulanga. Ida, wala mu kitala kya 19, wambe: “Mu veji javulu nga divu kwila Jihova wala dikanga ni kwila, ka mesena kukala Dikamba dyami.” Ihi ya bhange mwene kyoso kya divu kiki? “O yônge yene mu kolesa kyavulu o kixikanu kyami. Eme ngexile ni kifwa kya kuxikama ngó se kubhana itambwijilu, nga xinganekene kwila se-ku muthu weji mesena kwívwa o itambwijilu yami. Maji lelu, ngi pelepalala o yônge ngi di pelepalala phala o yônge, ngi sota kubhana itambwijilu iyadi mba itatu. Ki bhonza bhofele, maji ngi dívwa kyambote kyoso ki ngi ki bhanga. O jiphange ene mu ngi swinisa kyavulu. Izuwa yoso ki ngi tunda mu yônge, ngi tunda-mu ni kixinganeku kya kwila Jihova wa ngi zolo.”

¹⁶ Kala o kapasete kalanga o wongo wa disoladi, o “kapasete ka kubhuluka” kalanga o ixinganeku yetu. (1 Tesalonika 5:8; Jisabhu 3:21) O kidyelelu ki tu kwatekesa kutala o ikanenu ya Nzambi, ki tu kwatekesa we phala ki tu bhwile mukonda dya ibhindamu ku mwenyu wetu. (Jisálamu 27:1, 14; Ikalakalu 24:15) Maji phala o kidyelelu kyetu ku tu langa kyene kya tokala ki kala kya kidi mwene. Twa tokala ku ta o “kapasete” ketu ku mútwe, mu veji dya ku kambata bhu maku!

²⁰ O poxolo Phawlu wambe kwila o mak’â a Nzambi a difu ni xibhata. Jihova wa tu bhana-yu. Maji twa tokala kwijiya kukalakala na-yu ni uhete, phala kuzokela o kixikanu kyetu mba kulungulula o ibanzelu yetu. (2 Kolindu 10:4, 5; 2 Timote 2:15) Kyebhi ki u tena kubandekesa o uhete wê? Sebastian, wala mu kitala kya 21, wambe: “Eme ngene mu soneka velusu imoxi mu ibatulu yoso ya Bibidya kyoso ki ngene mu i tanga. Nga soneka kamukanda mwala o jivelusu ji nga wabhela dingi.” Kiki ki ngi kwatekesa kutendela kyambote o ixinganeku ya Jihova. Daniyele wate-ku dingi wixi: “Kyoso ki ngi tanga o Bibidya ngi sola velusu, i ngi banza kwila ya-nda kwatekesa athu u ngi sanga mu sidivisu ya kuboka. Nga mono kwila o athu a xikina dingi se a mona kwila eye wa zolo mwene o Bibidya, wa mu bhanga yoso i u tena phala ku a kwatekesa.”

Tokwesa o Milongi ya Nzambi

(Efezu 4:30) Kana kubheka malamba kwa nzumbi ikôla ya Nzambi. Kuma o nzumbi yene o kidimbu kya kwila o Nzambi wala momwenu; yene we o dixikina dya kwila Kizuwa kí bhixila kya Nzambi ku mi kula.

Perspicaz Vol. 3 pág. 527 parág. 2

Kuzela

Nzumbi ikôla. O nzumbi mba nguzu ya tenena, yéne Jihova yene mu tumina phala kukumbidila o vondadi yê. O nzumbi yiyi, ya zele, ikôla, o Nzambi wene mu kalakala na-yu kyambote. Mukonda dya kiki a i xana “nzumbi ikôla” ni “nzumbi ya zele.” (Jis 51:11; Lu 11:13; Lo 1:4; Ef 1:13) O nzumbi ikôla i kalakala ku muthu, yéne o nguzu i kwatekesa o muthu kuzela. O ukexilu woso wa xidi mba wa yibha wa muthu, ulombolola kwila, u bhânga ni nzumbi yiyi mba u luwalesa o nzumbi yiyi. (Ef 4:30) Sumbala o nzumbi ikôla ki muthu, maji yene ilondekesa o kidifwa kya kuzela kya Nzambi, mu kiki a tena ku i ‘luwalesa’. Ukexilu woso woso wa kituxi, ubhangesa “kujima o kikalakalu kya nzumbi ikôla.” (1Te 5:19) Kubhanga o kituxi kala ukexilu, kibhangesa o nzumbi ikôla ya Nzambi “kuluwala.” O kiki ki tena kubhangesa kwila, Nzambi u kituka nguma ya muthu wa bhukumuka. (Iz 63:10) Woso u luwalesa o nzumbi ikôla, nange u tena ku i xongwena, o kituxi kyambe Jezú kwila, o muthu ka-nda mu loloka, kikale ku mundu yú kala ku mundu wobhe.—Mat 12:31, 32; Mar 3:28-30; tala o kizwelu NZUMBI mu Bibidya ya Phutu.

(Efezu 5:5) Ijiyenu-kyu mu kidi, kuma muthu wala ndumbu, kifusa, mukwa lwimbi, kuma lwimbi lwa tokala ni ubhezelu wa iteka, kala ni undundu wa kima mu Utuminu wa Kidistu ni Nzambi.

Perspicaz Vol. 2 pág. 179 parág. 6

Lwímbi

A u Londekesa mu Ibhangelu. O lwimbi lu di monekena mu ibhangelu ilondekesa o hanji yayibha ya muthu. O musoneki wa divulu dya Tiyaku, u twambela kwila, o hânji yayibha yenyi’yi, ki i zubha o kwimita, i vwala kituxi. (Tiy 1:14, 15) O mukwa lwimbi, a tena ku mu mona bhu kaxi ka ibhangelu yê. Poxolo Phawulu wambe kwila, o kukala ni lwimbi, kulombolola kubheza iteka. (Ef 5:5) O mukwa lwimbi, o kima kya mesena ni hanji yoso u ki kitula nzambi yê, u ki ta ku pholo dya kikalakalu ni ubhezelu wê kwa Nzambi, o Mubhangi.—Lo 1:24, 25.

Kitangelu Kya Bibidya

(Efezu 4:17-32) Ngambe-phe kiki, nga mi bhana umbangi mwa Ngana, kuma: Ki mu ende dingi kala ki enda o akwa jixi jengi yó kene Nzambi mu usemenyi wâ, ¹⁸ Kuma ala athu a vundu mu ilunji. Mbata ene a sanduka ku mwenyu u tunda kwa Nzambi, mukonda dya kutobha kwala moxi dyâ, ni mukonda dya kukola o mixima yâ. ¹⁹ Kuma-phe ene a xixidila kyá, kala dingi ni sonyi ya kima, a di bhakula mu kubhanga ima yayibha, yá a baluka mu ufunu wa ima yoso ya ufusa. ²⁰ Ima yiyi-phe enu ki yene i mwa di longo kwa Kidistu. ²¹ Kuzwela o kidi, enu mu evu kyoso kya mu tanga jinga, o ki mwa bokona mu kisangela kyê, mwa di longo o kidi, kyene mwa Jezú. ²² Bhu kaxi’abha ni kikexilu kyenu kya bhiti, zulenu o muthu wokulu, wa bôlo, mù kayela o jihanji ja kudinganala. ²³ Phala mu bhiluke kyengi mu ilunji yenu ni mu mixima yenu moxi. ²⁴ Mu zwata o muthu wobhe a mu bhangulula mu kidifwa kya Nzambi, ki di monekena mu kukala ni mwenyu wa kuyuka, ni mu kuzela kwa kidi. ²⁵ Wila kiki, ki mu tange jinge dingi makutu. Maji mu di tangela jinga o kidi kala muthu ni mukwâ. Kuma etu oso twa di bhange tu idyandu ku mukutu wa Kidistu. ²⁶ Se u kala ni njinda, kwehela kwila i ku bhangesa kuta kituxi; kumbi ki di ku bhwile mu njinda. ²⁷ Dyabhu kana ku mu bhana kididi ²⁸ Woso wa nyanéne, ka nyane dingi; inda a mateke kukalakala, mbé a kale ni mwenyu wambote wa ujitu, n’a tene kukwatekesa mukwâ woso wa bhindama. ²⁹ Ki mu tunde ndaka yabolo mu kanu dyenu. Maji o kuzwela kwenu ku kale kwa kukwatekesa akwenu kukula mu kuxikana ni a mone kyoso kya bhindamena, phala kuzwela kwenu ku bhange mbote kwa oso evwa. ³⁰ Kana kubheka malamba ku nzumbi ikôla ya Nzambi. Kuma o nzumbi yene o kidimbu kya kwila o Nzambi wala momwenu; yène we o dixikina dya kwila Kizuwa kí bhixila kya Nzambi ku mi kula. ³¹ Ni kulula kwoso, ni kunônga, ni kutema, ehenu-ku. Kana kukwata kuhoya-hoya, ni kulokalala. Kana kukala ni unguma. ³² Inda kota o ku di kwatekesa mudyenu, ni ku di xinganeka. Mwenda ni ku di loloka, kala Nzambi kya mi loloka enu mukonda dya Kidistu.

24-30 YA KANAKE

O VALOLO YA MAK’Â NZAMBI | FILIPE 1-4

“Ki mu Kale ni Hele ya Kima”

(Filipe 4:6) Ki mu kale ni hele ya kima, ki mu ile bhidibhidi, maji ima yoso-phe iza-ku, mu ila ni kusamba ni kudyonda, kumoxi ni kusakidila, mu ende ni kubhinga kwa Nzambi yoso i mwa mesena.

Mulangidi 08/17 difwe 12 kaxi 10

‘O Kutululuka Kwa Nzambi ku Somboka o Kitongolwelu Kyoso’

¹⁰ Ihi i tena ku tu kwatekesa kukamba kukala “ni hele ya kima?” Ihi i tu kwatekesa kukala ni “kutululuka kwa Nzambi?” O izwelu ya Phawulu ku akwâ Filipe, ilondekesa kwila, se tu thandanganya ni maka oso-oso, twa tokala kusamba. Mu kiki, kyoso ki tu kala ni hele ya kima, twa tokala kujikula o muxima wetu kwa Nzambi bhu kaxi ka musambu ni kweha o maka bhu maku mê. (Tanga 1 Phetele 5:6, 7.) Mu kusamba kwa Jihova, dyelela ni muxima woso kwila, mwene wa-nda kulanga. Sakidila Nzambi mu mabesá oso u tambula. Lembalala kwila, Jihova u tena ‘kubhanga yoso i tu mu bhinga, ni yoso i tu tena o kubanza, n’a te-ku dingi kya tundu kyavulu.’—Efezu 3:20.

(Filipe 4:7) Bhenyobho o kutululuka kwa Nzambi kwa somboka o kitongolwelu kyoso kya muthu, kwa-nda ku mi bateka mixima ni ilunji, mu ukamba ni Kidistu Jezú.

Mulangidi 08/17 difwe 11 kaxi 7

‘O Kutululuka Kwa Nzambi ku Somboka o Kitongolwelu Kyoso’

⁷ Ihi ya banze o jiphange mu mbanza ya Filipe, kyoso kya tange o mukanda wa a sonekena poxolo Phawulu? Avulu mudyâ nange a banze mu ima ya bhitile na-yu Phawulu ni Sila, ni kyebhi Jihova kya a bhulula mu ukexilu ka u fikile. Disá dyebhi dya mesenene ku a longa Phawulu? Dyenyidi: ‘Kana kuthandanganya ni kima. Samba ni nguzu yoso, phala kutambula “o kutululuka kwa Nzambi, kwa somboka o kitongolwelu kyoso kya muthu.” Ihi ilombolola o izwelu yiyi? Sayi Jibibidya jamba: “O kutululuka kwa Nzambi, ku somboka o jinzoji jetu joso,” mba “o ixinganeku yoso ya muthu.” Mu kiki, Phawulu wa mesenene ku a tangela kwila, “o kutululuka kwa Nzambi” ku tu kwatekesa mu ukexilu wa katunda. Sumbala sayi bhabha, ki twejiya kyebhi ki twa-nda batula o maka, maji Jihova wejiya. Mwene u tena ku u batula mu ukexilu ki tu u fikile.—Tanga 2 Phetele 2:9.

Mulangidi 08/17 difwe 11 kaxi 16

‘O Kutululuka Kwa Nzambi ku Somboka o Kitongolwelu Kyoso’

¹⁶ Ihi ya-nda bhita n’etu se tu tambula o “kutululuka kwa Nzambi kwa somboka o kitongolwelu kyoso?” O Bibidya izwela kwila, kwa-nda ku tu “bateka” mixima yetu ni ilunji. (Filipe 4:7) O kizwelu ku “bateka,” kya tokalele dingi ku masoladi. Kya lungile ni kibuka kya masoladi kya kexile ni kikalakalu kya kulanga o mbanza. O athu a tungile mu mbanza ya Filipe akexile mu a langa ku kibuka kyenyókyo kya masoladi. Ene akexile mu zeka ni kutululuka, mukonda ejidile kwila, kwexile athu akexile mu langa kyambote o mbanza. Kyene kimoxi we, kyoso ki tu kala ni “kutululuka kwa Nzambi” ki tu thandanganya ni kima. Tu kala ni kutululuka kwa muxima. Twejiya kwila, Jihova u tu langa mukonda wa mesena kwila tu sanguluka ku mwenyu. (1 Phetele 5:10) Kwijiya o maka enyá, ku tu kwatekesa kukamba kuluwala, mukonda dya kuvula o hele.

Tokwesa o Milongi ya Nzambi

(Filipe 2:17 nwt-TPO) Kuma sumbala anda ku ngi zunzumuna o manyinga, o mwenyu wami anga a u bhana kala sata ya uhôlwa yòbhakwile kwa Nzambi mukonda dya kuxikana kwenu. O kyenyiki se ki bhita, eme ngi ki tanena, hé ngi sanguluka kumoxi ni enu oso.

Perspicaz Vol. 3 pág. 123 parág. 7

Jisata

Jisata ja uhôlwa. O jisata ja uhólwa exile mu ji bhana ni jisata jamukwá, benge-benge kyoso akwa Izalayele kyexile kyá mu Ixi ya a Kanene. (Dya 15:2, 5, 8-10) Mu jisata jiji, mwexile mu kala we ni vinyu, “uhólwa u kodiwisa,” akexile mu u lundulwila kuthandu dya kalatódyo. (Dya 28:7, 14; sokesa ni Ma 30:9; Dya 15:10) O poxolo Phawulu wa sonekena o Jikidistá akwa Filipe, kwila: “Anda ku ngi zunzumuna o manyinga, o mwenyu wami anga a u bhana kala sata ya uhôlwa yòbhakwile kwa Nzambi mukonda dya kuxikana kwenu. O kyenyiki se ki bhita, eme ngi ki tanena.” O poxolo Phawulu wa zwela ya lungu ni sata ya uhólwa, mu kulondekesa o vondadi yê ya kudibhakula mu kukwatekesa o Jikidistá ni akwâ. (Fi 2:17) Ande dya kufwa kwê, wa sonekena Timote, wixi: “Eme kithangana kya bhixila, nga kinga kyá ku ngi sata. Thembu yami ya kukatuka ya zukama, kumbi dyami dyeza-bhu dya kuxisa kyá o mwenhu yú.”—2Ti 4:6.

(Filipe 3:11 nwt-TPO) Ni kudyelela kwila sumbala ku matelu-matelu nga kà bhixila bhu difukunukinu dya madifundu phala kutambula o mwenyu.

Sentinela 01/01/07 pág. 26 parág. 5

“O Difukunukinu Dya Dyanga”—Dya mu Bhita Kya!

⁵ Mu kusuluka, o jikidistá a undu o “Izalayele ya Nzambi” eji dibunda ni Ngana Jezú Kidistu ku fuma yê ku dyulu, kweji “kalela-ku kyá kumoxi ni Ngana yâ.” (Ngalásya 6:16; 1 Tesalonika 4:17) O kizulukutu kiki a kixana, “difukunukinu dya-nda dyanga o kubhita,” mba “o difukunukinu dya dyanga.” (Filipe 3:10, 11; Dijingunwinu 20:6) Ku disukilu dya difukunukinu didi, kyene kya-nda bhixila o kithangana kya kufukununa o mazunda ni mazunda athu phala kutambula o mwenyu wa kalela-ku mu Palayízu mu ixi. Mukonda dya kiki, kikale se twala ni kidyelelu kya kuya ku dyulu mba kya kutunga mu ixi, twa-nda katula mbote yavulu ku “difukunukinu dya dyanga.” O difukunukinu didi dilombolola ihi? Dya-nda mateka thembu kuxi?

Kitangelu Kya Bibidya

(Filipe 4:10-23) Kusanguluka kwahi ku ngala na-ku mu mwenyu wami mwa Ngana! Mukonda hanji ki mwa di xibhile, lelu mwa bwingita dingi kyengi ni ku ngi xinganeka. Kuma ki mu kambele muxima, maji mwa kambele kithangana kya kulondekesa o mwanu u mwa ngi kala na-wu. ¹¹ Maji ki nga mu ki zwelela kubhindama, kuma nga di longo kyá kwila woso ukalelu u ngala, ki widi kima, wa ngi soko. ¹² Ngejiya kutunuka ni kukala mu kubhindama, ngejiya we kukala mu kyavulu. Kwene kwoso nga di longo kwila ku ima yoso kya ng’ijidila o kwikuta, mba kukala ni nzala, o kukala ku nzungule, mba o kukala ni katolo. ¹³ Ima yoso nga soko na-yu mwa Kidistu yó mukwa ku ngi bhana o kutena. ¹⁴ Maji-phe, enu we mwa bhange kyambote, kuma mwala mu kisangela ni eme mu jihadi jami. ¹⁵ En’wenu mwa k’ijiya, mu akwa Filipe, kuma bhu dimatekenu dya Njimbu Yambote, thembu i nga katukile ku Masedonya, kana Kilunga ki nga kexile na-kyu mu kisangela kya kubhana ni kutambula, kikale enu ngó ubheka wenu. Kilunga kyenu kyene ngó kya ngi kwatekesa. ¹⁶ Katé ni mu Tesalonika, kyoso ki nga kexile ni kubhindama, enu mwa tumine lumoxi ni luyadi ku ngi bhindumuna. ¹⁷ Kana, ki mukonda ngalù sota a ngi bhana; maji ngalù sota enu mu ime ibundu i mi nganyalesa ku konda yenu. ¹⁸ Kiki-phe ima yoso i mwa ngi tumikisa, nga i tambula, eme ngala na-yu kala ya ngi vudila. Ngezala ni imbamba ya ngi bhekela Epafrodito i mwa mu tumu na-yu, kifwa mukwâ ni dizumba di nuha kyambote, sata i tambulula Nzambi, i mu wabhela kyambote. ¹⁹ O Nzambi yami we, u mi dikila enu mu kubhindama kwoso ku mu kala na-ku, kala kya fwama mu jinzugule jê mu fuma mwa Jezú Kidistu. ²⁰ O fuma-phe i kale ya Nzambi yetu, Tata yetu, katé ku hadya ni hadya. Amén. ²¹ Athu angene a Nzambi koko a tokala Ngana Jezú Kidistu, ene oso a menekene. O jiphange u ngala-nâ kunu, a mi menekena. ²² Akwa Ngana Nzambi oso kunu a mi menekena, kota-kota ala ku mbèle ya Sézalu. ²³ O kyadi kya Ngana Jezú Kidistu, ki kale ni nzumbi jenu enu’oso.