BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w02 4/1 pp. 20-25
  • Nga Mamboka Akubatizhiwilwa?

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Nga Mamboka Akubatizhiwilwa?
  • Kyamba kya Usopa—2002
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Lubatizhilo Lwafwainwa Kubiwa Byepi?
  • Kishinka Kipya Kyakubatizhiwila
  • Maana Alumbuluka Oakebewa
  • Buneme Bwakulapila Nekupimpuka
  • Kwipana Namuchima Yense Kokukebewa
  • Abya Paji Kibena Kwimukanyanyi?
  • Lubatizhilo ne Bulunda Bwenu na Lesa
    Nanchi Baibolo Kine Ufunjishaˈmba Ka?
  • Lubatizhilo Lwenu byo Lwalumbulula
    Popwelai Lesa Yenka wa Kine
  • Lubatizhilo—Kintu Kikebewa ku Bena Kilishitu Bonse
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu Bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2018
  • Kubatizhiwa Kwanema Bingi!
    Mukekala Myaka ne Myaka!—Fundainga Baibolo
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2002
w02 4/1 pp. 20-25

Nga Mamboka Akubatizhiwilwa?

‘Yainga na kwibasambisha ba mu mikoka yonse ya bantu baluke ke baana ba bwanga, ne kwibabatiza.’—MATEO 28:19.

1, 2. (a) Kika kyalengelanga bantu bamo kubatizwa? (b) Mepuzhoka aipuzhiwa pamambo alubatizhilo?

MU 775-77 C.E. Charlemagne mfumu wabena Frank wakanjikizhe bena Saxon boashinjile amba bonse babatizwe pamo. Shayuka wampito aye John Lord wanembele’mba, “wibakanjikizhe’mba baluke kebena Kilishitu. Byonkabyo, panyuma yakusongola mwana mfumu wa Bangiliki bamubupopweshi bwa Orthodox mu 987 C.E., Vladimir I mfumu waku Russia wafuukwile’mba bangikazhi banji bafwainwa kwikala bena “Kilishitu.” Wakambizhe bantu banji bonse kubatizwa nekwibakanjikizha nampoko amba usakukanatu ukeba lufu!

2 Nanchi lubatizhilo lwauno mutundu lwajinga lwafwainwanyi? Abya kyakine lwalumbulukilenyi? Nanchi muntutu yense wafwainwa kubatizwanyi?

Lubatizhilo Lwafwainwa Kubiwa Byepi?

3, 4. Mamboka kusansa nangwa kwichila mema pamutwe kyokwabujila kwikala lubatizhilo lwafwainwa lwabwina Kilishitu?

3 Bamfumu ba Charlemagne ne Vladimir I byobakanjikizhenga bantu kubatizwa, kechi balondejilenga byamba Mambo a Lesa ne. Umvwe muntu kechi wafunjishiwa bukine bwamu Binembelo ne, kafwako mfweto yoamwenamo mulubatizhilo lwakumusansa mema, kumwichilao pamutwe, nangwatu lwakumwibizhamone.

4 Akilangulukai kyaubiwe kimye Yesu mwina Nazala kyoaile kwi Yoano Mubatishi mu 29 C.E. Yoano wabatizhenga bantu mu Mukola wa Yodano. Bantu mukwitemenwa kwabo bene baishile koaji nakubatizwa. Nanchi wibemikilengatu mu Yodano bino keebechile tumema tucheche nangwa kwibasansato pamitwe yabonyi? Kika kyaubiwe Yoano byoabatizhe Yesu? Mateo washimuna’mba byoabatizhilwe, ‘Yesu ponkapotu watuntukile mu mema.’ (Mateo 3:16) Bamwibizhe mumema, mu Mukola wa Yodano. Ne ntungu mwina Etiopya wipaine, naye byobyo abatizhilwe mu “mema” aji pazhika. Mema aji pazhika oakebewenga mambo lubatizhilo lwa Yesu nelwa baana banji babwanga lwajinga lwakwibizha mubiji yense mumema.—Byubilo 8:36.

5. Bena Kilishitu batanshi babatizhanga byepi bantu?

5 Byambo bya Kingiliki kwatuntululwa kyambo kya “kubatizha,” ne “lubatizhilo,” nebyambotu bikwabo, bitongola kwibizha, kutumpika, nangwa kuchubika muntu kunshi yamema. Buku wa Smith’s Bible Dictionary waamba’mba: “Lubatizhilo lulumbulula kwibizha.” Ma Baibolo amo kyokyo aambila’mba “Yoano wibizha bantu” ne “Yoano uzhimika bantu.” (Mateo 3:1, Rotherham; Diaglott, interlinear) Buku wakwa Augustus Neander wa History of the Christian Religion and Church, During the Three First Centuries waamba’mba: “Kala lubatizhilo lwajinga lwakwibizha.” Buku wa kiFrench wayukanyikwa bingi wa Larousse du XXe Siècle (Paris, 1928) waamba’mba: “Bena Kilishitu batanshi pakubatizwa bebebizhanga mumema konse konse koatanwanga.” Kabiji New Catholic Encyclopedia yaamba’mba: “Kyayukanyikwa kuba’mba Lubatizhilo lwaubiwanga mu Chechi itanshi lwajinga lwakwibizha.” (1967, Volyumu II, peja 56) Onkao mambo, lelo jino, muntu pakubatizwa kwikala Kamonyi wakwa Yehoba kekintu kyakwitemenwa mwine kabiji bamwibizha mumema mubiji yense.

Kishinka Kipya Kyakubatizhiwila

6, 7. (a) Ñanyi nkebelo Yoano yoabatizhilenga bantu? (b) Kika kyajinga kipya mulubatizhilo lobaubanga baana babwanga bakwa Yesu?

6 Nkebelo yalubatizhilo lwabatizhilenga Yoano yajinga yapusana nayoya yabatizhilenga baana babwanga bakwa Yesu. (Yoano 4:1, 2) Yoano wabatizhenga bantu kumwesha pamvula-bantu amba balapila kubundengamambo bwakuzhilulula Mizhilo.a (Luka 3:3) Pano mulubatizhilo lwabaana babwanga bakwa Yesu mwajinga kintu kipya. Pa Pentekosta wamu 33 C.E., mutumwa Petelo wasanshijile banteleki banji amba: “Lapilai, ne kubatizwa bonse mu jizhina ja Yesu Kilishitu mu lulekelo lwa mambo enu.” (Byubilo 2:37-41) Nangwa waambilenga ku Bayudea nebenyi babujile Bayudea, Petelo kechi waambilenga palubatizhilo lwakumwesha lulapilo lwakulekelwa mambo akuzhilulula Mizhilo ne; kabiji kechi wikitazhizhe mukuba’mba kubatizwa mujizhina ja Yesu kulumbulula kowa bundengamambone.

7 Pakyokya kyubilo, Petelo waingijishe kii itanshi yamu “bakii ba bufumu.” Kwingila ñanyi mwingilo? Kuba’mba asolwele banteleki banji bayuke jishuko jabo jakutwela mu Bufumu bwa mwiulu. (Mateo 16:19) Bayudea byobajinga bantu bakaine Yesu amba kechi ye Mesiasa ne, kulapila nekwikala nalwitabilo mwiaye kyokyajinga kishinka kipya kyanema bingi kyobaubilenga pakuba’mba Lesa ebalekeleko mambo. Bamwesheshenga pamvula-bantu lwitabilo lwabo nakwibizhiwa mumema mujizhina ja Yesu Kilishitu. Mujino jishinda bamwesheshe kwipana kwabo kwi Lesa kupichila mwi Kilishitu. Bonse bakeba kutambulwa kwi Lesa lelo jino, bafwainwa kwikala nalwitabilo lwauno mutundu, kwipana bene kwi Yehoba Lesa, nekubatizwa lubatizhilo lwabwina Kilishitu mukumwesha kwipana kwabo kwakubula kuzhinauka kwi Lesa Mwine Wakila.

Maana Alumbuluka Oakebewa

8. Mamboka lubatizhilo lwabwina Kilishitu kyolwabujila lwakubatizhatu kibatizhe–batizhe?

8 Lubatizhilo lwabwina Kilishitu kechi lwakubatizhatu uji yense amba kikulu kubatizhane. Yesu wakambizhe baana banji babwanga amba: ‘Yainga na kwibasambisha ba mu mikoka yonse ya bantu baluke ke baana ba bwanga, ne kwibabatiza mu jizhina ja Tata ne ja Mwana ne ja Mupashi Wazhila: ne kwibafunjisha balamenga byonse byo nemukambizhe.’ (Mateo 28:19, 20) Saka bakyangye kubatizwa, bantu bafwainwa ‘kufunjishiwa kulama byonse Yesu byoakambizhe baana banji babwanga’. Onkao mambo, lubatizhilo lwakukanjikizha boba babula lwitabilo lwa maana alumbuluka a Byambo bya Lesa kelwatutu kabiji lwayatu mungi namukambizho wa Yesu yeapele baana banji babwanga bakine.—Bahebelu 11:6.

9. Kubatizwa “mu jizhina ja Tata” kulumbululaka?

9 Kubatizwa “mu jizhina ja Tata” kulumbululaka? Kulumbulula’mba awo muntu ubena kubatizwa wayuka kifulo nelūsa lwa Shetu wamwiulu. Pano uyuka kuba’mba Yehoba Lesa ye Mulenga wetu, “Mwine Wakila wa panopantanda ponse,” Nkambo wabilengwa byonse.—Masalamo 83:18; Isaya 40:28; Byubilo 4:24.

10. Kubatizwa ‘mu jizhina ja Mwana’ kulumbululaka?

10 Kubatizwa ‘mu jizhina ja Mwana’ kulumbulula kuyuka kifulo nelūsa lwa Yesu amba ye Mwana Lesa yenkawa umo. (1 Yoano 4:9) Aba bapita kuya nakubatizwa baswa’mba Yesu yeiye Lesa ‘moakuujila bavula.’ (Mateo 20:28; 1 Timoti 2:5, 6) Kabiji aba babena kubatizwa bafwainwa kuyuka “[kifulo kikatampe, NW]” Lesa kyoatumbijikapo Mwananji.—Filipai 2:8-11; Lumwekesho 19:16.

11. Kubatizwa mu jizhina ja ‘mupashi wazhila’ kulumbululaka?

11 Nga kubatizwa ‘mu jizhina ja mupashi wazhila’ kulumbululaka? Kuno kulumbulula’mba muntu ubena kubatizwa wayuka kuba’mba mupashi wazhila yo ngovu ya Yehoba, ingijishiwa mumashinda apusana-pusana monka mwayila nkebelo yanji. (Ntendekelo 1:2; 2 Samwela 23:1, 2; 2 Petelo 1:21) Aba babena kubatizwa bayuka kuba’mba mupashi wazhila wibakwasha kumvwisha bintu “byazhika bya Lesa,” kutwajijila nakwingila mwingilo wakusapwila Bufumu, nekumwesha bipangwa byamupashi bya ‘butemwe, lusekelo, mutende, kukoka muchima, lusa buwame ne bukishinka.’—1 Kolinda 2:10; Ngalatiya 5:22, 23; Yoela 2:28, 29.

Buneme Bwakulapila Nekupimpuka

12. Lubatizhilo lwabwina Kilishitu lwakwatankana byepi nalulapilo?

12 Kufumyakotu Yesu wabujile bundengamambo, lubatizhilo kekimwesho kyoaitabizha Lesa kyakwatankana nalulapilo. Umvwe twalapila, tumvwa bingi bulanda pakintu kyotwauba nangwa kyotwakankalwa kuba. Bayudea bajingako mukitota-myaka kitanshi bakebelenga kutokesha Lesa pamuchima balapijile kubundengamambo bwabo bobakaine Kilishitu. (Byubilo 3:11-19) Bagentila bamo mu Kolinda balapijile kubulalelale, kupopwela bankishi, bwivi neku mambotu akwabo. Namambo alulapilo lwabo, ‘baovwewe’ mumashi a Yesu; ‘bazhijikilwe’ nangwa’mba bapatwilwe kwingila mwingilo wa Lesa; kabiji ‘bebabingishe’ mu jizhina ja Kilishitu nena mupashi wa Lesa. (1 Kolinda 6:9-11) Lulapilo kekintu kikebewa bingi pakuba’mba muntu ekale namuchima wawama ubula kumuzhachisha nekwikala wakasuluka ku mambo oalengele kwi Lesa.—1 Petelo 3:21.

13. Pamambo alubatizhilo, kupimpuka kuvwangamoka?

13 Saka tukyangye kubatizwa kwikala Bakamonyi bakwa Yehoba patanshi twafwainwa kupimpuka. Muntu mwine yewipimpula pakwifuukwila mwine amba pano alondelenga Kilishitu Yesu kwakubula kumukanjikizhane. Bantu bayewo mutundu bakana mashinda abo atama obaubanga kala nekusakisha kuba byaoloka kumeso a Lesa. Mu Binembelo, byambo bya Kihebelu nebya Kingiliki byamba pakupimpuka bilumbulula kwaluluka. Kino kyubilo kilumbulula kufuma mujishinda jatama nekwalulukila kwi Lesa. (1 Bamfumu 8:33, 34) Muntu wapimpuka umwesha “mingilo yafwainwa lulapilo.” (Byubilo 26:20) Kikebewa kusankilapo bupopweshi bwabubela, kulondela mikambizho ya Lesa nekumwingijila Yehoba aye yenka. (Mpitulukilo ya mu mizhilo 30:2, 8-10; 1 Samwela 7:3) Kupimpuka kwalulula ndangulukilo yetu, nkebelo, nebumuntu bwetu. (Ezikyo 18:31) Byo ‘twaluluka,’ byubilo bibula kutokesha Lesa pamuchima bipingizhiwapo nabumuntu bupya.—Byubilo 3:19; Efisesa 4:20-24; Kolose 3:5-14.

Kwipana Namuchima Yense Kokukebewa

14. Kwipana kwabaana babwanga bakwa Yesu kulumbululaka?

14 Lubatizhilo lwa baana babwanga bakwa Yesu lwafwainwa kubiwa saka bepana kala abo bene namuchima yense kwi Lesa. Kwipana kulumbulula kupatulwa kwingila mwingilo wazhila. Kino kyubilo kyanema bingi kyakuba twafwainwa kwamba kwi Yehoba mululombelo mfuukwilo yetu yakumwingijila aye yenka myaka nemyaka. (Mpitulukilo ya mu mizhilo 5:9) Kwipana kwetu kechi kwakwipana kumwingilo nangwa kumuntu ne, kekwakwipana kwi Yehoba aye mwine.

15. Mamboka babena kubatizwa obebizhiwa mumema?

15 Umvwe twipana atwe bene kwi Lesa kupichila mwi Kilishitu, tumwesha kusaka kwetu kwakwingijisha bwikalo bwetu mukuba kyaswa muchima wa Lesa byonka byokyanembwa mu Binembelo. Pakumwesha kuno kwipana, aba babena kubatizwa bebizhiwa mumema, byonka byabatizwe Yesu mu Mukola wa Yodano kumwesha kwipana kwanji kwi Lesa. (Mateo 3:13) Kekyalusekelo bingi pakumona kuba’mba pakyokya kyubilo kyanema, Yesu walombelenga.—Luka 3:21, 22.

16. Lusekelo lwetu lwafwainwa kumweshiwa byepi pakumona bantu babena kubatizwa?

16 Lubatizhilo lwa Yesu lwanemene bingi kabiji kyajinga kimye kyalusekelo. Byobiji nelubatizhilo lwabwina Kilishitu lelo jino. Inge twamona bantu kebamweshe kwipana kwabo kwi Lesa, twakonsha kumwesha lusekelo lwetu mukupopwela namushingi nekwibatakaika nalusekelo. Bino kechi twafwainwa kwitobwelanga, kujizha minsole, nebyubilotu bikwabone, mambo kino kimwesho kyalwitabilo kyazhila kabiji kikebewa mushingi. Lusekelo lwetu lwafwainwa kumweshiwa mujishinda jamushingi.

17, 18. Kika kikwasha kuyuka kana muntu wafwainwa kubatizwa nangwane?

17 Bakamonyi bakwa Yehoba kechi bakanjikizha muntu amba abatizwe byonka byuba boba basansa balukeke mema nangwa kukanjikizha bantu babula kuyuka Baibolo ne. Abo kechi babatizha bantu babula kuyuka bintu byakumupashine. Muntu saka akyangye kwikala musapwishi wabula kubatizwa wamambo awama, bakulumpe mukipwilo babwina Kilishitu bamona kuba’mba awo muntu wayuka mafunjisho atanshi a Baibolo, ubena kwialondela mubwikalo bwanji, nekukumbula’mba ee jipuzho jakuba’mba “Nanchi mubena kukeba kwikala Kamonyi wakwa Yehoba nyi?”

18 Javula umvwe bantu babena kusapwila kyakine mumwingilo wakusapwila Bufumu nekukeba’mba babatizwe, bakulumpe mukipwilo besamba nabo kukeba kuyuka’mba kine baitabila kabiji bepana kwi Yehoba nekulondela mizhilo ya Lesa ikebewa kumuntu kuba’mba abatizwe. (Byubilo 4:4; 18:8) Nkumbwilo yobakumbwilamo mepuzho amafunjisho a Baibolo akila pa 100 ikwasha bakulumpe mukipwilo kumona umvwe kyakine bano bantu babena kulondela mizhilo yamu Binembelo ikebewa kuba’mba babatizwe. Bamo bakankalwa kechi betabizhiwa kubatizwa lubatizhilo lwabwina Kilishitu ne.

Abya Paji Kibena Kwimukanyanyi?

19. Kwesakana nabyaamba Yoano 6:44, bañanyi bakekala banswanyi ne Yesu?

19 Bantu bavula bobakanjikizha kubatizwa kimye kimo bebabula’mba inge bafwa bakaya mwiulu. Pano bino, Yesu wabujile baana banji babwanga balondanga mungayo yanji amba: “Kafwako wakonsha kwiya kwi amiwa ne, poso abo Batata bantuma bamukoka.” (Yoano 6:44) Yehoba wakokela kwi Kilishitu bantu 144,000 bakekala banswanyi ne Yesu mu Bufumu bwa mwiulu. Onkao mambo, lubatizhilo lwakukanjikizha kechi lwaswishapotu nangwa umo kutwela mukyokya kifulo kyazhila mulunengezho lwa Lesa ne.—Loma 8:14-17; 2 Tesalonika 2:13; Lumwekesho 14:1.

20. Kika kyakonsha kukwasha bamo bakyangye kubatizwa?

20 Kikatakata kutendeka mukachi kamuma 1930, bantu bavula baji naluketekelo lwakupuluka “malwa akatampe” nekwikala panopantanda myaka nemyaka benunga kujibumba jakwa Yesu ja ‘mikooko ikwabo.’ (Lumwekesho 7:9, 14; Yoano 10:16) Lubatizhilo lwibafwainwa mambo baalulula bwikalo bwabo kulondela Byambo bya Lesa nekumutemwa na ‘muchima wabo yense, ne na mweo wabo yense, ne na bulume bwabo bonse.’ (Luka 10:25-28) Nangwa kyakuba bantu bamo bayuka kuba’mba Bakamonyi bakwa Yehoba ‘bapopwela Lesa na mupashi ne na bukune,’ abo kechi balondela kyakumwenako kyakwa Yesu nekumwesha pabantu butemwe bwabo bwakine nekwipana kwabo konse kwi Yehoba kupichila mukubatizwane. (Yoano 4:23, 24; Mpitulukilo ya mu mizhilo 4:24; Mako 1:9-11) Kukosako nakulomba milombelo yashinkamana pakino kyubilo kokwakonsha kwibatundaika nekwibakosesha kulondela Byambo bya Lesa, kwipana kwi Yehoba kwakubula kuzhinauka nekubatizwa.

21, 22. Kika kilengela bamo kubula kwipana nekubatizwa?

21 Bamo bachina kwipana nekubatizwa mambo akuba bachikamena mubya panopantanda nangwa babena kukebesha bunonshi kyakuba kechi bekalapo nakimye kyantaka kyakubilamo bintu byaku mupashine. (Mateo13:22; 1 Yoano 2:15-17) Byobakonsha kwikalapo balusekelo umvwe kyakuba bapimpula milanguluko yabo nebyobakeba kuba! Kufwenya kwipi ne Yehoba kwakonsha kwibanonkesha kumupashi, kwibakwasha kukepeshako bijikila, nekwibaletela mutende nelusekelo lufumatu mukuba kyaswa muchima wa Lesa.—Masalamo 16:11; 40:8; Byambo bya Mana 10:22; Filipai 4:6, 7.

22 Bamo bamba’mba bamutemwa Yehoba, bino kechi bepana nekubatizwane mambo balanguluka’mba kino kibalengela kubula kwikala namambo kwi Lesa. Pano bino, atweba bonsetu umo umo tukeambila mambo etu kwi Lesa. Uno mutembo waishile peatweba kimyetu kyotwaumvwine byambo bya Yehoba. (Ezikyo 33:7-9; Loma 14:12) Byobajinga bantu ‘basalululwa,’ bena Isalela basemekejilwe mumukoka wipana kwi Yehoba, onkao mambo bajinga namwingilo wakumwingijila mubukishinka monka mwayila namizhilo yanji. (Mpitulukilo ya mu mizhilo 7:6, 11) Lelo jino, kafwako nangwa umo usemwa saaji kalume wipana kwi Lesa ne, bino umvwe twatambwila mikambizho yalumbuluka yamu Binembelo, twafwainwa kwiyumvwina mulwitabilo.

23, 24. Ñanyi moyo bantu yebafwainwa kubula kwikala nanji wibabwezha panyuma kuchina kubatizwa?

23 Kuchina kuba’mba kechi bayuka byavulane kulengela bamo kubula kubatizwa. Pano bino, atweba bonse tuji nabyavula byakufunda mambo ‘bantu kechi bakonsha kuyuka kyauba Lesa kufuma ku ntendekelo kufika ne kumpelo ne.’ (Musapwishi 3:11) Akilangulukai ntungu mwina Etiopya. Byoajinga mwenyi, wayukilepo byambo bimo byamu Binembelo, pano kechi wayukishe byavula pamambo ankebelo ya Lesa ne. Panyuma yakuyuka lunengezho lwa Yehoba lwalupulukilo kupichila mukitapisho kyankuulo ya Yesu, uno ntungu bukiji-bukiji wabatizwe mumema.—Byubilo 8:26-38.

24 Bamo nabo bakankazhama kwipana kwi Lesa mambo akuba bachina kuba’mba kampe kechi bakakonsha kwikela mwayila kwipana kwabone. Nsongwakazhi umo wajizhina ja Monique wamyaka yakusemwa 17 waambile’mba: “Nawailewailenga kubatizwa mambo nachiinenga namba kechi nkekala mwayila kwipana kwamine.” Nangwa byonkabyo, umvwe twaketekela mwi Yehoba namuchima wetu yense, ‘uketolwela mashinda etu.’ Uketukwasha kutwajijila ‘kwenda mu bukine’ byotuji bakalume banji bepana.—Byambo bya Mana 3:5, 6; 3 Yoano 4.

25. Jipuzhoka jikebewa kwisambapo?

25 Namambo akuketekela mwi Yehoba namuchima yense nekumutemwisha, pamwaka pamwaka bavula batundaikwa kwipana nekubatizwa. Kyakine bakalume ba Lesa bonse bepana bakeba kwikala bakishinka kwiaye. Pano bino tubena kwikala mubimye byakatazha, kabiji tupita mumeseko apusana-pusana alwitabilo lwetu. (2 Timoti 3:1-5) Twafwainwa kuba byepi kuba’mba twikale mwayila kwipana kwetu kwi Yehoba? Tukesamba pakino mumutwe walondelapo.

[Tubyambo twa mushi]

a Yesu kechi wabatizwe amba amweshe lulapilo lwamambone, mambo kechi wajinga ndengamambone. Lubatizhilo lwanji lwamwesheshe kwipana kwanji kwakuba kyaswa muchima wa Shanji.—Bahebelu 7:26; 10:5-10.

Mukivulukanyi?

• Lubatizhilo lwabwina Kilishitu lubiwa byepi?

• Maana amutunduka akebewa pakuba’mba muntu abatizwe?

• Bintuka bikebewa pakuba’mba muntu abatizwe lubatizhilo lwa bena Kilishitu bakine?

• Mamboka bamo kyobachiina kubatizwa, bino bakonsha kukwashiwa byepi?

[Bipikichala pa peja 24]

Abya mwayuka byokyalumbulula kubatizwa ‘mu jizhina ja Tata ne ja Mwana ne ja mupashi wazhila nyi?

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu