Naa Bandu Mɛŋgɛlaa KƐSI YAULAŊ O INTANƐITIIYO WA
Bandu Mɛŋgɛlaa
NAA KƐSIAA LAYAUWA O INTANƐTIIYO CHOO
Kisiei
Ɔ, ɔ, Ɛ, ɛ, Ŋ, ŋ
  • Ɔ
  • ɔ
  • Ɛ
  • ɛ
  • Ŋ
  • ŋ
  • BAABUIYO
  • YAULAŊ A NYƆƆŊ
  • BƆŊAŊNDAŊ
  • w17 Bukuloo p. 15-20
  • Chɛl mi Kaala Numndo Tol Toolo Le

Viduei cho le fondaa hoo le.

Mal Haki, bahawɛi pɔmbɔ yɔŋnuŋ le num vidueiyo hoo solullo.

  • Chɛl mi Kaala Numndo Tol Toolo Le
  • Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2017
  • Suɛi Lebolii Pɔmbuɛi
  • Fonda Soo a Nyɛ Pilɔɔ Wo
  • KAALAA LE CHƐHOWA
  • KAALAA LE TONYA BAABUIYO
  • KAALAA LE PUAAPILIAA NAA
  • Vɛɛ Naŋ Hiau yɛ Lachi a Kaala Naŋ Nɔ le Opilɛ a o Cheleŋndo wo Kindioo Poŋ?
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2023
  • Kaalaa—Suliŋ Sɔvɛ Bɛndoo
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2017
  • Tosa mi Kaala Ŋ Nɔ le Chɛhowa a le Acheleŋnda wo Hindu
    Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2023
Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2017
w17 Bukuloo p. 15-20
Kilisiɔŋnda o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ cho yooŋgu kɛndɔɔ dimioo

Chɛl mi Kaala Numndo Tol Toolo Le

“Dɛnɛ wɔɔŋndo o wa niŋ bɔɔ. Le hei, mi kaala waŋnda nɔ le Mɛlɛka wo o tol toolo.”—MAATIU 24:​12.

CHONDOŊ: 38, 128

VƐƐ Ŋ CHO YƐ MULI?

  • Vɛɛ naŋ manda yɛ kaala naa le Chɛhowa o kala poŋ?

  • Vɛɛ naŋ hiau yɛ lachi a kaala yiŋgoloŋndo nɔɔ le tonya Baabuiyo?

  • Le yɛɛ i cho yɛ suɛi sɔvɛ le kaalaa nɔɔ le puaapiliaa naa?

1, 2. (a) A nɛɛ yaa okɔɔ diomnda Chiisu dimi o Maatiu 24:​12 niŋndo peeluŋ yɛ fɛŋ? (b) Vɛɛ yau Walta Wanaa Chiisuaa chɔm yɛ maa mi Kilisiɔŋaa tasiaa bɔɔbɔɔ manda kaala ndaa o kala poŋ? (Tofa fotueiyo o peeleŋ ndeŋ choo.)

TELEŊ Chiisu wa o lɛŋndeŋ choo wo, mbo tɛɛsiaa mɛɛ waŋnda ndaa looku ma bii bila maa “mɛɛlula chieeŋndo la fuuluu” yɛ. O sɔɔŋ muŋ tɛɛŋ, mbo dimi aa, “Mi kaala waŋnda nɔ le Mɛlɛka wo o tol toolo.” (Maatiu 24:​3, 12) Mi Chuuwa o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ dimi maa wanaa Mɛlɛkaa nda cho ni, kɛ ma chɛl mi kaala nda nɔ le Mɛlɛka wo o tual toolo.

2 Kɛ a koŋ kpede, Kilisiɔŋaa bɔɔbɔɔ o teleŋ koŋ niŋ waŋnuŋ teŋgeŋ. A wa yooŋgu kɛndɔɔ dimioo a dialuŋ fulaa maa “Kiliti, wana Mɛlɛka chua buŋgɛi maa o cho viomɔɔ le waŋnda piŋioo wo ni.” Nduyɛ a wa kaalaa chɔmndo le Mɛlɛka, le chaaŋaa ndaa laalaŋnda, a le wanaa ndaa sina wɔ bɛɛ tonyaa le wa. Mi Kilisiɔŋnda haa manda kaala ndaa le Mɛlɛka o kala poŋ. (Walta Wanaa Chiisuaa 2:​44-47; 5:​42) I cho suɛi kɔl tambɛi le dimioo maa, o Kilisiɔŋaa tasiaa kaŋ tɛɛŋ, apum mi kaala ndaa tual toolo. Vɛɛ naŋ looku yɛ hei sina?

3. Yɛɛ ndoo yɔŋnɔŋ yɛ mi kaala Kilisiɔŋnda apum tual toolo?

3 Mi Chiisu dimul Kilisiɔŋaa tasiaa wa ichali o Ɛfisɔɔ niŋnda aa, “Kaala nya aa nɔ o tasela ndɔɔ wo, la nɔ lɛ kaala koŋ o kɔl te.” (Sɔɔŋ Chɔɔmaŋndoŋ 2:​4) Naapum wanaa ndaa balu Kilisiɔŋaa Ɛfisiaŋnda wa, a ndaa landuŋ kɔl le yeemaŋ ndaŋ kinɛiya wa nda nyindɔɔ ni. (Ɛfisiaŋnda 2:​2, 3) Chiee nyɛ sɔlaa Ɛfisɔɔ wa ni. Wanaa wa loŋ nda, le kanioŋ nuuviaa a waŋnɔŋndo hɛnɛkɛ ndaa hau ba ni mbo hiau nyɛ o nyɛ. Wanaa bɔɔbɔɔ wa vɛlɛ Ɛfisɔɔ wa, a wa a yiŋnaŋ o kaa nɔɔlɛiyo niŋ nduyɛ ndaa nɔ lebɛɛ le sawala Mɛlɛkalaŋ te. Le yelelaŋ ndapilaa ndaa landuŋ kɔl ni, mbo hiau kaala kpeekpeiyo chɔmndo le Mɛlɛka a acheleŋnda.

4. (a) Vɛɛ kaalaa tollɛ niŋ toolo o hau niŋ? (b) Ɔɔ nɛila yaala naŋ manda kaala naa o kala poŋndo?

4 Nyɛ Chiisu dimi a kaalaa tolɔɔ toolo okɔɔ wo cho vɛlɛ hau peelɔŋndo. Kaala waŋnda nɔ hau le Mɛlɛka wo cho kɔlaŋ a tolɔɔ toolo. Tuupa ma muliŋ o Mɛlɛka lo le mbo soli bahawɛila chieeŋndo, waŋnda o miiliɔŋndaŋ niŋ cho muliŋndo o kɔɔnala waŋchieeya lo. Kaala ndaa cho hiouwɔɔ lachi a tolɔɔ toolo. Wanaa Chɛhowaa bɛɛ kaala ndaa nɔla mbo tol toolo mɛɛ i yɔŋnuŋ o kundaa Ɛfisɔɔ niŋ sindɛ yɛ. Lelaŋ, ŋ yaasiaŋndɔ nɛilaŋ la yaa la naŋ manda kaala naa o kala poŋndo, (1) kaalaa le Chɛhowa (2) kaalaa le tonya Baabuiyo, (3) kaalaa le puaapiliaa naa.

KAALAA LE CHƐHOWA

5. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kaala Mɛlɛka?

5 Nɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ hiou kaala? Mi Chiisu dimi aa, “‘Kaala Masanɔɔ o cho Mɛlɛka ŋ piɛiyo wo nyɛ kɛndɛ kɛndɛi. Kaala ndu a kɔl numndo kpou, nduyɛ ma wa yiyaŋndo a ndu okɔɔ teleŋ o teleŋ fee.’ Sawa tasoo o hiou laŋ kpede wo cho koŋ ni.” (Maatiu 22:​37, 38) Kaala naa le Mɛlɛka mala naa le sawala ndɔlaŋ diikɔŋndo, le biuwɔŋndo, nduyɛ le o wɔɔŋndo yɛleŋ tullo. (Nuawɔ Sam 97:​10.) Kɛ Setana nda chieeŋ ndɔɔ cho kindi kindiŋndo le naa dialloŋ diyɔɔ vɛlɛ a kaala naŋ nɔ le Mɛlɛka wo.

6. Yɛɛ yɔŋnuŋ yɛ te waŋnda mal pɛ kaala nda nɔ le Mɛlɛka wo?

6 Chieeŋndo nɔ yiyaŋ teŋgeŋndo a kaalaa okɔɔ. Wanaa bɔɔbɔɔ, a nɔ niŋ kaala le Mɛlɛka le, “mɛɛ le nda pila.” (Timoti Diiŋ Ndɔɔ 3:​2) “Yeemaŋ cho o wana chieeyɛi wɔɔŋnde hei niŋ ndoŋ, a nyɛm waŋnda cha ma luɛi lehɔl o muŋ ndoŋ, a nyɛ o nyɛ waŋnda kialu yoŋgaa a muŋ” nda handu kɔllo choo ni. (Chɔŋ Tasoo 2:​16) Mi Pɔɔl, wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo sila a nyɛ yɔŋnuŋndo okɔɔ te ŋ landuŋ pɛ kɔl le yeemɛi naapila ve kinɛi. Mbo dimi aa, “Te o wa yɛ pɛ, maa nyɛ wana chieeyɛi numnde i hɛnaŋ ndo maa ndu ŋ landuŋ kɔl le tosaa ni, mɛɛ a cho piɔmndo sɔla.” (Luomaŋnda 8:​6, 7) Wanaa handu kɔl ndaa kpou o nyɛsɔlaa nuuviaa a yeemɛi ndɛi lahiniei peeloo wa, o kɔl tambɛiyo niŋ nda mɛɛlu ni.—Kɔliŋtiaŋ Tasoo 6:​18; Timoti Tasoo 6:​9, 10.

7. Yiyaŋnda wɔɔŋ wɔɔŋnda kuɛɛ paaliaŋ yɛ hau Kilisiɔŋnda?

7 Wanaa bɔɔbɔɔ a laalaŋ maa Mɛlɛka cho le wa, wanaa kiisaŋnda, a wanaa dimi maa nyɔɔŋ a ba ndɔ ŋ hiŋ ni wa, ma kindiŋ le waŋnda tiuwo ba maa a nɔ ma kaala Mɛlɛka le, ɔɔ ma laalaŋ maa Mɛlɛka cho le. Ma tosa mi waŋnda che ndi maa diɔmndo ɔɔ wana sina dɛnɛ le wo nɔ laalaŋndo ni maa Wana Toosiaa cho. Le handɔɔ lechoo, wanaa bɔɔbɔɔ nɔ bɛɛleŋ le wanaa sinaa dɛnɛ bɛnduaa mbo hiau Wana Toosiaa. (Luomaŋnda 1:​25) Kilisiɔŋnɔɔ bɛɛ mi laalaŋnda waa naa la paaliaŋ ndu. Hei tosa mi chaŋyɛi nɛi naa Chɛhowaa tɛɛŋ i vi, nduyɛ mi kaala naŋ nɔ le ndu wo o tol toolo.—Hibuluiya 3:​12.

8. (a) Sɔɔŋ kuɛɛ tɛɛmbuu yɛ lepum wanaa Chɛhowaa kɔl? (b) Vɛɛ Sam 136 dɛɛniaa yɛ naa kɔllo?

8 Le mɛɛ naŋ cho o chieeŋ dɛnɛ wɔɔŋ Setanaa niŋ yɛ, sabulaŋ la cho tau la tosa miŋ tambu kɔl lepum ndaŋ. (Chɔŋ Tasoo 5:​19) Kɛ te ŋ chɛl pɛ mi kɔllo hiu naa tambei, tiindaŋ naa nɔla mbo yɔŋnuŋ pɔmbɔlɔsɔɔ, nduyɛ mi kaala naŋ nɔ le Mɛlɛka wo bɛɛ tol toolo. Le taamaseliiyo, mi bahawɛilaŋ la komal naa le mɛɛ naŋ cho niŋ yuuwaa yɛ, kɛndiaa lepɛŋndo, ɔɔ bahawɛi nyɛsɔlaa. Te koŋ te, miŋ tambu kɔl le mɛɛ naŋ nɔla lɛ nyɛ tosa tau maa paandu le yɛ. Miŋ tambu kɔl le mɛɛ nyɛ naŋ wa kɔl le sɔlaa o yoomoo niŋndo sɔlaŋ te yɛ. Nyɛ o nyɛ komal naa pɛ o yoomoo niŋ, fɛɛŋ fɛɛŋ bɛɛ ŋ yiyaŋ naa maa Chɛhowa mal naa le. Ŋ nɔ miŋ yiyaŋ a diomnda kɔl dɛɛniaalaŋ ndaŋ o Sam 136:​23 niŋ maa, boondii naŋ wa o kɔl tambɛiyo niŋndo, mi Chɛhowa “loonuŋ a naa. Kaala ndɔ cho le teleŋ o teleŋ ndo, cho le fɛɛŋ a fɛɛŋ.” Ŋ nɔ tiindaŋndo maa mi Chɛhowa ‘tuei piɛile naaleŋ’ nduyɛ mbo muli naa diom.—Sam 116:​1; 136:​24-26.

9. Yɛɛ ke yɛ Pɔɔl kpaayaa mi kaala ndɔɔ le Mɛlɛka lo o kala poŋ?

9 Mi Pɔɔl, wana Chiisu vem hɔlte ndɔ nduyɛ mbo wa buɛi Mɛlɛkaa wo, yiyaŋ yiŋgoloŋ mɛɛ Chɛhowa mala ndu yɛ. Nduyɛ, mi hei mala ndu mbo sim o kala poŋ. Mbo poonyiaa aa, “Masanɔɔ Mɛlɛka ndu mala ya ni. Siooŋii bii ya le. Nduyɛ, wana o wana nɔla ya nyɛ o nyɛ yɔŋ te.” (Hibuluiya 13:​6) Tiindaŋ Pɔɔl ndoo nɔ o Chɛhowa niŋndo mala ndu ni mbo biunuŋ simulta komal ndu o yoomoo niŋndaŋ. Te bahawɛila kala kalaŋ laa komal pɛ Pɔɔl, ndoo yɔŋyɔla tiindaŋ ndɔɔ o Chɛhowa niŋ te. Teleŋ o wa o chiɛi manyumndo niŋndo bɛɛ, mbo mala chaaŋaa nduaa Kilisiɔŋnda. Mbo poonyiaa yaula kɔl dɛɛniaalaŋ o kundalaŋ ndo. (Ɛfisiaŋnda 4:​1; Filipiaŋnda 1:​7; Filɛmɔŋ 1) Mi che bɛɛ Pɔɔl wa bahawɛilaŋ sɔlaa, kɛ mbo kɛsi kaala ndɔɔ le Chɛhowa o kala poŋ. Mbo tiindaŋ ‘Mɛlɛka o nyɔɔlu naa kɔltaŋ niŋ ndo. Ndu nyɔɔlu naa kɔltaŋ niŋ o dɛnɛ o dɛnɛ palaa niŋ ni.’ (Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 1:​3, 4) Vɛɛ naŋ tuallɛ taamasi Pɔɔllo kɔɔli?

Ndepilɛnɔɔ cho piɛileŋ

Chɔm kaalaa le Chɛhowa (Tofa pɛl 10)

10. Vɛɛ naŋ kɛsi yɛ kaala naŋ nɔ le Chɛhowa wo o kala poŋ?

10 Mi Pɔɔl tɛɛsiaa nɛiyo opilɛ o naŋ kɛsi kaala naa le Mɛlɛka o kala poŋndo. Mbo poonyiaa aa, “La wa Mɛlɛka piɛiyo teleŋ o teleŋ.” Okoŋ kɔɔli, mbo poonyiaa vɛlɛ aa, “La hiou lachi a Mɛlɛka piɛiyo le teleŋ o teleŋ.” (Tɛsaloniaŋ Tasoo 5:​17; Luomaŋnda 12:​12) Le yɛɛ piɛileŋ le sɔɔŋguu yɛ naa Mɛlɛka ikɛi kpɛɛluŋ? O piɛileŋ niŋ naŋ suukaŋ a Chɛhowa ni. Hei tosa ni miŋ nɔ chaŋyɛi kɛndɛi a ndu. (Sam 86:​3) Te ŋ dimul pɛ Finya naa o choo choo niŋ nyɛ cho naa o kɔllo niŋ dika wo, miŋ sɔɔŋguu ndu ikɛi kpɛɛluŋ. (Sam 65:​2) Nduyɛ, mi kaala naŋ nɔ le ndu wo hiou lachi te ŋ che pɛ mɛɛ o muli piɛile naaleŋ yɛ. Ŋ nɔ tiindaŋndo maa Chɛhowa cho o ‘bɛɛndiaŋ le teleŋ o teleŋ le wanaa nyuna ndu diom nda malaa.’ (Sam 145:​18) Tiindaŋ naŋ nɔ o Chɛhowa niŋndo cho naa mala miŋ biunuŋ bahawɛi kɛ kɛ cho naa komallo suŋ suŋ a o chilaŋ niŋ.

KAALAA LE TONYA BAABUIYO

11, 12. Vɛɛ naŋ chɔɔlu yɛ kaala naŋ nɔ le tonya Baabuiyo wo?

11 Naa Kilisiɔŋnda, ŋ kaala tonyaa. O Diom Mɛlɛkaa niŋ naŋ saaluŋ tonyaa ni. Mi Chiisu dimul Finya ndɔ aa, “Diom numndo, ndu cho tonyaa ni.” (Chɔŋ 17:​17) Le tonya Baabuiyo kaalaa, ŋ nɔ miŋ sina nyɛ cho o Baabuiyo niŋndo. (Kolosiaŋnda 1:​10) Kɛ o cho ko keŋ te. Tofawɔ nyɛ wana poonyiaa Sam 119 mala naa le sinaa nduyɛ miŋ tosa wo. (Nuawɔ Sam 119:​97-100.) Chɔŋ idii mi le del doŋ, ŋ nɔ miŋ wa yiyaŋndo yiŋgoloŋ o nyɛ naŋ nua o Baabuiyo niŋndo choo. Te ŋ wa pɛ yiyaŋndo a tɔnɔla naŋ cho sɔlaa le tonya Baabuiyo tolɔɔ kɔɔli o yoomula naalaŋ niŋndo, ŋ cho Baabuiyo chɔɔlu kaala tau.

12 Mi wana ŋchondoo dimi aa, “Diomnda numndaŋ la yeela bɔɔ. La yeela la hiou liaaŋ.” (Sam 119:​103) Yaula kɔɔna Mɛlɛkaa cho toosiaa le pɛɛkoo a Baabuiyo okɔɔ laŋ la cho ko maa nyɛdiaa yeelɛi bɛndu. Te ŋ wa pɛ nyɛdiaa naŋ hɛnaŋndo dioo, bɛɛŋ bɛɛŋ naŋ dia ndu ni le miŋ tuei ndu yeela. Lende koni naŋ nɔ ni miŋ chua teleŋ naa te ŋ wa pɛ pɛɛkoo. O hei niŋ, ŋ cho “diomnda tonyala bɛnda le dimioo laŋ” tueiyɔɔ yeela. Nduyɛ, i cho wa tɛtɛlɛ le loonɔŋndo nyɛ naŋ veelu diomndaŋ ndo, okoŋ miŋ soliŋ ndu kpeku le acheleŋnda malaa.—Ikilisiaatii 12:​10.

13. Yɛɛ ndoo mala yɛ Chɛluimaya le diomnda Mɛlɛkalaŋ kaalaa? Vɛɛ ndii piiliaŋ yɛ ndu?

13 Wana ndoo suaa le Mɛlɛka wo Chɛluimaya wa ni. Nduyɛ ndoo kaala diomnda Mɛlɛkalaŋ. Mbo dimi aa, “Mɛɛ diomnda numndaŋ la komal la, I mel laŋ lɛŋ te, mi chua laŋ a kɔl nuu kpou. Mi diomnda numndaŋ la chuu ya nyaaloo nduyɛ mi hini kɔl a laŋ tau tau, fondole, num Mɛlɛka Yaawɛɛ nɔ kpaayaa kpou wo, le num ya I cho ni.” (Chɛluimaya 15:​16) Mi Chɛluimaya yiyaŋ yiŋgoloŋ a diomnda sɔvɛla Mɛlɛkalaŋ okɔɔ, nduyɛ mbo kaala laŋ. Mbo naŋ kɔl le waa tofa lehɔl Chɛhowaa nduyɛ mbo yonda yooŋgu ndɔɔ. Te ŋ kaala pɛ tonya Baabuiyo, ŋ cho sina dikeŋnaŋ teŋgeŋ naŋ nɔ le waa Seiya le Chɛhowa, vɛlɛ a yooŋgu kɛndɛ leMasaa dimioo o palɛi mɛɛlɛi hei niŋndo.

Ndepilɛnɔɔ cho diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ nduyɛ mbo wa yiyaŋndo lechoo

Chɔm kaalaa le tonya Baabuiyo (Tofa pɛl 14)

14. Yɛɛ cheleŋ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le mi kaala naa le tonya Baabuiyo hiou lachi?

14 Yɛɛ cheleŋ mala yɛ naa le mi kaala naŋ nɔ le tonya Baabuiyo wo chɔɔlu yiŋgila? Ŋ nɔ miŋ wa hunɔɔ lɔɔlɔɔ o bɔŋaŋnda naalaŋ o lɔɔ bɛŋgu. Loŋ naŋ sɔla pɛɛkoo Chɛhowa o ba ni. Pɛɛku Baabui naŋ tosa o lɔɔ bɛŋgu sanaa o Bandu Mɛŋgɛlaa niŋndo cho nɛi kpeekpeiyo opilɛ ni le pɛɛku naŋ sɔla wo. Te ŋ yeema pɛ miŋ sɔla tɔnɔɔ tau o pɛɛkoo hoo niŋ, ŋ nɔ miŋ toosiaŋ fɛŋ nyɛkɛndɛi. Le taamaseliiyo, ŋ tofa bolii Baabui nda poonyiaa loŋ nde. Hau, wanaa bɔɔbɔɔ nɔla ma veelu diomndaŋ o Bandu Mɛŋgɛlaa niŋ o nyɛm mapuuloŋ choo ɔɔ ma hivi ndu naa cheleŋ, kanifuule, o cho o sɔɔŋ maŋgalaa bɔɔbɔɔ niŋ o jw.org a “JW Library app.” Nyɛm mapuuloŋ pum mala naa le bolle Baabuileŋ saalɔŋndo chɔ chɔ. Mɛɛ mɛɛ naŋ tuu pɛ le buŋgɛi kɛ kɛ fee pɛɛkoo, te ŋ veelu pɛ diomndaŋ o bolii Baabuiye niŋ nduyɛ miŋ yiyaŋ yiŋgoloŋ a ndi okɔɔ, kaala naa le tonya Baabuiyo cho hiouwɔɔ lachi.—Nuawɔ Sam 1:​2.

KAALAA LE PUAAPILIAA NAA

15, 16. (a) A mɛɛ Chɔŋ 13:​34, 35 dimi yɛ, sawa yɛɛ Chiisu dou yɛ naa? (b) Vɛɛ kaala naŋ nɔ le Mɛlɛka a Baabuiyo wo chiɛɛliaŋ yɛ a kaala naŋ nɔ le puaapiliaa naa wo?

15 O nyumma Chiisu sɔla piɔmndo waŋ choo, mbo dimul buɛiyaa nduaa aa, “I cho nya sawa sɛnɛi dou, ndu yɔnuŋ hoo ni maa, la kaaliaŋ vellaa velle. Mɛɛ ya I kaala nya yɛ, lende nya kaaliaŋ vellaa velle ni. Te la kaaliaŋ vellaa velle pɛ, o koŋ, wana o wana sina dɔɔ maa buɛiyaa niaa nya cho ni.”—Chɔŋ 13:​34, 35.

16 Puaapiliaa a ndepiliaa kaalaa chiɛɛliaŋ a Chɛhowa kaalaa. Te ŋ kaala Mɛlɛka le, ŋ nɔla miŋ kaala puaapiliaa naa le. Nduyɛ te ŋ kaala puaapiliaa naa le, ŋ nɔla miŋ kaala Mɛlɛka le. Mi Chɔŋ, wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo poonyiaa aa, “Te waŋndo kaala chaaŋ ndɔ wana laalaŋndo o o cho chɔɔ wo le, o nɔla mbo kaala Mɛlɛka o chi wɔ le wo le.” (Chɔŋ Tasoo 4:​20) Kaala naŋ nɔ le Chɛhowa wo vɛlɛ a kaala naŋ nɔ le Baabuiyo wo bɛɛ chiɛɛliaŋ. Le yɛɛ? Kanifuule, te ŋ kaala pɛ nyɛ naŋ pɛɛku o Baabuiyo niŋndo, ŋ cho diikɔŋ sawa dimiŋ leniŋ maa naŋ kaala Mɛlɛka a puaapiliaa naa wo.—Pitɛ Tasoo 1:​22; Chɔŋ Tasoo 4:​21.

Ndepilɛnɔɔ cho chiɛi ndepilɛnɔ yuuwo bɛɛndiaa

Chɔm kaalaa le puaapiliaa a ndepiliaa (Tofa pɛl 17)

17. Nɛila kuɛɛ naŋ chɔm yɛ kaalaa lepum?

17 Nuawɔ Tɛsaloniaŋ Tasoo 4:​9, 10. Nɛila kuɛɛ naŋ chɔm yɛ kaalaa lepum le wanaa cho o kunda naa niŋnda? Mi bɛndu yuuwo yeema malaa le kɔlaŋ o bɔŋaŋndaŋ o lɔɔ bɛŋgu vɛlɛ a miiŋgoo o bɛɛ. Mi wana pɔnɔ ndɔ vi wo yeema nyɛ tambu o chiɛi ndɔɔ niŋndo toosiaa. (Chemisi 1:​27) Puaapiliaa a ndepiliaa cho a kɔl tambɛiyo le nyɛpalaa cho nda choo wo wa, ɔɔ a nɔ bahawɛila cheleŋndaŋ nda yeema mala naa, a kɔl dɛɛniaa. (Pulɔwaa 12:​25; Kolosiaŋnda 4:​11) Nyɛ naŋ dimi wo a nyɛ naŋ tosa wo chɔm ni maa ŋ kaala “chaaŋaa naa wanaa laalaŋnda.”—Kaleesiaŋnda 6:​10.

18. Yɛɛ mala yɛ naa le sɛɛŋgiaŋndaŋ toosiaŋndo tɛɛŋ naa puaapiliaa naa?

18 Baabuiyo dimi maa o “palɛi mɛɛlɛi” chieeŋndo hoo niŋ, wanaa bɔɔbɔɔ nɔ niŋ kaayei vɛlɛ a hɔlteŋ. (Timoti Diiŋ Ndɔɔ 3:​1, 2) Naa Kilisiɔŋnda nɔ miŋ tosa wallo kekelee le mi kaala naa le Chɛhowa, Diom ndɔɔ, a naapila tɛɛŋ hiou lachi a hindɔɔ. Le mɛɛ naŋ cho wanaa lahakiaa yɛ, lepum mi kɛɛ sinapɛŋgoo luɛi naa puaapiliaa naa tɛɛŋ. Kɛ le mɛɛ naŋ kaaliaŋ vellaa velle yɛ, miŋ kindiŋ le sɛɛŋgiaŋndaŋ toosiaŋndo tɛɛŋ chɔ chɔ nduyɛ o nɛi kaalaa niŋ. (Ɛfisiaŋnda 4:​32; Kolosiaŋnda 3:​14) Fɛɛŋ bɛɛ ŋ chɛlnuŋ mi kaala naa tol toolo le! Kɛ, ŋ hiounuŋ lachi a kaala tuu kpɛiyo nɔɔ le Chɛhowa, Diom ndɔɔ, vɛlɛ le puaapiliaa naa.

TƐƐSIAA LE DIOMNDAŊ LAPUM

  • Te kaala naa le Mɛlɛka tol pɛ toolo, mi sɛmbɛ naa le tonyaa, a kaala naa le puaapiliaa nyulul. Hei yɔŋnuŋ te chieeŋ cho naa o balaa wo hiŋ naa pɛ hɔlla, nduyɛ miŋ chɛl mi sɔɔŋ cheleŋndoŋ simnuŋ nyɛ sɔvɛ bɛndu le naa mbo hiau chaŋyɛi nɛi a Mɛlɛka

    WOL le Sɔɔŋ Yaasiaa—Kisi (2010-2025)
    Chukku Ma Kinda
    Chuku Ma Kumbi
    • Kisiei
    • Share
    • Mɛɛ ŋ Yeema Yɛ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Sawalaŋ Le Tɛɛŋgei Soliŋndo Kpeku
    • Mɛɛ Naŋ Bii Yooŋgula Numndaŋ Yɛ
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Chuku Ma Kumbi
    Share