လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ်

နမ့မ့ၢ် မိပါန့ၣ် မၤစၢၤနဖိလၢ ကကတဲာ်ကတီၤပာ်စၢၤ တၢ်စံးဆၢတဖၣ်လၢ ကြၢးဒီးအဝဲသ့ၣ်သးနံၣ်. တဘျီတခီၣ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤန့ၣ် ပှၤမၤလိတၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ် ဒ်သိးဒီး တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ ဒီးလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးအဂ့ၢ်. ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် လံာ်အဆၢကအိၣ်ဝဲ တဆၢခံဆၢလၢ ဖိသၣ်တဖၣ်ဟ့ၣ်ဝဲ တၢ်စံးဆၢသ့. ဒီးဖဲနဖိယူာ်ထီၣ်စုအခါ တဘျီတခီၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤတကီးအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်လဲၣ်န့ၣ် နကဘၣ်ၡဲပၠးအဝဲသ့ၣ်. နမ့ၢ်ၡဲပၠးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်သိး အသးတဟးဂီၤ ညီညီဘၣ်. (၁ တံၤ ၆:၁၈) ပဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် ပကတဲာ်ကတီၤပာ်စၢၤ တၢ်စံးဆၢလၢ ကမၤလၤကပီၤ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်သ့. (ကတိၤ ၂၅:၁၁) တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပဟ့ၣ်ထီၣ်တၢ်စံးဆၢ ဘၣ်ဃး ပနီၢ်ကစၢ်တၢ်လဲၤခီဖျိ ဖုၣ်ဖုၣ်ဖိ, ဘၣ်ဆၣ် ပတဘၣ် တဲဘၣ်ဃး ပနီၢ်ကစၢ်အဂ့ၢ်အါတလၢဘၣ်. (ကတိၤ ၂၇:၂; ၂ ကရံၣ် ၁၀:၁၈) ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်န့ၣ် ဖဲပစံးဆၢတၢ်အခါ ပကဘၣ် သးစၢၢ်ဆၢဒိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ, အကလုၢ်ကထါ ဒီးအပှၤဂီၢ်မုၢ်ဟီ.—လီၣ် ၄:၁၁. တၢး၂၃.၀၄ ၂၄-၂၅ ¶၁၇-၁၈

တၢ်အဲၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကအိၣ်ပလီၢ်သး ဒီးပတမံသပ့ၤဘၣ်. (မး ၂၂:၃၇-၃၉) ခီဖျိလၢ ပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဃိ ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲန့ၣ် ပတၢ်အဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ. (၂ တံၤ ၁:၇, ၈) ပှၤလၢအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် တဒ်သိးဒီးပှၤဘၣ်နာ်က့ ပအဲၣ်အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး. ပကီးအဝဲသ့ၣ်လီတဲစိ ဒီးကွဲးန့ၢ် အဝဲသ့ၣ်လံာ်ပရၢ. ပမုၢ်လၢ်လၢ မုၢ်ကအိၣ်ဝဲတနံၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဆီတလဲသး ဒီးကမၤတၢ်လၢအဘၣ်. (ဃ့း ၁၈:၂၇, ၂၈) ပအဲၣ်ပှၤလၢပဃၢၤန့ၣ် အပၣ်ဃုာ်ဒီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါစ့ၢ်ကီး. အဃိ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ ခီဖျိပ “ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ ဒီးမၤမုာ်ထီၣ်လိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ.” (၁ သ့း ၅:၁၁) အဒိ ဖဲတၢ်ဒုးကဲထီၣ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပှၤသုးဖိတဖၣ် မၤစၢၤလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ. ဒီးပတပာ်လီၤသးလၢ ပကမၤဘၣ်ဒိ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါဘၣ် ဒီးပတမၤကၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. (၁ သ့း ၅:၁၃, ၁၅) တကးဒံးဘၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ် လၢပအဲၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤ ခီဖျိ ပပာ်ကဲအဝဲသ့ၣ်.—၁ သ့း ၅:၁၂. တၢး၂၃.၀၆ ၁၀ ¶၆; ၁၁ ¶၁၀-၁၁

ပမ့ၢ်ဆိမိၣ်ထံ တၢ်ပှ့ၤက့ၤအဂ့ၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ် ပတၢ်နာ်ကဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ်. တၢ်ပှ့ၤက့ၤန့ၣ် အကဲဝဲ တၢ်အုၣ်သးဂၢၢ်ကျၢၤတခါလၢ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤန့ၣ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်နီၢ်ကီၢ်. ဖဲပဆိမိၣ်ထံလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ကစၢ်ယွၤ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤ တၢ်ပှ့ၤက့ၤ ဒီးအသးအိၣ်တူၢ်ဆါသး လၢပဂီၢ်အခါ ပတၢ်နာ်ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤကမၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ကဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ်နီၢ်ကီၢ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ပှ့ၤက့ၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်တူၢ်ဆါသးထဲလဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်ဟ့ၣ်လီၤအဖိခွါလၢ အအဲၣ်ဝဲထဲတဂၤ ဒီးမၢအဟဲလီၤ အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ ဒ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အလၢအပှဲၤတဂၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူးအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအခါ အဘၣ်လဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲကိးမံၤဒဲး ဒ်သိးဒီးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ. တကးဒံးဘၣ် ပှၤမၤအၢမၤနးအီၤ ဒီးအဘၣ်တူၢ်ဆါသး တုၤလၢအသံ. ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်ပျဲဝဲလၢ အဖိခွါလၢအအဲၣ်ဝဲထဲတဂၤ ဘၣ်တူၢ်ဆါသး တုၤလၢအသံညါအဃိ အကဒုးအိၣ်မူပှၤ တစိၢ်တလီၢ်လီၤဒု တမ့ၢ်ဘၣ်. (ယိၤ ၃:၁၆; ၁ ပ့း ၁:၁၈, ၁၉) ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးလၢ ပကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ် လၢဟီၣ်ခိၣ်သီအပူၤအဃိ အဟ့ၣ်လီၤပှၤ အဖိခွါလၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်ကတၢၢ်. တၢး၂၃.၀၄ ၂၇ ¶၈-၉

ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သး မၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံဧါ. ပသ့ၣ်ညါလၢ အဘၣ်သးမၤဝဲ နီၢ်ကီၢ်. ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ လၢခါဆူညါန့ၣ် လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တဘျုးဘျီညါ. (ၡါ ၂၆:၁၉; လီၣ် ၂၀:၁၁-၁၃) ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်အၢၣ်လီၤတၢ်တမံၤမံၤန့ၣ် အမၤလၢပှဲၤဝဲထီဘိ. (ၡူ ၂၃:၁၄) အဃိ ပှၤလၢအသံတဖၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးမၤသမူထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ်သပှၢ်တၢၢ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. စီၤယိၤဘးတဲဝဲလၢ အမ့ၢ်သံနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးထံၣ်က့ၤအီၤ သပှၢ်တၢၢ်. (ဘး ၁၄:၁၄, ၁၅) ဒ်န့ၣ်အသိး ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤလၢ အသံသဒၣ်ကွံာ်အီၤ ခဲလၢာ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးထံၣ်က့ၤအဝဲသ့ၣ်. အဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးမၤသမူထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ်နီၢ်ကီၢ်. ဒီးဖဲအဝဲသ့ၣ် သမူထီၣ်က့ၤအခါ အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ကဂ့ၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကသးခု. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤသံလၢ အတမၤလိဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်ဘၣ်ဟီမီၤ. ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးမၤသမူထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ်ဧါ. ပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဲဝဲတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံကစၢ်အဃိ အဘၣ်သးမၤသမူထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး. (မၤတၢ် ၂၄:၁၅) ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးလၢအဝဲသ့ၣ် ကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကကဲထီၣ်အသကိး ဒီးကအိၣ်မူဘၣ်လီၤထူလီၤယိာ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ.—ယိၤ ၃:၁၆. တၢး၂၃.၀၄ ၉ ¶၅-၆

တၢ်မုၢ်လၢ်န့ၣ် ဒုးဆူၣ်ထီၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ သ့ဒ်လဲၣ်. အဒိ နမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ နကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ် လၢဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် ဖးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်စီဆှံပူၤ လၢအပာ်ဖျါထီၣ် ပၤရဒံစူးအဂ့ၢ် ဒီးဆိကမိၣ်ထံအီၤ. (ၡါ ၂၅:၈; ၃၂:၁၆-၁၈) ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်သီအပူၤန့ၣ် တၢ်ကမၤသးဒ်လဲၣ်. ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံ ပတၢ်မုၢ်လၢ် လၢဟီၣ်ခိၣ်သီအပူၤ ထီဘိန့ၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပတူၢ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပကထံၣ်အီၤ ဒ်အမ့ၢ် “တၢ်တစဲးဖိ ဒီးမ့ၢ်ဒၣ် တၢ်တစိၢ်တလီၢ်.” (၂ ကရံၣ် ၄:၁၇) ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်မုၢ်လၢ်အဃိ အမၤဆူၣ်ထီၣ် ပဂံၢ်ပဘါ ဒီးပတူၢ်တၢ်ကန့ၢ်. ဒီးအကဒုးဆူၣ်ထီၣ် ပဂံၢ်ပဘါအဂီၢ် အဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်မၤစၢၤဒီဒူၣ်လံ. အဃိ ပမ့ၢ်ဘၣ် မၤလၢပှဲၤမူဒါ လၢအကီအခဲမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပဘၣ်တူၢ် တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် တမံၤမံၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ဒ်သိးပကဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်သးခုအဂီၢ် ပဃ့ထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဆူၣ်ဆူၣ်, ဃုသ့ၣ်ညါ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ခီဖျိပမၤနီၢ်ကစၢ် တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံ ဒီးတူၢ်လိာ် တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ လၢပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အအိၣ်. တကးဒံးဘၣ် ပကဘၣ် ဆဲးဆိကမိၣ်ထံ ပတၢ်မုၢ်လၢ်အဂ့ၢ်ထီဘိ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ ပက “န့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါ ပှဲၤဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤခဲလၢာ်” ဒ်သိးပ “တူၢ်တၢ်ကိးမံၤဒဲးလၢ တၢ်ဝံသးစူၤ ဒီးတၢ်သးခုအပူၤ ကန့ၢ်အဂီၢ်.”—ကလီး ၁:၁၁. တၢး၂၃.၁၀ ၁၇ ¶၁၉-၂၀

ဖဲပဃ့ထုကဖၣ်အခါ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပစံးဘျုး ယဟိဝၤယွၤသ့န့ၣ် အိၣ်ဒီဒူၣ်. ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်လၢအဂ့ၤ ဒီးပသ့ၣ်ညါလၢ တၢ်ဟ့ၣ်လၢ အလၢအပှဲၤခဲလၢာ်န့ၣ် ဟဲလၢအအိၣ်အဃိ ပစံးဘျုးအီၤ. (ယၤ ၁:၁၇) အဒိ ပစံးဘျုး ယဟိဝၤယွၤ ခီဖျိလၢ အတ့လီၤန့ၢ်ပှၤ ဟီၣ်ခိၣ်ဖျၢၣ်လၢအဃံလၤ ဒီးအတၢ်ဘၣ်တ့လၢ အလီၤကမၢကမၣ်တဖၣ်. တကးဒံးဘၣ် ပစံးဘျုး ယဟိဝၤယွၤလၢ အဟ့ၣ်ပှၤသးသမူ, ပဟံၣ်ဖိဃီဖိ, ပသကိး ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ခါဆူညါ. ဒီးခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကဲဘၣ်အသကိးအဃိ ပစံးဘျုးအီၤဒိၣ်မး. ပကစံးဘျုး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကဘၣ်ကျဲးစၢး ဆိမိၣ်ထံတၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပကစံးဘျုးအီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. ပမ့ၢ်ကွၢ် ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပှၤအါတက့ၢ်န့ၣ် တသ့ၣ်ညါစံးဘျုးက့ၤတၢ်ဘၣ်. ပှၤအါတက့ၢ်န့ၣ် ဆိမိၣ်ထဲတၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်သးန့ၢ်ဝဲ. မ့မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤ တၢ်စံးဘျုးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တဆိမိၣ်ဝဲဘၣ်. ပတၢ်ဆိမိၣ် မ့ၢ်လီၤဂာ်ဒ်သိးဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် ပတၢ်ဃ့ထုကဖၣ် ကအိၣ်ထဲ ပဃ့တၢ်လဲလဲလီၤ. အဃိ ဒ်သိးပတၢ်ဃ့ထုကဖၣ် တကဲထီၣ်ဒ်န့ၣ်တဂ့ၤအဂီၢ် ပကဘၣ်ဆဲး မၤအါထီၣ် ပတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် ဒီးစံးဘျုး ယဟိဝၤယွၤလၢ တၢ်လၢအမၤန့ၢ်ပှၤ.—လူၤ ၆:၄၅. တၢး၂၃.၀၅ ၄ ¶၈-၉

ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အမ့ၢ်ပါလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ အဃိ အတဘၣ်သးလၢ ပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဘၣ်. (ၡါ ၆၃:၉) ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိးပတထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢအလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး ထံကျိ ဒီးမ့ၣ်အူတဂ့ၤအဂီၢ် အတဒီသဒၢန့ၢ်ပှၤ ခဲလၢာ်ဘၣ်. (ၡါ ၄၃:၂) သနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤပှၤလၢ ပ “လဲၤခီဂာ်” တၢ်ကီတၢ်ခဲ ကန့ၢ်အဂီၢ် အကမၤစၢၤပှၤ. ဒီးဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ သနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိး ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအီၤ ကဆဲးဂၢၢ်ကျၢၤဝဲထီဘိ. တကးဒံးဘၣ် ဒ်သိးပလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲကန့ၢ်အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ ကဟ့ၣ်ပှၤအသးစီဆှံ ဒီးအတၢ်စိတၢ်ကမီၤစ့ၢ်ကီး. (လူၤ ၁၁:၁၃; ဖံလံး ၄:၁၃) အဃိ ဒ်သိးပလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲကန့ၢ် ဒီးပကဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် ပနာ်သ့သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်လၢပလိၣ်ဘၣ်ထီဘိ. ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ပကနာ်န့ၢ်အီၤ. (ဧ့ၤ ၁၁:၆) တဘျီတခီၣ် ပကတူၢ်ဘၣ်လၢ ပလဲၤခီဖျိ ပတၢ်ကီတၢ်ခဲတန့ၢ်ဘၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကဆိကမိၣ်လၢ မ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤဧါ. ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံအၢၣ်လီၤပှၤလၢ ခီဖျိကစၢ်ယွၤ အတၢ်စိတၢ်ကမီၤအဃိ ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢအလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး တၢ်ဒူၣ်သနာ်က့ပ “ဖုကပာ်” အီၤသ့. (စံး ၁၈:၂၉) အဃိ ပတဘၣ်သးဒ့ဒီ နီတစဲးဘၣ်. ဒီးပကဘၣ်ဆဲးဃ့ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ အကစံးဆၢ ပတၢ်ထုကဖၣ်.—ယၤ ၁:၆, ၇. တၢး၂၃.၁၁ ၂၂ ¶၈-၉

လံာ်စီဆှံ တဲဖျါထီၣ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အဲၣ်အမ့ၢ်အတီအဂ့ၢ်အံၤ ဖးဘၣ်ညါ. တၢ်ကတိၤအံၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤဒီမိၢ်ဝၤတဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်လၢ အဂၢၢ်ကျၢၤထီဘိသ့. ဒ်သိးပှၤဒီမိၢ်ဝၤခံဂၤ အတၢ်အဲၣ် တလီၤစၢ်တဂ့ၤအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ကျဲးစၢး မၤဂၢၢ်ကျၢၤ အတၢ်အဲၣ်ထီဘိ. အဒိ ဒ်သိးမ့ၣ်အူပူၣ် ကဆဲးကဲၤထီဘိအဂီၢ် ပှၤကဘၣ်ဖၢနုာ် သ့ၣ်မုၣ်ခံ မၢ်မၢ်လီၤ. ဒီးပှၤမ့ၢ်တဖၢနုာ် သ့ၣ်မုၣ်ခံလၢ မ့ၣ်အူပူၤ နီတဂၤဘၣ်န့ၣ် မ့ၣ်အူကလီၤပံာ်ကွံာ်ဝဲ. အဃိ ဒ်သိးပှၤဒီမိၢ်ဝၤခံဂၤ အတၢ်အဲၣ်လိာ်သး ကဂၢၢ်ကျၢၤထီဘိအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ် အတၢ်ရ့လိာ်သး. ဘၣ်ဆၣ် တဘျီတခီၣ် ဖဲပှၤဒီမိၢ်ဝၤခံဂၤ ထံၣ်ဘၣ်ဒီး ကျိၣ်စ့တၢ်ကီတၢ်ခဲ, တၢ်ဆိးက့မံနီၤ ဒီးဘၣ်ကွၢ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ် အဖိအခါ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အဲၣ်လိာ်သးန့ၣ် လီၤစၢ်ဝဲသ့. ဒ်သိး “ယဟိဝၤယွၤ အမ့ၣ်အူလၣ်” ကဆဲးကဲၤထီဘိအဂီၢ် ပှၤဒီမိၢ်ဝၤခံဂၤလၢာ် ကဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ် အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ. တၢး၂၃.၀၅ ၂၀-၂၁ ¶၁-၃

ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးဒူအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤ မနုၤလဲၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပမိပပါ ကဆီၣ်ထွဲပှၤလၢ ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးဒူ. ဒီးပမိပပါ မ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်သးဒူသနာ်က့ အဟ့ၣ်လီၤပှၤ အတၢ်သးဒူ တသ့ဘၣ်. ပမၤအိၣ်ထီၣ် ပတၢ်သးဒူန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး ပဘၣ်မၤလိ တၢ်အသီတခါ. ဒ်သိးပမၤကဘၣ်အဂီၢ် ဖဲသရၣ်သိၣ်လိတၢ်အခါ ပကဘၣ်ကွၢ် တၢ်လၢသရၣ်မၤဝဲတဖၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးမၤပိာ်အခံ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးဒူအဂီၢ် ပကဘၣ်ကွၢ်လိ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သးဒူ ဒီးမၤပိာ်အဝဲသ့ၣ်အခံ. ဒ်စီၤဒၤနံးယ့လးအသိး ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါ ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါဂ့ၤဂ့ၤ. ပကဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ခီဖျိပဃ့ထုကဖၣ် ဒီးတဲဖျါထီၣ် ပတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ထီဘိ. ဒီးပကဘၣ်သန့ၤသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ အကမၤစၢၤပှၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်အံၤန့ၣ် ဖဲပထံၣ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်သးလၢ အမၤကွၢ် ပတၢ်နာ်အခါ ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးဒူ. ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်သးဒူန့ၣ် ပှၤဂၤကပာ်ကဲအီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် အတၢ်သးဒူန့ၣ် ကထုးန့ၢ် ပှၤလၢ အသးဘျၢတဖၣ်အသး ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်သး ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်. အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်သးဒူန့ၣ် ပန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးအါမး. တၢး၂၃.၀၈ ၂ ¶၂; ၄ ¶၈-၉

ကြံးကျိာ် တၢ်ကတိၤ “ဃုသ့ၣ်ညါအီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး” န့ၣ်အဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီး ပှၤမၤကွၢ်ထူဒီးစ့. အဃိ တၢ်လၢပနၢ်ဟူ ဒီးပဖးဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် အဘၣ်ဧါ တဘၣ်ဧါန့ၣ် ပကဘၣ် ဃုသ့ၣ်ညါအီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. ဒီးခီဖျိလၢ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် ဘူးထီၣ်မၣ်ဘူးထီၣ်အဃိ ပကဘၣ် ဃုသ့ၣ်ညါတၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး အါန့ၢ်လၢညါဒံး. ပတဘၣ်နာ် တၢ်လၢပှၤတဲဝဲ ကိးမံၤဒဲးဘၣ်. ပကဘၣ် ဆိမိၣ်ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ် ဒီးတၢ်လၢပဖး ဒီးပနၢ်ဟူဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်ထိၣ်သတြီၤအီၤဒီး လံာ်စီဆှံ ဒီးတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကရၢကရိတဲဝဲ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပတနာ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအကမၣ်လၢ အဟဲလၢ တၢ်နါတဖၣ်အအိၣ်ဘၣ်. (ကတိၤ ၁၄:၁၅; ၁ တံၤ ၄:၁) ပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်န့ၣ် ကပူၤဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ်. သနာ်က့ ခဲမုၢ်ဆ့ၣ် တၢ်ကမၤသးဒီး ပဝဲတဂၤဘၣ်တဂၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါဘၣ်. (ယၤ ၄:၁၄) ဒီးပမ့ၢ်အိၣ်မူဘၣ်တုၤလၢ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပမ့ၢ်သံဆိမ့ၢ်ဂ့ၤ ပသ့ၣ်ညါလၢ ပမ့ၢ်သးတီထီဘိန့ၣ် ပကန့ၢ်ဘၣ် ခိၣ်ဖးလၢအမ့ၢ် တၢ်မူအထူအယိာ်. အဃိ ပကဘၣ်ပာ်လီၤသးလၢ ပကဆိမိၣ်ထံ ပတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ခါဆူညါ ဒီးပကအိၣ်ကတီၤသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အမုၢ်နံၤအဂီၢ်ထီဘိ. တၢး၂၃.၀၆ ၁၃ ¶၁၅-၁၆

ဝံအတၢ်စံးပာ် လၢလံာ်စီဆှံအပူၤတနီၤ ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါဘၣ်. ဒီးတၢ်လၢ ဝံဒၤနံးယ့လးကွဲးဝဲန့ၣ် အတသ့ၣ်ညါဝဲ အခီပညီ ခဲလၢာ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်. (ဒၤ ၁၂:၈, ၉) သနာ်က့ ပသ့ၣ်ညါလၢ ဝံအတၢ်စံးပာ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ် သပှၢ်ကတၢၢ်. တကးဒံးဘၣ် ပနာ်လၢ ဒ်ယဟိဝၤယွၤ မၤဝဲလၢအပူၤကွံာ်အသိး အဆၢကတီၢ်မ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကဒုးသ့ၣ်ညါပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်လၢပကြၢးသ့ၣ်ညါတဖၣ်. တယံာ်လၢၤဘၣ် ပှၤကတဲဝဲလၢ “တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် ဒီးတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအိၣ်လံ.” (၁ သ့း ၅:၃) ဝံၤဒီး ဟီၣ်ခိၣ်ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ် ကထီဒါက့ၤ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါကမၣ်တဖၣ် ဒီးကမၤဟးဂီၤကွံာ် အဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ်. (လီၣ် ၁၇:၁၆, ၁၇) ဝံၤဘျီ အဝဲသ့ၣ် ကထီဒါဝဲ ယဟိဝၤယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်. (ဃ့း ၃၈:၁၈, ၁၉) ဖဲတၢ်ကဲထီၣ်သး ဒ်အံၤအခါ တၢ်ဒုးလၢအလီၢ်ခံကတၢၢ် လၢအမ့ၢ် အၢ်မက့းဒိၣ်န့ၣ် ကစးထီၣ်အသး. (လီၣ် ၁၆:၁၄, ၁၆) ပသ့ၣ်ညါသပှၢ်တၢၢ်လၢ တယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကကဲထီၣ်အသး. အဃိ တချုးဖဲ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကဲထီၣ်သးဒံးဘၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပစံးဘျုးစံးဖှိၣ် ယဟိဝၤယွၤ ခီဖျိပဃုသ့ၣ်ညါ ဝံအတၢ်စံးပာ် လၢအအိၣ်လၢ လံာ်စီဆှံပူၤ ဒီးမၤစၢၤစ့ၢ်ကီးပှၤဂၤ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကဃုသ့ၣ်ညါဝဲ ဝံအတၢ်စံးပာ်. တၢး၂၃.၀၈ ၁၃ ¶၁၉-၂၀

ဖဲတၢ်မၢဖိပီလူး တဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး တၢ်နာ်, တၢ်မုၢ်လၢ် ဒီးတၢ်အဲၣ်အခါ အတဲဝဲလၢ “တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ မ့ၢ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်.” (၁ ကရံၣ် ၁၃:၁၃) ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤပီလူး တဲဝဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. ခါဆူညါ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ ဘၣ်ဃးဒီး ဟီၣ်ခိၣ်သီန့ၣ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်အဃိ ပတလိၣ်ဘၣ် တၢ်နာ် ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပကဘၣ်အဲၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပှၤဂၤထီဘိအဃိ ပကလိၣ်ဘၣ်တၢ်အဲၣ်ဒံး. တကးဒံးဘၣ် ပတၢ်အဲၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပှၤဂၤန့ၣ် ကဆဲးဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်ဝဲ လီၤထူလီၤယိာ်. ပမ့ၢ်အဲၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါန့ၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပကဲခရံာ်ဖိနီၢ်ကီၢ်. ယ့ၣ်ၡူး တဲဘၣ်အတၢ်မၢဖိတဖၣ်လၢ “သုမ့ၢ် အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ် သုသးကဒဲကဒဲန့ၣ် ပှၤခဲလၢာ် ကသ့ၣ်ညါလၢ သုမ့ၢ် ယပျဲၢ်ယဘီၣ်တဖၣ်လီၤ.” (ယိၤ ၁၃:၃၅) တကးဒံးဘၣ် ပမ့ၢ်အဲၣ်လိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိး. စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ တၢ်အဲၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ “တၢ်စၢဃာ်လၢ အဒုးအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးတၢ် လၢလၢပှဲၤပှဲၤ.” (ကလီး ၃:၁၄) တၢ်မၢဖိယိၤဟၣ် ကွဲးန့ၢ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ “ပှၤလၢအအဲၣ် ကစၢ်ယွၤန့ၣ် ကဘၣ်အဲၣ်စ့ၢ်ကီး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်.” (၁ ယိၤ ၄:၂၁) အဃိ ပမ့ၢ်အဲၣ်လိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤန့ၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်ကစၢ်ယွၤ. တၢး၂၃.၁၁ ၈ ¶၁, ၃

လံာ်စီဆှံ ထိၣ်သတြီၤဝဲ ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်မူ ဒ်သိးဒီး တၢ်ဃ့ၢ်ပြၢ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဃ့ၢ်ပြၢတၢ် မ့ၢ်တုၤလၢ တၢ်မၤနၢၤဖီတၢၣ်န့ၣ် အကန့ၢ်ဘၣ်ခိၣ်ဖး လၢအမ့ၢ်တၢ်မူထူယိာ်. (၂ တံၤ ၄:၇, ၈) ခီဖျိလၢ ပတၢ်ဃ့ၢ်ပြၢအံၤ ဘူးကတုၤလၢ တၢ်မၤနၢၤဖီတၢၣ်လံအဃိ ပကဘၣ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါ ဒီးဆဲးဃ့ၢ်သပှၢ်ပှၢ်. ဒီးဒ်သိး ပကဃ့ၢ်ပြၢတၢ် တုၤလၢအကတၢၢ်အဂီၢ် တၢ်မၢဖိပီလူး ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဒ်အံၤ. အတဲဘၣ်ပှၤလၢ “မ်ပကွံာ်လီၤကွံာ် ကယဲၢ်တၢ်ထုးဃၢပှၤ . . . , ဒီးမ်ပဃ့ၢ်တၢ်ဃ့ၢ်ပြၢလၢ အအိၣ်ပာ်လီၤအသးလၢ ပမဲာ်ညါ.” ဖဲစီၤပီလူး တဲဝဲဒ်န့ၣ်အခါ မ့ၢ်အအဲၣ်ဒိး တဲဝဲလၢ ခရံာ်ဖိတဂၤ တဘၣ်ဝံတၢ်ယိးတၢ် နီတမံၤဘၣ်ဧါ. တအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် အအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ တၢ်ဝံတၢ်ယိးလၢ ပတလိၣ်ဘၣ်ဘၣ်န့ၣ် ပကဘၣ် ကွံာ်လီၤကွံာ်ခဲလၢာ်. တၢ်ဝံတၢ်ယိးလၢ ပတလိၣ်ဘၣ်ဘၣ်န့ၣ် မၤကဘှၢလီၤပှၤ ဒီးမၤလီၤဘှံးပှၤသ့. အဃိ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဒီးဆဲးဃ့ၢ်ပြၢတၢ် ကန့ၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ် ဆိမိၣ်လီၤက့ၤပသးလၢ မ့ၢ်ပဝံ တၢ်ဝံတၢ်ယိးလၢ ပတလိၣ်ဘၣ်ဘၣ်ဧါ ဒီးပမ့ၢ်ဝံအီၤန့ၣ် ပကဘၣ် ကွံာ်လီၤကွံာ်အီၤ တဘျီဃီ. သနာ်က့ မ့မ့ၢ် တၢ်ဝံတၢ်ယိးလၢ ပကဘၣ် ဝံအီၤန့ၣ် ပတဘၣ် ကွံာ်လီၤကွံာ်အီၤဘၣ်. ပမ့ၢ်ကွံာ်လီၤကွံာ် တၢ်လၢပဘၣ်ဝံအီၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပတဃ့ၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်ဃ့ၢ်ပြၢအပူၤလၢၤဘၣ်.—၂ တံၤ ၂:၅. တၢး၂၃.၀၈ ၂၆ ¶၁-၂

ပအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်အကြၢးအဘၣ်န့ၣ် မၤစၢၤပှၤလၢ ပကပာ်ကဲပှၤဂၤ အတၢ်ထံၣ်. အဒိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တနီၤန့ၣ် မၤဃံမၤလၤထီၣ်သး မုာ်မး ဒီးအဂၤတနီၤန့ၣ် တမၤဝဲဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတနီၤန့ၣ် ထံၣ်ဝဲလၢ တၢ်အီသံးဖဲအကြၢးန့ၣ် တဘၣ်နီမံၤဘၣ် ဘၣ်ဆၣ် အဂၤတနီၤန့ၣ် ပာ်လီၤသးလၢ တအီသံးနီတစဲးဘၣ်. ပဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် ပဘၣ်သးအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ဘၣ်ဆၣ် ပဝဲတဂၤဘၣ်တဂၤန့ၣ် ပကွၢ်ထွဲလီၤ ပနီၢ်ကစၢ် တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ တဒ်သိးလိာ်သးဘၣ်. ပမ့ၢ်ဆိမိၣ်လၢ ပတၢ်ဃုထၢ ဂ့ၤန့ၢ်ဒံးပှၤဂၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကကျဲးစၢးမၤဒ်သိး ပှၤဂၤကဃုထၢတၢ် ဒ်သိးဒီးပှၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ကကဲထီၣ် တၢ်လီၤဃံၢ်လၢပှၤဂၤအဂီၢ် ဒီးပကဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်လီၤမုၢ်လီၤဖး. (၁ ကရံၣ် ၈:၉; ၁၀:၂၃, ၂၄) ပကကူတၢ်ကၤတၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တပာ်လီၤ တၢ်သိၣ်တၢ်သီ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် အဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ပကမၤထွဲအီၤ. ပကဘၣ် ကူတၢ်ကၤတၢ်လၢ အကြၢးအဘၣ်လၢ ကမၤလၤကပီၤ ကစၢ်ယွၤ, ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်အကြၢးအဘၣ်, အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးကဲ “ပှၤလၢ အဆိကမိၣ်ထံတၢ်သ့ဂ့ၤဂ့ၤ.” (၁ တံၤ ၂:၉, ၁၀) ပတဘၣ်ကူကၤတၢ် တုၤလၢ ပှၤဂၤသးစၢၢ်ဆၢထဲပှၤဘၣ်. လံာ်စီဆှံတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ် မၤစၢၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တပာ်လီၤ အနီၢ်ကစၢ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒ်သိးဒီး ပှၤကဘၣ်ကူကၤတၢ်ဒ်လဲၣ် ဒီးကဘၣ်ပာ်ခိၣ်ဆူၣ် ဒ်လဲၣ်န့ၣ်ဘၣ်. တၢး၂၃.၀၇ ၂၃-၂၄ ¶၁၃-၁၄

ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲတၢ်အဒိ ဒ်သိးကသိၣ်လိပှၤလၢ ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးခုနီၢ်ကီၢ်အဂီၢ်. ပှၤလၢ အတူၢ်လိာ် “ပိာ်မုၣ်လၢ အသးတဆးဘၣ်” အတၢ်ကွဲမုာ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် သးစၢၢ်ဆၢထဲ တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ ဒီးတၢ်မၤမုာ်သး တစိၢ်တလီၢ်. နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် “လီၤဘျၢလၢ တၢ်သွၣ်ခိၣ် အပူၤလံ.” (ကတိၤ ၉:၁၃, ၁၇, ၁၈) မ့မ့ၢ် ပှၤလၢအတူၢ်လိာ် ပိာ်မုၣ်လၢ အအိၣ်ဒီး “တၢ်ကူၣ်သ့နီၢ်ကီၢ်” အတၢ်ကွဲမုာ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤလၢအဂ့ၤ အဃိ အဝဲသ့ၣ် ကသးခုနီၢ်ကီၢ်. (ကတိၤ ၉:၁) ပမၤလိဘၣ်လၢ ပကဘၣ်ကျဲးစၢး အဲၣ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဝဲ ဒီးသးဟ့တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤသးဟ့ဝဲ. (စံး ၉၇:၁၀) တကးဒံးဘၣ် ပကမၤစၢၤဘၣ် ပှၤအဂၤလၢ ကသ့ၣ်ညါထီၣ် “တၢ်ကူၣ်သ့နီၢ်ကီၢ်” အဃိ ပကသးခု. ဒီးပကလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး ကုၢ်လၢအ “ကလဲၤလၢ တၢ်လီၢ်လၢအထီၣ်ထီတဖၣ် လၢဝ့ၢ်ပူၤ ဒီးတဲစိဝဲလၢ ‘ပှၤလၢ အတၢ်လဲၤခီဖျိစှၤသ့ၣ်ဧၢ, ဟဲနုာ်ဖဲအံၤမီၤ.’” အဃိ ပှၤကိးဂၤဒဲးလၢ အတူၢ်လိာ်တၢ်ကွဲမုာ် ဒီးဆဲး “လဲၤလိၤလိၤလၢ တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် အကျဲ” န့ၣ်အဝဲသ့ၣ် ကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သးခု ဒီးလၢခါဆူညါန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်က “ဆဲးမူ” လီၤထူလီၤယိာ်.—ကတိၤ ၉:၃, ၄, ၆. တၢး၂၃.၀၆ ၂၄ ¶၁၇-၁၈

ပှၤလၢနတၢ်မၤလီၢ် မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢနထီၣ်ကၠိဒီးအီၤ မ့ၢ်သံကွၢ်နၤ ဘၣ်ဃးဒီး နတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်န့ၣ် နတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်. နသးကနိးဧါ. ပဝဲအါတက့ၢ်န့ၣ် ပသးကတနီး. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ ပှၤသံကွၢ်ပှၤဒ်န့ၣ်အဃိ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကသ့ၣ်ညါ အတၢ်ဆိမိၣ် ဒီးအတၢ်နာ် အဃိ ကညီဝဲလၢ ပကတဲဘၣ်အီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်. သနာ်က့ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပှၤတဂၤ သံကွၢ်ပှၤ တၢ်သံကွၢ် ခီဖျိလၢ အတတူၢ်လိာ် ပတၢ်ထံၣ်ဘၣ် ဒီးအဘၣ်သး တဲအါတၢ်ဒီးပှၤအဃိ. ဒီးပှၤတနီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် နၢ်ဟူဘၣ် ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အဂ့ၢ် ဒီးနၢ်ပၢၢ်ကမၣ်ဝဲအဃိ အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်သံကွၢ်ပှၤ ဘၣ်ဃးဒီး ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ပတလိၣ်ကမၢကမၣ်ဘၣ်. (မၤတၢ် ၂၈:၂၂) တကးဒံးဘၣ် ခီဖျိလၢ ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ “မုၢ်နံၤခံကတၢၢ်တဖၣ်” အဆၢကတီၢ်အဃိ ပှၤအါဂၤန့ၣ် ကဲဝဲ “ပှၤလၢအခိၣ်ကိၤ” ဒီးပှၤလၢအ “မၤဆူၣ်မၤစိးတၢ်.” (၂ တံၤ ၃:၁, ၃) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကဆိမိၣ်လၢ ‘ပှၤဂၤမ့ၢ်ဘၣ်သး တဲအါတၢ်ဒီးယၤ ဘၣ်ဃးဒီး ယတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် အဂ့ၢ်န့ၣ် ယပာ်သးကပုာ်လုး ဒီးတဲတၢ်ဒီးအီၤမုာ်မုာ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.’ ပမ့ၢ်တဲတီတီန့ၣ် တၢ်သးစူၤ မၤစၢၤနၤသ့. ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သးစူၤန့ၣ် အတသးဒိၣ်ထီၣ်တၢ် ချ့ချ့ဘၣ်. ဖဲပှၤဂၤသံကွၢ်ဆဲးအဲးအီၤအခါ အမ့ၢ်တသ့ၣ်ညါ တၢ်စံးဆၢတဘျီဃီဘၣ် သနာ်က့ အကပၢၤအသး. တၢး၂၃.၀၉ ၁၄ ¶၁-၂

တဘျီတခီၣ် ပန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ကရၢကရိ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး လၢအဒီသဒၢပှၤ. အဒိ ပန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အဲၣ်ကျိၣ်စ့ ဒီးတၢ်မၤတမံၤမံၤလၢ ကလ့ပစီပှၤဒ်သိး ပကမၤကမၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ. အဃိ ဖဲပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ် ဒ်န့ၣ်အခါ ပမ့ၢ်ဒိကနၣ် ဒီးမၤထွဲအီၤန့ၣ် ပကန့ၢ်ဘၣ်အဘျုး. (ၡါ ၄၈:၁၇, ၁၈; ၁ တံၤ ၆:၉, ၁၀) ခါဆူညါ ဖဲတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် အဆၢကတီၢ် ဒီးတုၤလီၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် အတၢ်ပၢအနံၣ်တကထိ အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကဆဲးသူဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ လၢကဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤ. မ့ၢ်ပကဆဲးဒိကနၣ် ဒီးမၤထွဲ ပှၤလၢယဟိဝၤယွၤ သူဝဲတဖၣ် အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဧါ. ပမ့ၢ်ဒိကနၣ် ဒီးမၤထွဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လၢခဲအံၤန့ၣ် ကညီလၢပကဒိကနၣ် ဒီးမၤထွဲ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လၢခါဆူညါ. အဃိ ပကဘၣ်ဒိကနၣ် ဒီးမၤထွဲ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပှၤလၢအတီခိၣ်ရိၤမဲပှၤတဖၣ် အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲထီဘိ. (ၡါ ၃၂:၁, ၂; ဧ့ၤ ၁၃:၁၇) ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ လၢအမ့ၢ် ပှၤလၢအဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤ သ့ထီဘိ. ဒီးပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤဒ်သိး ပကဟးဆှဲး တၢ်လၢကမၤဟးဂီၤ ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအီၤ ဒီးလဲၤဘူးထီၣ်လၢ ပဖီတၢၣ် လၢအမ့ၢ် တၢ်အိၣ်မူ လီၤထူလီၤယိာ် လၢဟီၣ်ခိၣ်သီအပူၤ. တၢး၂၄.၀၂ ၂၅ ¶၁၇-၁၈

တၢ်မၢဖိပီလူးန့ၣ် အမၤကစၢ်ယွၤ အတၢ်မၤမုာ်မး နာ်က့ အထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်စ့ၢ်ကီး. တဘျီတခီၣ် စီၤပီလူးဘၣ်လဲၤတၢ်ဖးယံၤ ဒီးဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် တၢ်လဲၤတၢ်က့ၤန့ၣ် တညီဘၣ်. ဖဲစီၤပီလူး လဲၤတၢ်က့ၤတၢ်အခါ တဘျီတခီၣ် အထံၣ်ဘၣ် “တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အလီၢ်လၢ ထံကျိတဖၣ်” ဒီး “လၢတမျာ်တဖၣ်.” တကးဒံးဘၣ် အဒုၣ်အဒါတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ထိအီၤတီၢ်အီၤ. (၂ ကရံၣ် ၁၁:၂၃-၂၇) ဒီးခရံာ်ဖိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတနီၤန့ၣ် စီၤပီလူးကျဲးစၢး မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်နာ်က့ အဝဲသ့ၣ်တပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ အတၢ်မၤစၢၤဘၣ်. (၂ ကရံၣ် ၁၀:၁၀; ဖံလံး ၄:၁၅) စီၤပီလူးကဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤလဲၣ်. စီၤပီလူး ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် လၢလံာ်စီဆှံပူၤ ဒီးအမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ အနီၢ်ကစၢ် တၢ်လဲၤခီဖျိ. ဒီးစီၤပီလူးနာ်ဝဲ သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်အီၤ. (ရိ ၈:၃၈, ၃၉; အ့း ၂:၄, ၅) စီၤပီလူး အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤဒိၣ်မး. ဒီးအပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ‘ခီဖျိလၢ အမၤစၢၤတ့ၢ် ပှၤစီဆှံတဖၣ် ဒီးအဆဲးမၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်အဃိ.’—ဧ့ၤ ၆:၁၀. တၢး၂၃.၀၇ ၉ ¶၅-၆

ပှၤအါဂၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်အိၣ်ဒီး ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ် ဒီးတၢ်သိၣ်တၢ်သီတနီၤလၢ ပဒိၣ်ပပှၢ်ပာ်လီၤဝဲန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ် ဒိကနၣ်ဝဲ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အဝဲသ့ၣ် တဘၣ်သးဝဲဘၣ် မ့တမ့ၢ် အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်လၢ အတတီတလိၤဘၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တမၤထွဲဝဲဘၣ်. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါန့ၢ်ပှၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် ဒီးပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်အံၤ အိၣ်လၢမုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်ပၢဖီလာ် အဃိ တယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤအီၤ. (စံး ၁၁၀:၅, ၆; စံၣ် ၈:၉; လူၤ ၄:၅, ၆) ဒီးလံာ်စီဆှံတဲစ့ၢ်ကီးလၢ “ပှၤလၢအထီဒါ တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ အပၢတၢ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲအထီဒါ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ.” ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ယဟိဝၤယွၤ ပျဲဝဲလၢ ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ် ကပၢတၢ်ဒ်သိး တၢ်အိၣ်သး ကလဲၤသး ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်အဂီၢ် ဒီးအဘၣ်သးစ့ၢ်ကီးလၢ ပကဒိကနၣ် ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်အံၤ အကလုၢ်. အဃိ ပကဘၣ် “ဟ့ၣ်ပှၤကိးဂၤဒဲး တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် ကြၢးဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ” ဒ်သိးဒီး တၢ်ခိတၢ်သွဲ, တၢ်ပာ်ကဲ ဒီးတၢ်ဒိကနၣ်. (ရိ ၁၃:၁-၇) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကဆိကမိၣ်လၢ ပဒိၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်န့ၣ် အတတီတလိၤဘၣ် ဒီးပကဘၣ်ဟ့ၣ် တၢ်အပှ့ၤအါမးအဃိ ပကမၤထွဲအီၤတညီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်ခီဖျိလၢ ပဒိကနၣ် ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်အဃိ ပကဘၣ်ဒိကနၣ်စ့ၢ်ကီး ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ် အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ. သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ် မ့ၢ်ထီဒါလိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ပတကြၢးဒိကနၣ်ဘၣ်.—မၤတၢ် ၅:၂၉. တၢး၂၃.၁၀ ၈ ¶၉-၁၀

ဖဲစီၤၡံၡိၣ် အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်အခါ ပှၤဖလ့ၡသးဖိ ပၢပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ဒီးမၤအၢမၤနး အဝဲသ့ၣ်. (စံၣ်ညီၣ် ၁၃:၁) ခီဖျိလၢ ပှၤဖလ့ၡသးဖိ မၤအၢမၤနး ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဃုထၢထီၣ် စီၤၡံၡိၣ်လၢ “ကတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ် ဒ်သိး ကမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ ပှၤဖလ့ၡသးဖိ အစုပူၤ.” (စံၣ်ညီၣ် ၁၃:၅) အဃိ ဒ်သိး စီၤၡံၡိၣ် ကမၤလၢပှဲၤ မူဒါတခါအံၤအဂီၢ် အကဘၣ် သန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ. ဘၣ်တဘျီ ပှၤဖလ့ၡသးဖိ အသုးမုၢ်တဖု ဟဲဝဲဒ်သိး ကဖီၣ်ဝဲစီၤၡံၡိၣ် ဖဲတၢ်လီၢ်လ့ၤဃံ လၢအအိၣ်လၢ ယူဒၤအဟီၣ်ကဝီၤ. ဒီးမ့ၢ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ပျံၤတၢ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် ပာ်လီၤသးလၢ ကဟ့ၣ်လီၤဝဲ စီၤၡံၡိၣ် လၢအဒုၣ်အဒါတဖၣ် အစုပူၤ. စီၤၡံၡိၣ် အပှၤကလုာ်ဒၣ်ဝဲ ဖီၣ်အီၤ, စၢဃာ်အီၤလၢပျံၤခံဘိ ဝံၤဒီး ဟ့ၣ်လီၤအီၤလၢ ပှၤဖလ့ၡသးဖိအစုပူၤ. (စံၣ်ညီၣ် ၁၅:၉-၁၃) ဘၣ်ဆၣ် “ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤ” စီၤၡံၡိၣ်အဃိ ပျံၤတဖၣ်လၢ ပှၤစၢဃာ်အစုန့ၣ် အမၤထီၣ်တဲာ်ကွံာ်ဝဲ. ဝံၤဒီး စီၤၡံၡိၣ် “ထံၣ်န့ၢ်ဝဲ ကသ့ၣ်ယီၤဖါ အခၣ်ဃံသီသီ တခါ,” အဟံန့ၢ်ဝဲ ဒီးမၤသံ ပှၤဖလ့ၡသးဖိအဂၤ ၁,၀၀၀ လၢကသ့ၣ်ယီၤအခၣ်ဃံ.—စံၣ်ညီၣ် ၁၅:၁၄-၁၆. တၢး၂၃.၀၉ ၂-၃ ¶၃-၄

ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤအ “တၢ်တိာ်ပာ်အထူအယိာ်” လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ တဆီဘၣ်တဆီ. ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်တိာ်ပာ်န့ၣ် ကလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲ မ့ၢ်လၢ အဝဲကမၤ “တၢ်ခဲလၢာ်” ဒ်သိးအ “ကမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် အတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ်.” (ကတိၤ ၁၆:၄) ဒီးတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤမၤဝဲန့ၣ် ကအိၣ်ဝဲ လီၤထူလီၤယိာ်. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်တိာ်ပာ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးဒ်သိးအတၢ်တိာ်ပာ် ကလၢပှဲၤထီၣ်အဂီၢ် အမၤဝဲဒ်လဲၣ်. ကစၢ်ယွၤတဲဘၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဆိကတၢၢ်ခံဂၤလၢ အတၢ်တိာ်ပာ် လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်. ဒီးတဲဘၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢ “မ်သုသၣ်ထီၣ် ဒီးအါထီၣ်ဂီၢ်ထီၣ် ဒီးမၤပှဲၤထီၣ်ဟီၣ်ခိၣ် ဒီးမၤနၢၤအီၤ, ဒီးပၢ . . . ကယဲၢ်တၢ်သးသမူ” လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ. (၁ မိၤ ၁:၂၈) စီၤအၤဒၣ် ဒီးနီၢ်အံၣ်အု မၤတၢ်ဒဲးဘး ဒီးအဖိအလံၤတဖၣ် ကဲထီၣ်ပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိ သနာ်က့ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်တိာ်ပာ် တဟးဂီၤဝဲဘၣ်. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ဒ်သိး ကစၢ်ယွၤ ကမၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ် အဃုဝဲကျဲအဂၤ. တဘျီဃီန့ၣ် အဝဲဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ပၢတၢ်ပြးလၢမူခိၣ် ဒ်သိးကမၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်တိာ်ပာ် အခီၣ်ထံးတခါလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဂီၢ်.—မး ၂၅:၃၄. တၢး၂၃.၁၀ ၁၉-၂၀ ¶၆-၇

ဒ်သိးပကဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤ. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ် ယံာ်ယံာ်ထၢထၢ တခါခါန့ၣ် ပကဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအဂီၢ် အတညီဘၣ်. တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပကတူၢ်ဘၣ်လၢ ပအိၣ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်လၢ အနးဒိၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်မၢဖိပ့းတရူး တူၢ်ဘၣ်ဝဲဒံး. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိး ပတဟ့ၣ်အၡူတဂ့ၤအဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤ. (စံး ၉၄:၁၈, ၁၉) အဒိ တချုးလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ မၤလိတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဒံးဘၣ်န့ၣ် အကဲဝဲ ပိာ်ခွါလၢအအဲၣ်ပိာ်ခွါ တဘျုးနံၣ်ညါ. လၢခံ အဆီတလဲကွံာ် အတၢ်အိၣ်မူခဲလၢာ် ဒီးအအိၣ်မူက့ၤဝဲ ဒ်လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဘျၢအသိး. သနာ်က့ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် လုၢ်လၢ်လၢ အတဂ့ၤဘၣ်တခါအံၤ ဟဲအိၣ်ထီၣ်ကဒါက့ၤ. အဃိ ဒ်သိးအကဆဲး မၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤလဲၣ်. အတဲဝဲလၢ “ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤယၤ.” ဒီးအဆဲး တဲဝဲလၢ “ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ အတၢ်မၤစၢၤအဃိ . . . ယသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပအိၣ်မူ ဒ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအသိးသ့. . . . ယအိၣ်ဒီး တၢ်လီၤတူာ်လီၤကာ် အါမးသနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ ဆဲးသူယၤ ဒီးအမၤဆူၣ်ထီၣ် ယဂံၢ်ယဘါထီဘိ.” တၢး၂၃.၀၉ ၂၃ ¶၁၂

ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသးစၢ်တဖၣ် မ့ၢ်ဘၣ်သး ကဲထီၣ် ခရံာ်ဖိလၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤ လၢနီၢ်သးတခီန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါ. နကဘၣ်ဃုထၢ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ် လၢနကကွၢ်လိအီၤအဂီၢ်, နကဘၣ် မၤအိၣ်ထီၣ် တၢ်သ့ဆိကမိၣ် ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ် ဒီးနကဘၣ် ကဲထီၣ်ပှၤလၢ ပှၤနာ်န့ၢ်အီၤသ့. တကးဒံးဘၣ် နကဘၣ် မၤလိန့ၢ် တၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢအကဲဘျုး ဒီးအိၣ်ကတီၤသးလၢ နမူဒါလၢခါဆူညါအဂီၢ်. ဖဲနဆိကမိၣ်ဘၣ်ဃး တၢ်လၢနကဘၣ်မၤတဖၣ်အခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နဆိကမိၣ်လၢ နမၤတန့ၢ်ဘၣ်. သနာ်က့ နမၤန့ၢ်. နကဘၣ် သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးမၤစၢၤနၤ သပှၢ်တၢၢ်. (ၡါ ၄၁:၁၀, ၁၃) တကးဒံးဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤန့ၣ် ကမၤစၢၤနၤစ့ၢ်ကီး. ဒီးနမ့ၢ်ကဲထီၣ် ခရံာ်ဖိလၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤ လၢနီၢ်သးတဂၤန့ၣ် နကအိၣ်ဒီး တၢ်သးခု ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ် လၢနတၢ်အိၣ်မူအပူၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသးစၢ်သ့ၣ် ပအဲၣ်သုဒိၣ်မး. ခဲအံၤ ဖဲသုကျဲးစၢးကဲထီၣ် ခရံာ်ဖိလၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤ လၢနီၢ်သးအခါ မ်ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤသု ဒီးဆိၣ်ဂ့ၤသု. တၢး၂၃.၁၂ ၂၉ ¶၁၉-၂၀

နၤဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတကရူၢ် ရ့လိာ်သးမုာ်မး. ဒီးဖဲနအီၣ်သကိးအီသကိးတၢ် ဝံၤအလီၢ်ခံ နဒိသကိးတၢ်ဂီၤဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ. ဒီးနဘၣ်ယိၣ်လၢ တၢ်ဂီၤဖျါတဂ့ၤဘၣ်အဃိ နဒိတၢ်ဂီၤသၢဘ့ၣ်. လၢတၢ်ဂီၤသၢဘ့ၣ် အကျါတဘ့ၣ်န့ၣ် နထံၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ တနံၤကမှံဘၣ်. အဃိ နဖၠဲးကွံာ်တၢ်ဂီၤတဘ့ၣ်န့ၣ်. ဘၣ်ဆၣ် နတၢ်ဂီၤအိၣ်တ့ၢ်ခံဘ့ၣ်ဒံး ဒီးလၢတၢ်ဂီၤခံဘ့ၣ်အပူၤန့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤန့ၣ် အနံၤကမှံစ့ၢ်ကီး. ဖဲပရ့လိာ်သးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအခါ ညီနုၢ်န့ၣ် ပနီၣ်ဘၣ်က့ၤ တၢ်လၢအမၤမုာ်ပသး. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်နီၣ်ဘၣ်က့ၤလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဂၤဂၤ တဲတၢ် မ့တမ့ၢ် မၤတၢ်တမံၤမံၤလၢ အမၤဘၣ်ဒိပသးန့ၣ် ပကမၤဒ်လဲၣ်. ဒ်ပဖၠဲးကွံာ်တၢ်ဂီၤ လၢပကွၢ်တဂ့ၤဘၣ် တဘ့ၣ်အသိး ဖဲပနီၣ်ဘၣ်က့ၤ တၢ်လၢအမၤ ဘၣ်ဒိပသးအခါ ပကဘၣ်ကျဲးစၢး ထုးထီၣ်ကွံာ်လၢ ပခိၣ်နူာ်ပူၤ. (အ့း ၄:၃၂) ခီဖျိလၢ ပနီၣ်ဘၣ်က့ၤ တၢ်လၢအမၤမုာ်ပသး သ့ဒီဒူၣ်ညါအဃိ တၢ်ကမၣ်တစဲးတမွဲးန့ၣ် ပတလိၣ် ပာ်လၢပခိၣ်နူာ်ပူၤလၢၤဘၣ်. ပကဘၣ် နီၣ်ဘၣ်က့ၤ တၢ်လၢအမၤမုာ်ပသး ဒီးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤ. တၢး၂၃.၁၁ ၁၂-၁၃ ¶၁၆-၁၇

ကြံးအတၢ်ကတိၤလၢ စီၤပီလူး သူဝဲန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ အခီပညီလၢ ဒ်သိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် အတၢ်ကူတၢ်ကၤ တကဲထီၣ် တၢ်လီၤဃံၢ်အလီၢ်လၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်တဂ့ၤအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ကူတၢ်သိးတၢ် လၢအလီၤပာ်ကဲ ဒီးအကဘၣ် ဆိကမိၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်. ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဖၣ် ကူတၢ်သိးတၢ် လၢအလီၤပာ်ကဲအဃိ ပပတြၢၤအဝဲသ့ၣ်ဒိၣ်မး. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤလၢ နီၢ်သးတခီန့ၣ် အကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါအဂၤတခါ လၢအမ့ၢ် တၢ်သ့ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်. တၢ်သ့ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. အမ့ၢ်ဝဲ တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တခါလၢ နကသ့ၣ်ညါ တၢ်လၢအဘၣ် ဒီးတၢ်လၢအကမၣ် ဒီးနဃုထၢ တၢ်လၢအဘၣ်. ခဲအံၤ ပကကွၢ်သကိး နီၢ်အဘံၤကါယံးလး အဒိအတဲာ်. နီၢ်အဘံၤကါယံးလးန့ၣ် အဝၤတဆၢတဲာ်တၢ်လၢ တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤဘၣ်အဃိ တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်ထီၣ်လၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီတဒူၣ်အဂီၢ်. သနာ်က့ နီၢ်အဘံၤကါယံးလး ကဘၣ်မၤ မနုၤလဲၣ်န့ၣ် အသ့ၣ်ညါဝဲ ဒီးအမၤဝဲ တဘျီဃီ. အဃိ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ လၢအမ့ၢ် တၢ်သ့ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်န့ၣ် မၤစၢၤအီၤဒ်သိး အကမၤပူၤဖျဲးပှၤသးသမူ. (၁ မူၤ ၂၅:၁၄-၂၃, ၃၂-၃၅) တၢ်သ့ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်န့ၣ် ကမၤစၢၤစ့ၢ်ကီးပှၤလၢ ပကသ့ၣ်ညါလၢ ပကဘၣ်တဲတၢ်လၢ အခါဖဲလဲၣ် ဒီးပကဘၣ်အိၣ်ဘှ့ၣ်လၢ အခါဖဲလဲၣ်. ဒီးအကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိး ပကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးအိၣ်ပှၤဂၤ ဘၣ်ဆၣ် ပှၤဂ့ၢ်လၢပတကြၢးသ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ် ပတမၤဘၣ်ထွဲပသးဘၣ်.—၁ သ့း ၄:၁၁. တၢး၂၃.၁၂ ၂၀ ¶၈-၉

တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ တၢ်မၢဖိပီလူး ကွဲးန့ၢ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိ လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအပူၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါဖဲန့ၣ်တဖၣ် မၤလိဘၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်, စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ် ဒီးအဝဲသ့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲခရံာ်ဖိ. အဃိ ကစၢ်ယွၤ ‘ပာ်တီပာ်လိၤ အဝဲသ့ၣ် ခီဖျိလၢ အတၢ်နာ်’ ဒီးကစၢ်ယွၤ ဒိးဖှူအဝဲသ့ၣ်လၢ သးစီဆှံ. (ရိ ၅:၁) အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ် လၢအဂ့ၤဒိၣ်မးတခါ ဒီးအဝဲသ့ၣ် နာ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်လၢ အတၢ်မုၢ်လၢ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်နီၢ်ကီၢ်. လၢခံန့ၣ် စီၤပီလူး ကွဲးန့ၢ်ဝဲ ခရံာ်ဖိလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤ လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်အ့းဖ့းစူး ဘၣ်ဃးဒီး အဝဲသ့ၣ်အတၢ်မုၢ်လၢ်အဂ့ၢ်. အဝဲသ့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မုၢ်လၢ်အံၤ “ဒ်တၢ်န့ၢ်သါအသိး လၢပှၤစီဆှံတဖၣ်အဂီၢ်.” (အ့း ၁:၁၈) စီၤပီလူး တဲဘၣ်ပှၤကလီးစဲဖိလၢ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်မုၢ်လၢ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်စ့ၢ်ကီး. စီၤပီလူး တဲအဝဲသ့ၣ်လၢ “သုအိၣ်ခိးကွၢ်လၢ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢ အအိၣ်ကတီၤပာ်စၢၤအသး လၢသုဂီၢ် လၢမူခိၣ်.” (ကလီး ၁:၄, ၅) အဃိ ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဒီးကပၢတၢ်ဒီး ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်လၢမူခိၣ်.—၁ သ့း ၄:၁၃-၁၇; လီၣ် ၂၀:၆. တၢး၂၃.၁၂ ၉ ¶၄-၅

တၢ်ကတိၤ “ပၢၤ” တဖျၢၣ်အံၤ လၢကြံးကျိာ်န့ၣ် ပှၤသူဝဲဒ်သိး ကတဲဖျါထီၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤသုးဖိတဖၣ်လၢ အအိၣ်ခိး ဒီသဒၢဝဲဝ့ၢ် ဒ်သိးပှၤဟဲဒုးဝ့ၢ် တန့ၢ်တဂ့ၤအဂီၢ်. ဒီးပှၤဝ့ၢ်ဖိတဖၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤသုးဖိ အိၣ်ခိး ဒီသဒၢဝဲဝ့ၢ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဘၣ်ဘံၣ်ဘံၣ်ဘၢဘၢ ဒီးတဘၣ်ယိၣ်တၢ်ဘၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ဖဲတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လၢ အဟဲလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ် ပၢၤဝဲပသး ဒီးပတၢ်ဆိကမိၣ်အခါ ပပာ်ပသးမုာ်မုာ်သ့ ဒီးပတူၢ်ဘၣ်လၢ ပအိၣ်ဘၣ်ဘံၣ်ဘံၣ်ဘၢဘၢ. (စံး ၄:၈) ဘၣ်ဆၣ် ဒ်နီၢ်ဃးနၤအသိး ပတၢ်အိၣ်သး မ့ၢ်တဆီတလဲ တဘျီဃီဘၣ်သနာ်က့ ပအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်သ့ဒံး. (၁ မူၤ ၁:၁၆-၁၈) ဒီးပမ့ၢ်ပာ်ပသးမုာ်မုာ်န့ၣ် ပဆိကမိၣ်တၢ်ကဘၣ် ဒီးပကဆၢတဲာ်တၢ်လၢ တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ. ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ဖဲပသးဘၣ်တံာ်တာ်အခါ ပကဘၣ် ဃ့ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤလၢ အကပၢၤပသး. ပမၤကသ့ဒ်လဲၣ်. ပကဘၣ်ဃ့ထုကဖၣ် တုၤလၢ ပန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လၢ အဟဲလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်. (လူၤ ၁၁:၉; ၁ သ့း ၅:၁၇) ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သးကီခဲနးမးအခါ ပကဘၣ် ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လၢ အဟဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်အံၤ ကပၢၤဝဲပသး ဒီးပတၢ်ဆိကမိၣ်.—ရိ ၁၂:၁၂. တၢး၂၄.၀၁ ၂၁ ¶၅-၆

ဒ်သိး ယ့ၣ်ၡူး ကပာ်စီဆှံ အပါအမံၤအဂီၢ် အဘၣ်တူၢ်ဝဲ တၢ်မၤအၢမၤနး, တၢ်ကတိၤထီဒါ ဒီးတၢ်ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အါမး. အသ့ၣ်ညါလၢ အဒိကနၣ် အပါအကလုၢ်ထီဘိ ဒီးအတပာ် တၢ်မဲာ်ဆှးလၢ တၢ်နီတမံၤဘၣ်. (ဧ့ၤ ၁၂:၂) အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဖဲအလဲၤခီဖျိ တၢ်အိၣ်သး ကီခဲနးမးအံၤအခါ မုၣ်ကီၤလံၢ် မၤကီမၤခဲအီၤစ့ၢ်ကီး. (လူၤ ၂၂:၂-၄; ၂၃:၃၃, ၃၄) မုၣ်ကီၤလံၢ် ဘၣ်သးမၤဟးဂီၤ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်သးတီ သနာ်က့ အမၤဝဲတန့ၢ် နီတစဲးဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ် အကဲပှၤလံၣ်တၢ် လၢအအၢအသီတဂၤ. တကးဒံးဘၣ် ယ့ၣ်ၡူး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ဒီးအခ့အပှၤလၢ အတီဒီးအီၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤကွၢ် ကီကီခဲခဲဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် ဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီသ့. နဘၣ်သး မၤသးခု နစီၤပၤအသးဧါ. နမ့ၢ်ဘၣ်သးမၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ဆဲးစံးထီၣ်ပတြၢၤ ယဟိဝၤယွၤအမံၤ, မၤစၢၤပှၤဂၤဒ်သိး ကသ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်အဂ့ၢ်. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် နပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နကွၢ်လိ ယ့ၣ်ၡူး အဒိအတဲာ် ဒီးယီၢ်အခီၣ်လီၢ်. (၁ ပ့း ၂:၂၁) ဒီးဒ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး နကမၤသးခု ယဟိဝၤယွၤအသး ဒီးနကပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအဒုၣ်အဒါ မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ် အကဲပှၤလံၣ်တၢ် လၢအတၢ်မဲာ်ဆှးတအိၣ်ဘၣ်. တၢး၂၄.၀၂ ၁၁-၁၂ ¶၁၁-၁၃

ပူၤကွံာ်ယဲၢ်နံၣ်န့ၣ် ပှၤတကကွဲၢ်ဘျဲၣ် ဒိးဘျၢထံဒ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အသိး. ဖဲနဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အအိၣ်အခါ နပာ်လီၤသးလၢ နကကဲထီၣ် ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဂၤ ဒီးနကပာ်ဆိ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးလၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢလၢ နတၢ်အိၣ်မူအပူၤ. နမ့ၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးန့ၣ် နကဘၣ်မၤမနုၤလဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူး တဲဝဲလၢ “ပှၤလၢ အအဲၣ်ဒိးပိာ်ယခံ တဂၤဂၤန့ၣ် အတဘၣ်အိၣ်မူလၢ အနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်လၢၤဘၣ်.” (မး ၁၆:၂၄) ကြံးအတၢ်ကတိၤလၢ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံက့ၤလၢ “အတဘၣ်အိၣ်မူလၢ အနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်လၢၤဘၣ်” န့ၣ်ပှၤကွဲးကျိာ်ထံစ့ၢ်ကီးလၢ “အသုတမူလၢ အနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ် လၢၤတဂ့ၤ.” နဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဝံၤအလီၢ်ခံ နတဘၣ်မၤ တၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤလၢ အတဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အသးဘၣ်. (၂ ကရံၣ် ၅:၁၄, ၁၅) တၢ်လၢ နတဘၣ်မၤတဖၣ်န့ၣ် အပၣ်ဃုာ်ဒီး “တၢ်ဖံးတၢ်ညၣ် အတၢ်သူၣ်လီသးကွံ” ဒ်သိးဒီး တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ. (ကလၤ ၅:၁၉-၂၁; ၁ ကရံၣ် ၆:၁၈) နကဒိကနၣ်ဒီးမၤထွဲ တၢ်မၤလိာ်အံၤအဂီၢ် အကီဘၣ်နၤဧါ. နမ့ၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ကဲဘျုးလၢနဂီၢ်န့ၣ် နကမၤထွဲအီၤအဂီၢ် အတကီဘၣ်.—စံး ၁၁၉:၉၇; ၡါ ၄၈:၁၇, ၁၈. တၢး၂၄.၀၃ ၂ ¶၁; ၃ ¶၄

ပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်အီၤ အသးစီဆှံ. (မး ၁၂:၁၈) သံကွၢ်လီၤနသးလၢ ‘တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်လၢ အဟဲအိၣ်ထီၣ် ခီဖျိလၢ သးစီဆှံန့ၣ် ယပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ယတၢ်အိၣ်မူပူၤဧါ.’ နမၤလိဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဝံၤအလီၢ်ခံ နထံၣ်လၢ နတၢ်ဝံသးစူၤပှၤဂၤ အိၣ်အါထီၣ်ဧါ. နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် ပမ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်လၢ အဟဲအိၣ်ထီၣ် ခီဖျိလၢသးစီဆှံ အါအါန့ၣ် ပကနာ်အါထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးပှၤ. ပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲ တၢ်ပှ့ၤက့ၤ အလုၢ်အပှ့ၤ လၢအဂီၢ်. (၁ တံၤ ၂:၅, ၆) ဘၣ်ဆၣ် ပဒိးဘျၢထံလံ ဒီးပနာ်တၢ်ပှ့ၤက့ၤလံ သနာ်က့ ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ တဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးပှၤ ဒံးဘၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ပတဘၣ် ဆိကမိၣ်ထဲလၢ ပနီၢ်ကစၢ် တၢ်တူၢ်ဘၣ်ဘၣ်, ပကဘၣ် နာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ. ပှၤလၢ အနာ်တၢ်ပှ့ၤက့ၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်အဝဲသ့ၣ်ဒ် ပှၤတီပှၤလိၤ ဒီးအအၢၣ်လီၤလၢ အကဆိၣ်ဂ့ၤ အဝဲသ့ၣ်.—စံး ၅:၁၂; ရိ ၃:၂၆. တၢး၂၄.၀၃ ၃၀ ¶၁၅; ၃၁ ¶ ၁၇