နာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤမုာ်ထီၣ်နသး

၁. ပှၤယူဒၤဖိလၢ ပှၤက့ၤဖီၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တၢ်အိၣ်သးအိၣ်ဒ်လဲၣ်.

ပူၤကွံာ်လၢ အနံၣ်တဖၣ် အနံၣ်န့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိ တဒိကနၣ် ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်ဘၣ် တလီၢ်လီၢ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤ ပျဲဝဲလၢ ပှၤဘၤဘူၤလိၣ်ဖိ ကမၤဟးဂီၤ အဝဲသ့ၣ် အဟံၣ်အဃီ ဒီးက့ၤဖီၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ်. အဃိ ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. (၂ ကွဲး ၃၆:၁၅, ၁၆, ၂၀, ၂၁) ဖဲပှၤယူဒၤဖိ အိၣ်လၢဘၤဘူၤလိၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်တနီၤလၢ ကဖံးအီၣ်မၤအီၣ် လၢတနံၤအဂီၢ် တနံၤအဂီၢ်. (ယံး ၂၉:၄-၇) ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် တၢ်အိၣ်မူန့ၣ် တညီဘၣ် ဒီးတမ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်သးဝဲ တၢ်အိၣ်မူဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ် တၢ်အိၣ်သး အိၣ်ဒ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. အဒိ ပှၤယူဒၤဖိလၢ အသးတီ အကျါတဂၤ တဲဝဲလၢ “ပဆ့ၣ်နီၤဖဲ ဘၤဘူၤလိၣ် အထံကျိတဖၣ်အဃၢၤလီၤ. ဖဲပသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ စံယိၣ်အခါ ပဟီၣ်.” (စံး ၁၃၇:၁) ပှၤယူဒၤဖိလၢ အလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤန့ၣ် မတဂၤ ကမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ် အသးလဲၣ်.

၂-၃. (က) ပှၤယူဒၤဖိလၢ ပှၤက့ၤဖီၣ်အီၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) လၢတၢ်မၤလိတခါအံၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၂ ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်ဝဲ “တၢ်မၤမုာ်ခဲလၢာ် အကစၢ်.” (၂ ကရံၣ် ၁:၃) ဒီးယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်အပှၤဂီၢ်မုၢ်အဃိ အဘၣ်သး မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်အသး. ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါပာ်စၢၤလၢ ပှၤယူၤဒၤဖိတနီၤလၢ ပှၤက့ၤဖီၣ်အီၤန့ၣ် ကတူၢ်လိာ် အတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ ဒီးဟဲက့ၤကဒါလၢအအိၣ်. (ၡါ ၅၉:၂၀) အဃိ တချုးလၢ ပှၤက့ၤဖီၣ် ပှၤယူဒၤဖိလၢ ဘၤဘူၤလိၣ်ဒံးဘၣ် ပူၤကွံာ်အနံၣ် ၁၀၀ ဘျဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ မၢဝံယၡါယၤ ကွဲးလီၤပာ်စၢၤဝဲ ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ. ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ ကမၤစၢၤ ပှၤယူဒၤဖိဒ်လဲၣ်. ဝံယၡါယၤ တဲဝဲ “သုကစၢ်ယွၤ တဲဝဲလၢ ‘မၤမုာ်ထီၣ်, မၤမုာ်ထီၣ် ယပှၤဂီၢ်မုၢ်.’” (ၡါ ၄၀:၁) ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးမၤစၢၤ ပှၤယူဒၤဖိလၢ အလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤအဃိ အမၢဝံယၡါယၤ ကွဲးလီၤဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤ.

^၃ ဒ်ပှၤယူဒၤဖိလၢ ပှၤက့ၤဖီၣ်အီၤတဖၣ်အသိး တဘျီတခီၣ် ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤပသး. အဃိ လၢတၢ်မၤလိတခါအံၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်သၢထံၣ်လၢ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤ မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤယူဒၤဖိအသးဒ်လဲၣ်. (၁) ပှၤလၢအပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသးန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤဝဲလၢ အကပျၢ်ကွံာ် အဝဲသ့ၣ်တၢ်ကမၣ်, (၂) ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်မုၢ်လၢ်, (၃) ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် တပျံၤတၢ်တဂ့ၤအဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်. ဖဲပတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်သၢထံၣ်အံၤအခါ ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကတိၤတဖၣ် မၤမုာ်ထီၣ်ပသး ကသ့ဒ်လဲၣ်.

ယဟိဝၤယွၤ သးကညီပှၤ ဒီးပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ်

၄. ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အကဲတၢ်သးကညီၤကစၢ် ဒ်လဲၣ်. (ယၡါယၤ ၅၅:၇)

^၄ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အကဲဝဲ “ပၢ်လၢအပှဲၤဒီး တၢ်သးကညီၤ.” (၂ ကရံၣ် ၁:၃) ဒီးလၢညါန့ၣ် အပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်သးကညီၤခီဖျိ အအၢၣ်လီၤ ပှၤယူဒၤဖိလၢ အပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသးလၢ အကပျၢ်ကွံာ် အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကမၣ်. (ဖး ယၡါယၤ ၅၅:၇.) ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢ “ခီဖျိလၢ ယတၢ်အဲၣ်လၢအတီ အိၣ်ဝဲ လီၤထူလီၤယိာ်အဃိ ယကသးကညီၤနၤ.” (ၡါ ၅၄:၈) ယဟိဝၤယွၤ ကပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်သးကညီၤဒ်လဲၣ်. ခီဖျိလၢ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် တဒိကနၣ် ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်ဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်အိၣ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ် ဒီးထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ တဘျုးနံၣ်ညါ. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤ အဝဲသ့ၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် တအိၣ်ဘၣ်ဖဲန့ၣ် လီၤထူလီၤယိာ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် ကအိၣ်ဘၣ်ဝဲဖဲန့ၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ် တတီၤဖိလီၤ. (ၡါ ၄၀:၂) အဃိ တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ကမၤမုာ်ထီၣ် ပှၤယူဒၤဖိလၢ အပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသးတဖၣ်ဒိၣ်မး.

၅. ဒ်ယဟိဝၤယွၤ ပျၢ်ကွံာ် ပှၤယူဒၤဖိ အတၢ်ကမၣ်အသိး ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ်လဲၣ်.

^၅ ပန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အသးအိၣ်ပျၢ်ကွံာ် အခ့အပှၤ အတၢ်ကမၣ် လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့. ဒ်ယဟိဝၤယွၤ ပျၢ်ကွံာ် ပှၤယူဒၤဖိလၢ အအိၣ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ် အတၢ်ကမၣ်အသိး ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ သးအိၣ်ပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ်စ့ၢ်ကီး. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်ဒ်န့ၣ်လဲၣ်. ခီဖျိလၢ ပသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်မၤဝဲ ဒ်သိး အကပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ်အဂီၢ်. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ဖဲဝံယၡါယၤ ကွဲးဝဲအတၢ်စံးပာ် ဝံၤအလီၢ်ခံ ပူၤကွံာ်အနံၣ်လၢ အကယၤတဖၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဆှၢလီၤ အဖိခွါသးဘိ လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ ဒ်သိးကပှ့ၤက့ၤ ပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိ လၢအပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသးတဖၣ်. ဒီးခီဖျိလၢ ယ့ၣ်ၡူးတူၢ်သံသးလၢ ပဂီၢ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤ “ထူးသံကွံာ်” ပတၢ်ကမၣ် လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့. (မၤတၢ် ၃:၁၉; ၡါ ၁:၁၈; အ့း ၁:၇) ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အကဲကစၢ်ယွၤလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်သးကညီၤဒိၣ်မး တမ့ၢ်ဧီၤ.

၆. ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ပျၢ်ကွံာ်ပတၢ်ကမၣ်န့ၣ် ပကန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)

^၆ ဒ်ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်အသိး ပဝဲတနီၤန့ၣ် ပမၤဘၣ် တၢ်ကမၣ် ဒီးပပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသးလံ. ဒီးခီဖျိလၢ ပမၤဘၣ် တၢ်ကမၣ်အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အပိာ်ထွဲထီၣ်အခံ ဒီးပကတူၢ်ဘၣ်လၢ ပတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒံး. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်ဆဲးတူၢ်ဘၣ်လၢ ပတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒံးန့ၣ် တၢ်ကတိၤဖဲ ယၡါယၤ ၅၅:၇ ကမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ပသး. ဒီးပမ့ၢ်တဆဲးမၤ တၢ်ကမၣ်လၢၤဘၣ် ဒီးပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသးန့ၣ် ပနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ်. ဒီးဖဲယဟိဝၤယွၤ ပျၢ်ကွံာ်ပတၢ်ကမၣ်အခါ အတသ့ၣ်နီၣ်က့ၤဝဲ နီတဘျီလၢၤဘၣ်. (ထိၣ်သတြီၤဒီး ယံးရမံယၤ ၃၁:၃၄.) ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်တဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်ကမၣ်လၢ ပမၤတ့ၢ်လၢ အပူၤကွံာ်ဘၣ်န့ၣ် ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပတကြၢး ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤအီၤလၢၤဘၣ်. တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ကမၣ်လၢ ပမၤဘၣ်အီၤ လၢအပူၤကွံာ်ဘၣ်, အကဲဝဲ တၢ်လၢပမၤအီၤခဲအံၤ. (ဃ့း ၃၃:၁၄-၁၆) ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပထံၣ်ဘၣ် ခီဖျိလၢ ပမၤကမၣ်တၢ်အဃိန့ၣ် တယံာ်လၢၤဘၣ် ပပါလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သးကညီၤတဂၤ ကမၤလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲခဲလၢာ်.

၇. ပမ့ၢ်မၤဘၣ် တၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ်န့ၣ် ဒ်သိး ပလဲၤတဲတၢ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ကဘူၣ်အဂီၢ် တၢ်မနုၤ ကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်.

^၇ ခီဖျိလၢ ပပာ်ခူသူၣ် ပတၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ်အဃိ ပသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် မ့ၢ်မၤတံာ်တာ် ပသးဒံးန့ၣ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ ပကဘၣ်လဲၤဃ့ တၢ်မၤစၢၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အအိၣ်. (ယၤ ၅:၁၄, ၁၅) ပကတဲဖျါထီၣ် ပတၢ်ကမၣ်န့ၣ် အတညီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ ကမၤစၢၤပှၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ် ကပာ်ဖျါ တၢ်အဲၣ် ဒီးတၢ်သးကညီၤ လၢပဖီခိၣ် ဒ်ယဟိဝၤယွၤအသိး. ပမ့ၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ ဒီးပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသးန့ၣ် ပလဲၤတဲတၢ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ကဘူၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအါသၢၤa အတၢ်လဲၤခီဖျိ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအံၤ အသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် မၤတံာ်တာ်အီၤ ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သးကညီၤ မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤအီၤဒိၣ်မး. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအါသၢၤ တဲဝဲလၢ “ယကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ ဘူးကအိၣ်တနံၣ်ညါ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲယနၢ်ဟူ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဘၣ်ဃးဒီး သးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်အခါ ယတဲဖျါထီၣ် ယတၢ်ကမၣ်လၢ ယမါ ဒီးတဲဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်. ယမၤဒ်န့ၣ်အဃိ ယသးဖှံထီၣ်က့ၤ ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ ယမၤဘၣ် တၢ်ကမၣ်အဃိ ယသးဟးဂီၤဒံး. သနာ်က့ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် တဲယၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ သးတလၢာ်ယၤဒံးဘၣ်. ဒီးခီဖျိလၢ အအဲၣ်ပှၤအဃိ အသိၣ်က့ၤသီက့ၤပှၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အတၢ်ကတိၤလၢအမုာ်န့ၣ် ထိးဘၣ်ယသး ဒီးမၤစၢၤယၤ ဒ်သိး ယကမၤဘၣ်ထီၣ်က့ၤ ယတၢ်ဆိကမိၣ်.” ခဲအံၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအါသၢၤ ကဲဝဲပှၤလဲၤလၢညါ ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ်. လၢတၢ်လဲၤခီဖျိ တခါအံၤ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပမ့ၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသး နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ်အဃိ ပသးခုဒိၣ်မး.

ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်မုၢ်လၢ်

၈. (က) ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် တၢ်မုၢ်လၢ် မနုၤလဲၣ်. (ခ) ပှၤယူၤဒၤဖိလၢ အပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသးတဖၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်မုၢ်လၢ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. (ယၡါယၤ ၄၀:၂၉-၃၁)

^၈ ပှၤဘၤဘူၤလိၣ်ဖိန့ၣ် ညီနုၢ်အဝဲသ့ၣ် တပျဲက့ၤ ပှၤလၢအဝဲသ့ၣ် ဖီၣ်န့ၢ်ဝဲတဖၣ် လၢအထံအကီၢ်ဘၣ်. အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်န့ၣ် ကဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် တက့ၤဘၣ်လၢ အထံအကီၢ် နီတဘျီလၢၤဘၣ်. (ၡါ ၁၄:၁၇) ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်မုၢ်လၢ်. ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် ကထူၣ်ဖျဲးထီၣ် ဒီးကက့ၤဘၣ်လၢ အထံအကီၢ်. ဒီးယဟိဝၤယွၤ ကမၤလၢပှဲၤထီၣ် တၢ်အၢၣ်လီၤအံၤအဂီၢ် ပှၤတြီအီၤ တသ့နီတဂၤဘၣ်. (ၡါ ၄၄:၂၆; ၅၅:၁၂) လၢယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ထံၣ်န့ၣ် ဘၤဘူၤလိၣ် လီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး တၢ်ကမူၣ်လၢ အဒံကွံာ် သ့ညီညီဖိ. (ၡါ ၄၀:၁၅) အဃိ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ် အပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ်န့ၣ် အညီဝဲဒ်သိးဒီး ပှၤအူထီၣ် ကလံၤတထံၣ် ဒီးတၢ်ကမူၣ် လီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲ. တၢ်မုၢ်လၢ်အံၤ ကမၤစၢၤ ပှၤယူဒၤဖိ ဒီးမၤမုာ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ်အသးဒိၣ်မး. ထဲန့ၣ်တကးဒံးဘၣ် ယၡါယၤ တဲဝဲလၢ “ပှၤလၢ အမုၢ်လၢ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်က့ၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ.” (ဖး ယၡါယၤ ၄၀:၂၉-၃၁.) အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ တၢ်မုၢ်လၢ်န့ၣ် ကမၤဆူၣ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ် အဂံၢ်အဘါ ဒီးအဝဲသ့ၣ် “ကယူၤထီၣ်ဖးထီ လီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး အအိၣ်ဒီး လံာ်ကြီကြာ်အဒံး.”

၉. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် နာ်န့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤသ့လဲၣ်.

^၉ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်လၢ အတၢ်အၢၣ်လီၤ ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်နီၢ်ကီၢ်. အပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ် တၢ်အုၣ်သးမနုၤလဲၣ်. အဒိ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ ပှၤယူၤဒၤဖိ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဟဲလၢပှဲၤထီၣ်တဖၣ်. ပှၤယူဒၤဖိ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤအၤၡူၢ်ဖိ မၤနၢၤဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ အအိၣ်လၢ အံၣ်စရ့လး အဒူၣ်တဆံအဘီမုၢ် ဒီးက့ၤဖီၣ်အဝဲသ့ၣ်. (ၡါ ၈:၄) ဒီးအဝဲသ့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤဘၤဘူၤလိၣ်ဖိ မၤဟးဂီၤကွံာ် ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် ဒီးက့ၤကိးဝဲ ပှၤအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤလၢ ဘၤဘူၤလိၣ်. (ၡါ ၃၉:၅-၇) အဝဲသ့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ဘၤဘူၤလိၣ်အစီၤပၤ တူခွဲးထီၣ်ဝဲ စီၤပၤစံးဒကံယၤ အမဲာ်ချံ ဒီးက့ၤကိးအီၤလၢ ဘၤဘူၤလိၣ်. (ယံး ၃၉:၇; ဃ့း ၁၂:၁၂, ၁၃) အဃိ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲန့ၣ် ဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲခဲလၢာ်. (ၡါ ၄၂:၉; ၄၆:၁၀) ဒီးတၢ်အုၣ်သးတဖၣ်အံၤ မၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပှၤယူဒၤဖိ အတၢ်နာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ အကမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ် အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ် သပှၢ်တၢၢ်.

၁၀. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ဒ်သိး ပတၢ်မုၢ်လၢ် ကဂၢၢ်ကျၢၤအဂီၢ် ပကဘၣ် မၤဒ်လဲၣ်.

^၁၀ ပန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်. ဖဲပသးလီၤစၢ်အခါ ပတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ်န့ၣ် ကမၤမုာ်ထီၣ်ပသး ဒီးကမၤဆူၣ်ထီၣ် ပဂံၢ်ပဘါ. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်အိၣ်သး နးထီၣ်ဒိၣ်မး ဒီးကစၢ်ယွၤ အဒုၣ်အဒါတဖၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးထီဒါပှၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပတဘၣ် သးဟးဂီၤဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤပှၤလၢ ပကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ် ပၤရဒံစူးအပူၤ. ဒီးဖဲန့ၣ်အခါ ပကအိၣ်ဘၣ် မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ် ဒီးပူၤပူၤဖျဲးဖျဲး. အဃိ ပကဘၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး သးစၢၢ်ဆၢ ပတၢ်မုၢ်လၢ်တခါအံၤ. ပမ့ၢ်တသးစၢၢ်ဆၢ ပတၢ်မုၢ်လၢ်ဘၣ်န့ၣ် ကလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး ပကွၢ်စိတၢ်လၢ ပဲတြီဖိလၢ အဘၣ်အၢတဘ့ၣ် ဒီးထံၣ်စိ ပျီဃံလၤ ဘၣ်ဆၣ် အဖျါကဒုကဒု. အဃိ ဒ်သိး “ပပဲတြီဖိ ကကဆှီ,” ပမ့ၢ်တဲလၢ အဂၤတမံၤန့ၣ် ဒ်သိး ပတၢ်မုၢ်လၢ် ကဂၢၢ်ကျၢၤ ထီဘိအဂီၢ် ပကဘၣ် မၤဒ်လဲၣ်. ပကဘၣ် ဟံးန့ၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကဆိကမိၣ်ထံ ဘၣ်ဃးဒီး ပတၢ်အိၣ်မူလၢ ဟီၣ်ခိၣ်သီန့ၣ် ကမုာ်ထဲလဲၣ်. တကးဒံးဘၣ် ပဖးတၢ်ဂ့ၢ်, ကွၢ်တၢ်ဂီၤမူ ဒီးဒိကနၣ် တၢ်သးဝံၣ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး ပတၢ်မုၢ်လၢ် အဂ့ၢ်သ့. ဒီးဖဲပဃ့ထုကဖၣ်အခါ ပတဲဘၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢ ပခိးကွၢ်လၢ်လၢ အတၢ်အၢၣ်လီၤ ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ် သပှၢ်တၢၢ်သ့.

၁၁. တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ် မၤစၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်ဆါလၢအနး တဂၤဒ်လဲၣ်.

^၁၁ တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ် မၤမုာ်ထီၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ကၠဝဲ အသး ဒီးမၤဆူၣ်ထီၣ် အဂံၢ်အဘါဒ်လဲၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ကၠဝဲန့ၣ် အအိၣ်ဒီး တၢ်ဆါလၢအနးတခါ. အတဲဝဲလၢ “ဖဲယသးဂံၢ်ဘါ လီၤစၢ်ဒိၣ်မးအခါ ယသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ နၢ်ပၢၢ်စၢၤယၤ ဂ့ၤဂ့ၤအဃိ ယတဲဘၣ်အီၤ ယတၢ်တူၢ်ဘၣ်ခဲလၢာ်. ယဟိဝၤယွၤ စံးဆၢယတၢ်ထုကဖၣ် ဒီးယဒိးန့ၢ်ဘၣ် ‘တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလီၤဆီလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်.’” (၂ ကရံၣ် ၄:၇) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ကၠဝဲ ထံၣ်တမှံလီၤအသးလၢ အအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်သီအပူၤ ဒီးဖဲန့ၣ်အခါ “ပှၤလၢ အအိၣ်လၢကီၢ်ပူၤန့ၣ် တတဲလၢ ‘ယဆိးက့’ နီတဂၤဘၣ်.” (ၡါ ၃၃:၂၄) ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပမ့ၢ်တဲဘၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢ ပတၢ်တူၢ်ဘၣ် ဒီးသးစၢၢ်ဆၢ ပတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ်န့ၣ် ပဂံၢ်ပဘါ ကဆူၣ်ထီၣ်က့ၤ.

၁၂. ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ လၢတဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်လၢ အကဟဲလၢပှဲၤထီၣ် နီၢ်ကီၢ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)

^၁၂ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ တၢ်အုၣ်သးအါမးလၢ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကနာ်န့ၢ် အတၢ်အၢၣ်လီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဝံအတၢ်စံးပာ်လၢ အဟဲလၢပှဲၤထီၣ်တဖၣ်. အဒိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ဘီမုၢ်လၢအဒိၣ်စိလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် လၢအမ့ၢ် ဘြံးတၢၣ်ဒီးအမဲရကၤန့ၣ် “ကဆူၣ်ဝဲ သနာ်က့ ကစၢ်ဝဲစ့ၢ်ကီး.” (ဒၤ ၂:၄၂, ၄၃) တကးဒံးဘၣ် ပနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်ကစီၣ်ဒ်သိးဒီး ‘ဟီၣ်ခိၣ်ဟူးဝဲလၢ တၢ်လီၢ်တတီၤဝံၤတတီၤ’ ဒီးပစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ “ပှၤကလုာ်ခဲလၢာ်.” (မး ၂၄:၇, ၁၄) ဝံအတၢ်စံးပာ်တဖၣ်အံၤ ဒီးတၢ်စံးပာ်လၢ အဂၤတဖၣ်န့ၣ် မၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ပတၢ်နာ် ဒီးယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ လၢတဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ပနာ်လၢ အကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် နီၢ်ကီၢ်.

ဒ်သိးပတပျံၤတၢ်တဂ့ၤအဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤ

၁၃. (က) ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်ဘူးထီၣ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိ ကဟးထီၣ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် ကထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ဒ် ယၡါယၤ ၄၁:၁၀-၁၃ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ယဟိဝၤယွၤ မၤမုာ်ထီၣ် ပှၤယူဒၤဖိ အသးဒ်လဲၣ်.

^၁၃ ယဟိဝၤယွၤအၢၣ်လီၤ ပှၤယူဒၤဖိ လၢအအိၣ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ်လၢ အကမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ် အဝဲသ့ၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်ဘူးထီၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ဟးထီၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် ကထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ. ယဟိဝၤယွၤ တဲပာ်စၢၤဝဲလၢ စီၤပၤတဂၤ ကဟဲဒုးတၢ် ဒီးမၤနၢၤဝဲ ထံကီၢ်လၢ အအိၣ်ဝးတရံးဘၤဘူၤလိၣ် ဝံၤဒီးအကဒုးဝဲ ဘၤဘူၤလိၣ်. (ၡါ ၄၁:၂-၅) ဘၣ်ဆၣ် ပှၤယူဒၤဖိ တလိၣ်ပျံၤတၢ်ဘၣ်. ပူၤကွံာ်တဘျုးနံၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တဲဆိပာ်စၢၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ “ယအိၣ်ဒီးသုအဃိ တဘၣ်ပျံၤတၢ်တဂ့ၤ. ယမ့ၢ်သုကစၢ်ယွၤအဃိ တဘၣ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤတၢ်တဂ့ၤ.” (ဖး ယၡါယၤ ၄၁:၁၀-၁၃.) နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိ ကဘၣ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ထဲယဟိဝၤယွၤတဂၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲ. အဃိ ဖဲယဟိဝၤယွၤ တဲအဝဲသ့ၣ်လၢ “ယမ့ၢ်သုကစၢ်ယွၤ” အခါ ယဟိဝၤယွၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢ အအိၣ်ဒီး အဝဲသ့ၣ် ဒီးကမၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်ဒံး.—စံး ၁၁၈:၆.

၁၄. ဒ်သိး ပှၤယူဒၤဖိ တပျံၤတၢ်တဂ့ၤအဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤဒံးအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၄ ဒ်သိး ပှၤယူဒၤဖိ တပျံၤတၢ်တဂ့ၤအဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤ ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဒီဒူၣ်. အမၢ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ကွၢ်ထီၣ်ဆၣ် လၢမူခိၣ်. ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ အတ့လီၤ ဆၣ်တဖၣ် တကးဒံးဘၣ် အသ့ၣ်ညါဝဲ ဆၣ်တဖျၢၣ်ဘၣ်တဖျၢၣ် အမံၤဂ့ၤဂ့ၤ. (ၡါ ၄၀:၂၅-၂၈) ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်သ့ၣ်ညါ ဆၣ်တဖျၢၣ်ဘၣ်တဖျၢၣ် အမံၤဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ် အသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီး အခ့အပှၤ တဂၤဘၣ်တဂၤ အမံၤဂ့ၤဂ့ၤ. ဒီးဒ်ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲအစိကမီၤလၢ ကတ့လီၤဆၣ်အသိး အကသူဝဲ အစိအကမီၤလၢ ကမၤစၢၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်. အဃိ ပှၤယူဒၤဖိ တလိၣ်ပျံၤတၢ် ဒီးဘၣ်ယိၣ်တၢ်ဘၣ်.

၁၅. ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ် ဘူးထီၣ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိ ကဟးထီၣ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤ တဲအဝဲသ့ၣ်လၢ ကဘၣ်မၤမနုၤလဲၣ်.

^၁၅ ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ် ဘူးထီၣ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိ ကဟးထီၣ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်မၤ မနုၤလဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး. အဒိ လၢလံာ်ယၡါယၤ အခီၣ်ထံးတကူာ်န့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ တဲအပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ “လဲၤနုာ်လီၤလၢ သုဒၢးဖိတဖၣ်အပူၤ ဒီးကးပံးသုတြဲၤတက့ၢ်. အိၣ်ခူသူၣ် တစိၢ်ဖိ တုၤလၢ တၢ်သးဒိၣ်ထီၣ် လဲၤတလၢကွံာ်တက့ၢ်.” (ၡါ ၂၆:၂၀) အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ ဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲ အဆိကတၢၢ်တဘျီ ဖဲစီၤပၤကိရ့ၣ် ဟဲဒုးဝဲ ဘၤဘူၤလိၣ်အခါ ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိ မၤထွဲဝဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအံၤ. ပှၤလၢအကွဲး ကြံးအတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ တဂၤတဲဝဲလၢ ဖဲစီၤကိရ့ၣ် နုာ်လီၤဒုးဝဲ ဘၤဘူၤလိၣ်အခါ အ “မၤလိာ် [အပှၤသုးဖိတဖၣ်] လၢကမၤသံ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ တၢ်ချၢခဲလၢာ်.” ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ်န့ၣ် ကပျံၤတၢ်ထဲလဲၣ်. မ့မ့ၢ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်န့ၣ် ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်မၤထွဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဃိ အဝဲသ့ၣ် သးသမူပူၤဖျဲးဝဲ.

၁၆. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကကဲထီၣ်သးလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတလိၣ် ဘၣ်ယိၣ်တၢ် အါအါဘၣ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)

^၁၆ ပန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်. တယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် ကစးထီၣ် ဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ်အံၤ ကကဲဝဲ တၢ်အိၣ်သးလၢ အနးကတၢၢ်. ဖဲတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် စးထီၣ်အခါ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ကပျံၤတၢ် ဒီးခိၣ်နူာ်ကဘံဘူ. မ့မ့ၢ်ပဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်န့ၣ် တၢ်တကဲထီၣ်သးဒီးပှၤ ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ ပကစၢ်ယွၤ. ဒီးခီဖျိလၢ ပသ့ၣ်ညါလၢ “တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ [ပှၤ] ဘူးထီၣ်လံ” အဃိ ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးဒူ. (လူၤ ၂၁:၂၈) တကးဒံးဘၣ် ဖဲကလုာ်ဒူၣ်လၢ အပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်သး ဟဲထီဒါပှၤအခါ ပကဆဲးနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤ ကသူဝဲ မူခိၣ်ကလူးတဖၣ်လၢ ကဒီသဒၢပှၤ ဒီးအကဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ကမၤပူၤဖျဲး ပသးသမူ. အကဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်အိၣ်ခိးကွၢ်. သနာ်က့ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်. ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ် ကလီၤဂာ် ဒ်သိးဒီးပ “ဒၢးဖိတဖၣ်” လၢကကဲထီၣ် တၢ်ပူၤဖျဲးအလီၢ်လၢပဂီၢ်. အဃိဒ်သိး ပကအိၣ်ကတီၤသးလၢ ခါဆူညါအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ပကဘၣ် မၤဂ့ၤထီၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ ဒီးသးအိၣ် ဒိကနၣ်ဒီးမၤထွဲ ပတၢ်ကရၢကရိ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ. တကးဒံးဘၣ် ပကဘၣ် နာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အကဲပှၤလၢ အတီခိၣ်ရိၤမဲ အတၢ်ကရၢကရိ.—ဧ့ၤ ၁၀:၂၄, ၂၅; ၁၃:၁၇.

၁၇. ယဟိဝၤယွၤ လၢအမ့ၢ်ပှၤလၢ အမၤမုာ်ထီၣ်ပသးန့ၣ် ပသန့ၤသးလၢအီၤ သ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၇ ပှၤယူဒၤဖိလၢ အအိၣ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ်န့ၣ် အတၢ်အိၣ်မူ တညီဘၣ် သနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ မၤမုာ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ်အသး. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ယဟိဝၤယွၤ ကမၤမုာ်ထီၣ်ပသး. အဃိ ခါဆူညါ တၢ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်သး ဒ်လဲၣ်သနာ်က့ ပကဘၣ် ဆဲးသန့ၤသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ လၢအမ့ၢ်ပှၤလၢ အမၤမုာ်ထီၣ်ပသး. ဒီးပနာ်သ့သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤသးအိၣ် အခ့အပှၤလၢ အတီဒီးအီၤ ဒီးသးအိၣ်ပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ်. အဃိ ခဲအံၤ ပကဘၣ် ဆဲးမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်မုၢ်လၢ် ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အကဲဝဲ ပကစၢ်ယွၤအဃိ ပတလိၣ် ဘၣ်ယိၣ်တၢ် နီတမံၤဘၣ်.