ဆီၣ်ထွဲ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ အဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံ

၁-၂. (က) မုၣ်ကီၤလံၢ် လံၣ်န့ၢ်လီန့ၢ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ လၢကျဲဒ်လဲၣ်. (ခ) လၢတၢ်မၤလိ တခါအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

မုၣ်ကီၤလံၢ်လၢအမ့ၢ် “တၢ်ကတိၤကဘျံးကဘျၣ်အပၢ်” န့ၣ်လီန့ၢ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ စးထီၣ်လၢ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်​ အစိၤလံန့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၈:၄၄) အတၢ်လံၣ်တၢ်လီတနီၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲတၢ်သိၣ်လိအကမၣ်​ လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သံဒီး ဖဲပှၤတဂၤသံအခါ တၢ်မၤအသးဒီးအီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ တၢ်သိၣ်လိကမၣ်တဖၣ်အံၤအဃိ ဖဲပှၤသံအခါ ပှၤမၤဝဲမူးပွဲဒီး လုၢ်လၢ်ထူသနူအါမးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအါဂၤန့ၣ်​ ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢအခိၣ်အဃၢၤတဂၤ သံအခါ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်​ “ဂုာ်ကျဲးစၢးဒုးတၢ်လၢ တၢ်နာ်” အဂီၢ်လီၤ.—ယူဒၤ ၃.

^၂ လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်လိလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံန့ၣ်​ နသ့ၣ်ညါပာ်စၢၤအီၤလံအဃိ နမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ ဒ်သိးနကဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီအဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤနၤလဲၣ်. (အ့းဖ့းစူး ၆:၁၁) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါသ့ၣ်တဖၣ်လၢ ပှၤမၢဆူၣ်အီၤဒ်သိး အကပၣ်ဃုာ်လၢ လုၢ်လၢ်လၢတဘၣ်ကစၢ်ယွၤ အသးဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ နဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. လၢတၢ်မၤလိတခါအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤပှၤလီၤ. အဆိကတၢၢ်န့ၣ်​ ပကတဲသကိး ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံန့ၣ်​ လံာ်စီဆှံတဲဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်အိၣ်သးအမ့ၢ်အတီ လၢအဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံ

၃. တၢ်လံၣ်တၢ်လီ အဆိကတၢၢ်တခါန့ၣ်​ ဒုးအိၣ်ထီၣ်​ တၢ်ကီတၢ်ခဲမနုၤလဲၣ်.

^၃ ကစၢ်ယွၤ တတိာ်ပာ်ဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်​ ကဘၣ်သံဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်​ ကအိၣ်မူဘၣ်​ လီၤထူလီၤယိာ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ဒိကနၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအကလုၢ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်​ တၢ်မၤလိာ်ယိယိဖိတခါ လၢအမ့ၢ် “တၢ်သ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၤ ဒီးတၢ်အၢအသ့ၣ်တထံးန့ၣ်​ အီၣ်အသၣ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မုၢ်တနံၤလၢ နအီၣ်အီၤန့ၣ်​ သံဒီးနကသံလီၤ.” (၁ မိၤၡ့ ၂:၁၆, ၁၇) မုၣ်ကီၤလံၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်လီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်တဲတၢ် ဒီးနီၢ်အံၣ်အု ခီဖျိလၢဂုၢ် ဒီးတဲဝဲလၢ သုမ့ၢ်အီၣ်သ့ၣ်သၣ်န့ၣ်​ “သုတသံဒီး သုတသံဘၣ်ဘၣ်လီၤ.” လီၤသးအုးဒိၣ်မးလၢ နီၢ်အံၣ်အုနာ်အီၣ်​ မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီ ဒီးအီၣ်ဝဲသ့ၣ်သၣ်လီၤ. လၢခံအဝၤ စ့ၢ်ကီးအီၣ်ဝဲလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃:၄, ၆) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်​ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်ဒဲးဘးဒီးတၢ်သံလီၤ.—ရိမ့ၤ ၅:၁၂.

၄-၅. မုၣ်ကီၤလံၢ် ဆဲးလံၣ်န့ၢ်လီန့ၢ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိဒ်လဲၣ်.

^၄ ဒ်ကစၢ်ယွၤတဲတ့ၢ်ဝဲအသိး လၢခံန့ၣ်​ နီၢ်အံၣ်အု ဒီးစီၤအၤဒၣ်သံဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ မုၣ်ကီၤလံၢ်ဆဲးတဲလံၣ်တဲလီတၢ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံဒံးလီၤ. ဒီးလၢခံန့ၣ်​ အဝဲတဲလံၣ်တဲလီတၢ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်အဂၤတဖၣ်လီၤ. လၢအတၢ်လံၣ်တၢ်လီတဖၣ်အကျါတခါန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ ပှၤမ့ၢ်သံဘၣ်ဆၣ်​ တၢ်လၢအအိၣ်လၢ အပူၤတမံၤမံၤန့ၣ်မူဒံးဝဲ ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အကလၤမူဒံးဝဲလီၤ. တုၤလီၤလၢပစိၤခဲအံၤဒၣ်လဲာ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအါဂၤ နာ်ဝဲတၢ်လံၣ်တၢ်လီတဖၣ်အံၤလီၤ.—၁ တံၤမသ့း ၄:၁.

^၅ ဘၣ်မနုၤ အဃိ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်​ နာ်ဝဲ မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီတဖၣ်အံၤလဲၣ်. မ့ၢ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်သ့ၣ်ညါဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်​ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံအဃိ အဝဲဟံးန့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အံၤ ဒ်သိးကလံၣ်အီၣ်လီအီၣ်ပှၤအဂီၢ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤတ့လီၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်မူဘၣ်​ လီၤထူလီၤယိာ် အဃိ ပတအဲၣ်ဒိးသံဘၣ်. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၃:၁၁) တၢ်သံန့ၣ်​ ပထံၣ်အီၤဒ်အမ့ၢ် ပဒုၣ်ပဒါအသိးလီၤ.—၁ ကရံၣ်​ ၁၅:၂၆.

၆-၇. (က) တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢအဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံန့ၣ်​ မုၣ်ကီၤလံၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤလီၤမၢ်ဝဲန့ၢ်ဧါ. တဲဖျါထီၣ်​ တက့ၢ်. (ခ) ဒ်သိးပသုတပျံၤ တၢ်သံတဂ့ၤအဂီၢ် လံာ်စီဆှံတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ မၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်.

^၆ မုၣ်ကီၤလံၢ် ဂုာ်ကျဲးစၢး လံၣ်တၢ်လီတၢ် ဘၣ်ဆၣ်​ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ အဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သံန့ၣ်​ တလီၤမၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပှၤအါဂၤ သ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲ လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်လိ လၢအ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံ ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢပှၤသံတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလီၤ. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၉:၅, ၁၀; မၤတၢ် ၂၄:၁၅) တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်အံၤ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပသုတပျံၤပှၤသံတဂ့ၤ ဒီးပသုတသးဒ့ဒီလၢ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ဒ်လဲၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ ပတပျံၤပှၤသံ ဒီးပတဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ ပှၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤ လၢအသံသဒၣ်ကွံာ်ပှၤတဂၤ ကတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်တမံၤမံၤဘၣ်. ပသ့ၣ်ညါလၢ အဝဲသ့ၣ်​ တအိၣ်မူလၢၤဘၣ်​ ဒီးမၤဆါပှၤတသ့နီတဂၤဘၣ်. လီၤဂာ်ဒ် အဝဲသ့ၣ်မံအသိးလီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၁၁:၁၁-၁၄) တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အလဲၤပူၤကွံာ်စ့ၢ်ကီး အဝဲသ့ၣ်တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ အဆၢကတီၢ် ပှၤလၢအသံတ့ၢ်လၢ အနံၣ်လၢအကယၤတဖၣ်န့ၣ်​ ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲထဲ တစိၢ်ဖိလီၤ. လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် ကမၤအသးဒ် တဖျးမဲာ်ဖိလီၤ.

^၇ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ ဘၣ်ဃးဒီးပှၤသံတဖၣ်အတၢ်အိၣ်သးန့ၣ်​ မ့ၢ်တၢ်ၡဲၡဲဖိ, ယိယိဖိ ဒီးမ့ၢ်တၢ်လၢ ပနာ်န့ၢ်အီၤသ့လီၤ. တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်အံၤန့ၣ်​ လီၤဆီလိာ်အသးဒီး မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီလၢ အမၤဘံဘူပသးတဖၣ်​ ဒိၣ်မးလီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်သိၣ်လိတဖၣ်အံၤ လံၣ်န့ၢ်လီန့ၢ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ တကးဒံးဘၣ်​ မၤဘၣ်ဒိ ပတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ် အမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤ စ့ၢ်ကီးလီၤ. ဒ်သိးပကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်မၤဘၣ်ဒိပှၤထဲလဲၣ်​ အဂီၢ်န့ၣ်​ ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤလီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီန့ၣ်​ မၤဟးဂီၤ ယဟိဝၤယွၤ အမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဒုးနာ်န့ၢ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ တၢ်နာ်ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ပှ့ၤက့ၤန့ၣ်​ တမ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဘၣ်​ လၢကျဲဒ်လဲၣ်. မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီတဖၣ်​ ဒုးကဲထီၣ်​ တၢ်သူၣ်အုးသးအုး ဒီးတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်​ လၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.

မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီတဖၣ်​ မၤဘၣ်ဒိ ပှၤဂၤဒိၣ်မး

၈. ဒ် ယံးရမံယၤ ၁၉:၅ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံန့ၣ်​ မၤဟးဂီၤ ယဟိဝၤယွၤ အမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်.

^၈ မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီ လၢအဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံန့ၣ်​ မၤဟးဂီၤ ယဟိဝၤယွၤ အမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤလီၤ. တၢ်လံၣ်တၢ်လီတဖၣ်အံၤန့ၣ်​ ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်သိၣ်လိကမၣ်လၢ ပှၤသံတဖၣ်​ ဘၣ်တၢ်မၤအၢမၤနးအီၤလၢ မ့ၣ်အူပူၤလီၤ. တၢ်သိၣ်လိတခါအံၤ မၤဟးဂီၤကစၢ်ယွၤ အမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်. တၢ်သိၣ်လိတဖၣ်အံၤန့ၣ်​ ဒုးနာ်န့ၢ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤလၢ အပှဲၤဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ်​ အိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ အအၢအသီဒ် မုၣ်ကီၤလံၢ်အသိးလီၤ. (၁ ယိၤဟၣ်​ ၄:၈) ဘၣ်ဃးဒီးမုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီတဖၣ်အံၤန့ၣ်​ နတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်. တကးဒံးဘၣ်​ ကစၢ်ယွၤမီၤ ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤသးဟ့ဝဲ တၢ်မၤအၢမၤသီခဲလၢာ်လီၤ.—ဖး ယံးရမံယၤ ၁၉:၅ တက့ၢ်.

၉. မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီမၤဘၣ်ဒိ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအတၢ်နာ် လၢဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ပှ့ၤက့ၤလၢ ပထံၣ်ဘၣ်အီၤဖဲ ယိၤဟၣ်​ ၃:၁၆; ၁၅:၁၃ န့ၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၉ မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံန့ၣ်​ ဒုးနာ်န့ၢ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်လၢ တၢ်နာ်ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ပှ့ၤက့ၤန့ၣ်​ တမ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဘၣ်. (မးသဲ ၂၀:၂၈) မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီလၢ အဂၤတခါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်​ အိၣ်ဒီးသးလၢအသံတသ့ဘၣ်. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ အိၣ်ပာ်စၢၤဒီး တၢ်မူအထူအယိာ်လံ. အဃိ တလိၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူး ဟဲဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးသမူ ဒ်သိးပကန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မူအထူအယိာ်အဂီၢ်လၢၤဘၣ်. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အတၢ်ပှ့ၤက့ၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲကျဲအဂ့ၤကတၢၢ်တဘိလၢ ယဟိဝၤယွၤဒီး ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အအဲၣ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (ဖး ယိၤဟၣ်​ ၃:၁၆; ၁၅:၁၃ တက့ၢ်.) ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သိၣ်လိလၢ အကမၤလီၤစှၤ ပတၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်ဟ့ၣ်လၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်အံၤန့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤဒီးယ့ၣ်ၡူး ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.

၁၀. မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီ လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သံန့ၣ်​ ဒုးအိၣ်ထီၣ်​ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်သူၣ်အုးသူၣ်အုး ဒီးအတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၀ မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီ ဒုးအိၣ်ထီၣ်​ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်သူၣ်အုးသးအုး ဒီးအတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်လီၤ. တဘျီတခီၣ်​ ဖဲမိၢ်ပၢ်တဖၣ်​ အဖိသံသဒၣ်ကွံာ်အီၤ ဒီးအသူၣ်အုးသးအုးအခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပှၤကတဲအီၤလၢ ကစၢ်ယွၤကိးက့ၤ နဖိဒ်သိးကကဲထီၣ်​ မူခိၣ်ကလူးလၢ မူခိၣ်အဂီၢ်လီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီတခါအံၤ မၤကိညၢ်လီၤ ပတၢ်တူၢ်ဘၣ်ဧါ မ့တမ့ၢ် မၤနးထီၣ်​ ပတၢ်တူၢ်ဘၣ်ဧါ. ပှၤတနီၤသိၣ်လိဝဲ တၢ်သိၣ်လိကမၣ်လၢအမ့ၢ် လရာ်မ့ၣ်အူအဂ့ၢ် ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ်​ အဲၣ်ဒိးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်မၤနးမၤဖှီၣ်​ ပှၤကညီန့ၣ်​ မ့ၢ်တၢ်လၢအတီအလိၤလီၤ. အဃိလၢညါန့ၣ်​ ပှၤလၢအထီဒါ ခဲးသလ့း အတၢ်သိၣ်လိတဖၣ်န့ၣ်​ ဘၣ်တၢ်ဒွဲၣ်အူကွံာ်အီၤလၢ သ့ၣ်တၢၣ်လိၤလီၤ. လံာ်တဘ့ၣ်ပာ်ဖျါဝဲလၢ ပှၤတနီၤလၢ အတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ် လၢအမၤနးမၤဖှီၣ်ပှၤဂၤ လၢကျဲဒ်အံၤန့ၣ်​ အဲၣ်ဒိး “ဟ့ၣ်ဒုးတူၢ်ကွၢ်အဝဲသ့ၣ်​ လၢလရာ်မ့ၣ်အူန့ၣ်​ ကမၤအသးဒ်လဲၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အမ့ၢ်မၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပှၤတဖၣ်န့ၣ်​ တချုးလၢအသံဒံးအခါ ကပီၢ်ယၢ်လီၤအသး ဒ်သိးအသုတလီၤလၢ လရာ်မ့ၣ်အူနီၢ်ကီၢ်တဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. လၢထံကီၢ်အါမးန့ၣ်​ ပှၤဃ့တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ, မၤလၤကပီၤ ဒီးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ဖံဖုလၢအသံတ့ၢ်တဖၣ်လီၤ. ပှၤအဂၤတနီၤန့ၣ်​ ကတဲာ်ကတီၤတၢ်အီၣ်​ ဒီးလုၢ်ထီၣ်တၢ်လၢ အဖံအဖု လၢအသံတ့ၢ်တဖၣ်အအိၣ်​ ဒ်သိးအဖံအဖု လၢအသံတ့ၢ်တဖၣ်​ သုတမၤကီမၤခဲ အဝဲသ့ၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. လီၤသးအုးဒိၣ်မးလၢ တၢ်နာ်လၢ အဒိးသန့ၤထီၣ်သးလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်သိၣ်လိအံၤ တဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်​ တၢ်သူၣ်မံသးမုာ် နီၢ်ကီၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်​ တၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ ဒီးတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးလီၤ.

ပဆီၣ်ထွဲ လံာ်စီဆှံအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ကသ့ဒ်လဲၣ်

၁၁. ပတံၤသကိး ဒီးပဘူးပတံၢ်တဖၣ်​ ကမၢဆူၣ်ပှၤ ဒ်သိးပက ထီဒါကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါဒ်လဲၣ်.

^၁၁ တဘျီတခီၣ်​ ပဘူးပတံၢ် မ့တမ့ၢ် ပတံၤသကိးတဖၣ်​ ကမၢဆူၣ်ပှၤလၢ ပကပၣ်ဃုာ်လၢ လုၢ်လၢ်လၢအဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံ လၢအတလီၤပလိာ်ဒီး လံာ်စီဆှံတၢ်သိၣ်လိလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ကမၢဆူၣ်ပှၤလၢ တၢ်သူၣ်ဘျၢသးဘျၢအပူၤ ဘၣ်ဆၣ်​ ပမ့ၢ်အဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးအကလုၢ်ကထါန့ၣ်​ ပကဒိကနၣ်​ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်လီၤ. ဒီးပမ့ၢ်တပၣ်ဃုာ်လၢ လုၢ်လၢ်တဖၣ်အံၤအကျါဘၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ကမၤမဲာ်ဆှးပှၤ ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ကတဲဝဲလၢ ပတအဲၣ်​ မ့တမ့ၢ် ပတပာ်ကဲဖံဖု လၢအသံတ့ၢ်တဖၣ်ဘၣ်. မ့တမ့ၢ် အဝဲသ့ၣ်ကတဲဝဲလၢ ခီဖျိလၢ ပတပၣ်ဃုာ်လၢ လုၢ်လၢ်တဖၣ်အံၤအကျါဘၣ်အဃိ ပှၤလၢအသံတဂၤန့ၣ်​ ကမၤဘၣ်ဒိ ပှၤလၢအအိၣ်မူတ့ၢ်တဖၣ်​ လၢကျဲတဘိဘိလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ပဆီၣ်ထွဲ လံာ်စီဆှံအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ်လၢ နမၤထွဲလံာ်စီဆှံ တၢ်သိၣ်လိလၢလာ်တဖၣ်အံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.

၁၂. လုၢ်လၢ်လၢအဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံ လၢအထီဒါလိာ်သးဒီး လံာ်စီဆှံန့ၣ်​ မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၂ ပာ်လီၤနသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤ လၢနက “အိၣ်လီၤဆီ” ဒီးတၢ်နာ်ဒီးလုၢ်လၢ် လၢအထီဒါလိာ်သးဒီး လံာ်စီဆှံတၢ်သိၣ်တၢ်သီ တဖၣ်တက့ၢ်. (၂ ကရံၣ်သူး ၆:၁၇) ပှၤခရ့ဘံယၢၤဖိအါတက့ၢ် နာ်ဝဲလၢ ဖဲပှၤတဂၤသံအခါ အဝဲကဲထီၣ်​ “တဲပြဲၢ်” မ့တမ့ၢ် “တၢ်တဃၣ်” ဒီးမၤအၢမၤသီဝဲ ပှၤလၢအမၤအီၤ တတီတလိၤဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးလံာ်တဘ့ၣ်တဲဝဲလၢ “တဲပြဲၢ်” န့ၣ်​ “မၤကီမၤခဲပှၤဂၤ” သ့ဝဲလီၤ. လၢ အၤဖြံၤကၤ န့ၣ်ပှၤကးဘၢကွံာ် မဲာ်ထံကလၤလၢ အအိၣ်လၢ ပှၤလၢအသံတဂၤအဟံၣ်​ ဒီးပှၤဃၣ်ကဒါက့ၤ တၢ်ဂီၤတဖၣ်​ အမဲာ်သၣ်လၢ တၢ်ဒူၣ်ကပၤလီၤ. ပှၤတနီၤတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ ပှၤလၢအသံတဂၤ တထံၣ်လီၤ အနီၢ်ကစၢ်အသးလၢၤဘၣ်. ဒ်ပမ့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤအသိး ပတနာ်ဒီးပတပၣ်ဃုာ်လၢ လုၢ်လၢ်လၢ အဆီၣ်ထွဲ မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီတဖၣ်အံၤ နီတစဲးဘၣ်.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:၂၁, ၂၂.

၁၃. ဒ် ယၤကိာ် ၁:၅ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး လုၢ်လၢ်တခါခါလၢ ပမ့ၢ်တသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်လၢ မ့ၢ်အဘၣ်ကစၢ်ယွၤအသးဧါ တဘၣ်ဧါန့ၣ်​ ပကြၢးမၤဒ်လဲၣ်.

^၁၃ လုၢ်လၢ်တခါခါလၢ နမ့ၢ်တသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်လၢ မ့ၢ်အဘၣ်ကစၢ်ယွၤအသးဧါ တဘၣ်ဧါန့ၣ်​ ဃ့ထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်​ ဒီးဃ့အီၤ တၢ်ကူၣ်သ့တက့ၢ်. (ဖး ယၤကိာ် ၁:၅ တက့ၢ်.) ဒီးဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်​ လၢပလံာ်လဲၢ်တဖၣ်အပူၤ ဒီးအလီၢ်မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ်​ တဲသကိးတၢ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်​ လၢနတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤတက့ၢ်. အဝဲသ့ၣ်တတဲနၤလၢ နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသ့ၣ်​ ကမၤစၢၤနၤဒ်သိးန ကဃုထံၣ်န့ၢ် လံာ်စီဆှံတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒ်ပတဲသကိးတ့ၢ် လၢတၢ်မၤလိအံၤ အပူၤအသိးလီၤ. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်နမၤလိနသးလၢ နက ‘အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤနသး’ မ့တမ့ၢ် အိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဆးသးဆးအဃိ ကမၤစၢၤနၤလၢ နကသ့ၣ်ညါ “နီၤဖး တၢ်ဂ့ၤ ဒီးတၢ်အၢအဆၢ” လီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၁၄.

၁၄. ဒ်သိးပသုတကဲထီၣ်​ တၢ်လီၤဃံၢ်အလီၢ်လၢ ပှၤနီတဂၤတဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်​ ပမၤတၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.

^၁၄ “မၤတၢ်ခဲလၢာ်လၢ ယွၤအလၤကပီၤအဂီၢ်တက့ၢ်. သုတကဲလၢတၢ်လီၤကမၣ်အလီၢ်” တဂ့ၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:၃၁, ၃၂) ဖဲနကဘၣ်ဆၢတဲာ်လၢ နကပၣ်ဃုာ်လၢ လုၢ်လၢ် တခါခါန့ၣ်​ နကြၢးဆိကမိၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤဂၤအသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်အဂီၢ် လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ပတအဲၣ်ဒိး ကဲထီၣ်တၢ်လီၤဃံၢ် အလီၢ်လၢပှၤဂၤအဂီၢ် နီတဘျီဘၣ်. (မၢ်ကူး ၉:၄၂) ပတအဲၣ်ဒိး မၤဆါပှၤတၢ်ချၢတဖၣ်​ အသးစ့ၢ်ကီးဘၣ်. တၢ်အဲၣ်ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကတဲတၢ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်​ လၢတၢ်ပာ်ကဲအပူၤ ဒ်သိး ကကဲထီၣ်တၢ်လၤကပီၤ လၢယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ. ပတအဲၣ်ဒိး တဲအါလိာ်သးဒီးပှၤဂၤ မ့တမ့ၢ် တဲဟးဂီၤပှၤဂၤ အလုၢ်လၢ်တဖၣ်ဘၣ်. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်အဲၣ်န့ၣ်​ အသဟီၣ်ဆူၣ်ဒိၣ်မး န့ၣ်တက့ၢ်. ပမ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်, ဆိကမိၣ်န့ၢ်တၢ်လၢပှၤဂၤအဂီၢ် ဒီးပာ်ကဲပှၤဂၤန့ၣ်​ ပှၤလၢအထီဒါပှၤတဖၣ်​ အသးကပုာ်လီၤသ့လီၤ.

၁၅-၁၆. (က) ပမ့ၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါ ပှၤဂၤလၢ ပတၢ်နာ်အဂ့ၢ်န့ၣ်​ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပမ့ၢ်ပှၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့လဲၣ်. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိ တက့ၢ်. (ခ) စီၤပီလူးအတၢ်ကတိၤဖဲ ရိမ့ၤ ၁:၁၆ န့ၣ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သး ဒီးပှၤဒ်လဲၣ်.

^၁၅ ဒုးသ့ၣ်ညါ ပှၤလၢနခိၣ်နဃၢၤတဖၣ်​ လၢနမ့ၢ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤ တက့ၢ်. (ယၡါယၤ ၄၃:၁၀) ဖဲနဟံၣ်ဖိဃီဖိတဂၤဂၤ သံအခါ နမ့ၢ်တပၣ်ဃုာ်လၢ အဝဲသ့ၣ်​ အလုၢ်လၢ်ထူသနူတဖၣ်အကျါန့ၣ်​ နဘူးနတံၢ်ဒီးပှၤလၢနခိၣ်နဃၢၤတဖၣ်​ အသးတမုာ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တချုးလၢ တၢ်အိၣ်သးတဖၣ်အံၤ ကဲထီၣ်ဒံးဘၣ်အခါ နမ့ၢ်တဲပၠးဆိအဝဲသ့ၣ်​ လၢနတၢ်နာ်အဂ့ၢ်န့ၣ်​ ကညီလၢနဂီၢ်လီၤ. ဖြၤစံ(စ်)ကိၤ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်မိၣ်စဲဘံး န့ၣ်ကွဲးဝဲလၢ “ဖဲယၤဒီးယမါ ခိၣ်ရိၤလဲနါ သ့ၣ်ညါထီၣ်​ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တၢ်တီအခါ ပတဲပဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ ပတဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ပှၤသံနီတဘျီလၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ပတၢ်ဆၢတဲာ်အံၤ ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်အီၤဖဲ ခိၣ်ရိၤလဲနါ အနီသံအခါလီၤ. ဖဲပအိၣ်တၢ်လီၢ်အံၤ လုၢ်လၢ်အိၣ်လၢ ပှၤဘၣ်ဒုးလုၢ်ပှၤသံလၢထံလီၤ. ဒီးပှၤသံအဘူးအတံၢ်လၢ အဘူးဒီးအီၤအဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤန့ၣ်​ ကဘၣ်မံဝဲ ဖဲတၢ်လီၢ်လၢ ပှၤဒုးလုၢ်ပှၤသံထံအလီၢ် သၢနၤလီၤ. လုၢ်လၢ်အံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဒ်သိး ပှၤကမၤမုာ်ထီၣ်​ ပှၤသံတဂၤန့ၣ်အသးလီၤ. အဃိ ခိၣ်ရိၤလဲနါ ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ အကမံဝဲဖဲန့ၣ်လီၤ.”

^၁၆ ဖြၤစံ(စ်)ကိၤ ဒီးအမါ မၤဝဲဒ်လဲၣ်. ဖြၤစံ(စ်)ကိၤ တဲဝဲလၢ “မ့ၢ်လၢ ပအဲၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအဲၣ်ဒိးမၤသးခုအီၤအဃိ ပတပၣ်ဃုာ်လၢ လုၢ်လၢ်အဝဲအံၤဘၣ်. ခိၣ်ရိၤလဲနါ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ သးပှံၢ်ထီၣ်တၢ်ဒိၣ်မးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်​ ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်ပှၤလၢ ပတပာ်ကဲပှၤလၢအသံဘၣ်. ဒီးတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်တဟဲအိၣ်သကိးပှၤ မ့တမ့ၢ် တမၤစၢၤပှၤလၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ မ့ၢ်လၢပတဲပၠးပာ်စၢၤ အဝဲသ့ၣ်လၢ ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အဂ့ၢ်ဝံၤလံအဃိ ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ သးထီၣ်တၢ်အခါ ပတတဲသကိး ပတၢ်နာ်အဂ့ၢ်အံၤလၢၤဘၣ်. ပဘူးပတံၢ်တနီၤ အိၣ်ဃူဒီးပှၤ ဒီးတဲဝဲလၢ ပတဲပၠးပာ်စၢၤအဝဲသ့ၣ်လၢ ပတၢ်နာ်အဂ့ၢ်ဝံၤလံ. ဒီးဖဲ ခိၣ်ရိၤလဲနါ အဘူးအတံၢ်တဖၣ်​ အသးခုၣ်လီၤအခါ အဝဲသ့ၣ်​ ရ့လိာ်က့ၤသးဒီးပှၤလီၤ. မ့မ့ၢ် ပဘူးပတံၢ်တနီၤန့ၣ်​ ဟဲလၢပဟံၣ်ဒီး ဃ့ဖးပလံာ်လဲၢ်တဖၣ်လီၤ.” ဒ်သိးပကဒီသဒၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢအဘၣ်ဃး ဒီးတၢ်သံအဂီၢ် မ်ပသုတမဲာ်ဆှးနီတဘျီတဂ့ၤ.—ဖး ရိမ့ၤ ၁:၁၆ တက့ၢ်.

ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒီးမၤစၢၤ ပှၤလၢအသူၣ်အုးသးအုးတဖၣ်

၁၇. ပကဲထီၣ်​ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အသူၣ်အုးသးအုးတဂၤ အသကိးနီၢ်နီၢ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၇ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အသူၣ်အုးသးအုးခီဖျိလၢ ပှၤလၢအအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဂၤ သံသဒၣ်ကွံာ်အီၤန့ၣ်​ တသ့ဖဲအသ့ ပကဘၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးအဂ့ၤကတၢၢ် ဒ်သိး ပကကဲထီၣ်အ “တံၤအသကိး [“တံၤသကိး နီၢ်နီၢ်,” NWT] . . . ပှၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဝဲလၢ တၢ်မၤကိၢ်မၤဂီၤအဂီၢ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၇:၁၇) လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်​ မ့တမ့ၢ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အသူၣ်အုးသးအုးတဂၤ မ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ဆီၣ်သနံးလၢ ကပၣ်ဃုာ်လၢ လုၢ်လၢ်ထူသနူလၢ တလီၤပလိာ်ဒီး လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ်​ ပကဲထီၣ်အ “တံၤသကိး နီၢ်နီၢ်” ကသ့ဒ်လဲၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် လံာ်စီဆှံတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ခံမံၤလၢအကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကမၤမုာ်ထီၣ်​ ပှၤလၢအသးအုးတဂၤ န့ၣ်တက့ၢ်.

၁၈. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူး အမဲာ်ထံလီၤလဲၣ်. ဒီးပဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မၤလိ မနုၤလဲၣ်.

^၁၈ “ပှၤလၢအဟီၣ်တဖၣ်န့ၣ်, ဟီၣ်ဃုာ်ဒီးအီၤတက့ၢ်.” (ရိမ့ၤ ၁၂:၁၅) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပကဘၣ်တဲ ပှၤလၢအသူၣ်အုးအသးအုးတဂၤလၢ တၢ်ကတိၤမနုၤလဲၣ်န့ၣ်​ ပတသ့ၣ်ညါဘၣ်. ပတဲတၢ်မ့ၢ်တဘၣ်နီတမံၤဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ထံၣ်ဝဲလၢပဟီၣ်န့ၣ်​ ကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အဝဲသ့ၣ်​ အနီၢ်ကီၢ်လီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူး အတံၤသကိး စီၤလါစရူးသံအခါ စီၤလါစရူး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်​ နီၢ်မၢ်သၤ, နီၢ်မၤရံ ဒီးအသကိးတဖၣ်​ ဟီၣ်ဝဲလီၤ. ဖဲစီၤလါစရူးသံဝံၤလွံၢ်သီန့ၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးဟဲတုၤလၢအဝဲသ့ၣ်အအိၣ်​ ဒီးယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါလၢ အကမၤသမူထီၣ်​ စီၤလါစရူး ဘၣ်ဆၣ်အဝဲ “အမဲာ်ထံလီၤ” ဒံးလီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၁၁:၁၇, ၃၃-၃၅) ယ့ၣ်ၡူးဟီၣ်ဝဲအဃိ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤစ့ၢ်ကီး အသးအုးဝဲလၢ စီၤလါစရူးသံအဃိလီၤ. ဖဲစီၤလါစရူး အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးအမဲာ်ထံလီၤအခါ အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါလၢ ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်အဝဲသ့ၣ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ မ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢပအဲၣ်အီၤ ဒီးပဘၣ်ယိၣ်တၢ် လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ကသ့ၣ်ညါလၢ အတအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်ကတူၢ်ဘၣ်လၢ အအိၣ်ဒီးတံၤသကိးလၢ အကွၢ်ထွဲအီၤဒီးမၤစၢၤအီၤလီၤ.

၁၉. ဖဲပမၤမုာ်ထီၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအသူၣ်အုးသးအုးတဂၤအခါ ပမၤထွဲ စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၃:၇ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၉ “အကတီၢ်လၢ ပှၤကအိၣ်ဘှီၣ်ကလာ်အဂီၢ်, ဒီးအကတီၢ်လၢ ပှၤကကတိၤတၢ်အဂီၢ်.” (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၃:၇) ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၤမုာ်ထီၣ်​ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အသူၣ်အုးသးအုးတဂၤန့ၣ်​ ပကဘၣ်ဒိကနၣ်​ အတဲတၢ်ဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ နဒီပုၢ်ဝဲၢ် ကတဲဖျါထီၣ်​ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်နီၢ်နီၢ် ဒီးတဘၣ်သးဟးဂီၤ လၢအဝဲသ့ၣ်အ “တၢ်ကတိၤ တပျူာ်တပျီၤ” အဃိတဂ့ၤ. (ယိၤဘး ၆:၂, ၃, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အဝဲကထံၣ်ဘၣ်ဒီး အဘူးအတံၢ်လၢ အတမ့ၢ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်​ အတၢ်ဆီၣ်သနံးအဃိ အသးကဘၣ်ဒိ ဒိၣ်မးလီၤ. အဃိဃ့ထုကဖၣ်တၢ် ဒီးအီၤတက့ၢ်. ဃ့ကညး “ပှၤလၢအနၢ်ဟူ တၢ်ဘါထုကဖၣ်တဂၤ” ဒ်သိးကဟ့ၣ်အီၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒီးတၢ်သူၣ်ဂၢၢ်သးကျၢၤတက့ၢ်. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၆၅:၂) မ့ၢ်သ့န့ၣ်​ ဖးလံာ်စီဆှံဒီးအီၤ ဒ်သိးသိးတက့ၢ်. မ့တမ့ၢ် ဖးတၢ်အိၣ်မူအတၢ်လဲၤခီဖျိအဂ့ၢ် လၢအဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီး အတၢ်အိၣ်သး လၢပလံာ်လဲၢ်တဖၣ်အပူၤ ဒ်သိးကကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ လၢအဂီၢ်တက့ၢ်.

၂၀. တၢ်မၤလိ လၢခံတခါန့ၣ်​ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၂၀ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်​ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သံ ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ပှၤသံတဖၣ်​ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဃိ မ့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လီၤဆီတခါလီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၅:၂၈, ၂၉) လၢတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူအပူၤ မ်ပကမၤထွဲဒ် လံာ်စီဆှံအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအသိး ဒီးတဲဘၣ်ပှၤဂၤ တသ့ဖဲအသ့န့ၣ်တက့ၢ်. တၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ်​ ပကမၤလိဘၣ်​ ဘၣ်ဃးဒီး ကျဲအဂၤတဘိလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်မၤခံး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အမဲာ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်​ သုတသ့ၣ်ညါ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဝံတၢ်နါအတၢ်ဖံးတၢ်မၤ တဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ဒီးပကသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်ဟးဆှဲး လုၢ်လၢ်ဒီး တၢ်မၤမုာ်မၤဖှံသးလၢ အဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီး တၢ်ဝံတၢ်နါအတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.